Jednolity Akt Europejski (JAE) z 1986 r. jest umową międzynarodową zawartą w ramach Wspólnot Europejskich.

Akt ten:

1. Nadał kształt organizacyjny Europejskiej Współpracy Politycznej, będącej formą współpracy państw członkowskich Unii od roku 1970. Odtąd Wspólnoty Europejskie i Europejska Współpraca Polityczna miały zachowywać odrębność organizacyjną względem siebie, wspólnie jednak podejmować kroki do urzeczywistnienia Unii

2. Ustanowił Radę Europejską, formalizując w ten sposób odbywające się od dłuższego czasu konferencje szefów państw

3. W istotny sposób rozwinął i pogłębił dziedziny prawa instytucjonalnego i materialnego Wspólnot. Wzmocnił pozycję Parlamentu Europejskiego (dopiero wtedy wprowadzono tę nazwę do traktatów), poprzez wprowadzenie postępowania współpracy w zakresie stanowienia prawa. Przewidział także powołanie Sądu Pierwszej Instancji UE.

4. W sferze prawa materialnego postanowił o ustanowieniu do 31 grudnia 1992 "rynku wewnętrznego" - czyli strefy o wolnym przepływie towarów, usług, osób i kapitału - co nastąpiło 1 stycznia 1993.

Akt ten był pierwszym po wielu latach znaczącym krokiem w kierunku integracji europejskiej. W lutym 1987 r. ratyfikowały go wszystkie wówczas należące do Wspólnot kraje, oprócz Włoch, Grecji i Danii, które przyjęły go w drugim terminie. Akt ten wszedł ostatecznie w życie w lipcu 1987.

---