Plecy płaskie.
Przyczyny powstania.
Plecy płaskie występują u dzieci i młodzieży o astenicznej, słabej, wiotkiej muskulaturze - zrównoważenie ciała osiągane jest przez bierne usytuowanie jego segmentów.
Charakterystyka kliniczna i skutki.
Spłaszczenie lub brak fizjologicznych wygięć kręgosłupa,
Częste bóle głowy,
Osłabienie mięsni postulanych,
Wypadnięcie funkcji amortyzacji kręgosłupa,
Skłonność do powstawania bocznych skrzywień kręgosłupa,
Upośledzona ruchomość klatki piersiowej,
Zmniejszenie pojemności klatki piersiowej.
Wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń.
Zadaniem ćwiczeń korekcyjnych jest:
Zwiększenie przodopochylenia miednicy,
Wzmacnianie mięsni postulanych,
Zwiększenie ruchomości kręgosłupa, zwłaszcza do przodu w odc. piersiowym (ćw. kifozujące),
Ćwiczenia oddechowe,
Zabawy i gry ruchowe,
Pływanie.
Przeciwwskazania:
Ćwiczenia elongacji,
Ćwiczenia skoczności,
Ćwiczenia w pozycjach niskich: siad skulny, prosty, skrzyżny,
Hiperkorekcja.
Plecy okrągłe.
Hiperkifoza piersiowa - gdy kość krzyżowa (szczyt) powstaje na 6 kręgu piersiowym.
Przyczyny powstania: wrodzone, nabyte.
Przyjmowanie złej pozycji podczas siadu,
Odrabianie lekcji przy okrągłym stole,
Niewłaściwe ułożenie podczas snu,
Nieodpowiednie noszenie ciężarów,
Nawyk złej postawy,
Osłabienie mięśni grzbietu,
Schorzenie kręgosłupa,
Kifoza wstydliwa,
Kifoza oczopochodna.
Charakterystyka kliniczna.
Głowa wysunięta do przodu,
Barki wysunięte w przód,
Klatka piersiowa spłaszczona, zapadnięta,
Odstające łopatki rozsunięte do boku,
Pogłębiona lordoza szyjna.
Zmiany anatomiczne.
Osłabienie mięśni grzbietu, równoległoboczny, mięsni szyji i karku,
Napięcie mięsni piersiowych: większego i mniejszego zębatego przedniego,
Rozciągnięte więzadło podłużne tylne, żółte, międzykolcowe i nadkolcowe,
Napięte więzadło podłużne przednie.
Skutki.
Osiadanie żeber,
Zmniejszenie pojemności życiowej oraz wentylacji płuc,
Ograniczenie ruchomości klatki piersiowej.
Wskazania do ćwiczeń.
Wyrobienie nawyku prawidłowej postawy,
Nauczanie prawidłowego oddychania,
Ćwiczenie redukcji postularnej,
Ćwiczenia wyprostne, ćwiczenia elongacji - wyciąganie kręgosłupa,
Ćwiczenia antygrawitacyjne,
Pływanie i ćwiczenia w wodzie,
Zabawy i gry ruchowe,
Ruch na świeżym powietrzu,
Ćwiczenia w pozycjach klappa,
Pozycje niskie - odciążające kręgosłup do ucisku osiowego.
Przeciwwskazania.
Ćwiczenia z obciążeniem osiowym kręgosłupa,
Ćwiczenia siłowe kończyn górnych,
Skoki w głąb i ma twarde podłoże,
Długotrwałe pozycje stojące
Długotrwałe biegi i marszobiegi,
Skłony tułowia w przód,
Przewroty w przód i w tył,
Stanie na rękach i na głowie,
Jazda na rowerze,
Krążenia ramion w przód.
Plecy wklęsłe (Hyperlordoza lędźwiowa)
Przyczyny powstania: wrodzone i nabyte.
Zbyt wczesne noszenie obuwia na wysokim obcasie,
Noszenie tornistra zza długim paskiem.
Charakterystyka kliniczna.
