WYKŁAD 28.02.2011.
Ustawa Prawo o ochronie środowiska- 7 kwiecień 2001
„środowisko jest to ogól elementów przyrodniczych, w tym także przekształconych w wyniku działalności człowieka a w szczególności powierzchnia ziemi, kopaliny, wody, powietrze, zwierzęta, rośliny, krajobraz oraz klimat.
Szczerszy zakres obejmuje definicja środowiska geograficznego gdyż obok elementów przyrodniczych stanowi ą je również wytwory pracy człowieka: osiedla, obiekty przemysłowe, linie i urządzenia transportu, komunikacji.
Pod względem merytorycznej zawartości w tym samym znaczeniu używa się definicji „środowisko człowieka” (Kompendium 1999)
Środowisko to warunki, relacje i okoliczności zorganizowania i funkcjonowania systemu. Związane z nim cechy mają charakter fizyczny, chemiczny i biologiczny. (Górka i Poskrobko 1991)
W ujęciu popularnym termin środowisko odnosi się do warunków, w jakich żyje, pracuje i rozwija się człowiek. (Winpenny 1995)
Funkcje środowiaka:
Pozagospodarcze
- biologiczna (powstanie życia, trwanie, rozwój)
- restytucyjno-ochronna (odnawianie zasobów, regulowanie stosunków wodnych)
Gospodarcze
- produkcyjna (zródło zasobów naturalnych, zródło zasobów mineralnych, surowce rolne i leśne, woda)
- adaptacyna (absorbcja emicji , środowisko odbiorcą odpadów)
- rekreacyjna (klimatyczna, krajobraz)
- lokalizacyjna ( ziamia, woda, powietrze)
Powiązania gospodarki ze środowiskiem
- wykorzystanie powierzchni i przestrzeni jako pola działalnosci gospodarczej
- przemieszczanie elementów środowiska
- pozyskiwanie surowców i energii
- emitowanie odpadów do otoczenia i ich asymilacja.
Zasoby
Zasoby to pojęcie używane powszechnie. Ogólnie oznaza wielkości odniesione do poszczególnych dóbr określone w konkretnym momencie czasu. Potocznie pojęcie zasobu sformułował Łojewski- … „tyle a tyle tego,co teraz się posiada” (Łojewski 1998)
Dokonywanie oceny zasobów wiążą się z dynamicznym ujęciem ich ograniczoności. Oznacza to że ich wielkość i jakość są funkcją wiedzy i postępu technicznego.
O wartości zasobów decydują takie cechy jak :
– rzadkość,
- ograniczoność,
- dostępność
- rpzmieszczenie,
- stopień ich przekształcenia czy zaieczyszczenia
Dostępne w danym momencie czasowym zasoby można podzielić na dwie grupy:
- naturalne to zasoby oraz walory których istnienie jest niezależne od działan człowieka, chociaż ta działalnosć może je modyfikować i różnicować przestrzennie
- sztuczne to wytworzone przez człowieka zasoby mineralne oraz walory zależne od obecności człowieka
Zasoby naturale
Wyczerpywalne
- zasoby nieodtwarzalne (bogactwa mineralne,powierzchnia użytkowa)
- zasoby odtwarzalne (powietrze atmosferyczne, wody, gleby, świat roślin, świat zwierząt)
Niewyczerpywalne
-promieniowanie słoneczne
- energia fal i pływów morskich
- energia wiatru
- energia geotermiczna
Zasoby (walory) sztuczne
Materialne
-wziększające wartość użytkową środowiska:
Kapitał finansowy (gotówka, akcje, obligacje, papiery wartościowe)
Kapitał trwały (krajobraz, maszyny, budynki i budowle, składniki niematerialne i prawne)
- zmniejszjące wartość użytkową środowiska (nieład przestrzenny, śmieci i odpady)
Niematerialne
- zmniejszjące wartość użytkową środowiska (hałas)
- zwiększające wartość użytkową środowiska (ład przestrzeny)
Podział zasobów w zależności od sposobu ich wykorzystania
1)Bezpośrednie zródło zaspokojenia potrzeb biologiczno- fizycznych - zasoby niezbędne biologiczne (np. woda, powietrze) - zasoby pozaprodukcyjne (bezpośredniej konsumpcji) - warunki przyrodnicze (zdrowotne, rekreacyjne) |
2) Podstawa produkcji materialnej - zasoby wykorzystywane bezpośrednio w produkcji (surowce, materiały) - zasoby wykorzystywane pośrednio w procesie produkcji (np. woda w transporcie rzecznym, woda lub powietrze w obiegu chłodniczym) |
Zasoby naturalne:
- aktywne- ulegające transformacji- las i jego produkty, zasoby ryb, produkty pochodzenia rolniczego, paliwa materialne rudy metali
- nieaktywne – nie ulegające transformacji- materiały budowlane, piasek, żwir, złorza kruszców, odpady kopalniane.
Procesy gospodarowania środowiskiem
Użytkowanie |
Ochrona |
Kształtowanie |
|
Bezpośrednie |
Pośrednie |
Ograniczenie lub ukierunkowanie korzystania z zasobów i walorów środowiska celem zapewnienia ciągłości ich użytkowania i utrzymania we właściwej jakości elementów biosfery |
Świadome wprowadzanie zmian w ekosystemach i ukierunkowywanie rozwoju ekosystemów tak, aby nie spowodować ich degradacji a uzyskać największe długotrwałe korzyści gospodarcze i społeczne |
Korzystanie w celu zabezpieczenia podstawowych procesów życiowych człowieka -procesów rozwojowych gatunku -zaspokojenia potrzeb duchowych |
Wykorzystanie w procesach działalności gospodarczej |
Kształtowanie środowiska to świadome wprowadzanie zmian w ekosystemach polegająca na:
- redukcji niektórych elementów systemu
- kompensacji, czyli uzupełnianiu brakujących (najczęściej wyeliminowanych przez człowieka) ogniw obiegu materii oraz formowaniu nowych łańcuchów tego obiegu w celu zwiększenia produktywności ekosystemów ich zdolności asymilacyjnej lub poprawy walorów estetycznych i mikroklimatycznych środowiska
- rekultywacji-, czyli odtwarzaniu zdegradowanych ekosystemów przez wyeliminowanie czynników powodujących degradację
Ochrona środowiska polega na:
-zapobieganiu niewłaściwemu użytkowaniu drogą nakazów i zakazów lub wskazań
- konserwatorskiej ochronie ekosystemów
- redukcji zanieczyszczeń powstających w czasie działalności gospodarczej
-proekologicznej regulacji i pozagospodarczej aktywności społecznej
Ochronę środowiska można sterować za pomocą:
-edukacji ekologicznej społeczeństwa
- narzędzi zarządzania gospodarką
- narzędzi zarządzania ochroną środowiska.
WYKŁAD 07.03.2011.
Przestrzeń
Powierzchnia ziemi lub jej część.
Przestrzeń geodezyjna wynika z pomiarów wielkości kształtu kuli ziemskiej.
Podział geodezyjny przestrzeni geograficznej Polski obejmuje:
-jednostki ewidencyjne
-obręby
-działki ewidencyjne
Jednostki powierzchniowe podziału kraju dla celów ewidencji
- jednostka ewidencyjna- to obszar gruntów położonych w granicach administracyjnych gminy lub miasta, gdy w skład gminy wchodzi miejscowość o statusie miasta.
