WOJNY GRECKO-PERSKIE I
WOJNA PELOPONESKA
KIM BYLI PERSOWIE?
*Około V wieku p.n.e. na Bliskim Wschodzie powstało potężne państwo, nazywane od ich twórców, Persów - Persją.
* Persowie był to lud zamieszkały krainy Iraku nad Zatoką Perską.
*Twórcą potęgi owego państwa był Dariusz Wielki - doskonały wódz, mający duży autorytet wśród ludu.
*Wkrótce tereny państwa powiększyły się o Mezopotamię, Fenicję, sąsiadujące z nią krainy położone nad Morzem Śródziemnym oraz o Egipt.
* Z czasem podporządkowali sobie również greckie polis położone na wschodnich wybrzeżach Azji Mniejszej.
*Persowie stworzyli swoje państwo od Indii na zachodzie, po Azję Mniejszą na wschodzie.
Persowie mieli doskonałą i liczną armię, jak dotąd - niezwyciężoną. Dowódcom armii był władca państwa zwany "królem królów". Finanse na prowadzenie tak rozległych wojen pobierane były od podbitych narodów - daniny w srebrze i złocie wypełniały szczelnie królewski skarbiec.
PRZYCZYNY:
*Persowie zaczęli podbój Morza Egejskiego, wśród Greków zapanowała panika.
*Nikt nie chciał ustąpić swojego polis Persom, ale także zdawano sobie sprawę z potęgi i niemożności pokonania wojsk perskich. Wybrali jednak walkę, doszedłszy do wniosku, ze nie mają i tak nic do stracenia.
*Najpierw przeciwstawili się Persom Grecy z Azji Mniejszej, którzy jednak ponieśli druzgocące klęski.
* około 540 r. p.n.e. Grecy Azji Mniejszej znaleźli się pod panowaniem Perskim (zła polityka Persów wobec Greków)
*500 r. p.n.e. powstanie w Milecie w Jonii tzw. Powstanie Jońskie
* 498 r. p.n.e. Milet zwraca się o pomoc do Sparty i Aten
* 494 r. ponieśli klęske w bitwie morskiej a Milet spalono.
PRZEBIEG WOJNY GRECKO PERSKIEJ
Bitwa pod Maratonem
data: 490 r. p.n.e.
dowódca Persów: Dariusz Wielki
dowódca Ateńczyków: Miltiades. W walkach zginęło 192 Greków i aż
6 400 Persów, mimo iż wojska perskie były trzy razy liczniejsze od greckich. Wygrana Greków.
Bitwa pod Termopilami
data: 480 r. p.n.e.
dowódca Persów: Kserkses
dowódca Spartan: Leonidas
Przechodniu, powiedz Sparcie, że leżymy tutaj, posłuszni jej prawom.
Bitwa morska pod Salaminą
data: 480 r. p.n.e.
dowódca Persów: Kserkses
dowódca Ateńczyków: Temistokles
4. Skutki wojny grecko-perskiej
Wojna trwała jeszcze przez kilka lat, jednak nie zdołano już zagrozić pozycji Grecji, która w rezultacie wygrała wojnę.
Persowie raz na zawsze zostali odsunięci od Morza Śródziemnego, do którego opanowania dążyli.
Grecy utrzymali swoje dotychczasowe tereny, jedynym minusem jest to, że na skutek walk wojennych zostały one zniszczone.
Poza tym odzyskano znowu nadzór nad handlem śródziemnomorskim. Na czołowe miejsca polis greckich wysunęła się Sparta i Ateny.
Jednak oba państwa-miasta zaczęły od razu ze sobą rywalizować o władzę w Grecji. Od razu po wojnie nastąpiła znacząca dominacja Aten, których dowódcy dwa razy wygrywali z Persami. Spartanie, mimo iż słynęli do tej pory z najlepszej sztuki wojennej nie wygrali przecież w wąwozie Termopile.
Powstaje Ateński Związek Morski zwany Delhijskim i Związek
Peloponeski
449 r. p.n.e. Pokój Kaliasa odtąd Persowie nie mogli zbliżać się do zachodniego wybrzeża Azji Mniejszej na odległość bliższą niż dwa 3 dni.