JEDNOLITY

RYNEK

EUROPEJSKI

Agnieszka Kopik
Jacek Kuszkowski
Bartłomiej Bortkiewicz

Rynek wewnętrzny

Rynek wewnętrzny Unii

Europejskiej obejmuje obszar bez
granic wewnętrznych, w którym
jest zapewniony swobodny
przepływ towarów, osób, usług i
kapitału, zgodnie z
postanowieniami Traktatów.

Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, art. 26



Swoboda Przepływu Osób



Swoboda Świadczenia Usług



Swoboda Przepływu Towarów



Swoboda Przepływu Kapitału

Swoboda przepływu

osób zapewnia:



„

Zakaz dyskryminacji

między pracownikami
państw członkowskich ze
względu na narodowość, w
zakresie zatrudnienia,
wynagradzania oraz
innych warunków pracy”

Art. 39 TWE



Swoboda przepływu osób

art. 38 – 42 TWE

•

Przepływ pracowników najemnych

•

Przepływ pracowników samodzielnych

•

Swoboda przemieszczania się i

osiedlania

Prawa wynikające ze swobody



Swobodne poruszane się po terytorium

Unii Europejskiej



Składania oferty pracy



Przyjmowania oferty pracy



Pobyt na terenie UE w celu świadczenia

pracy



Pobyt na terenie UE po ustaniu

zatrudnienia



Traktowanie rodziny zatrudnionego wg

zasad obowiązujących na terenie danego

państwa członkowskiego

PAŃSTWA OBJĘTE STREFĄ SCHENGEN

Swoboda przepływu osób - bariery



różnice w prawie pracy



różne zasady uznawania

wykształcenia

oraz kwalifikacji zawodowych



różne systemy zabezpieczeń

społecznych :

(rent, emerytur, zasiłków i innych

świadczeń socjalnych)

Usługi: to według prawa

wspólnotowego czynności, mające

charakter czasowy i transgraniczny,

które nie są objęte regulacjami

dotyczącymi swobody przepływu

osób, towarów czy kapitału

.



SWOBODA PRZEPŁYWU USŁUG
ART. 49 – 55

Swoboda przepływu

usług:

CECHY USŁUGI



ODPŁATNOŚĆ



TRANSGRANICZNOŚĆ



CZASOWOŚĆ

Rodzaje swobód

dotyczące przepływu

usług

•

Aktywna

swoboda świadczenia usług

usługodawca udaje się przejściowo do
kraju usługobiorcy, a więc sam
przekracza granicę w celu wykonania
usługi w innym kraju członkowskim
(np. instalacja aparatury)

•

Pasywna

swoboda świadczenia usług

Odbiorca usługi udaje się do kraju
usługodawcy, by tam przyjąć jego
świadczenia (np. turyści, osoby
korzystające z opieki medycznej)

Swobodny przepływ towarów



zakaz ceł (importowych i eksportowych)

oraz opłat o skutku równoważnym,



zakaz ograniczeń ilościowych w

imporcie i eksporcie oraz środków o

skutku równoważnym,



zakaz subsydiów eksportowych.

Wyjątki od zasady

swobodnego przepływu

towarów

Zakazy i ograniczenia w handlu wewnątrz wspólnotowym

mogą być usprawiedliwione następującymi okolicznościami:



Moralnością publiczną,



Bezpieczeństwem publicznym,



Ochroną zdrowia i życia ludzi, zwierząt i roślin



Ochroną skarbów narodowych o wartości artystycznej,
historycznej lub archeologicznej,



Ochroną własności intelektualnej i przemysłowej.

Ograniczenia i zakazy nie mogą stanowić środka

dyskryminacji lub ukrytego ograniczenia w handlu
wewnątrz wspólnotowym. 

Art. 30 TWE

Bariery w swobodnym przepływie
towarów:



administracyjne/fizyczne - m.in. różna dokumentacja
celna, wielokrotne badania weterynaryjne i fitosanitarne na
granicach; kontrola graniczna jako taka; kontyngenty
transportowe i różnice w krajowych normach
bezpieczeństwa pojazdów



techniczne – wynikały z różnic w rozwiązaniach prawnych
dot.

wymogów jakości, bezpieczeństwa, składu, znakowania

wyrobów (w krajowych standardach i normach
technicznych) oraz w uregulowaniach dotyczących
zamówień rządowych obowiązujących w poszczególnych
krajach członkowskich



fiskalne - zróżnicowanie w poszczególnych krajach WE
poziomu

stawek podatku od wartości dodanej i podatków

akcyzowych

Swobodny przepływ kapitału



Jest niezbędny by dopełnić pozostałe trzy
swobody (zapłata za usługi, przewóz zysku czy
oszczędności; inwestycje bezpośrednie).



