Pojęcie bezpieczeństwa państwa.
stan uzyskany w rezultacie odpowiednio zorganizowanej obrony i ochrony przed wszelkimi zagrożeniami militarnymi i niemilitarnymi, tak zewnętrznymi jaki wewnętrznymi, przy użyciu sił i środków pochodzących z różnych dziedzin działalności państwa. Wpływ mają:
Czynnik gospodarczy: Czynnik finansowy: Czynnik technologiczny: Czynnik ekologiczny Czynnik informacyjny: Czynnik militarny
Instytucjonalność systemów bezpieczeństwa państwa.
System instytucjonalny tworzą Policja, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Państwowa Straż Pożarna Straż Graniczna, Służba Więzienna, Inspekcja Celna, Centralne Biuro Antykorupcyjne, organy porządkowe Sił Zbrojnych, straże miejskie i inne formacje (szczegółowo wykazane w rejestrze prowadzonym przez Wydział Postępowań Administracyjnych Komendy Stołecznej Policji - Sekcję do spraw Uzbrojonych Formacji Ochronnych).
Istota służb specjalnych, ich zróżnicowanie i odrębność.(wywiad i kontrwywiad)
zapewnienie warunków egzystencji i bezpieczeństwa
działalność w najbardziej newralgicznych obszarach państwa
działalność wywiadu i kontrwywiadu
Agencję Wywiadu ustawodawca określił jako służbę „właściwą w sprawach ochrony bezpieczeństwa zewnętrznego państwa (…)".
Wywiad jest to planowa i celowa działalność wyspecjalizowanych organów (organizacji wywiadowczych), mająca na celu pozyskanie istotnych informacji o stronie przeciwnej (celu działań wywiadowczych).
Kontrwywiad jest to z kolei działalność, mająca na celu uniemożliwienie pozyskania przez drugą stronę interesujących ją informacji
Specyfika informacji w obszarze bezpieczeństwa państwa.
Bezpieczeństwo informacyjne - (S. Słoniowski) - to dział bezpieczeństwa uznający wzrost roli informacji w podtrzymywaniu stabilności gospodarek i systemów współczesnych państw i społeczności międzynarodowej oraz obejmujący zabezpieczenie przed atakami sieciowymi i skutkami ataków fizycznych;
Zagrożenia
W ostatniej dekadzie XX wieku powstał nowy typ zagrożeń dla bezpieczeństwa państw i bezpieczeństwa międzynarodowego - zagrożenia informatyczne, nazywane także zagrożeniami cybernetycznymi. Stwarzają one niebezpieczeństwo wykradania, z wykorzystaniem nowoczesnej technologii danych teleinformatycznych jednostkom, korporacjom transnarodowym, instytucjom państwowym lub międzynarodowym.
Ich głównymi formami są: cyberprzestępczość oraz cyberterroryzm.
Zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa.
zagrożenia polityczne.
obalenia lub osłabienia legalnie wybranych władz
naruszenia racji stanu, interesów narodowych, czy podważenia pozycji międzynarodowej państwa
rozwój agresywnych ideologii czy religii
korupcja
przenikanie struktur przestępczych do władz
biurokracja
masowe migracje
czystki etniczne
spadek nakładów na bezpieczeństwo
zagrożenia militarne
zagrożenia ekonomiczne (gospodarcze):
niskie tempo rozwoju gospodarczego
utraty rynków zbytu
ograniczenia dostępu do rynku wewnętrznego, środków finansowych lub zasobów innych państw
ograniczenia dostępu do najnowszych technologii
ograniczenie wydatków na badania naukowe
niszczenie i zakłócanie pracy sieci informatycznych
przestępczość gospodarcza
kryzys wydatków państwa
zagrożenia społeczne:
naruszenie praw człowieka i jego wolności
uprzedzenia kulturowe i religijne
dyskryminacje mniejszości narodowych, etnicznych, kulturowych
i religijnych
ograniczenie wolności mediów
nacjonalizm
rozmaite patologie społeczne
narkomanie
kryzysy demograficzne
masowy import obcej kultury
zagrożenie ekologiczne:
niekontrolowana eksploatacje zasobów naturalnych
zanieczyszczenie wody, powietrza, gleby
brak gospodarki odpadami przemysłowymi i nuklearnymi
katastrofy naturalne i przemysłowe
próby nuklearne i nowych rodzajów broni
stosowanie niebezpiecznych technologii przemysłowych
terroryzm
Kierunki ewolucji służb specjalnych.
Po upadku blokowego podziału świata ujawniły się inne problemy, z którymi musiały się zmierzyć służby specjalne, mianowicie z przestępczością zorganizowaną, handlem narkotykami, nielegalnym handlem bronią, bronią masowego rażenia i terroryzmem.
Specyfika działań wywiadowczych.
cykl wywiadowczy składa się z:
planowanie działań gromadzenie informacji analizowanie informacji i ich dystrybucja
ważne jest też:
wymiana informacji z rodzimymi służbami, takimi jak Policja czy też Straż Graniczna
ważnym źródłem informacji jest społeczeństwo
System kontrwywiadu ochrona państwa (rola agenta)
rozbudowane operacje tworzenia siatek wywiadowczych
kontrola struktur terenowych
zbieranie i analiza informacji w ramach szarego wywiadu.
