Uniwersytet Zielonogórski - Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska				4
Katedra Architektury i Urbanistyki
Przedmiot: ETYKA ZAWODU ARCHITEKTA I URBANISTY
Odpowiedzialny:	prof. dr inż. arch. Zbigniew BAĆ
Prowadzący:	dr inż. arch. Justyna KLESZCZ, mgr inż. arch. Marta SKIBA
Rok/semestr IV / 7-ZIMOWY	2015/16 1ST./inż.	Rodzaj zajęć	Data wystąpienia
		ćwiczenia	11.02.2016
AUTOR ESEJU: ADRIAN MAZUR
TEMAT WYSTĄPIENIA: ADMINISTRACJA PUBLICZNA JAKO SKŁADOWA PROCESU INWESTYCYJNEGO . ZASADA PRZEJRZYSTOŚCI DZIAŁANIA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ - OŚWIADCZENIA MAJĄTKOWE

Administracja Publiczna jako składowa procesu inwestycyjnego . Zasada przejrzystości działania administracji publicznej - oświadczenia majątkowe. Poruszę tutaj tematy związane z zadaniami oraz obowiązkami administracji publicznej, omówię podział administracji, opiszę jaki jest schemat ubiegania się o decyzję o użytkowaniu. Całość działań zmierzających do realizacji inwestycji budowlanej, począwszy od ustalenia warunków zabudowy, a na oddaniu obiektu do użytkowania kończąc, określa się mianem budowlanego procesu inwestycyjnego. Realizację robót budowlanych poprzedza cały zespół czynności przygotowawczych, takich jak określenie warunków zabudowy, opracowanie projektów czy uzyskanie stosownych decyzji administracyjnych

Chciałbym na samym początku zaznaczyć jakie części powinny zawierać się w projekcie budowlanym. Otóż musi znaleźć się tam projekt zagospodarowania działki lub terenu zawierający określenie terenu, usytuowanie i obrysy obiektów budowlanych wraz z urządzeniami budowlanymi związanymi z tymi obiektami, sieci uzbrojenia, układ komunikacyjny i układ zieleni. Drugą częścią całości jest projekt architektoniczno-budowlany określający funkcję, formę i konstrukcję obiektu budowlanego oraz proponowane niezbędne rozwiązania techniczne.

Następnie po otrzymaniu przez odpowiedni urząd administracyjny projektu budowlanego. Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę starosta sprawdza zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodność z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz z wymaganiami ochrony środowiska. Kolejną rzeczą jest zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi. Trzecią rzeczą, którą musi sprawdzić starosta jest kompletność projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.

Jeżeli projekt spełnia wszystkie wymogi prawa i jest kompletny, to właściwy organ nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę. Decyzja taka powinna być wydana w terminie 65 dni od dnia złożenia wniosku, uprawomocnia się ona w terminie 14 dni od daty jej wydania i wygasa, jeżeli budowa nie zostanie rozpoczęta przed upływem 3 lat od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna lub budowa została przerwana na okres dłuższy niż 3 lata.

Po ukończeniu robót budowlanych związanych z realizacją inwestycji przychodzi czas na rozpoczęcie procedury uzyskania pozwolenia na użytkowanie. Zgodnie z przytoczoną już w tekście artykułu Ustawą Prawo budowlane zadania nadzoru budowlanego związane ze zgłoszeniem rozpoczęcia a następnie zakończenia robót budowlanych wykonuje Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Można przyjąć, że jeżeli na wzniesienie obiektu budowlanego jest wymagane pozwolenie na budowę, to zgodnie z prawem przed przystąpieniem do użytkowania obiektu budowlanego należy uzyskać ostateczną decyzję o pozwoleniu na użytkowanie. Od tej zasady istnieją pewne wyjątki jak na przykład przy budowie domu jednorodzinnego. W tym przypadku wymagane jest jedynie zawiadomienie właściwego organu o zakończeniu budowy, jeżeli organ ten, w terminie 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia nie zgłosi sprzeciwu w drodze decyzji można przystąpić do użytkowania domu. W innych przypadkach konieczne jest pozwolenie na użytkowanie obiektu (odbiór budynku), które wydawane jest przez Powiatowe Inspektoraty Nadzoru Budowlanego.