Pogłębienie lordozy lędźwiowej,
Zwiększone przodopochylenia miednicy,
Wypięte - odstające łopatki.
Zmiany anatomiczne.
Rozciągnięte i osłabione mięśnie: brzucha, pośladkowe,
Nadmiernie napięte w pozycji zbliżania przyczepów mięsnie: biodr. - lędźw., prosty uda,
Osłabienie więzadła podłużnego przedniego.
Skutki.
Ograniczenie ruchomości w stawach biodrowych,
Zaburzenia w pracy przepony,
Mogą występować zaparcia.
Wskazania w ćwiczeniach.
Wyrobienie nawyku prawidłowej postawy,
Przywrócenie właściwego napięcia mięśniowego, zwłaszcza w odc. lędźw. kręgosłupa.
Rozciąganie mięśni napiętych, biodr. - lędźw.
Zapewnianie właściwej ruchomości kręgosłupa,
Ćwiczenia oddechowe,
Pływanie i ćwiczenia w wodzie,
Ćwiczenia reedukacji postularnej.
Przeciwwskazania.
Wzmacnianie mięśni brzucha w leżeniu tyłem o NN prostych,
Skłony tułowia w tył,
Mostki oraz kołyski w leżeniu przodem,
Stanie na rękach i głowie,
Długotrwałe marsze z obciążeniem.
Plecy okrągło - wklęsłe.
Wada ta nie powstaje od razu. Jest wtórnym zjawiskiem. Pierwotnie hyperkifoza piersiowa a gdy nie dobierzemy odpowiednio ćwiczeń to wtedy może powstać ta wada.
Pozycje wyjściowe do ćwiczeń w przypadkach skoliozy.
Zwisy, półzwisy, leżenie tyłem - nogi ugięte w stawach biodrowych i kolanowych,
Zwis na podudziach,
Leżenie przodem po kolce biodrowe na stole,
Leżenie przodem na podłodze,
Klap niski,
Siad prosty,
Siad skrzyżny tyłem do drabinek, ręce w skrzydełka,
Klęk prosty,
Wskazania do ćwiczeń.
Elongacja czynna - elementy: leżenie tyłem - nogi ugięte w stawach kolanowych i biodr.,
Ćwiczenia wyprostne,
Ćwiczenia reedukcji postularnej (wiedzieć, chcieć, czuć, umieć),
Ćwiczenia antygrawitacyjne - utrzym. post. ciała przeciw siłami obciążenia np. woreczek,
Ćwiczenia oddechowe - ogólne i specjalne,
Ćwiczenia ogólnorozwojowe wzmacniające mm. brzucha i mm. grzbietu.
Ćwiczenia oddechowe w leżeniu przodem,
Ćwiczenia zwiększające ruchomość obręczy barkowej,
Pływanie i ćwiczenia w wodzie,
Jazda na rowerze,
Poślizgi - zarówno w wodzie jak i na śliskim podłożu,
Zabawy i gry ruchowe,
Sporty zimowe
Przeciwwskazania.
Każdy ruch i pozycja asymetryczna,
Teniss,
Szermierka,
Ping - pong,
Skoki,
Przewroty w przód,
Przerzuty bokiem.
Wady klatek piersiowych.
Klatka piersiowa: spłaszczona, płaska, beczkowata.
Do patologicznych wad klatki piersiowej zaliczamy:
Klatka piersiowa lejkowata - szewska,
Klatka piersiowa kurza.
Szewska.
Charakteryzuje się lejkowatym zapadnięciem mostka i przylegających żeber. Przy tej wadzie osłabione są mięśnie grzbietu, spłaszczona klatka piersiowa i zwiotczałe mięśnie brzucha. Dzieci dotknięte ta wadą wykazują słaby rozwój fizyczny. Są zwykle apatyczne, mało ruchliwe i skłonne do schorzeń układu oddechowego i sercowo - naczyniowego.
Leczenie zachowawcze.
Ćwiczenia oddechowe rozprężające klatkę piersiową,
Operacja.
