KALENDARIUM INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ

1946 - Zurych, Winston Churchill, idea Stanów Zjednoczonych Europy

1946 - Paryż, założona zostaje Unia Federalistów Europejskich

1946 - utworzenie Międzynarodowego Komitetu Ruchów Europejskich przez szereg stowarzyszeń na rzecz integracji europejskiej (następnie przyjął nazwę Międzynarodowego Komitetu Ruchów Zjednoczenia Europy); lansował wariant ponadnarodowy

1947 - pod patronatem Winstona Churchilla tworzy się Ruch Zjednoczonej Europy. Jest on przeciwny organom ponadnarodowym, opowiada się za współpracą międzyrządową

1947 - Ogłoszony zostaje Plan Marshalla, ustanowiony w celu dokonania odbudowy gospodarczej Europy

marzec 1948 - powstaje Unia Zachodnia (Traktat Brukselski): Belgia, Francja, Luksemburg, Holandia i Wielka Brytania

kwiecień 1948 - Utworzona zostaje Organizacja Europejskiej Współpracy Ekonomicznej (OEEC) w celu koordynowania Planu Marshalla; zrzeszała 16 państw korzystających z planu Marshalla; w 1960 zastąpiła ją Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)

maj 1948 - Kongres Haski, Haga, pod przewodnictwem Winstona Churchilla; kilkuset czołowych polityków; przyjęto Apel do Europejczyków, w którym postulowano utworzenie Zjednoczonej Europy; uczestnicy doradzają przyjęcie Karty Praw Człowieka, a także - w celu zapewnienia poszanowania tej karty - utworzenie Trybunału Sprawiedliwości; nie przyjęto jednak ustaleń czy Europa ma mieć charakter federacyjny czy konfederacyjny

1948 - utworzenie Ruchu Europejskiego

4 kwietnia 1949 - Waszyngton, powstanie NATO

5 maja 1949 - Londyn, powstanie Rady Europy (organy - Komitet Ministrów i Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy [wcześniej Zgromadzenie Doradcze])

9 maja 1950 - plan Schumana, plan koordynacji produkcji węgla i stali w RFN i Francji, przy jednoczesnym poddaniu jej kontroli przez niezależny organ (instytucja ponadnarodowa - Wysoka Władza); projekt utworzenia Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali; w przemowie zainspirowanej przez Jeana Monneta, Robert Schuman, francuski Minister Spraw Zagranicznych, proponuje, aby Francja i Niemcy oraz wszelkie inne kraje europejskie pragnące przyłączyć się do nich połączyły swoje zasoby węgla i stali

październik 1950 - plan Plevena; premier Francji przedstawił plan utworzenia Europejskiej Wspólnoty Obronnej (EWO), przewidujący powołanie do zycia wspólnej armii zachodnioeuropejskiej, z udziałem armii RFN

listopad 1950 - Rzym, podpisanie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz Podstawowych Swobód w Rzymie

1950/51 - plany utworzenia Europejskiej Wspólnoty Politycznej (EWP), która miała być organizacją wyposażona w daleko idące kompetencje o charakterze ponadnarodowym; EWP miała w swych ramach łączyć działalność EWWiS oraz EWO

kwiecień 1951 - Paryż, Traktat Paryski ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS) (wszedł w życie w lipcu 1952 roku); zawarty na 50lat; Belgia, Francja, Niemcy, Włochy, Luksemburg, Holandia)

maj 1952 - Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Obronną (EWO); nie wszedł w życie - odrzucenie go w 1954 przez Zgromadzenie Narodowe Francji → pogrzebanie koncepcji powołania EWP)

lipiec 1952 - Traktat o EWWiS wchodzi w życie; Jean Monnet zostaje mianowany Przewodniczącym Wysokiej Władzy, a Paul-Henri Spaak Przewodniczącym Wspólnego Zgromadzenia.

marzec 1953 - układ o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Politycznej (EWP)