Celem uzyskania pozwolenia na użytkowanie budynku należy wystąpić z wnioskiem do wspomnianej już instytucji. Zgodnie z prawem w przypadku klasycznych obiektów budowlanych, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego powinien wydać decyzję o pozwoleniu na użytkowanie w terminie 30 dni, a w przypadku spraw szczególnie skomplikowanych do 60 dni. Przed jej wydaniem jednak na wezwanie inwestora przeprowadza obowiązkową kontrolę budowy (wezwania należy dokonać po złożeniu wniosku o wydanie pozwolenia na użytkowanie). Obowiązkowa kontrola jest przeprowadzana przed upływem 21 dni od dnia doręczenia wezwania. O terminie tej kontroli inwestor jest zawiadamiany w czasie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Podczas procedur odbiorowych konieczne są dodatkowe uzgodnienia w Państwowej Inspekcji Straży Pożarnej, Państwowej Inspekcji Pracy oraz w Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska. Jeżeli w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia wymienione instytucje nie zajmą stanowiska, to traktuje się jak niezgłoszenie sprzeciwu i tym samym zgodę z ich strony na użytkowanie.

Chciałbym teraz omówić na podstawie tabeli umieszczonej poniżej, jak dokładnie wygląda schemat procesu inwestycyjnego. W celu sporządzenia projektu budowlanego, musimy zdobyć wyrys i wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz mapę zasadniczą, mapę ewidencyjną, a także granice terenu inwestycji. Kiedy już zdobędziemy te dokumenty, możemy złożyć wniosek o ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu i w rezultacie czego uzyskać decyzje o warunkach zabudowy. Wpływ na decyzję o warunkach zabudowy, będą miały uzgodnienia z takimi instancjami:, Woj. konserwator zabytków, Nadzór górnictwa, Wojewoda, Starosta, Powiatowy inspektor sanitarny. Po uzyskaniu wyżej wymienionej decyzji, możemy przystąpić do sporządzania projektu budowlanego, a więc będziemy zobowiązani stworzyć: projekt zagospodarowania terenu lub działki, projekt architektoniczno-budowlany, oświadczenie o zapewnieniu dostaw i warunków przyłączeń obiektu do sieci uzbrojenia i dróg lądowych, wyniki badań geologiczno-inżynieryjnych. Te wszystkie części projektu będziemy musieli uzgodnić z: ZUD, Inspekcja sanitarna, Inspekcja pracy, Straż pożarna, Woj. konserwator zabytków, Wojewoda, Starosta, Powiatowy inspektor sanitarny.

Rys.1 schemat procesu inwestycyjnego

Źródło: https://www.google.pl/search?q=
schemat+procesu+inwestycyjnego&espv=
2&biw=1920&bih=969&tbm=isch&tbo=u
&source=univ&sa=X&ved=0ahUKEwiX0u
Gy-anKAhWImQ4KHZlQBqQQsAQIHQ#i
mgrc=UDcF-P4SN4mdVM%3A
(18.01.2016)

Po dokonaniu tych ustaleń składamy wniosek o pozwoleniu na budowę, następnie otrzymujemy decyzję o pozwoleniu na budowę. Zaraz po tym możemy przystąpić do robót budowlanych i tutaj będzie wymagane zawiadomienie o terminie rozpoczęcia robót budowlanych. Po otrzymaniu odpowiednich aprobacji ze strony inspekcji ochrony środowiska, inspekcji sanitarnej oraz inspekcji pracy, a także po skończonych robotach budowlanych możemy ubiegać się o decyzje o pozwoleniu na użytkowanie lub też możemy po prostu złożyć zawiadomienie o zakończeniu budowy.

Postępowanie administracyjne, normujące wydawanie decyzji, zezwoleń i pozwoleń oraz prawa i obowiązki władz i stron postępowania, jest regulowane poprzez Ustawę z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego, (tj. Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 z późniejszymi zmianami) posiada ona akty wykonawcze ,rozporządzenia, zarządzenia, które w sposób szczegółowy regulują ogólne zasady przedstawione w ustawach oraz podają szczegółowe procedury administracyjne prowadzące do uzyskania przewidzianych prawem decyzji ,aż do decyzji i użytkowaniu inwestycji.

W pierwszym etapie postepowania administracyjnego podstawowe znaczenie mają procedury i postępowanie z zakresu ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz postępowanie z zakresu prawa budowlanego oraz w przypadkach szczególnych z postępowaniami dotyczącymi spełnienia wymogów przepisów ochrony środowiska, prawa górniczo-geologicznego, prawa wodnego ,ochrony zabytków, prawa wodnego i innych . Podstawowymi decyzjami w całości procedur administracyjnych w zakresie Prawa Budowlanego są między innymi: decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, decyzje o lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia, pozwolenia wodno-prawne prowadzące do uzyskania decyzji finalnej w postaci decyzji o pozwoleniu na budowę.

