Zmiany populacji jako kwestia społeczna
PRZYROST NATURALNY- różnica między ilością urodzin na tysiące osób a ilością zgonów na tysiąc osób w okresie czasu (najczęściej 1roku)
Przyrost naturalny, a wzrost populacji |
|
Tempo przyrostu naturalnego |
Ilość lat potrzebna do podwojenia populacji |
1% |
70 |
2% |
35 |
3% |
23 |
Wzrost ludności świata – wykres nr 1
THOMAS MALTHUS- 1766-1834 prorok eksplozji demograficznej.
- wzrost dobrobytu przyczyną wzrostu ludności
- wzrost ludności- postęp geometryczny
- wzrost żywności- postęp arytmetyczny
Rok |
0 |
25 |
50 |
75 |
100 |
125 |
150 |
175 |
200 |
Ludność |
1 |
2 |
4 |
8 |
16 |
32 |
64 |
128 |
256 |
Żywność |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
Dlatego poprawienie położenia mas spowoduje jedynie niepohamowanie rozmnażanie – jedynym ratunkiem bieda, wojny, choroby i/lub wstrzemięźliwość seksualna.
Przełom XVIII/XIX w przyrost szybszy niż żywność. Obecnie dot. To III świata.
MALTUZJANIZM- rozbieżność w tempie wzrostu ludzkości (rozbieżność w czasie) i pożywienia
WYKRES Nr 2
Neomaltuzjanizm XX wieku- odgórna kontrola urodzin (planowanie rodziny) Chiny
Żywność wzrasta liniowo. Najpierw jest jej więcej następnie świat eksplozji demograficznej
Teoria przejścia demograficznego lata 30ste XX wieku
1 etap-równowaga populacyjna
- Społeczeństwo tradycyjne współczynniki urodzeń i zgonów wysokie, wysoka śmiertelność niemowląt, przyrost naturalny niski
2 etap-przejście demograficzne
- Spadek współczynnika zgonów przy dużym współczynniku urodzeń- faza dużego przyrostu naturalnego
- ograniczenie umieralności przez pokonanie głodu i chorób (przejście społeczeństwa tradycyjnego na społeczeństwo nowoczesne) Eksplozja demograficzna
3 etap-nowa równowaga populacyjna
-Współczynnik urodzeń i zgonów niski ograniczenie dzietności ale za to wydłużenie życia ludzkiego
Świat równowagi przed uprzemysłowieniem. Po uprzemysłowieniu dojdą do etapu 3(w Europie równowaga populacyjna)
Przejście demograficzne WYKRES Nr 3
OPIS: Wysoka śmiertelność, wysoki wskaźnik urodzeń potem następuje przejście- gwałtowny spadek urodzeń. Następuje nowa stabilizacja demograficzna. Stan początkowy i stan końcowy, a eksplozja demograficzna
Piramidy wieku- problem dzietności WYKRES NR 4
Progresywna rozrzutna (trójkąt)- społeczeństwo tradycyjne
Zastojowa, oszczędna (dzwon)- społeczeństwo nowoczesne po przejściu demograficznym
Drugie przejście demograficzne lata 80te XX wieku
- zerwanie ciągłości w reprodukcji na skutek spadku płodności
- starzejące się społeczeństwo
WYKRES Nr 5
OPIS: świat społeczeństw z ujemnym spadkiem urodzeń
Potencjalna piramida wieku społeczeństwa zaawansowanego pod względem drugiego przejścia demograficznego
WYKRES Nr 6
Potencjalne rozwiązanie problemu-imigracja
Problem asymilacja cudzoziemców
Starzejące się społeczeństwa
Przeciętna długość życia- początek XX wieku- 47lat, koniec XX w-76lat
Proporcja osób w wieku 65lat i więcej do reszty społeczeństwa
- XIX w 1:40 rok 1990 1:10
Przyszłość – 1:4 a nawet 1:3
POLSKA
- wiek emerytalny rok 2000- 5,7mln.osób, rok 2030-9,1mln.osób wiek 80+ rok 2000- 0,8 mln osób, rok 2030- 1,8mln.osób