- obręb ewidencyjny- przy projektowaniu obrębów uwzględnia się podział na rejony statystyczne i obwody spisowe. Granice obrębów na obszarach wiejskich powinny być zgodne z granicami wsi i sołectw, a w miastach dzielnic w miarę możliwości osiedli i zespołów urbanistycznych.
- działka ewidencyjna- ciągły obszar gruntu, położony w granicach jednego obrębu, jednorodny pod względem prawnym, wydzielony z otoczenia za pomocą linii granicznych.
- przestrzeń geograficzna- jakościowo zróżnicowana (lądy, morza, oceany), tworzy środowisko przyrodnicze, w którym człowiek żyje i pracuje.
- przestrzeń ekonomiczna- obszar, w którym człowiek żyje, działa, wypoczywa itp.
Powierzchnia lądów ( kontynenty, wyspy, archipelagi) dzieli się na:
- kraje (państwa)
- kolonie i terytoria zależne
Przestrzeń Polski dzieli się na:
- województwa;
- powiaty;
- gminy;
- miejscowości (miasta, wsie)
Oprócz podziału administracyjnego i geodezyjnego wyodrębnia się przestrzeń:
- rolniczą
- leśną
- rekreacyjną
Użytek to ciągła część powierzchni ziemi użytkowana w sposób jednorodny
Użytki gruntowe:
Użytki rolne:
Grunty orne- R
Sady – S i symbol użytku gruntowego np. S-Ps
Łąki trwałe – Ł
Pastwiska trwałe – Ps
Grunty rolne zabudowane – B i symbol użytku gruntowego np. B-R
Grunty pod stawami – Wsr
Rowy – W
Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione:
Grunt leśny – Ls
Grunt zadrzewiony i zakrzewiony – Lz i symbol użytku gruntowego np. Lz – R
Grunty zabudowane i zurbanizowane:
Tereny mieszkaniowe – B
Tereny przemysłowe – Ba
Inne tereny zabudowane – Bi
Zurbanizowane tereny niezabudowane – Bp
Tereny rekreacyjno wypoczynkowe – Bz
Użytki kopalne – K
Tereny komunikacyjne:
*drogi – dr
*tereny kolerowe
*inne tereny komunikacyjne – Ti np. lotniska
d) Grunty pod wodami:
1) morskie wody wewnętrzne – Wm
2) powierzchniowymi płynącymi – Wp
3) powierzchniowymi stojącymi – Ws
e) użytki ekologiczne –E i symbol użytku gruntowego np. E –Ls
f) nieużytki –N
g) tereny różne –Tr
Definicję o ochronie gruntów rolnych można znaleźć w ustawie o ochronie gruntów rolnych.
Nieruchomość rolna wg kodeksu cywilnego
To części powierzchni ziemskiej, która aktualnie jest lub może być wykorzystana do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej, rybnej. Może składać się z jednej lub kilku działek ewidencyjnych, pod warunkiem, że stanowią one przedmiot tej samej własności i są uregulowane w jednej Księdze Wieczystej.
Gospodarstwo rolne wg ustawy o podatku rolnym
Obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków, jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, o łącznej powierzchni przekraczającej 1ha fizyczny lub przeliczeniowy, stanowiących własności lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej.
Gospodarstwo rolne wg kodeksu cywilnego
Grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą oraz prawami i obowiązkami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.
Gospodarstwo rodzinne to gospodarstwo rolne wg ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego:
-prowadzone przez rolnika indywidualnego
- w którym łączna powierzchnia nie jest większa niż 300ha.
Ziemia rolnicza
-ziemia stanowi trwały środek produkcji, odbiegający jednak swym charakterem od innych trwałych środków produkcji, ze względu na swe specyficzne cechy. Jedną z tych cech jest względna ograniczoność zasobów ziemi.
- obszar ziemi użytkowanej rolniczo można powiększyć jedynie w niewielkim zakresie ponosząc dodatkowe koszty na transformację innych użytków.
- cena ziemi występuje głównie wtedy, gdy znajdują się osoby fizyczne bądź prawne, które pragną ją nabyć. Cena ziemi jest, zatem kosztem, który musi ponosić ten, kto nie posiadając jej pragnie ją użytkować. W praktycy wiąże się z koniecznością kupna tej ziemi.
Gleba
Jest to powierzchniowa warstwa kuli ziemskiej, która wytworzyła się ze skał przekształconych pod wpływem organizmów żywych, klimatu, wody, rzeźby terenu, skał macierzystych i działalności człowieka.
Klasyfikacja glebowo-rolnicza
Wskazuje ona, jakie rośliny mogą być uprawiane na gruntach zaliczanych do poszczególnych kompleksów rolniczej przydatności gleb. Przy uwzględnieniu aspektów przyrodniczych i ekonomicznych wyróżniono 14 kompleksów rolniczej przydatności gleb, tj. obszarów o zbliżonych właściwościach rolniczych i podobnym użytkowaniu gruntów.
Klasyfikacja gleb wg ich potencjału produkcyjnego
Klasa bonitacyjna określa jakość gleby, czyli jej zdolność produkcyjną. Klasyfikacja ta uwzględnia przede wszystkim głębokość warstwy próchniczej gleby oraz skład granulometryczny poszczególnych poziomów gleby do 1,5 metra głębokości.
-w gruntach ornych poszczególne klasy oznaczone są symbolami: I, II, IIIa, IIIb, IVa, IVb, V i VI.
-w gruntach leśnych: I, II, III, IV, V i VI.
Klasa I – gleby orne najlepsze
Klasa II – gleby orne bardzo dobre
Klasa IIIa – gleby orne dobre
Klasa IIIb – gleby orne średnio dobre
Klasa IVa – gleby orne średnie
Klasa IVb – gleby orne średnie gorsze
Klasa V – gleby orne słabe
Klasa VI – gleby orne najsłabsze
Klasa VIz – gleby pod zalesienie
Wykład 3 14.03.2011.
Wbg – wskaźnik bonitacji gleb
P1- powierzchnia gleb w poszczególnych klasach
W1- współczynnik bonitacji gruntów
P- powierzchnia całkowita gruntów
Ustawa z dnia 15listopada 1984r. o podatku rolnym.
Wskaźnik bonitacji gleb
- gleby słabe- do 0,8
- gleby średnie- 0,81- 1,20
- gleby dobre 1,21- 1,60
- gleby bardzo dobre- powyżej 1,6
Podatek rolny
Stan urządzenia rolniczej przestrzeni produkcyjnej
- ok. 19mln gruntów rolnych
- ok. 3mln gospodarstw rolnych
- gospodarstw o powierzchni powyżej 1ha ok. 2mln
Średnie gospodarstwo 8- 8,5ha użytków rolnych (w UE- 19,4ha)
-20mln działek ewidencyjnych
-przeciętne gospodarstwo składa się z 10 działek ewidencyjnych (są gospodarstwa na południu Polski np. 15ha w 135 kawałkach bez uregulowanego stanu prawnego)
- 70% gospodarstw na nieuregulowany stan prawny
- 90% zawartych dzierżaw jest niesformalizowana
- zwyczajowe miary rozproszenia: pręty, warkocze
Podstawy prawne
- ustawa z 28 września 1991r. o lasach
- ustawa z 30 października 2002r. o podatku leśnym
Definicja lasu
Las w znaczeniu przyrodniczym- swoisty zespół roślinny, wyróżniający się zwartą roślinnością drzewiastą, jeden z odnawialnych zasobów przyrody, najdoskonalsza formacja roślinna.