1954 - przystąpienie RFN do NATO

1955 - plan Beyena (minister spraw zagr. Holandii), plan rządu holenderskiego, przewidujący utworzenie wspólnoty gospodarczej; stwierdzał, iż pełna integracja polityczna i militarna jest niemożliwa bez wcześniejszej integracji ekonomicznej, która jest podstawą zjednoczenia

czerwiec 1955 - Ministrowie Spraw Zagranicznych państw EWWiS na konferencji w Messynie (Włochy) zdecydowali rozszerzyć integrację gospodarcze, przy fiasku prób integracji politycznej; uznano także za konieczne rozpoczęcie prac nad utworzeniem organizacji do pokojowego wykorzystania energii atomowej (→w celu opracowania zasad i sposobów poszerzenia dotychczasowej integracji gospodarczej o inne płaszczyzny, w tym pokojowe wykorzystanie energii atomowej powołano komitet na czele z P.H. Spaakiem)

listopad 1955 - Komitet Spaaka przedłożył plan utworzenia przez 6 państw EWWiS Europejskiej Wspólnoty energii Atomowej (ERURATOM), oparty na projekcie francuskiego przemysłowca Louisa Armanda; przeciwko utworzenu Euratomu wystąpiła ostro WB

grudzień 1955 - Rada Ministrów Rady Europy przyjmuje jako swoje godło niebieską flagę z 12 złotymi gwiazdami

1956 - plan Moneta

kwiecień/maj 1956 - Raport Spaaka; komitet Paul-Henri'ego Spaak'a przedstawia członkom EWWiS raport dotyczący projektu Traktatów Wspólnotowych przewidujących utworzenie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej oraz Euratomu. Raport Spaaka zostaje zatwierdzony. Zgromadzenie w Wenecji, Ministrowie Spraw Zagranicznych podejmują decyzję o otwarciu międzyrządowych negocjacji dotyczących zawarcia dwóch Traktatów ustanawiających Europejską Wspólnotę Gospodarczą oraz Europejską Wspólnotę Energii Atomowej

25 marca 1957 - Rzym, traktaty rzymskie, na mocy 2 odrębnych układów powołano Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG) oraz Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (EURATOM)

1 stycznia 1958 - wejście w życie traktatów rzymskich, zawartych na czas nieokreślony; Trasata o Unii Europejskiej z 7 lutego 1992 zmienił nazwę EWG na Wspólnotę Europejską (WE) z dniem 1 listopada 1993 roku

1959 - Turcja składa wniosek o stowarzyszenie z EWG

1960 - utworzenie Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) przez Austrię, Danię, Norwegię, Portugalię, Szwajcarię, Szwecję i WB jako odpowiedź na powołanie EWG; później dołączyły do niego Finlandia, Islandia i Liechtenstein; z czasem większość krajów EFTA przystąpiła do UE →w ugrupowaniu pozostało jedynie 4 członków (Norwegia, Islandia, Liechtenstein i Szwajcaria)

1960 - Organizacja Europejskiej Współpracy Gospodarczej (OEEC) przekształca się w Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)

1961 - plan Foucheta (Przewodniczący Komisji Europejskiej), przewidywał on utworzenie Unii Narodów (Państw) Europejskich; celem Unii miało być przyczynienie się przede wszystkim do ujednolicenia polityki zagranicznej państw członkowskich; plan nie wszedł w życie

1961 - W życie wchodzą rozporządzenia ustanawiające Wspólną Politykę Rolną (WPR)

1963 - Francja (Charles de Gaulle) wetuje przyjęcie WB do Wspólnot

1963 - W Yaoundé (Kamerun), podpisana zostaje Konwencja Yaoundé - Umowa Stowarzyszeniowa między Wspólnotą a 17 państwami afrykańskimi i Madagaskarem, ważna przez pięć lat