Nie jest jednak celem samym w sobie, jak tamte
swobody, ale ma umożliwić ich realizację.



W pełni liberalizowane są tylko niektóre aspekty:
inwestycje bezpośrednie, zakup notowanych na
giełdzie papierów wartościowych, repatriacja
dochodów i zakup nieruchomości.



W tej ostatniej kwestii istnieją uchylenia czasowe
(korzysta z niego Polska) lub trwałe (np. na
Malcie).

Swobodny przepływ kapitału



Realizacja tej swobody postępowała

najwolniej z uwagi na związek z polityką

finansową państwa. Dopiero odkąd

rozpoczęto realizację Unii Gospodarczo-

Walutowej (tworzenie strefy euro) 1994

r. – zaczęto jej poważniejszą realizację.

Art. 56-60
TWE

SZANSE I ZAGROŻENIA

DLA GOSPODARKI

PAŃSTWA

PRZEDSIĘBIORCÓW

I OBYWATELI

Ocena zmiany sytuacji rynkowej firmy po

wprowadzeniu wspólnego rynku europejskiego

nie zmieni się; 36,00%

pogorszy; 34,00%

poprawi; 30,00%

SZANSE

FIRM

WYNIKAJĄCE

ZE SWOBÓD RYNKU

EUROPEJSKIEGO

ułatwiony przepływ czynników produkcji

stabilizacja cen

wzrost popytu

łatwiejszy dostęp do źródeł zaopatrzenia

łatwiejszy dostęp do kapitału

stabilizacja przepisów prawa i procedur adm

dostęp do nowych technik i technologii

łatwiejszy dostęp do rynków europejskich

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

4

5

6

17

19

28

39

47

ZAGROŻENIA DLA

FIRM

WYNIKAJĄCE

ZE SWOBÓD RYNKU

EUROPEJSKIEGO

wzrost wymogów ekologicznych

niedostosowanie prawa do wymogów wolnego rynku

możliwość utraty lub utrata rynku

odpływ wykwalifikowanych pracowników do krajów UE

nieuczciwa konkurencja cenowa firm zagranicznych

wzrost wymogów jakościowych i certyfikacji produktów

wzrost kosztów produkcji

wzrost intensywności konkurencji na rynku lokalnym

0 10 20 30 40 50 60 70

3

5

8

10

36

40

50

64

SZANSE

OBYWATELI

WYNIKAJĄCE

ZE SWOBÓD RYNKU

EUROPEJSKIEGO



Dostęp do rynków pracy wszystkich państw UE



Dostęp do pracowniczych świadczeń socjalnych
państw UE



Możliwość zdobywania wykształcenia w krajach UE



Unikanie podwójnego opodatkowania



Ułatwienia w korzystaniu z turystyki wypoczynkowej



Ułatwione korzystanie z dóbr kultury



Korzystanie z usług medycznych w krajach UE



Możliwość osiedlania się w krajach UE



Możliwość zakupu nieruchomości w krajach UE

ZAGROŻENIA DLA

OBYWATELI

WYNIKAJĄCE

ZE SWOBÓD RYNKU EUROPEJSKIEGO



Wzrost konkurencji na rynku

pracy



Zagrożenie bezrobociem

SZANSE

GOSPODARKI

WYNIKAJĄCE

ZE SWOBÓD RYNKU

EUROPEJSKIEGO



Napływ kapitałów inwestycyjnych



Zmniejszenie bezrobocia



Unowocześnienie gospodarki przez

dostęp do współczesnych technologii

ZAGROŻENIA DLA

GOSPODARKI

WYNIKAJĄCE

ZE SWOBÓD RYNKU

EUROPEJSKIEGO



Wyludnienie



Emigracja ludzi młodych



Emigracja osób wykształconych i wysoko
kwalifikowanych



Wzrost przestępczości zorganizowanej



Wzrost zagrożenia terroryzmem



Wzrost inflacji



Wzrost wrażliwości na zaburzenia na światowych
rynkach finansowych



Niekontrolowany przepływ kapitału



Degradacja środowiska naturalnego

Bibliografia



Barcz J., Integracja europejska, Wolters Kluwer

buisness, Kraków2007



Góralski W. M. (red.), Unia Europejska Tom II

Gospodarka-Polityka- Współpraca, Wolters
Kluwer business, Kraków 2007



Kundera J., Jednolity rynek europejski, Oficyna

Ekonomiczna , Kraków 2003

DZIĘKUJEMY