W znaczeniu ekonomicznym- sposób użytkowania ziemi, środek produkcji m.in. drewna.
W znaczeniu prawnym- lasem jest grunt:
o zwartej powierzchni, co najmniej 0,10ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) -drzewami i krzewami oraz runem leśnym lub przejściowo jej pozbawiony:
- przeznaczony do produkcji leśnej
- stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego
- wpisany do rejestru zabytków
związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystanie dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki, budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także wykorzystany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne
Lesistość (wskaźnik lesistości) - stosunek procentowy powierzchni lasów do ogólnej powierzchni obszaru.
Zalesienie (wskaźnik zalesienia) - stosunek procentowy powierzchni zalesionej do ogólnej powierzchni obszaru.
Wyróżnia się trzy podstawowe funkcje lasów:
- ochronne
- gospodarcze
- społeczne
Lasy ochronne
Są to lasy szczególnie chronione, a mianowicie:
Chronią glebę przed wymywaniem, wyjałowieniem, powstrzymują osuwaniu się ziemi, obrywanie się skał lub lawin.
Chronią zasoby wód powierzchniowych i podziemnych, regulują stosunki hydrologiczne w zlewni oraz na obszarach wododziałów
Ograniczają powstawanie lub rozprzestrzenianie się lotnych piasków.
Są to trwale uszkodzone na wskutek przemysłu
Stanowią drzewostany nasienne lub ostoje zwierząt i schroniska roślin podlegających ochronie gatunkowej
Mają szczególne znaczenie przyrodniczo-naukowe lub dla obronności i bezpieczeństwa państwa
Są położone:
- w granicach administracyjnych miast i w odległości do 10km od granic administracyjnych miast liczących ponad 50000 mieszkańców
- w strefach ochronnych wokół sanatoriów i uzdrowisk
O lesie ochronnym decyduje Minister ds. Środowiska w formie decyzji na wniosek Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych po opinii Rady Gminnej dla Lasów Skarbu Państwa.
Lasy gospodarcze
Główną funkcją tych lasów jest produkcja surowca drzewnego, chodź z punktu widzenia ekonomiki leśnictwa tzw. Wartość społeczna takich lasów liczona na podstawie uzupełniającej funkcji ochronnej i rekreacyjnej, wielokrotnie przewyższa wartość jego zasobów drzewnych
Lasy rekreacyjne
Część lasów, jako wiodącą pełni funkcję rekreacyjną. Najczęściej są to lasy atrakcyjne do celów rekreacji ze względu na:
- ich lokalizację w pobliżu brzegu morskiego, jeziora czy rzeki bądź retencyjnego
- łatwy dostęp komunikacyjny drogami twardymi
- wysokie walory rekreacyjne drzewostanów- drzewostany mieszane z przewagą sosny w wieku powyżej 80lat o zwarciu luźnym i umiarkowanym, występowaniu podrostów podszytów
- przydatny do rekreacji typ siedliska leśnego: Bsw, BMsw, LMsw i Lsw
Pozostałe funkcje terenów użytkowanych jako lasy
Część gruntów leśnych, w ramach dokonywania zmian w planach zagospodarowania przestrzennego gmin, przeznaczone jest na cele:
- komunikacyjne i realizacja autostrad, modernizacja dróg i szlaków komunikacyjnych
- zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej
Opis taksacyjny lasu
Jest pełna charakterystyka gruntu leśnego i rosnącego na gruncie drzewostanu. Zawiera on w szczególności:
- przynależność administracyjną konturu lasu, grupę lasu
- powierzchnia wydzielenia w hektarach
- opis siedliska
-opis drzewostanu
-zalecane wskazania gospodarcze na okres najbliższego 10-lecia
Siedliska zasobów leśnych
Do podstawowych cech charakteryzujących siedlisko leśne zalicza się:
Typ siedliskowy lasu
Klasę bonitacji siedliska
Gospodarczy typ drzewostanu
Bory
To siedliska ubogie o kwaśnych glebach z tzw. Runem borowym obfitującym w charakterystyczne rośliny jak np. borówki. Na nizinach głównych gatunkiem lasotwórczym borów jest sosna. (B)
Bory mieszane
To siedliska dość ubogie w glebach kwaśnych z runem borowym i gatunkami roślin o nieco większych wymaganiach środowiskowych. Obok sosny występuje tu świerk i jodła, a także drzewa liściaste, głównie dąb bezszypułkowy, buk, brzoza. (BM)
Lasy mieszane
To siedliska średnio żyzne o glebach dość zasobnych i umiarkowanie kwaśnych. W drzewostanach występują sosna, dąb bezszypułkowy, buk, świerk, jodła z dominacją modrzewia, grabu, brzozy, na siedliskach bagiennych występuje również olsza. (LM)
Lasy zajmują siedliska żyzne i bardzo żyzne, o glebach słabo kwaśnych z roślinami o dużych wymaganiach środowiskowych. Drzewostany tworzą dąb szypułkowy, buk, jodła, jesion, bardzo dużo gatunków domieszkowych.
Łęgi
Występują na zalewowych tarasach w dolinach rzek i strumieni, na glebach madowych, tj. wytworzonych z osadów rzecznych dominuje w nich drzewostan olszowo-jesionowy.
Olsy
To siedliska o zasobnych bagiennych glebach torfowych, w drzewostanie występuje olsza czarna z dominacją brzozy omszonej i jesionu.
Klasę bonitacji siedliska określa bonitacja drzewostanu
Bonitacja drzewostanu- odzwierciedla produkcyjność siedliska i wyrażona jest w klasach (dla sosny i modrzewia wyróżnia się klasy Ia, I, II, III, IV, V, dla pozostałych gatunków od I do V)
Jest to wskaźnik produkcyjnej zdolności drzewostanu ustalany na podstawie relacji wysokości i wieku drzew w drzewostanie.
Wykład 4 21.03.2011.
Drzewostan
Zbiorowisko drzew rosnących na określonej powierzchni leśnej, różniące się od otoczenia warunkami siedliskowymi i budową tj. zespołem cech charakteryzujących drzewostan pod względem składu gatunkowego, wieku i struktury w płaszczyźnie pionowej i poziomej.
Do głównych cech opisujących drzewostan zalicza się:
-wiek
- skład gatunkowy
- bonitację
- wskaźnik zadrzewienia
- miąższość
- jakość
Wiek- określa się jako przeciętny oraz pokazuje jego rozpiętość. Określa się w latach lub klasach
I – 1-20lat
II – 21-40lat
III – 41-60lat
IV – 61-80lat
V – 81-100lat
VI – 101-120lat
VII – 121-140lat
Skład gatunkowy- określa się jako procentowy udział poszczególnych gatunków drzew (dla drzewostanu do 20lat, jest to udział powierzchniowy, dla drzewostanów starszych od 20lat jest to udział miąższościowy).
