Renesans
Renesans w architekturze i urbanistyce
Renesans w architekturze stanowił odzwierciedlenie poglądów filozoficznych odrodzenia, poszukujących wzorców w swiecie antycznym. Renesans otworzył erę nowożytną w sztuce i trwał od schyłku średniowiecza do poczatków baroku. Okreslenie „odrodzenie” nawiązuje do ponownego wprowadzenia elementów starozyten sztuki budowlanej.
Renesans w sztuce włoskiej
Chronologia
-rensesans wczesny 1420 - 1500
-renesans rozkwitu 1500 - 1540
-renesans późny 1540 - 1600
Cechy architektury i urbanistyki renesansowej
-nowe spojrzenie na miasto
-nowatorstwo konstrukcyjne
-zwartość, czytelnośc i prostota planów i budynków
-harmonia bryły i jej związanie z ziemią
-horyzontalny układ elewacji
-tworzenie rytmu za pomocą schodów, gdymsów i balustrad
-powrót do detali oraz form stosowanych w architekturze klasycznej, ale nie jej slepe naśladownictwo
Budowle sakralne
-modułowy plan bazyliki
-liczne budowle na planie centralnym: kolo i kwadrat jako figury geometryczne kojarzone z doskonałością
-nawiązanie do największych osiągnięć architektury antycznej
-oszczędne stosowanie dekoracji
-sklepienia kolebkowe z lunetami nad nawami świątyń
Leonardo da vinci
Studium kościoła na planie centralnym
Pierwsze rysunki architektoniczne
Pałac jako ważne tworzywo tkanki miejskiej
-budynki o zwartej i zamknietej bryle na planie czworoboku, z dizedzincem wewnetrznym otoczonym arkadami
-budynki trzykondygnacyjne, kondygnacje wyraznie rozdzielone, wydatny gzyms wienczący
-obiegające dziedziniec loggie były zazwyczaj otwarte i chronione plaskimi dachami z wyraznie zaakcentowanym gzymsem wienczącym
Pałace
-rezygnacja z funkcji obronnej, wprowadzen większych niż w sredniowieczu okien, w efekcie dobrze doswietlone wnętrza
-symetria i harmonia fasad
-artykulacja fasady: cięzka rustyka w parterze jako wyraz zamożnosci wlasciciela
-starannie opracowane kamienne bloki w wyzszych kondygnacjach
-zastosowanie przodków architektonicznych i ich stopniowanie
Renesans - wynalezienie perspektywy
Perspektywa w swietle traktatu o malarstiwe
Leonardo da Vinci proponuje trzy rodzaje perspektywy:
-linearną
-barwną
-powietrzną
Zdaniem artysty, tylko równomierne uwzglednianie wszystkich trzech rodzajów perspektywy pozwala na zachowanie harmonii w obrazie
Miasto renesansowe
Geneza miasta renesansowego
-zmiany cywilizacyjne i swiatopoglądowe zachodzace w okresie odrodzenia
-przedstawienie bariery rozwoju miasta sredniowiecznego (wąskie ulice, ciasna zabudowa)
-zmiana sposobu wojowania po wynalezieniu prochu strzelniczego
-upadek konstantynopola - miasta nie do zdobycia
-odnalezienie antycznych schematów miasta autorstwa Witruwiusza - rozpowszechnienie traktatów o architekturze i urbanistyce
Teoreyczne plany miast włoskich autorów
-pełna regularnosc planu: siec ulic szachownicowa, promienista lub bedąca kombinacją obu
-place: okrągłe, kwadratowe, prostokątne, symetrycznie rozmieszczone na planie
-wyróżnienie wybranych ulic przez ujednolicenie ich kolumnami lub arkadowymi podcieniami
-umieszczenie kościołów i budynków monumentalnych w miejscach wyeksponowanych
Załozenia idealnego iasta
-powinno lezec nad rzeką, aby zabezpieczyc transport i odpowiednią higiene ludzi
-ponizej poziomów znajdują się kanały zeglugowe dla ułatwienia komunikacji i transportu
-szerokosc ulic powinna stanowic co najmniej połowe wysokosci przyległych pałaców
-jego pięknosc powinna być synonimem funkcjonalnosci
Sforznuda
Jest to model prezentujący powiązanie trzech