1963 - Śmierć Roberta Schumana

8 kwietnia 1965 - traktat fuzyjny, który ustanawiał wspólne organy 9instytucje) dla 3 Wspólnot Europejskich. W rezultacie EWWiS, EWG i EURATOM miały 4 wspólne instytucje:

• Rada (Ministrów)

• Komisja Europejska

• Parlament Europejski

• Trybunał Sprawiedliwości

1966 - Luksemburg, podpisano tzw. kompromis luksemburski, który przyjmował formułę, iż gdy w grę wchodzić będą żywotne interesy jednego lub kilku państw, wówczas wymagana będzie jednomyślność; Problemem było jednak zdefiniowanie terminu “ważny interes narodowy” co spowodowało częste blokowanie podejmowania decyzji w pracach EWG przez państwa członkowskie. Od tej pory solidarnie obowiązywała zasada “wszyscy albo nikt”. Dzięki temu Francja, po prowadzeniu przez siedem miesięcy polityki “pustego krzesła", zajmuje ponownie swoje miejsce w Radzie. Utrudniało to jednak postępy integracyjne, czego przykładem może być Wielka Brytania, która niechętnie zapatrywała się na wzrost znaczenia instytucji europejskich. Proces decyzyjny został poprawiony w Jednolitym Akcie Europejskim, który stanowił koniec stosowania mechanizmu kompromisu luksemburskiego

1969 - Plan Barre'a - wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Raymond Barre przedstawia plan harmonizacji polityki gospodarczej i walutowej EWG oraz utworzenia systemu wspierania sztywnych kursów wymiany walut krajów członkowskich. Barre argumentował, że głównym zagrożeniu unii celnej oraz wspólnej polityki rolnej są niestabilne kursy walutowe.

grudzień 1969 - konferencja w Hadze, podjęto decyzję o budowie unii ekonomicznej i walutowej oraz zapowiedziano koordynację wzajemnej polityki na rzecz budowy unii politycznej; w sprawach gospodarczych powołano grupę ekspertów pod kierownictwem premiera Luksemburga Pierre'a Wernera, a drugiemu komitetowi ekspertów pod przewodnictwem Etienne Davignona powierzono opracowanie propozycji współpracy politycznej.

1970 - plan Wernera; nazwa dokumentu dotyczącego budowy Unii Gospodarczej i Walutowej w EWG; Raport Wernera zawierający szczegółowy plan utworzenia Unii Gospodarczej i Walutowej, która miała powstać do 1980 r. Plan zakładał docelowe nieodwołalne usztywnienie wzajemnych kursów walut państw członkowskich, harmonizację polityki budżetowej tych krajów, dodatkowo przewidziane było przekazanie części uprawnień decyzyjnych dotyczących polityki gospodarczej państw członkowskich instytucjom ponadnarodowym. Plan Wernera nie zakładał zastąpienia walut narodowych jedną walutą paneuropejską, a jedynie proponował wprowadzenie usztywnienia kursów walutowych. W 1971 r. podjęto decyzje o rozpoczęciu realizacji pierwszego etapu - harmonizacji polityki gospodarczej na obszarze EWG, jednakże z powodu załamania w 1973 r. światowego systemu walutowego z Bretton Woods wykonanie planu zostaje wstrzymane

1970 - Państwa członkowskie zatwierdzają Raport Davignona dotyczący współpracy politycznej. Celem jest sprawienie, że Europa będzie zajmować wspólne stanowisko w kwestii zasadniczych problemów międzynarodowych

1972 - zrealizowano pierwszy etap planu Wernera, tworząc tzw. europejski wąż walutowy, mający wyznaczać maksymalny poziom wahań kursów między walutami państw członkowskich, który wynosił 2,25%, zaś w stosunku do walut zewnętrznych kurs mógł fluktuować w przedziale +/-4,5%.