Wskaźnik stopień zadrzewienia- obrazuje gęstość pokrycia gruntu drzewostanem. Określa się ją wykorzystując wzory
Dla drzewostanów w wieku do 20 lat
P- powierzchnia młodnika lub uprawy w ha
∆P- powierzchnia luk w drzewostanie wymagającym uzupełnień i dolesień w ha
Dla drzewostanów starszych od 20 lat
Mi- miąższość grubizny drzewostanu opisywanego wyrażona w m3
Mn-miąższość drzewostanu modelowego (normalnego) wyrażona w m3. Określona z tablic miąższości drzewostanów. Miąższość ta odnosi się do grubizny drzewostanu głównego i podrzędnego.
Miąższość
(zapas) drzewostanów, objętość drewna w drzewostanie w części nadziemnej drzew wyrażona w m3
Może być ustalona poprzez pomiar pierśnic i wysokości wszystkich drzew z wykorzystaniem tablic bądź też mniej dokładnie, poprzez pomiar na powierzchniach próbnych.
Jakość
Wyrażona w klasach od 1 do 4, cecha charakteryzująca także wartości młodszych drzew jak zdrowotność, wzrost, rozwój, stopień uszkodzeń (jakość hodowlana).
Własność lasów:
Publiczne
Gmin
Skarbu Państwa
- Państwowe Gospodarstwa Leśne
- Jednostki organizacyjne gmin, powiatów, województw
- jednostki ochrony przyrody
- Agencja Nieruchomości Rolnych
2. Prywatne
Osób fizycznych
Spółdzielni produkcyjnych
Innych osób prawnych
Lasy publiczne- 82,5%
Skarbu państwa-
Gmin- 0,8%
Lasy prywatne- 17,5%
Gospodarka leśna
Działalność leśna e zakresie urządzania ochrony i zagospodarowania lasu, utrzymania i powierzania zasobów leśnych, gospodarowania zwierzyną pozyskiwaniem – z wyjątkiem skupu- drewna, żywicy choinek, kory, igliwia, zwierzyny i płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów oraz pozaprodukcyjnych funkcji lasu.
Trwale zrównoważona gospodarka leśna
Działalność zmieniająca do ukształtowania struktury lasów i ich wykorzystania w sposób i tempie zapewniającym trwałe zachowanie ich bogactwa biologicznego, wysokiej produkcyjności oraz potencjału regeneracyjnego, żywotności i zdolności do wypełniania teraz i w przyszłości, wszystkich ważnych, ochronnych, gospodarczych i socjalnych funkcji na poziomie lokalnym, narodowym i globalnym, bez szkody.
Dokumentacja urządzeniowoleśna
- plan urządzenia lasu (pul)
- uproszczony plan urządzenia lasu (upul)
- inwentaryzacja stanu lasu
Plan urządzenia lasu
Dla lasów stanowiących własność Skarbu Państwa (SP) podstawowym dokumentem gospodarki leśnej jest plan urządzenia lasu (pul)
Uproszczony plan urządzania lasu
Opracowany jest dla lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa (komunalne, prywatne, ANR) o obszarze, co najmniej 10ha, stanowiący zwarty kompleks leśny zawierający skrócony opis lasu i gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz podstawowe zadania dotyczące gospodarki leśnej.
Inwentaryzacja stanu lasu
Sporządzana jest na okres 10 lat, dla lasów o powierzchni mniejszej od 10ha.
Wymieniona dokumentacja jest dostępna we właściwych terenowo nadleśnictwach starostwach powiatowych lub u właścicieli lasów (prywatnych).
Podatek leśny
Opodatkowaniu podatkiem leśnym podlegają grunty leśne określone w ustawie o lasach z wyjątkiem lasów zajętych na wykorzystanie innej działalności gospodarczej ni ż działalność leśna.
Dla lasów ochronnych podatek leśny obniża się o 50%
- podatek leśny
- powierzchnia fizyczna
R – równoważnik w m3 drewna (0,22)
C – średnia aktualna cena sprzedaży 1 m3 drewna uzyskanej przez nadleśnictwa
Ustawa zwalnia od podatku leśnego:
- lasy z drzewostanem w wieku do 40lat
- lasy wpisane indywidualnie do rejestru zabytków
- użytki ekologiczne
Wykład 5 28.03.2011.
Przepisy prawa
- Prawo geologiczne i górnicze z dnia 4 lutego 1994r. z późniejszymi zmianami
- Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie stawek opłat eksploatacyjnych z dnia 17 listopada 2008r.
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 24czerwca 2002r. w sprawie szczegółowych zasad tworzenia i funkcjonowania funduszu likwidacji zakładu górniczego.
Organy administracji geologicznej
- Minister Środowiska (działający przy pomocy Głównego Geologa Kraju)
- Marszałkowie województw (działający przy pomocy geologów wojewódzkich)
- Starostowie (działający przy pomocy geologów powiatowych)
Organy nadzoru górniczego
-Prezes Wyższego Urzędu Górniczego
- Dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych oraz specjalistycznych urzędów górniczych
Złoże kopaliny
Jest to takie naturalne nagromadzenie minerałów iskał oraz innych substancji stałych, gazowych i ciekłych, których wydobywanie może przynieść korzyść gospodarczą.
Kopaliny podstawowe
- surowce energetyczne: gaz ziemny, hel, ropa naftowa oraz jej naturalne pochodne, węgiel brunatny, węgiel kamienny i metan z węgla kamiennego.
- surowce metaliczne: rudy cynku i ołowiu, rudy miedzi i srebra, rudy niklu, rudy złota, arsenu i cyny, rudy żelaza, tytanu, surowce metaliczne pozostałe- pierwiastki współwystępujące w rudach i innych kopalinach
- surowce chemiczne: baryt, fluor, fosforyty, siarka, skała diatormitowa, sole potasowo magnezowe, sól kamienna, ziemia krzemionkowa.
- surowce inne (skalne): bentonity i iły bentonitowe, dolomit, gipsy, gliny ceramiczne, gliny ogniotrwałe, kwarcyty ogniotrwałe, kwarc, łupki ogniotrwałe, magnezyt.
- wody lecznicze, termalne(większość złóż) solanki.
Kopaliny pospolite
- surowce chemiczne: surowce ilaste do produkcji farb mineralnych
-wody lecznicze, mineralne, termalne (niektóre złoża)
- surowce inne (skalne): kalcyty, kamienie drogowe i budowlane
Rada Ministrów w drodze rozporządzenia może zaliczyć kopalinę pospolitą z określonego złoża do kopalin podstawowych, ze względu na rodzaj, ilość lub warunki zalegania.
Złoża kopalin niestanowiące części składowych nieruchomości są własnością Skarbu Państwa.
Koncesji wymaga
-poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin
- wydobywanie kopalin ze złóż
- bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz odpadów w górotworze w tym w podziemnych wyrobiskach górskich
Koncesje wydawane są na czas oznaczony, nie krótszy niż 3 m-ce.