Wskazana jest przy dużym stopniu zniekształcenia powodujące zaburzenia krążenia i oddychania. Operacja polega na uniesieniu mostka i przylegających żeber. Po operacji wskazane jest stosowanie ćwiczeń oddechowych gdyż zniekształcenie może wrócić.
Skutki.
Dzieci apatyczne, skłony do schorzeń, mało ruchliwe.
Klatka piersiowa kurza.
Jest to wada nadspotykana. Charakteryzuje się zniekształceniem mostka który jest uwypuklony na kształt dzioba łodzi. Wyróżniamy 2 postacie klatki piersiowej kurzej:
Wypuklona jest do przodu rękojeść mostka, natomiast trzon mostka pozostaje bez zmian lub wgłębiony.
Uwypuklenie trzonu mostka.
Przyczyny.
Krzywica,
Uwarunkowanie genetyczne.
Sylwetka.
Kl. piersiowa uwypuklona do przodu,
Mostek z części żebrowej wysunięty do przodu,
Dalsze części żeber po bokach zapadnięte,
Barki są obniżone i ściągnięte do tyłu,
Ograniczona ruchomość w barkach.
Wskazania.
Ćwiczenia oddechowe wspomagane pracą ramion,
Ćw. ogólnorozwojowe i zwiększające ruchomość w stawach usuwając przykurcze,
Wzmacnianie mięśni osłabionych: brzucha i klatki piersiowej,
Pływanie i ćwiczenia w wodzie,
Gry i zabawy z muzyką,
Ćwiczenia na świeżym powietrzu
Przeciwwskazania.
Ćw. o wzmożonym wysiłku fizycznym z mocowaniem.
Wskazania/przeciwwskazania - kl. piersiowa lejkowata.
Przyczyny.
Związana z zaburzeniami rozwoju przepony lub nieproporcjonalny chrząstek żebrowych.
Sylwetka.
Głowa pochylona do przodu, klatka piersiowa spłaszczona a nawet zapadnięta, barki obniżone zapadnięte do przodu, odstające zapadki, mięśnie grzbietu są rozciągnięte, mięśnie karku, szyji są osłabione.
Predyspozycje do chorób dróg oddechowych.
Zmniejszona pojemność płuc.
Wskazania.
Ćwiczenia elongacji czynnej,
Ćwiczenia grawitacyjne,
Ćw. oddechowe i specjalne,
Ćw. ogólnorozwojowe - wzmacniamy mięśnie osłabione,
Ćw. zwiększające ruchomość obręczy barkowej, klatki piersiowej,
Zabawy i gry ruchowe.
Przeciwwskazania.
Wszystkie pozycje leżenia przodem,
Długie marsze i biegi,
Krążenia ramion w przód.
Korektywa w lekcji wychowania fizycznego.
Ogólnym zadaniem lekcji jest harmonijny, wszechstronny rozwój organizmu, wyrabianie umiejętności, kształtowanie nawyków higienicznych a także zdrowotnych oraz korygowanie postawy ciała. Każde zajęcia ruchowe powinny zawierać elementy korekcyjne. Działania takie są konieczne w stosunku do dzieci z wadami postawy, a mogą stanowić działania profilaktyczne w odniesieniu do dzieci nie dotkniętych żadnymi odchyleniami w budowie i postawie ciała, ale często o słabej i wiotkiej muskulaturze.
W szkolnym wychowaniu fizycznym uczestniczy duża grupa dzieci, poza dziećmi zwolnionymi czasowo lub trwale z zajęć wychowania fizycznego. Można więc wpłynąć na dużą populację uczniowską zarówno w charakterze korekcyjnym jak i w kompensacyjnym.
Funkcja kompensacyjna Wych. Fizycz. - polega na zapobieganiu, przeciwdziałaniu wpływom niekorzystnym na organizm.
Funkcja korekcyjna Wych. Fizycz. - dotyczy uczniów z istniejącymi już odchyleniami od normy w stanie zdrowia i rozwoju.
5