1972 - w Norwegii odbywa się referendum w sprawie przystąpienia do Wspólnot Europejskich. Większość jest przeciwna akcesji

1972 - Paryżu (Francja) odbywa się konferencja międzyrządowa. Głowy państw lub rządów określają nowe obszary działań Wspólnoty (polityka regionalna, ochrona środowiska, polityka społeczna, energetyczna i przemysłowa) i potwierdzają rok 1980 jako ostateczny termin osiągnięcia Unii Gospodarczej i Walutowej

1973 - „północne rozszerzenie”; do Wspólnot przystąpiły WB, Dani i Irlandia

grudzień 1974 - konferencja w Paryżu. Zainaugurowano na niej Europejską Współpracę Polityczną w formie regularnych konsultacji między ministrami spraw zagranicznych w sprawach dotyczących polityki międzynarodowej. Jednakże bez wątpienia najważniejszym postanowieniem paryskiego szczytu było sformalizowanie spotkań przywódców państw członkowskich (szefów rządów oraz prezydenta Francji) jako Rady Europejskiej, spotykającej się odtąd trzy razy do roku i podejmującej najważniejsze, strategiczne decyzje dotyczące rozwoju Wspólnot. Na szczycie w Paryżu postanowiono również przeprowadzić pierwsze bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego (odbyły się w czerwcu 1979 r.)

1975 - Helsinki, Akt Końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE)

1979 - Umiera Jean Monnet

czeriwec 1979 - pierwsze bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego

marzec 1979 - powołanie z inicjatywy przewodniczącego Komisji Europejskiej Roya Jenkinsa, kanclerza RFN Helmuta Schmidta i prezydenta Francji Valery'ego Giscarda d'Esting Europejskiego Systemu Walutowego ESW (European Monetary System). Zadaniem EMS była stabilizacja kursów walutowych i koordynowanie działań mających na celu walkę z inflacją. Na EMS składały się:

• mechanizm kursowy ERM (Exchange Rate Mechanism) - ustalono sztywny przedział wahań kursów wokół sztywnych kursów centralnych: +/-2,25% - dla walut mocnych zaś +/-6% dla lira włoskiego. Państwa należące ERM były zobowiązane do utrzymania kursów swych walut w ustalonych granicach. W uzasadnionych przypadkach, za zgodą członków ERM, dopuszczalna była zmiana poziomu kursu centralnego waluty kraju członkowskiego. Do ERM przystąpiły wszystkie ówczesne państwa członkowskie EWG z wyjątkiem Wielkiej Brytanii

• europejska jednostka walutowa ecu,i> (ECU - European Currency Unit). Nazwa ecu oznacza także złotą monetę bitą we Francji w XVI i XVII wieku. Dwudziestowieczne ecu nie było walutą, lecz jednostką rozrachunkową, której wartość wyznaczana była na podstawie koszyka walut należących do EMS

1981 - jako dziesiąte państwo do Wspólnot przystąpiła Grecja

1981 - Plan Genschera-Colombo, inicjatywa ministrów spraw zagranicznych Niemiec i Włoch, H.-D. Genschera i E. Colombo. Projekt "Układu Europejskiego", mającego na celu poprawę funkcjonowania mechanizmów instytucjonalnych, który proponował budowę zrębów unii politycznej. Państwa członkowskie Wspólnot nie zareagowały nań zbyt entuzjastycznie

14 czerwca 1985 - Układ z Schengen; w związku z niemożnością traktatowego uzgodnienia warunków znoszenia barier dla wolnego przepływu ludzi wewnątrz całego obszaru Wspólnot, Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg i RFN podpisały w Schengen porozumienie o znoszeniu kontroli na granicach między nimi