Wydawanie koncesji przez
Starostę
Na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin pospolitych, jeżeli jednocześnie spełniane są odpowiednio następujące wymagania:
- obszar zamierzonej działalności nie przekroczy powierzchni 2ha
- wydobycie kopalin w roku kalendarzowym nie przekroczy …..
- działalność będzie prowadzona bez użycia materiałów wybuchowych
Ministra Środowiska
Na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie:
- kopalin podstawowych
- złóż kopalin w granicach obszarów morskich RP
Bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze
Marszałka Województwa
Na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin pospolitych z wyjątkiem tych, na które wydaje: Starosta, Minister ds. Środowiska
Opłaty
Wynagrodzenie za użytkowanie górnicze- określone w umowie
- dochód SP
- płacona w ratach lub jednorazowo
Opłata eksploatacyjna za wydobywanie kopaliny
-iloczyn stawki i ilości wydobywanej kopaliny
- płacona kwartalnie
-60% stanowi dochód gminy (lub gmin), na terenie, której prowadzone jest wydobycie, 40% stanowi dochód NFOSiGW
- opłata eksploatacyjna na wydobycie kopaliny towarzyszącej jest obniżona o 50%
Opłata za poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin
- iloczyn stawki i liczba 4m2 terenu, na którym prowadzona jest działalność
- wysokość opłaty i terminy i sposób jej wnoszenia określone w koncesji
Bezzbiornikowe magazynowanie substancji i składowanie odpadów w górotworze
- iloczyn stawki opłaty oraz ilość substancji wprowadzonych lub ilości odpadów umieszczanych w górotworze opłacone kwartalnie
Opłata za działalność bez uzyskania koncesji
- opłata za wydobywanie kopalin iloczyn osiemdziesięciokrotności stawki opłaty eksploatacyjnej i ilości wydobytej kopaliny
- opłata za poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin za działalność bez koncesji za km2 terenu, na który prowadzona jest działalność – 50000zł. Każdy rozpoczęty kilometry liczy się jako całość
- opłata za bezzbiornikowe magazynowanie substancji 8000zł/m3
- opłata za (Mg) składowanych odpadów 10-krotność stawki opłaty przewidzianej za składowanie odpadów na składowisku
Działalność z rażącym naruszeniem warunków koncesji
– opłata za wydobywanie kopalin iloczyn 80-korotności stawki opłaty eksploatacyjnej i ilości wydobytej kopaliny
- opłata za poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, 3-krotność opłaty ustalonej w koncesji
- opłata za bezzbiornikowe magazynowanie substancji, składowanie odpadów, 3-krotnoś opłaty ustalonej w koncesji
- wydobywanie kopalin podstawowych wymaga uzgodnienia z miastem właściwym do spraw gospodarki
- wydobywanie kopalin leczniczych wymaga opinii ministra właściwego do spraw zdrowia
- działalność w granicach obszarów morskich RP wymaga uwzględnienia z ministrem właściwym do spraw gospodarki morskiej
- wydobywanie kopalin z gruntów pod wodami śródlądowymi oraz z obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi wymaga opinii organu odpowiedzialnego za utrzymanie wód oraz z organem właściwym do wydania pozwolenia wodno prawnego
- działalność, na którą wydaje koncesje starosta, wymaga uzgodnienia z właściwym marszałkiem województwa oraz właściwym organem nadzoru górniczego
Fundusz likwidacji zakładu górniczego
Wydobywanie kopaliny systemem podziemnym lub otworowym, bezobornikowe magazynowanie substancji lub składowanie odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach
- równowartość 3%-10% odpadów amortyzacyjnych od środków trwałych zakładu górniczego
- fundusz tworzony przez przedsiębiorcę (wielkość przekazanych środków ustalona w planie finansowym)
- pieniądze przekazywane w terminie jednego miesiąca po zakończeniu roku obrotowego
Wydobywanie kopaliny systemem odkrywkowym
- równowartość 10% procent wysokości należnej opłaty eksploatacyjnej
- fundusz tworzony przez przedsiębiorcę
- pieniądze przekazywane kwartalnie w terminie jednego miesiąca po jego wpływie.
Wykład 04.04.2011.
Zasoby wodne
2001- ustawa prawo wodne
Zasoby wodne
Definiowane są jako ogół wód powierzchniowych i podziemnych na danym obszarze.
Pojęcie zasobów wodnych definiowane jest również, jako grunty wraz z pokrywającymi je wodami tworzące określone twory hydrauliczne: morza, jeziora, rzeki, stawy(KC)
zasoby wodne w Polsce są stosunkowo małe. Na tle Europy pod względem ilości wody na jednego mieszkańca, biorąc pod uwagę 26 państw, znajdujemy się na 22 miejscu.
Podział wód:
Zasoby wodne Polski:
Wody powierzchniowe
- śródlądowe
*płynące
*stojące
- morskie wody terytorialne
- morskie wody wewnętrzne
Wody podziemne
-powierzchniowe
- gruntowe
- wgłębne
- głębinowe
Wody podziemne
To wody występujące pod powierzchnią ziemi w strefie nasycenia, w tym wody gruntowe pozostające w bezpośredniej styczności z gruntem lub podglebiem.
Wody powierzchniowe to wody, które znajdują się na powierzchni lądów (zbiorniki naturalne i sztuczne)
- wody płynące to takie, do których wpływa jeden ciek (rzeki, potoki górskie, zbiorniki zaporowe, większość jezior).
- wody stojące to zbiorniki niemające połączenia z wodami płynącymi (nieprzepływowe jeziora, stawy, glinianki)
Morskie wody terytorialne
Pas wód przybrzeżnych, na którym obowiązuje prwodastwo i władza państwa, do którego należy dany odcinek wybrzeża. Szerokość pasa wód terytorialnych jest różna, od kilku do kilkunastu mil i ustalana jest przez dane państwa (nie może jednak przekroczyć 12mil morskich- art. 3 konwencji o prawie mora)
Morskie wody wewnętrzne
- Wody znajdujące się miedzy lądem a wewnętrzną granicą (linią podstawową) Moza terytorialnego
- Zalicza się do nich zatoki morskie o określonej szerokości, zatoki historyczne oraz wody portów morskich (akwatoria), podlegają całkowitej i wyłącznej władzy państwa nadbrzeżnego rozciągającej się również na przestrzeń powierzchnią i dno akwenu (administracja morska).
Własność wód:
Powierzchniowe
- wody stojące i w rowach stanowią własność właściciela gruntu
- morskie wody terytorialne wewnętrzne wody morskie stanowią własność RP
- płynące stanowią własność RP
Podziemne
- do 30m głębokości stanowią własność właściciela nieruchomości
- powyżej 30m głębokości stanowią własność RP
Granicę własności wody wyznacza linia brzegu
Linie brzegu dla cieków naturalnych jezior oraz innych naturalnych zbiorników wodnych stanowi:
- krawędź brzegu lub
- linia stałego porostu traw albo
- linia, którą ustala się wg średniego stanu wody ustalonego przez państwową służbę hydrologiczno- meteorologiczną z okresu, co najmniej ostatnich 10lat
Linię brzegu ustala w drodze decyzji:
Właściwy terenowy organ, administracji morskiej- dla morskich wód wewnętrznych
Właściwy marszałek województwa- dla wód granicznych oraz śródlądowych dróg wodnych
Właściwy starosta realizujący zadanie z zakresu administracji rządowej- dla pozostałych wód
Wody stojące oraz wody w rowach, które znajdują się w granicach nieruchomości gruntowej, stanowią własność właściciela nieruchomości w granicach określonych liniami brzegowymi.
