Witaminy - wszystko o niacynie

Witamina PP to inaczej: wit. B₃, niacyna, pelagranina, kwas nikotynowy, niacynamid, nikotynamid.

Znana jest od roku 1867. Jest związkiem pokrewnym nikotynie i amidowi kw. N-metylonikotynowego. Pod wpływem silnych substancji utleniających nikotyna przekształca się w kw. nikotynowy.

WŁAŚCIWOŚCI

Witamina PP to słaby kwas, łatwo rozpuszczalny w alkoholu i wodzie. Ulega krystalizacji w postaci igieł przy temp. 235,5-236,5°C. Jest ona bardzo trwałą witaminą, mało wrażliwą na działanie podwyższonej temperatury i ciśnienia, a także na działanie ługów, kwasów, tlenu atmosferycznego oraz światła.

FUNKCJE

Uczestniczy w:

redukcji i utlenianiu, jako skł. koenzymów;

• regulacji poziomu węglowodanów we krwi (w produkcji związków energetycznych);

• regulacji zawartości cholesterolu w organizmie;

• normowaniu przepływu krwi;

• wytwarzaniu hormonów płciowych, głównie estrogenów i progesteronu;

• utrzymaniu odpowiedniego wyglądu skóry.

HIPER- I HIPOWITAMINOZA

regulacja

Objawy hipowitaminozy:

• zaburzenia metabolizowania cukrów;

• zaburzenia oddychania komórkowego;

• różne dysfunkcje ze strony układu trawiennego (spadek masy, osłabienie, biegunki);

• zakłócenia funkcjonowania ukł. nerwowego (zawroty głowy, bezsenność, bóle głowy, zaburzenia pamięci, zapalenie nerwów, rozstrój nerwowy);

• zaczerwienienie i szorstkość skóry tzw. pelagra, rumień lombardzki.

Objawy hiperwitaminozy:

Przyjmowanie dużych dawek tej witaminy przez długi czas może spowodować arytmię serca, uszkodzenie wątroby, dolegliwości skórne (swędzenie i pieczenie),a także podniesienie poziomu zawartego we krwi cukru.

Ciekawostki

Nadmierne spożywanie słodyczy, słodzonych napojów lub cukru pod inną postacią prowadzi do tracenia niacyny z organizmu. Nie jest ona bowiem magazynowana w ludzkim organizmie. Nadwyżki wydalane są z moczem, dlatego w codziennej diecie znajdować się muszą odpowiednio duże ilości tej witaminy.

WYSTĘPOWANIE

Niacyna to witamina powszechnie występująca w świecie zwierząt i roślin. Najwięcej zawiera jej wątroba, mięsie, ryby, orzechy oraz ziarna zbóż. Zawarta jest w żywności w postaci kw. nikotynowego i amidu tego kwasu. Kwas nikotynowy zawarty jest w większych ilościach w produktach roślinnych. Należy mieć na uwadze, że niacyna wytwarzana jest także z tryptofanu, który zawarty jest w wielu produktach (z 60mg tryptofanu może powstać 1mg niacyny).

Zawartość wit. PP [mg] na 100g produktu	Produkty spożywcze
< 0,10	sery dojrzewające i topione, jaja kurze, kefir, śmietana
0,10 - 0,50	jogurty, mleko, sery twarogowe, płatki kukurydziane, mąka pszenna, owoce (pomarańcze, jabłka, truskawki), warzywa (cebula, kapusta biała, marchew)
0,50 - 1,0	płatki owsiane, pieczywo (chleb żytni i pszenny, bułki pszenne, razowy, pumpernikiel), kasza manna, makaron, ryż biały, owoce (kiwi, banany, morele), warzywa (brukselka, brokuły)
1,0 - 5,0	chleb graham, ziemniaki, kasza jęczmienna i gryczana, fasola biała, pomidory, ryż brązowy, ryby (dorsz, mintaj, śledzie), pierś indyka (mięso)
5,0 - 10,0	kurczaki, mięso z uda indyka, polędwica sopocka, wieprzowina, schab, ryby (makrela wędzona, łosoś), otręby i zarodki pszenne
> 10	pierś kurczaka (polędwica i mięso), wątróbka kurza, orzechy arachidowe, wątroba wołowa i wieprzowa

---