Bardzo ważnym elementem procesu jest znajomość wielu ustaw między innymi : Ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80 z 2003 roku, poz. 717), Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62 z 2001 roku, poz. 627 z późniejszymi zmianami), Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 1997 r. Nr 115 poz. 741), Ustawy z 17 maja 1989 roku Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. Nr 00.100.1086 z 21 listopada 2000 roku).

Jeśli chodzi o zasady postępowania administracyjnego, to kodeks postępowania administracyjnego wymienia kilkanaście ogólnych zasad postępowania administracyjnego, są to zasady praworządności ,legalności, legalności działania, prawdy obiektywnej, uwzględniania z urzędu interesu społecznego i słusznego interesu obywateli, pogłębiania zaufania do organów państwa, informowania stron i pozostałych uczestników postępowania, czynnego udziału strony w postępowaniu, przekonywania, szybkości i prostoty postępowania ,szybkości i ograniczonego formalizmu postępowania, ugodowego załatwiania spornych spraw administracyjnych, pisemności, dwuinstancyjności, trwałości ostatecznych decyzji administracyjnych, sądowej weryfikacji ,kontroli decyzji ostatecznych.

Zasady i tryb wydawania decyzji administracyjnych, ogólne zasady pracy organów administracji są normowane poprzez Kodeks postępowania administracyjnego. Ustawy takie jak: Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym, Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Ustawy te określają także zasady i tryb rozwiązywania konfliktów między interesami obywateli, wspólnot samorządowych i państwa w sprawach zagospodarowania przestrzennego.

Chciałbym przejść do omówienia kolejnej części, czyli decyzji o warunkach zabudowy. Jak wspomniano wcześniej zmiana zagospodarowania terenu w przypadku braku planu miejscowego, polegająca na budowie obiektu budowlanego lub wykonaniu innych robót budowlanych, a także zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części wymaga ustalenia warunków zabudowy. Takie ustalenie następuje w drodze decyzji administracyjnej – decyzji o warunkach zabudowy. Decyzja o warunkach zabudowy jest wydawana przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta , a na terenach zamkniętych decyzję wydaje regionalny dyrektor ochrony środowiska. Wydanie decyzji o warunkach zabudowy jest możliwe jedynie w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków : 1. Co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, jest zabudowana w sposób pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych, linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu; 2.teren ma dostęp do drogi publicznej; 3.istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu jest wystarczające dla zamierzenia budowlanego; 4.teren nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne albo jest objęty zgodą uzyskaną przy sporządzaniu miejscowych planów, które powstały przed 1995 r. w oparciu o poprzednio obowiązujące przepisy, ale utraciły moc 1 stycznia 2004 r.; 5.decyzja jest zgodna z przepisami odrębnymi np. w zakresie możliwości zabudowy ze względu na oddziaływania górnicze, otulinę parku narodowego, rezerwatu przyrody i innymi . Przepisów pkt 1 i 2 nie stosuje się do linii kolejowych, obiektów liniowych i urządzeń infrastruktury technicznej.

Warto również wspomnieć o konserwatorach zabytków, ponieważ oni także wchodzą w skład administracji publicznej. Główną działalnością konserwatora zabytków są zadania z zakresu ochrony dóbr kultury wynikających z obowiązujących przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Są to osoby które zajmują się  konserwacją, renowacją i rekonstrukcją oraz zabezpieczaniem zabytków, w tym przedmiotów znalezionych przez archeologów. Chciałbym wymienić przykładowe zadania jakimi musi zajmować się Wojewódzki Konserwator Zabytków: realizacja zadań wynikających z krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, sporządzanie w ramach przyznanych środków budżetowych, planów finansowania ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, prowadzenie rejestru i wojewódzkiej ewidencji zabytków oraz gromadzenie dokumentacji w tym zakresie, przygotowanie projektów decyzji o wpisie do rejestru zabytków, wydawanie, zgodnie z właściwością, decyzji, postanowień i zaświadczeń w sprawach określonych w ustawie oraz w przepisach odrębnych, sprawowanie nadzoru nad prawidłowością prowadzonych badań konserwatorskich, architektonicznych, prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych i innych działań przy zabytkach oraz badań archeologicznych, opiniowanie studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz projektów nowych inwestycji w strefach ochrony konserwatorskie, opiniowanie i uzgadnianie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, organizowanie i prowadzenie kontroli w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami oraz upowszechnianie wiedzy o zabytkach.