Wody publiczne: SP, jednostek samorządu terytorialnego.
- wody publiczne niepodlegające obrotowi cywilno prawnemu
- grunty pokryte wodami powierzchniowymi płynącymi nie podlegają obrotowi cywilno prawnemu
- grunty pokryte wodami powierzchniowymi stanowią własność właściciela tych wód
- właściciel wody nie nabywa praw do gruntów zalanych podczas powodzi, właścicielowi gruntów nie przysługuje odszkodowanie od niego.
- jeżeli śródlądowa woda powierzchniowa płynąca lub wody morza terytorialnego albo morskie wody wewnętrzne zajmą trwale, w sposób naturalny, grunt niestanowiący własności właściciela wody, wówczas grunt ten staje się własnością właściciela wody
-dotychczasowemu właścicielowi gruntu przysługuje odszkodowanie od właściciela wody.
Prawa i obowiązki właściciela
- utrzymanie wód stanowi obowiązek właściciela
-właścicielowi nieruchomości przyległych do powierzchni wód publicznych zabrania się grodzenia tych nieruchomości w odległości mniejszej niż 1,5m od linii brzegu
- właściciel nieruchomości przyległych do wód objętych powszechnym korzystaniem jest obowiązany zapewnić dostęp do wody w sposób umożliwiający korzystanie
- właściciel wody uprawniony jest do pobierania pożytków z wody tj. ryb oraz innych organizmów żyjących w wodzie.
Prawa właścicielskie wód publicznych (SP)wykonują:
Minister do spraw gospodarki morskiej:
- wody morza terytorialne
-morskie wody wewnętrzne
Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej- w stosunku do wód istotnych dla kształtowania zasobów wodnych oraz ochrony przeciwpowodziowej:
- w potokach górskich i źródłach
- w ciekach naturalnych, od źródeł do ujścia o średnim przepływie równym lub wyższym 2m3/s
Marszałek województwa- w stosunku do wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa, służących polepszeniu zdolności produkcyjnej gleby i ułatwieniu jej uprawy oraz w stosunku do wód pozostałych niewymienianych powyżej.
Dyrektor parku narodowego – w stosunku dowód znajdujących się w granicach parku
W granicach nadleśnictwa wykonywanie uprawnień właścicielskich w stosunku do wód SP może być powierzone nadleśniczemu.
Korzystanie z wód
Powszechne korzystanie z wód służy do zaspokojenia potrzeb osobistych, gospodarstwa domowego lub rolnego, bez stosowania specjalnych urządzeń technicznych, a także do wypoczynku, uprawiania turystyki, sportów wodnych oraz amatorskiego połowu ryb, przysługuje każdemu.
Zwykłe korzystanie z wód- właścicielowi gruntu przysługuje prawo do zwykłego korzystania z wód stanowiących jego własność oraz z wody podziemnej znajdującej się w jego gruncie. Prawo to nie stanowi prawa do wykonywania urządzeń wodnych bez wymaganego pozwolenia wodno prawnego. Zwykłe korzystanie z wód służy zaspokojeniu potrzeb własnego gospodarstwa domowego.
Szczególne korzystanie z wód jest to korzystanie wykraczające poza korzystanie powszechne lub zwykłe. Jest to m.in.:
-pobór oraz odprowadzanie wód powierzchniowych lub podziemnych
- wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi
- przerzut wody oraz sztuczne zasilanie wód podziemnych
- piętrzenie oraz retencjonowanie śródlądowych wód powierzchniowych
- korzystanie z wód do celów energetycznych
- korzystanie z wód do celów żeglugi oraz spławu
- wydobywanie wód kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów, a także wycinanie roślin z wód lub brzegu.
Ochrona zasobów wodnych
Wody podlegają ochronie, niezależnie od tego, czyją stanowią własność. Celem ochrony wód jest utrzymanie lub poprawa jakości wód, biologicznych stosunków w środowisku wodnym i na obszarach zalewowych tak, aby wody osiągnęły, co najmniej dobry stan ekologiczny i w zależności od potrzeb nadawały się do:
- zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia
- bytowania ryb w warunkach naturalnych oraz umożliwiających ich migrację
- rekreacji oraz uprawiania sportów wodnych
Ochrona wód polega w szczególności na:
- unikaniu, eliminacji i ograniczaniu zanieczyszczenia wód, w szczególności zanieczyszczenia substancjami szczególnie szkodliwymi dla środowiska.
Zarządzanie zasobami wodnymi
-zapewnienie odpowiedniej ilości i jakości wody dla ludności
- zapewnienie wody na potrzeby rolnictwa oraz przemysłu
- zaspokojenie potrzeb związanych z turystyką, sportem oraz rekreacją
- ochronę zasobów wodnych przed zanieczyszczeniem oraz niewłaściwą lub nadmierną eksploatacją
-utrzymanie lub poprawę stanu ekosystemów wodnych
- ochronę przed powodzią oraz suszą
- tworzenie warunków dla energetycznego, transportowego oraz rybackiego wykorzystania wód
Instrumenty zarządzania zasobami wodnymi:
- plany gospodarki wodnej
- pozwolenia wodno prawne
- opłaty i należności w gospodarce wodnej
- kataster wodny (ewidencja, rejestr wodny)
- kontrola gospodarowania wodami
Pozwolenia wodno prawne
-szczególne korzystanie z wód
- regulację wód oraz zmianę ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód, mającą wpływ na warunki przepływu wody
- wykorzystanie urządzeń wodnych
- rolnicze wykorzystanie ścieków, w zakresie nieobjętym zwykłym korzystaniem z wód
-długotrwałe obniżenie poziomu zwierciadła wody podziemnej
- piętrzenie wody podziemnej
- gromadzenie ścieków oraz odpadów w obrębie obszarów górniczych utworzonych dla wód leczniczych
- odwodnienie obiektów lub wykopów budowlanych oraz zakładów górniczych
- wprowadzanie do wód powierzchniowych substancji hamujących rozwój glonów
Na obszarach bezpośredniego zagrożenia powodzią:
- wznoszenie obiektów budowlanych praz wykorzystanie innych robót
- wykorzystanie kamienia, żwiru, piasku, innych materiałów oraz ich składowanie
-gromadzenia ścieków a także innych materiałów, prowadzenie do zysku lub unieszkodliwienia odpadów
Pozwolenie wydaje się w drodze decyzji na czas określony:
Pozwolenie wydaje:
-Starosta
- Marszałek województwa
Opłaty i należności w gospodarce wodnej
- należności za korzystanie ze śródlądowych dróg wodnych oraz urządzeń wodnych stanowiących własność Skarbu Państwa
- opłaty za pobór wody podziemnej i wody śródlądowej powierzchniowej oraz opłaty za substancje wprowadzone ze ścieków do wód
Opłaty za pobór wody podziemnej i wody śródlądowej powierzchniowej
O= I* S*Wu*Wm
O- opłata za pobór wody powierzchniowej lub podziemnej
I – ilość pobranej wody powierzchniowej lub podziemnej w m2
S- stawka opłaty zróżnicowana ze względu na źródło pochodzenia wody: podziemna lub powierzchniowa oraz przeznaczenia
Wu- współczynnik różnicujący uzależniony, od jakości wody, którą określa się sposobem uzdatniania stosowanym przez pobierających wodę, przy czym odrębne zasady dotyczą wód podziemnych i powierzchniowych
Wm- współczynnik uzależniony od miejsca poboru wody powierzchniowej śródlądowej
