TURPIZM JAKO TENDENCJA W POEZJI WSPÓŁCZESNEJ
nazwa oznacz orientację poetycką, ukształtowaną w pl poezji powoj pod koniec lat 50-tych. T widoczny w twórczości poetów debiut po 1956 r Grochowiak,
Białoszewski, Iredyński,Różewicz
Elementy turpistyczne Rymkiewicza, Bursy oraz Wojaczka.
Tendencję t stanowi tradycja barokowa.
Termin wywodzi się z terminu, który wprowadził Przyboś w utworze „Oda do turpistów”
Oda była pamfletem. P zarzucał
nadmierny kult brzydotą,,
nieoryginalny charakter zjawiska,
egoizm, naśladownictwo,
Na wiersz Przybosia i” odp Grochowiak artykułem: Turpizm - Realizm - Mistycyzm („
Turpizm Grochowiaka był wystąpieniem programowym, świadome wprowadzenie estetyki turpizmu do poezji
G wskazywał, że spór o turpizm to spór o tworzenie świata,. ideologia tur pis nie jest fascynacją brzydoty, ale próbą całościowego widzenia świata
. Są to motywy: brzydoty, kalectwa, ułomności, nędzy, choroby, śmierci, związanego z nią rozkładu zwłok, przedmiotów odrażających, pozbawionych funkcji i porzuconych, ale i przedmiotów, stanów codziennych i powszednich. Jest poszerzeniem kanonu estetycznego.
Turpizm to estetyka bud napięć między brzydotą a pięknem. Efekty uzysk min. dzięki grotesce
realizacja t widoczna u Grochowaiaka „Menuet z pogrzebaczem” 1958, „ Rozbieranie do snu” 1959,
Tematem świat i człowiek jako jednostki gotowe,. . Obserwacji podlega choroba, ból, cierpienie, rozkład, zwłoki. Tradycją tej poezji jest barok, Gałczyński, Tuwim, Kafka.
Człowiek jako ciało, choroba i rozkład to także temat Bursy. okaleczenie i śmierci wnaznaczony jest świat.
Fascynację chorobą depresja, to elem poezji Wojaczka. człowiek spędzony do ciała. Ono staje się źr poznania. To, co przynależy ciału, przedm refleksji, miary świata, sposób jego rozumienia (instynkt, zmysłowość, głód, pożądanie, seksualność, cierpienie i rozkosz). Egzystencję zreduk do fizjologii ciała. miłości, sprowadz do aktu płciowego.
Fascynacje chorobą i stan depresji Białoszewskiego. Tu t. przejawia się w Saint przedmiotami kalekimi, a jednocześnie powszechnymi, , światem rupieci i staroci.
Real włączona w sferę wartości estet, zachwyt dot codzienności. adaptacja do języka poezji, mowy potocznej, bełkotliwej, błędów, kalekiej i niegramatycznej. Tomy: „Obroty rzeczy”, „Rachunek zachciankowy”,
3