Istota przestępstw korupcyjnych.
Poprzez niszczenie zaufania do państw korupcja niszczy struktury państwowe i społeczne. Niszczy mechanizmy obronne demokracji ”neutralizuje” wartości demokratyczne i zmienia sposoby ich funkcjonowania. Szeroko rozpowszechniona korupcja staje się główną barierą dla zrównoważonego wzrostu gospodarczego. Zmniejszają się dochody państwa, a wydatki budżetowe okazują się być nieefektywne lub są marnotrawione. W rezultacie państwo nie jest w stanie świadczyć społeczeństwu usług lub na odpowiednim poziomie, co prowadzi do spadku zaufania do rządu.
łapownictwo bierne (sprzedajność)
łapownictwo czynne (przekupstwo)
płatna protekcja
czynna płatna protekcja (handel wpływami)
nadużycie funkcji publicznej ( nadużycie władzy
Narzędzia do walki z korupcją i przestępstwa gospodarcze.
Korupcja: nadużycie stanowiska publicznego w celu uzyskania prywatnych korzyści Instytucje walczące z korupcją CBA (Centralne Biuro Antykorupcyjne) ustawa z dnia 9 czerwca 2006 roku o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym ABW. CBS, Straż Graniczna, Wywiad Skarbowy, Służba Celna
Przestępczość zorganizowana - Cechuje ją:
- istnienie zorganizowanej i stabilnej hierarchii w strukturach przestępczych,
-osiąganie przez nią korzyści z działalności przestępczej,
-stosowanie siły i zastraszenia
- posługiwanie się korupcją dla zapewnienia sobie bezkarności.
Szczególne niebezpieczne jej rodzaje to:
przemyt narkotyków, przemyt nielegalnych imigrantów, handel kobietami i dziećmi, handel organami ludzkimi, handel bronią, materiałami radioaktywnymi, korumpowanie polityków, wymiaru sprawiedliwości i biznesmenów, pranie brudnych pieniędzy.
Przestępstwa gospodarcze:
fałszowanie dokumentów
przywłaszczenia wyłudzenia pieniędzy i towarów
wyłudzenia kredytów, pożyczek bankowych, wyłudzenia odszkodowań z tytułu umowy ubezpieczenia,
"pranie brudnych pieniędzy",
udaremnienie egzekucji komorniczej,
nierzetelne prowadzenie dokumentacji działalności gospodarczej i udaremnienie przetargów publicznych
podrabianie pieniędzy,
przestępstwa dotyczące uzyskania cudzego programu komputerowego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej
przestępstwa dotyczące wprowadzenia do obrotu towarów oznaczonych podrobionym znakiem towarowym
sprzedaż napojów alkoholowych bez wymaganego zezwolenia,
rozlew wyrobów spirytusowych oraz wytwarzania wyrobów tytoniowych bez wymaganego zezwolenia
przestępstwa przeciwko środowisku
przestępstwa przeciwko prawom pracowniczym (łamanie praw pracownika w zakładach pracy)
przestępstwa przeciwko ochronie
Rodzaje zagrożeń terrorystycznych.
TERRORYZM
Jest to jedno z największych zagrożeń bezpieczeństwa we współczesnym świecie, nazywany „pełzającą III wojną światową” Jest on stosowany wobec przeciwnika, ale również wobec własnych obywateli dla osiągnięcia celów polityki wewnętrznej. Ma on nie tylko aspekt polityczny ale także religijny. Według Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych terroryzm to: bezprawne użycie - lub groźba użycia - siły czy przemocy wobec osoby lub mienia, aby zastraszyć rząd czy społeczeństwo, często dla osiągnięcia celów politycznych, religijnych lub ideologicznych
Celem organizacji terrorystycznych jest przede wszystkim sianie zagrożenia. Lotniska, dworce kolejowe, metro stają się miejscami, gdzie każdy musi liczyć się z możliwością zamachu terrorystycznego. Poza tym zamachy dokonywane w dużych metropoliach gwarantują rozgłos dla samych zamachowców, jak też idei, z jaką się utożsamiają.
Z przeprowadzonych badań wynika, że ok. 70% ofiar zamachów terrorystycznych to przypadkowi cywile, ok. 10% reprezentanci biznesu, ok. 10% wojskowi,
pozostali zaś to przedstawiciele urzędów państwowych, w tym dyplomaci.
Ze względu na szybki postęp technologiczny terroryzm może się stać największym wyzwaniem dla bezpieczeństwa nie tylko poszczególnych państw, ale całego świata.
Terroryzm jest szczególnie trudny do pokonania. Jedną z możliwości pokonania go jest prewencja, a więc zwiększenie roli służb specjalnych, które mają możliwość wpływu na zapobieganie atakom terrorystycznym. W innej sytuacji pozostaje tylko zwalczanie ich skutków, a to oznacza bycie zawsze o jeden krok za terrory