1986 - przystąpienie do Wspólnot Hiszpanii i Portugalii

luty 1986 - podpisanie Jednolitego Aktu Europejskiego; Zobowiązał on państwa członkowskie Wspólnot do realizacji (w terminie przed końcem 1992 r.) Jednolitego Rynku Wewnętrznego, na którego terytorium zostałaby zagwarantowane cztery swobody: całkowita wolność przepływu towarów, usług, osób i kapitału. Oznaczało to wprowadzenie w życie celu, jaki postawiono przed EWG już u jej powstania, a który nie mógł zostać zrealizowany z powodu uwarunkowań politycznych i braku woli państw członkowskich

lipiec 1987 - wejście w życie JAE

czerwiec 1988 - Szczyt Rady Europejskiej w Hanowerze - powołanie Komitetu Ekspertów pod kierunkiem Jacques'a Delorsa, przewodniczącego Komisji Europejskiej, którego zadaniem było opracowanie planu utworzenia oraz mechanizmu funkcjonowania Unii Gospodarczej i Walutowej UGW

kwiecień 1989 - ogłoszenie Raportu Komitetu Delorsa, w którym nakreślono plan tworzenia Unii Gospodarczej i Walutowej. Proces tworzenia UGW podzielono na trzy etapy:

• etap I - zniesienie barier w przepływie kapitału wewnątrz Jednolitego Rynku, zacieśnienie współpracy w zakresie polityki gospodarczej i walutowej,

• etap II - spełnienie przez państwa członkowskie kryteriów zbieżności (nominalnych wymogów uczestnictwa w UGW), powołanie Europejskiego Instytutu Walutowego - zalążka Europejskiego Banku Centralnego EBC, wyrównywanie poziomu gospodarczego w poszczególnych krajach członkowskich,,br>

• etap III - wprowadzenie jednolitej waluty zastępującej waluty narodowe, rozpoczęcie działalności przez EBC i Europejskiego Systemu Banków Centralnych.

czerwiec 1989 - Rada Europejska na szczycie w Madrycie akceptuje Raport Delorsa jako strategię dla UGW i decyduje o rozpoczęciu I etapu tworzenia UGW 1 lipca 1990 r.

1 lipca 1990 - Rozpoczyna się I etap tworzenia Unii Gospodarczej i Walutowej

9/10 grudnia 1991 - Szczyt Rady Europejskiej w Maastricht, na którym przyjęto projekt Traktu o Unii Europejskiej określającego działania mające na celu utworzenie Unii Gospodarczej i Walutowej zwieńczone wprowadzeniem wspólnej waluty.

7 lutego 1992 - podpisanie w maastricht traktu o unii europejskiej (traktu z maastricht)

1 listopada 1993 - traktat z Maastricht, Traktat o Unii Europejskiej wchodzi w życie. W celu pogłębienia integracji zarówno w sferze ekonomicznej, jak i politycznej Traktat tworzy Unię Europejską (UE). Na jej konstrukcję składają się trzy filary:

• pierwszy tworzą Wspólnoty Europejskie

• Euroatom

• EWWiS (od lipca 2002 jego zadanie przejmie WE)

• a zwłaszcza Wspólnota Europejska (tj. zreformowana EWG - traktat w Maastricht w miejsce nazwy EWG wprowadził nazwę Wspólnota Europejska)

• drugi — Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa (WPZiB)

• trzeci — współpraca w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych

1 stycznia 1994 - rozpoczęcie II etapu tworzenia Unii Gospodarczej i Walutowej - uniezależnienie banków centralnych krajów członkowskich Unii od rządów; dalsza integracja polityki gospodarczej. Powołanie Europejskiego Instytutu Walutowego (European Monetary Institute) - zalążka Europejskiego Banku Centralnego. Zadaniem Instytutu było stworzenie podwalin dla funkcjonowania Europejskiego Systemu Banków Centralnych, a także podejmowanie działań w kierunku zacieśnienia współpracy między poszczególnymi państwami członkowskimi w zakresie polityki monetarnej

1995 - rozszerzenie Unii o Austrię, Szwecję i Finlandię

grudzień 1995 - szczyt Rady Europejskiej w Madrycie - nadanie wspólnej walucie nazwy "euro", potwierdzenie ostatecznego terminu wprowadzenia euro w dniu 1 stycznia 1999 r.