W przypadku wody podziemnej współczynnik Wu wynoszą:
- 2- jeżeli woda nie podlega żadnym procesom uzdatniania lub podlega wyłącznie procesom dezynfekcji i demineralizacji;
- 1,25- jeżeli woda podlega procesom odżelaziania lub utleniania
- 1- jeżeli woda podlega procesom odma naganiania
-0,5- jeżeli woda podlega procesom usuwania amoniaku, koagulacji lub adsorpcji
- 0,3- jeżeli woda podlega procesom usuwania azotanów lub metali ciężkich
W przypadku wody powierzchniowej współczynnik Wm wynoszą:
- 2,8- jeżeli woda nie podlega żadnym procesom uzdatniania
- 2- przy stosowaniu filtracji pośpiesznej
- 1- przy stosowaniu filtracji powolnej, koagulacji, odżelaziania lub odmanganiania
- 0,6- przy stosowaniu procesów membranowych, wymiany jonowej, utleniania ozonem
Wm- wskaźnik różnicujący dla wód powierzchniowych śródlądowych wynosi:
- 1- w Gdańsku, Szczecinie, Warszawie (częściowo)
- 1,1- w Poznaniu, Warszawie (woj. Łódzkie, małopolskie, podkarpackie, śląskie, świętokrzyskie)
- 1,2- w Gliwicach, Krakowie, Wrocławiu
Opłaty za substancje wprowadzane ze ściekami do wód lub do ziemi:
O=S*ł*W
O- opłaty za substancje wprowadzane ze ściekami do wód lub do ziemi
S- jednostkowa stawka opłaty za 1 kg substancji (zł/kg)
ł- ładunek (w kg)
W- współczynnik różnicujący uzależniony od rodzaju wprowadzonych ścieków
Podstawa prawna
-Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r o ochronie przyrody
- RMŚ w sprawie opłat dla poszczególnych rodzajów i gatunków drzew
- Obwieszczenie Ministra Środowiska w sprawie stawek opłat za usunięcie drzew i krzewów oraz kar za zniszczenie zieleni
Podmiot korzystający ze środowiska to:
- przedsiębiorca w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004r.- Ustawa o swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej oraz osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego oraz osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki.
- jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy- Prawo działalności gospodarczej,
- osoba fizyczna niebędąca podmiotem, korzystająca ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia.
Teren zieleni
Ustawa o ochronie przyrody
Tereny wraz z infrastrukturą techniczną i budynkami funkcjonalnie z nimi związanymi, pokryte roślinnością, znajdujące się w granicach wsi o zwartej zabudowie lub miast, pełniące funkcje estetyczne, rekreacyjne, zdrowotne lub osłonowe a w szczególności parki, zieleńce, …., bulwary, ogrody botaniczne, zoologiczne, zabytkowe oraz cmentarze a także zieleń towarzysząca ulicom, placom, zabytkom fortyfikacjom, budynkom, składowiskom, lotniskom oraz obiektom kolejowym i przemysłowym
Zezwolenia na usunięcie wydaje:
- wójt, burmistrz, prezydent
-starosta da gruntów będących własnością gminy
- wojewódzki konserwator zabytków na terenach wpisanych do rejestru zabytków
Na wniosek posiadacza nieruchomości.
Na obszarach chronionych wymaga się zgody:
Wydanie zezwolenia może być uzależnione od przesadzenia drzew lub krzewów w miejsce wskazane przez wydającego zezwolenie albo zastąpieniu ich innymi drzewami lub krzewami w liczbie niemniejszej niż liczb usuwanych drzew lub krzewów.
Zezwolenia na usunięcie drzew i krzewów nie wymaga się dla:
- drzew owocowych z wyłączeniem rosnących na Terenia nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz w granicach parku narodowego lub rezerwatu przyrody- na obszarach nieobjętych ochroną krajobrazową:
- na plantacjach drzew i krzewów
- których wiek nie przekracza 10lat
Opłaty za usuniecie drzewa:
Modrzew 170cm 205993,46zł
Świerk 110cm 13325,18zł
Brzoza 143cm 17322,73zł
Jesion 88cm 16609,72zł
Lipa 260cm,283cm, 222cm, 202cm 427415,94zł
Sosna 144cm 42432,19zł
Kara =3-krotność opłaty
Wykład 09.05.2011.
Ochrona terenów zieleni i zadrzewień polega na:
-prowadzeniu prac ziemnych oraz innych prac z wykorzystaniem sprzętu mechanicznego w sposób najmniej szkodzący drzewom lub krzewom
-stosowanie środków chemicznych na drogach publicznych, placach i ulicach w sposób najmniej szkodzący terenom zieleni oraz zadrzewieniom
-usuwaniu drzew i krzewów po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta)
- nakładaniu administracyjnych kar pieniężnych za: zniszczenie terenów zieleni lub usuwanie drzew i krzewów bez wymaganego zezwolenia.
Zezwolenia na usuwanie drzew i krzewów nie wymaga się dla:
- owocowych, z wyłączeniem rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz granicach parku narodowego lub rezerwatu przyrody- na obszarach nieobjętych ochroną krajobrazową
Opłaty
- dla drzew: w zależności od obwodu pnia, rodzaju lub gatunku
- dla krzewów i trawników: od wielkości porośniętej krzewami.
Nie pobiera się opłat za usunięcie drzew:
- na których usunięcie nie jest wymagane zezwolenie;
- na których usunięcie osoba fizyczna uzyskała zwolnienie na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej;
- jeżeli usunięcie jest związane z odnową i pielęgnacją drzew rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków;
- które zagrażają bezpieczeństwu ludzi lub mienia w istniejących obiektach budowlanych
-które zagrażają bezpieczeństwu ruchu drogowego oraz kolejowego albo bezpieczeństwu żeglugi;
- w związku z przebudową dróg publicznych i linii kolejowych;
- które posadzono lub wyrosły na nieruchomości po zakwalifikowaniu jej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele budowlane;
- które obumarły lub nie rokują szansy na przeżycie z przyczyn niezależnych od posiadacza nieruchomości;
- topoli o obwodzie pnia powyżej 100 cm mierzonego na wysokości 130cm nienależących do gatunków rodzimych, jeżeli zostaną zastąpione w najbliższym sezonie wegetacyjnym drzewami innych gatunków
- jeżeli usunięcie wynika z potrzeb ochrony roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową lub ochrony siedlisk przyrodniczych
- z grobli stawów rybnych
Kary za usunięcie drzewa
- trzykrotność opłaty za usunięcie drzew lub krzewów – jeżeli można ustalić obwód pnia
- jeżeli ustalenie obwodu pnia lub gatunku jest niemożliwe z powodu wykarczowania pnia i braku kłody dane do wyliczenia kary ustala się na podstawie informacji zebranych w toku postępowania administracyjnego powiększając ją o 50%
- jeżeli jest pień to przyjmuje się najmniejszy promień pnia i oblicza obwód pomniejszając go o 10%
Kary za zniszczenie krzewów, trawników, kwietników
- gdy nie można ustalić powierzchni zniszczonych krzewów dane do wyliczenia kary ustala się na podstawie informacji zebranych w toku postępowania
- za zniszczenie trawników i kwietników podane są stawki
- stawka za usunięcie 1m2 pow. Pokrytej krzewami- 228,99zł
- stawki kar za zniszczenie 1m2 terenu zieleni wynosi:
a) dla trawników- 52,66zł
b) dla kwietników- 452,26zł
7.