Teraz kilka słów o Zasadzie Przejrzystości . Polega ona na tym , że obywatel ma prawo by widzieć wszelkie realizacje oraz ma prawo do informacji na temat owych czynności, a administracja ma obowiązek udzielenia tych informacji oraz uzasadnienia podjętych czynności.

Otwartość administracji można zdefiniować jako dostępność do administracji. W definicji ZASADA JAWNOŚCI oznacza prawny obowiązek wykonywania administracji publicznej w sposób jawny zapewniający możliwość kontroli społecznej. Zasadą jest sprawowanie administracji w sposób jawny ustawa z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej , lecz są wyjątki : tylko w sytuacjach wyjątkowych i prawem przewidzianych można zastrzec poufność informacji ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych . takie wyjątki to między innymi: ochrona informacji niejawnych , ochrona danych osobowych, ochrona prywatności, tajemnica handlowa, tajemnica skarbowa, prawa autorskie. Oznacza to np. ,że informacje które są dla nas dostępne można odebrać osobiście lub jest możliwość odbioru przez osoby trzecie gdy posiadają one tak zwane upoważnienie.

Podstawowe zasady dostępu do informacji publicznej: I - nieograniczony podmiotowo zakres prawa do informacji (każdy); art. 2 ust. 1. II - bezpłatność dostępu do informacji publicznej; art. 7 ust. 2 i 15. III - zakaz żądania wykazywania się interesem prawnym lub faktycznym przez wnioskodawcę; art. 2 ust. 2. IV - obowiązek udzielenia informacji aktualnej (w ujęciu podmiotowym i przedmiotowym); art. 3 ust. 2. V - zasada jawności obrad organów kolegialnych pochodzących z wyborów powszechnych (z tym wiąże się prawo do otrzymania protokółów z obrad tych organów, jak i prawo do rejestrowania ich przebiegu); art. 3 ust. 3 i 18 . VI - obowiązek zapewnienia możliwości kopiowania, wydruku czy przesłania lub przeniesienia na powszechnie stosowany nośnik, informacji publicznej; art. 12 ust. 2 .

Na zakończenie krótko o oświadczeniach majątkowych . Jawne informacje zawarte w oświadczeniach majątkowych są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej, o którym mowa w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 oraz z 2002 r. Nr 153, poz. 1271). Do złożenia oświadczenia o swoim stanie majątkowym, obowiązani są: radny, burmistrz, zastępca burmistrza, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzające i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu burmistrza. Mają oni określony czas lub dzień do którego są zobowiązani oddać oświadczenia majątkowe do właściwych organów. Oświadczenie majątkowe zawiera informacje o: zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach w spółkach handlowych oraz o nabyciu od Skarbu Państwa lub innej państwowej osoby prawnej, jednostek samorządu terytorialnego, ich związków lub od komunalnej osoby prawnej mienia, które podlegało zbyciu w drodze przetargu, dane o prowadzeniu działalności gospodarczej oraz dotyczące zajmowania stanowisk w spółkach handlowych, dochodach osiąganych z tytułu zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej lub zajęć, z podaniem kwot uzyskiwanych z każdego tytułu  ,mieniu ruchomym o wartości powyżej 10 000 złotych, zobowiązaniach pieniężnych o wartości powyżej 10 000 złotych, w tym zaciągniętych kredytach i pożyczkach oraz warunkach, na jakich zostały udzielone.

Powyższy tekst ma na celu zwrócenie uwagi oraz refleksji nad podjętym tematem. Ma on ukazywać jak bardzo złożony i wieloaspektowy jest proces inwestycyjny, a także jak trudne jest jego dokładne zrozumienie i na jak wiele spraw trzeba zwrócić uwagę. Oszacowanie czasu pomiędzy wykonaniem pierwszego i ostatniego kroku jest bardzo trudne z uwagi na wiele czynników m.in. przygotowanie inwestora, prowadzenie kolejnych działań z odpowiednim wyprzedzeniem, czy prowadzenie niektórych działań równolegle.

Słowa kluczowe: Administracja, publiczna, proces, inwestycyjny, pozwolenie, decyzja, warunki, zasady.

Keywords: Administration, public, process, investment, permission, decision, conditions, principles.

Bibliografia

1. Nazwisko I., Tytuł, Wydawnictwo, miejsce wydania, rok wydania, strona

2. Nazwisko I., Tytuł, Nazwa strony internetowej, adres strony http, dostęp dd.mm.rrrr

2