Metalurgia, 2 rok |
|
Data zajęć: 17.04.20r. |
Gr. 1 / lab. 1 |
Procesy Przeróbki Plastycznej ćwiczenia laboratoryjne |
|
1. |
Procesy ciągnienia |
Ocena:
|
PROCESY CIĄGNIENIA I ROZCIĄGANI
1.Cel ćwiczenia:
Przeprowadzenie procesów ciągnienia i rozciągania dla stalowych próbek i sporządzenie wykresów funkcji i dokonanie obliczeń.
2.Wstęp teoretyczny:
Ciągnienie jest to proces
technologiczny plastycznej przeróbki materiału, polegający na
przeciąganiu metalu bądź stopu przez otwór w ukształtowanej
matrycy, zwanej ciągadłem, pod wpływem działającej z zewnątrz
siły ciągnienia -
. W
wyniku tej operacji następuje zmniejszenie przekroju poprzecznego
materiału, kosztem jego wydłużenia. Ponadto zmieniają się
własności fizyczne materiałów, wzrasta ich dokładność
wymiarowa oraz gładkość powierzchni. W większości przypadków
ciągnienie jest to proces przeróbki plastycznej na zimno.
3.Przebieg ćwiczenia:
Po zapoznaniu się z budowa i zasadą działania ciągadła przystąpiliśmy do wykonywania doświadczeń. Najpierw dokonaliśmy ciągnienia 3 stalowych próbek i po zarejestrowaniu wyników, przystąpiliśmy do ich jednoosiowego rozciągania. Dodatkowo dla porównania rozciągnęliśmy jedna próbkę, która nie była poddawana ciągnieniu oraz jedną tzw. ‘’próbkę dziesięciokrotną.’’ Wyniki również zostały zarejestrowane. Parametry próbek, obliczenia i wykresy zostały przedstawione poniżej.
a).Dane przyrządów:
- pręty ze stali niestopowej
- ciągadło z węglików spiekanych
G20 2α = 12
- smar: proszek mydła sodowego
- prędkość ciągnienia:
= 0,1
- ciągarka łańcuchowa:
= 80 kN
- statyczna próba rozciągania
= 5 lub
10
- baza pomiarowa
= 100
mm
- maszyna wytrzymałościowa INSTRON
1196 o
= 250
kN
b). Tabele pomiarowe
Dane dla próbek poddanych procesowi ciągnienia:
Wielkość zwężenia w |
|
|
% |
mm |
mm |
10 |
6 |
5,5 |
20 |
6 |
5,3 |
30 |
6 |
5 |
Nr próbki |
|
|
Przewężenie |
|
|
kN |
mm |
mm |
mm |
mm |
|
0 |
18,782 |
110 |
3,8 |
5 |
100 |
1 |
16,761 |
102,4 |
3,6 |
5,5 |
100 |
2 |
16,117 |
103,5 |
3,6 |
5,3 |
100 |
3 |
14,946 |
101,6 |
3,4 |
5 |
100 |
4 |
27,34 |
127,4 |
5,5 |
10 |
100 |
Dane dla próbek do statycznej próby rozciągania:
c).Liczymy pole przekrojów dla próbek po procesie ciągnienia, przed rozciąganiem:
=0,00001962
=
=0,00001134
=0,000023746
=10,17
=0,00001017
=0,000022062
=10,17
=0,00001017
=0,00001962
=9,07
=0,0000907
=0,000078539
=23,746
=0,000023746
d).Wyznaczamy wytrzymałość na rozciąganie:
e). Obliczamy wydłużenie:
f).Liczymy przewężenie procentowe (gniot):
53,90%
57,17%
53,90%
53,77%
69,76%
g). Wykresy F=f(t)
h). Wykresy Rm = f (Z)
4.Wnioski
a). próbka o największej średnicy ulega największemu rozciąganiui posiada największy gniot
b). w przypadku największej próbki dziesięciokrotnej, na wykresie występuje wyraźna dolna i górna granica plastyczności w przedziale czasowym ok. 5-15 sekund, co zostało zarejestrowane jako wielokrotne załamanie funkcji
c).dla pozostałych próbek nie występuje wyraźna granica plastyczności
Badanie optymalnego kąta ciągnienia
1.Cel ćwiczenia:
Wyznaczenie optymalnego kąta ciągnienia i sporządzenie wykresów.
2.Przebieg ćwiczenia:
Po zapoznaniu się z tematem
zagadnień przystąpiliśmy do wykonywania ćwiczeń. Pięć próbek
ze stali austenitycznej o takich samych parametrach poddaliśmy
procesowi ciągnienia na oczkach ciągadła o różnych kątach
nachylenia, od 8
do
16
, ze
skokiem co 2
.
Zarejestrowane na komputerze dane posłużyły nam do sporządzenia
odpowiednich wykresów funkcji i przeprowadzenia obliczeń. Parametry
próbek, kąty i rodzaj ciągadeł jak również obliczenia i wykresy
zostały zaprezentowane poniżej:
a).Dane urządzeń i próbek:
- stal, z której zostały wykonane próbki: X8CrNiS18-19 (1,4305) – AISI 303
- średnica próbek: 5 mm, po ciągnieniu 4,5 mm
-smar: proszek mydła sodowego,
- prędkość ciągnienia:
= 0,05
- ciągarka łączno- łańcuchowa
- ciągadło z węglika spiekanego
(G20) o oczkach z katami nachylenia: 2α= 8
,
10
12
,
14
, 16
b). Obliczamy pole przekroju dla próbek, wg wzoru:
=
=
4,5 mm , czyli
= 15,9
=
0,0000159
(
każda próbka ma takie same wymiary)
Następnie na podstawie wartości
pomiarowych otrzymanych w wyniku przeprowadzonego procesu ciągnienia
wyznaczyliśmy średnią wartość siły ciągnienia
dla
poszczególnych próbek ciągnionych z różnym kątem. Później
obliczyliśmy średnią wartość naprężenia dla każdej z nich.
1-kąt ciągnienia -8
2-kąt ciągnienia -10
3-kąt ciągnienia-12
4-kąt ciągnienia-14
5-kąt ciągnienia-16
c). Wykresy
3.Wnioski
a).zdecydowanie najmniejszą wartość
naprężeń
,
wynoszącą ok. 283 MPa otrzymaliśmy dla próbki numer 4, której
kąt ciągnienia wynosił 14
,
co sugeruje, że w naszym pomiarze, to on jest optymalną wartością
b).w przypadku
próbki pierwszej, która była ciągniona pod kątem 8
,
funkcja zależności siły od czasu jest najbardziej nieregularna,
co wskazuje że siła uległą wielokrotnym zmianom, co jest
niekorzystne z praktycznego punktu widzenia