Witaminy z grupy B
Witaminy z grupy B należą do witamin rozpuszczalnych w wodzie. Ponieważ nie są wytwarzane i magazynowane w organizmie, należy pamiętać o ich systematycznym, codziennym dostarczaniu.
Witaminy z grupy B pełnią szereg funkcji, mających istotne znaczenie na prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Odpowiadają za prawidłowy wzrost dzieci, równowagę psychiczną, chronią przed nowotworami. Witaminy z grupy B występują niemal w każdym pożywieniu pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego. Przyczyną niedoboru może być np. upośledzone wchłanianie w przewodzie pokarmowym lub alkoholizm.
Polecane wideo:
Wyłącz HD
Problem z siecią
Spis treści
Występowanie i rola witamin z grupy B
Grupę witamin B tworzy szereg związków chemicznych oznaczanych kolejnymi cyframi. Pierwszą z nich jest witamina B1.
Witamina B1
Witamina B1 nazywana jest też tiaminą. Głównym źródłem witaminy B1, z uwagi na wielkość spożycia, są produkty zbożowe (kasza gryczana, płatki owsiane, ryż), mięso i wędliny, nasiona roślin strączkowych (groch, fasola). Występuje także w ziemniakach, orzechach brazylijskich, nasionach dyni, słoneczniku i sezamie.
Tiamina jest koenzymem wielu enzymów, bierze udział w przemianie węglowodanów, uczestniczy w procesach energetycznych oraz neurofizjologicznych. Niedobór witaminy B1 daje objawy związane z neurastenią. W przypadku ciężkiego niedoboru tiaminy dochodzi do zaburzeń sercowo-naczyniowych, porażenia nerwów obwodowych lub zaniku mięśni.
Witamina B2
Witamina B2, czyli ryboflawina. Jej źródłem są przetwory mleczne (mleko, jogurty naturalne, białe sery, kefiry), jaja, drób, przetwory zbożowe z pełnego ziarna. W organizmie pełni ważną rolę. Ryboflawina uczestniczy w przemianach węglowodanów, tłuszczów oraz białek. Jej znamienny wpływ na tempo przemian metabolicznych uzasadnia zalecenie regularnego spożywania produktów bogatych w tę witaminę.
Pomaga przetwarzać energię chemiczną zaczerpniętą z pożywienia na energię przydatną w organizmie. Osoby, które mają problemy z utrzymaniem wagi, a ich przemiana materii jest słaba, powinny zadbać o regularne dostarczanie witamin. Dodatkowo, witamina B2 wpływa pozytywnie na pracę innej witaminy z grupy B - B6 i współdziała z witaminą A w tworzeniu błon śluzowych. Pod wpływem światła, ryboflawina ulega zniszczeniu. Największe zapotrzebowanie: kobiety w ciąży, w czasie laktacji, a także osoby narażone na duży wysiłek fizyczny oraz chroniczny stres.
Witamina B3
Witamina B3 szerzej znana jako niacyna, bądź witamina PP. Dobrym źródłem witaminy PP są mięso i wędliny, ryby, mleko, rośliny strączkowe, ziemniaki. Witamina B3 chroni nas przed osłabieniem, bólami głowy, apatią i schorzeniami skórnymi. Niacyna jest niezbędna do syntezy hormonów płciowych, kortyzolu, insuliny i tyroksyny. Warunkuje prawidłową pracę mózgu i obwodowego układu nerwowego. Jej niedobór wywołuje zmiany skórne, zmiany w obrębie jamy ustnej i języka, a także wymioty i biegunki.
Dieta witaminowa
Organizm zaopatrywany jest w witaminy wraz z pożywieniem, ponieważ sam wytwarza zbyt małe ich ilości.
Witamina B5
Witamina B5 to kwas pantotenowy. Żeby uchronić się przed drętwieniem palców stóp, jedzmy produkty pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Żeby uchronić się przed drętwieniem stóp, uczuciem ciągłego zmęczenia oraz przed zaburzeniami snu, sięgajmy po urozmaicone produkty zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Szczególnie bogate w kwas pantotenowy są warzywa liściaste, rośliny strączkowe, grzyby, mięso i jajka.
