Monitorowanie higieny szpitalnej
mgr K. Salik
Higiena Szpitalna
•Higiena rąk personelu
•
•Dezynfekcja i sterylizacja
•
•Zasady przechowywania sprzętu medycznego
•
•Utrzymywanie czystości środowiska szpitalnego
•
•Segregacja i usuwanie odpadów medycznych
•
•Zasady postępowania z bielizną szpitalną
•
•Aseptyka i antyseptyka w procedurach medycznych
•
•Izolacja
Podstawowym celem higieny szpitalnej jest:
przerywanie dróg przenoszenia drobnoustrojów na wrażliwych na infekcję pacjentów
ochrona personelu przed zakażeniem nabytym w czasie pracy.
Nadzór
Nadzór: systematyczne zbieranie, porządkowanie, analizowanie i przekazywanie uzyskanych informacji do tych osób, które mają wpływ na podejmowanie decyzji i sposób postępowania.
Powinien zapewnić aktualną i dokładną informację o źródłach i drogach rozprzestrzeniania się zakażeń.
Głównym celem nadzoru higieny szpitalnej jest:
•zapobieganie zakażeniom oraz wczesne wykrywanie ognisk epidemicznych
•
•określenie skuteczności stosowanych metod zapobiegania i kontroli zakażeń
Zespół Zakażeń Szpitalnych określa:
•aspekty higieny szpitalnej objęte nadzorem,
•
•oddziały / komórki organizacyjne objęte nadzorem,
•
•metody monitorowania higieny szpitalnej,
•
•czas trwania nadzoru
•
•osoby odpowiedzialne za realizację zaleceń dotyczących higieny szpitalnej oraz prowadzenie nadzoru
Metody Nadzoru
Metody nadzoru muszą być przedyskutowane i uzgodnione z pracownikami, których dotyczą.
•Metody nadzoru muszą być dostosowane do istniejących warunków szpitala
•Planowanie (kryteria dla poszczególnych aspektów higieny szpitalnej, narzędzia, co, jak, kiedy powinno być kontrolowane, kto kontroluje)
•
•
•Dane powinny być zbierane przy użyciu standardowych kryteriów
•
•
•Wyniki ( dane) powinny być porównywane do poprzednich analiz
•
•
•Zebrane informacje należy analizować ( umożliwi to ocenę sytuacji i opracowanie sposobów postępowania)
•
•
•Wyniki analizy i ewentualne zalecenia powinny być przekazywane zwrotnie osobom odpowiedzialnym za utrzymanie higieny szpitalnej
•Alert patogenny.
•
•Alert warunki bytowe, okoliczności.
•
•Standardy, procedury, algorytmy, wytyczne, zasady postępowania ...
•Protokoły kontroli
•
•Ankiety
•
•Testy
•
•Wskaźniki
•
•Dokumentacja
•
•Zapisy w księgach
•
•Badania bakteriologiczne
Proces nadzoru
Ustanawianie standardów
Oszacowywanie praktyki w
oparciu o
funkcjonujące standardy
Ponowne oszacowanie
po wprowadzeniu zmian
Przykłady:
•Higiena rąk personelu
•Dekontaminacja i zasady przechowywania sprzętu medycznego
•Utrzymanie czystości
•Aseptyka i antyseptyka w procedurach medycznych
Zmiana
Nadzór
Nadzór - ocena czystości pomieszczeń
PROTOKÓŁ KONTROLI CZYSTOŚCI SAL CHORYCH
Oddział................ sala nr............
Nazwisko osoby odpowiedzialnej .................................................
Nazwisko osoby kontrolującej ..................................................
Data .......... .......... .......... ..........
Punktacja
1. Pomieszczenia czyste, wywietrzone. .......... .......... .......... ..........
2. Ramy łóżek czyste. .......... .......... .......... ..........
3. Pościel czysta , nieuszkodzona. .......... .......... .......... ..........
4. Stoły, krzesła ,szafki, półki czyste. .......... .......... .......... ..........
5. Powierzchnie kasetonów czyste, bez kurzu. .......... .......... .......... ..........
6. Stojaki, wysięgniki czyste, bez kurzu. .......... .......... .......... ..........
7. Ramy, obrazy czyste , bez kurzu. .......... .......... .......... ..........
8. Okna, parapety czyste, bez kurzu. .......... .......... .......... ..........
9. Żaluzje, rolety czyste , bez kurzu. .......... .......... .......... ..........
10. Kaloryfery czyste, bez kurzu. .......... .......... .......... ..........
11. Ściany, ścianki działowe przeszklone czyste. .......... .......... .......... ..........
12. Drzwi, klamki, futryny czyste. .......... .......... .......... ..........
13. Umywalki oraz baterie kranowe czyste. .......... .......... .......... ..........
14. Lustra, kafelki wokół umywalek czyste. .......... .......... .......... ..........
15. Pojemniki na mydło, ręczniki, płyn
dezynfekcyjny czyste, uzupełnione........... .......... .......... .....
16. Powierzchnie lamp oświetleniowych czyste. .......... .......... .......... ..........
17. Powierzchnie lamp bakteriobójczych czyste. .......... .......... .......... ..........
18. Powierzchnie kratek i wywietrzników czyste. .......... .......... .......... ..........
19. Podłogi i cokoły czyste, bez widocznych plam. .......... .......... .......... ..........
Ilość uzyskanych punktów ......... .......... .......... ..........
Możliwa ilość punktów 19- ND = ........ .......... .......... .......... ..........
Podpis osoby odpowiedzialnej .......... .......... .......... ..........
Podpis osoby kontrolującej .......... .......... .......... ..........
Dobór sprzętu i środków do utrzymania czystości
Mikrobiologiczna ocena czystości pomieszczeń
Kontrola mikrobiologiczna środowiska szpitalnego powinna być wykonywana w sposób przemyślany, pozwalający na osiągnięcie trzech podstawowych celów:
określenie i eliminację źródła infekcji;
określenie i przecięcie dróg przenoszenia się drobnoustrojów;
•
zapewnienie odpowiedniego standardu mikrobiologicznej czystości powierzchni kontaktujących się z pacjentem.
Wskazaniem do badań środowiskowych jest wystąpienie na oddziale infekcji wywołanych "alert-patogenami", można wykonać je także w celu oceny stanu higieny szpitalnej lub w celu zdyscyplinowania pracowników - jest to jednak kwestia dyskusyjna ze względu na koszty z tym związane.
Ocena mikrobiologicznej czystości powietrza
• metoda swobodnej sedymentacji
• metoda zderzeniowa.
Ocena czystości bakteriologicznej powierzchni
Powierzchnie suche
Stan mikrobiologicznej czystości powierzchni suchych oceniany powinien być ilościowo i jakościowo metodą odcisków przy użyciu płytek z meniskiem wypukłym.
Powierzchnie wilgotne
W celu oceny zanieczyszczenia powierzchni wilgotnej (zlewy, wanny, brodziki) należy pobrać wymaz suchą wymazówką; jest to badanie jakościowe
Powierzchnie trudnodostępne
Czystość powierzchni trudnodostępnych (smoczki, dreny, butelki, wzierniki) należy kontrolować metodą wypłukiwań stosując w tym celu jałową sól fizjologiczną, płyn Ringera lub bulion cukrowy. W pierwszych dwóch przypadkach materiał należy natychmiast posiać na podłoża namnażające.