grudzień 1996 - szczyt Rady Europejskiej w Dublinie - przyjęcie zasad prawnych dotyczących wprowadzenia euro. Zaakceptowanie Paktu na Rzecz Stabilizacji i Wzrostu (The Stability and Growth Pact) - państwa członkowskie zobowiązują się do utrzymywania deficytu budżetowego na poziomie maksymalnie 3% ich Produktu Krajowego Brutto. Przyjęcie mechanizmu kursowego ERM2 (Exchange Rate Mechanism II) zastępującego ERM z 1979 r.

lipiec 1997 - Komisja przedstawia "Agendę 2000 - Unia Europejska Rozszerzona i Silniejsza" oraz opinie dotyczące wniosków 10 krajów środkowoeuropejskich o przyjęcie do UE. Proponuje ona dogłębną reformę Wspólnej Polityki Rolnej oraz polityki strukturalnej w celu przygotowania Unii do rozszerzenia na Wschód.

Październik 1997 - Ministrowie Spraw Zagranicznych państw członkowskich Unii Europejskiej podpisują Traktat Amsterdamski

maj 1998 - szczyt przywódców państw UE w Brukseli - zakwalifikowanie krajów uczestniczących w UGW, określenie nieodwołalnych wzajemnych kursów wymiany między walutami państw tworzących UGW, powołanie statutowych władz Europejskiego Banku Centralnego

1 stycznia 1999 - rozpoczęcie III etapu tworzenia UGW - wprowadzenie wspólnej waluty europejskiej (euro). Rozpoczęcie okresu tzw. podwójnej cyrkulacji walut - w obiegu znajdują się waluty narodowe krajów członkowskich i euro; na tym etapie euro stosowane jest jedynie w rozliczeniach bezgotówkowych. Europejski Bank Centralny rozpoczyna działalność polegającą na kształtowaniu polityki monetarnej w całej strefie euro. Polityka ECB prowadzona jest w porozumieniu z bankami centralnymi krajów członkowskich, tworzącymi Europejski System Banków Centralnych

grudzień 2000 - Rada Europejska zbiera się w Nicei (Francja)

26 lutego 2001 - Traktat Nicejski; podpisany zostaje nowy Traktat nowelizujący Traktat o Unii Europejskiej oraz Traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie

grudzień 2001 - w 2001 roku w belgijskim mieście Laeken, głowy państw i rządów 15 Państw Członkowskich przyjęły „Deklarację o przyszłości Unii Europejskiej” i podjęły decyzję o zwołaniu „Konwentu Europejskiego”, którego zadaniem miało być opracowanie dokumentu zmieniającego istniejące traktaty europejskie, dzisiejszy Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy

styczeń 2002 - wprowadzenie banknotów i monet euro do obiegu gotówkowego, rozpoczęcie wycofywania walut narodowych z obiegu

luty 2002 - lipiec 2003 - prace Konwentu Europejskiego

lipiec 2002 - zakończenie procesów dostosowawczych, euro jedynym środkiem płatniczym na obszarze EMU

grudzień 2002 - Kopenhaga, Zakończenie negocjacji akcesyjnych z 10 państwami kandydującymi: Cyprem, Czechami, Estonią, Węgrami, Litwą, Łotwą, Maltą, Polską, Słowacją i Słowenią

16 kwietnia 2003 - W Atenach (Grecja) zostaje podpisany Traktat Akcesyjny między UE a Republiką Czeską, Estonią, Cyprem, Łotwą, Litwą, Węgrami, Maltą, Polską, Słowenią i Słowacją

7/8 czerwca 2003 - Polsce odbywa się referendum w sprawie przystąpienia do Unii Europejskiej. Większość społeczeństwa opowiada się za akcesją

1 maja 2004 - Wchodzi w życie Traktat o Przystąpieniu i dochodzi do skutku największe rozszerzenie Unii Europejskiej. 10 nowych państw: Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia, Węgry - to ponad 100 milionów nowych obywateli UE

1

---