Witamina B6
Witamina B6, czyli pirydoksyna. Witaminę B6 dostarczymy spożywając ryby, mięso, rośliny strączkowe, pełne ziarna zbóż oraz warzywa liściaste. Niedobór witaminy B6 wywołuje zmiany nastroju, a nawet stany depresyjne, niedokrwistość, zmiany chorobowe skóry.
Podawanie witaminy B6 kobietom przyjmującym antykoncepcję hormonalną łagodzi jej skutki uboczne. Nadmiar witaminy B6, czyli przyjmowanie dawek w gramowych ilościach przez dłuższy czas, prowadzi do zaburzeń neurologicznych, które powodują słabość i drętwienie kończyn.
Witamina B7
Witamina B7, zwana także biotyną. Największe jej ilości można znaleźć w podrobach oraz mleku, grzybach i warzywach. Niedobór powoduje stany zapalne skóry, utratę łaknienia, wymioty i bóle mięśni.
Witamina B7 odgrywa ważną rolę w przemianie glukozy, przede wszystkim w pierwszym etapie, w którym współdziała z insuliną, hormonem trzustki. Okazało się, że witamina B7 pobudza proces przemiany materii glukozy powstającej w wątrobie, w której witamina ta jest magazynowana. Stabilizuje też poziom glukozy we krwi. Oddziaływanie tych substancji jest szczególnie ważne u osób chorych na cukrzycę.
Witamina B7 poprawia stan skóry, włosów i paznokci. Dzieje się tak, gdyż zawiera cząstki siarki chroniącej naszą skórę i włosy. Dzięki temu, że kontroluje tłuszczową przemianę materii, zapobiega łojotokowi oraz wzmożonej aktywności gruczołów łojowych. Uczestniczy też w procesach tworzenia hemoglobiny będącej barwnikiem czerwonych krwinek i zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego
Niedobór witaminy B7
Niedobór witaminy B7 zdarza się rzadko. Można go jednak zaobserwować u pacjentów szpitali karmionych sztucznie lub poddawanych długotrwałej kuracji antybiotykami. Niedobór witamin jest przyczyną wielu schorzeń skóry.
Objawy niedoboru witaminy B7:
bóle mięśni,
nerwowość, rozdrażnienie, lękliwość,
nadwrażliwość czuciowa,
cierpnięcie dłoni i stóp,
niedokrwistość,
powiększona wątroba,
błony śluzowe gardła stają się szare,
Występowanie witaminy B7
Źródłem witaminy B7 jest mleko, wątroba, nerki, żółtko jaj, sery, otręby, ryby, drożdże, ciemny ryż, kukurydza i mąka ze zbóż. Znajduje się także w owocach: arbuzy, banany, melony, grejpfruty, brzoskwinie, winogrona oraz warzywa: kalafior, buraki, groch, pomidory, szpinak, marchew.
Witamina B7 ulega stopniowemu rozkładowi pod wpływem promieniowania UV, współdziała z witaminami z grupy B, tj. B5, B9 oraz B12.
Witamina B9
Witamina B9 to inaczej kwas foliowy. Jest jedną z popularniejszych witamin z grupy B. Pełni ważne funkcje w organizmie. Jest niezbędny do prawidłowego rozwoju wszystkich komórek ustrojowych. Odpowiada za właściwe funkcjonowanie układu krwiotwórczego oraz nerwowego. Niedobór kwasu foliowego może wywołać niedokrwistość megaloblastyczną. Ponadto, niedobór tej witaminy u kobiet ciężarnych może spowodować niedorozwój łożyska lub wystąpienie wad cewy nerwowej u dziecka.
Witamina B12
Zwana jest też cyjanokobalaminą. Odpowiada za metabolizm tłuszczów i węglowodanów. Jest niezbędna do tworzenia elementów morfotycznych krwi oraz syntezy białek i DNA. Niedobór witaminy B12 może spowodować niedokrwistość megaloblastyczną, depresję oraz zaburzenia neurologiczne,będące skutkiem uszkodzenia układu nerwowego. Źródłem witaminy B12 są produkty pochodzenia zwierzęcego, głównie w podrobach.
Cechy wspólne witamin z grupy B
Wszystkie witaminy z grupy B mają wiele cech wspólnych, dlatego często są określane jako kompleks witamin B. Oddziałują na organizm w podobny sposób, tj. warunkują prawidłowy rozwój i funkcjonowanie układu nerwowego, a także regulują przemiany metaboliczne zachodzące w organizmie.