- uzasadnionych przypadkach należy traktować, jako „zło konieczne’’
-należy przestrzegać zasady cięcia do 20%- 30% korony, (optymalnie do 15%) powierzchni żywej korony drzewa.
- usuwanie starych gałęzi należy ograniczyć do niezbędnego minimum.
- cięcia korygujące- muszą być zawsze wykonywane w rozwidleniach, a średnica pozastawianej gałęzi nie powinna być mniejsza niż 1/3 średnicy gałęzi usuwanej.
Opłaty i administracyjne kary pieniężne za usuwanie drzew i krzewów wpływają na konto urzędu gminy
Ochrona gruntów rolnych i leśnych
Wyłączenie gruntów rolnych i leśnych z produkcji rolnej i leśnej
Z wyjątkiem użytków rolnych położonych w granicach administracyjnych miast
Podstawa prawna:
-Ustawa z 3 lutego 1995r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych
- Ustawa z 27 kwietnia 2001r, Prawo ochrony środowiska
Gruntami rolnymi w rozumieniu ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych są grunty:
- określone w ewidencji gruntów, jako użytki rolne
- pod stawami rybnymi i innymi zbiornikami wodnymi, służącymi wyłącznie dla potrzeb rolnictwa
- pod wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych budynkami mieszkalnymi oraz innymi budynkami i urządzeniami służącymi wyłącznie produkcji rolniczej oraz przetwórstwu rolno- spożywczemu
- pod budynkami i urządzeniami służącymi bezpośrednio do produkcji rolniczej uznanej za dział specjalny, stosownie do przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych
- parków wiejskich oraz pod zadrzewieniami i zakrzewieniami śródpolnymi w tym również pod pasami przeciwwietrznymi i urządzeniami przeciwerozyjnymi
-pracowniczych ogrodów działkowych i ogrodów botanicznych
- pod urządzeniami: melioracji wodnych, przeciwpowodziowych i przeciwpożarowych, zaopatrzenia rolnictwa w wodę, kanalizacji oraz utylizacji ścieków i odpadów dla potrzeb rolnictwa i mieszkańców wsi,
- zrekultywowane dla potrzeb rolnictwa
- torfowiska i oczek wodnych
- pod drogami dojazdowymi do gruntów rolnych
W znaczeniu prawnym – lasem jest grunt:
O zwartej powierzchni, co najmniej 0.10ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) – drzewami i krzewami oraz runem leśnym- lub przejściowo jej pozbawiony:
- przeznaczony do produkcji leśnej lub
- stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo
- wpisany do rejestru zabytków
Związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystanie dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki, budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także wykorzystany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne.
Ochrona gruntów rolnych polega na:
- ograniczeniu przeznaczania ich na cele nierolnicze lub nieleśne
- zapobieganiu procesom degradacji i dewastacji gruntów rolnych oraz szkodom w produkcji rolniczej powstającym wskutek działalności nierolniczej i ruchów masowych ziemi
- rekultywacji i zagospodarowaniu gruntów na cele rolnicze
-zachowaniu torfowisk i oczek wodnych, jako naturalnych zbiorników wodnych
- ograniczeniu zmian naturalnego ukształtowania powierzchni ziemi.
Ochrona gruntów położonych na obszarach ograniczonego użytkowania, istniejących wokół zakładów przemysłowych
Obowiązki zakładu powodującego ograniczone użytkowanie
Sporządzenie na koszt własny planu gospodarowania na obszarach ograniczonego użytkowania
Zawartość planu:
- rodzaje występujących zanieczyszczeń i ich stężenia
- wpływ zanieczyszczeń na istniejący sposób gospodarowania
- aktualne kierunki produkcji roślinnej i jej wielkość
- sposób przeciwdziałania zmniejszaniu wartości użytkowej gleb.
-wykaz gospodarstw rolnych
- wysokość przewidywanych odszkodowań z tytułu obniżenia poziomu produkcji lub zmiany kierunku produkcji
- przewidywany obszar i koszty nabycia gruntów przez zakład przemysłowy
- ewentualne obowiązki związane z prowadzeniem produkcji zwierzęcej, w tym rybackiej
- ewentualne nakłady niezbędne do zmiany kierunków produkcji
Obowiązki zakładu powodującego ograniczone użytkowanie
Odszkodowanie |
Wykup |
Zwrot nakładów i rekompensata szkód |
-obniżenie poziomu produkcji |
- obniżenie poziomu produkcji przez 3 lata o 1/3 - konieczność wyłączenia z produkcji |
- zmiana kierunku produkcji |
Obowiązki starosty:
-badania poziomu skażenia gleb i roślin, co 3 lata
Gdy płody rolne nie nadają się do spożycia lub przetworzenia grunty wyłącza się z produkcji a kosztami badań i pozostałymi obciąża się zakład przemysłowy
Obowiązki wójta
-wójt w porozumieniu z wojewódzkim inspektorem sanitarnym, może nakazać właścicielowi gruntów zniszczenia określonych upraw, pomieszczeń zwierząt lub dokonania ich uboju
Obowiązki właściciela gruntu objętego planem:
- stosowanie się do zasad panu
- zniszczenia określonych upraw, pomieszczeń zwierząt lub dokonania ich uboju, jeśli taka konieczność zaistnieje
- gdy się nie zastosuje nie przysługuje mu odszkodowanie
Specyficzny rodzaj szkody na gruntach rolnych i leśnych przewiduje art. 20 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, tj. utratę albo ograniczenie wartości użytkowej gruntów. Wówczas sprawca szkody jest obowiązany do rekultywacji gruntów na własny koszt.
Na cele nierolnicze i nieleśne można przeznaczać:
- grunty oznaczone w ewidencji gruntów, jako nieużytki
- inne grunty o najniższej przydatności produkcyjnej
Przeznaczanie gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne dokonuje się w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
Przeznaczenie gruntów na cele nierolnicze lub nieleśne, polega na ustaleniu innego niż rolniczy lub leśny sposób użytkowania gruntów rolnych oraz inny niż leśny sposób użytkowania gruntów leśnych.
Organy właściwe w sprawach ochrony gruntów:
- Starosta
- Dyrektor Regionalnej Dyrekcji LP
- Dyrektor Parku Narodowego
Wydawanie zgody na zmianę przeznaczenia gruntów
Grunty rolne kl. I-III o zwartym obszarze ponad 0,5ha
- Minister Rolnictwa i rozwoju Wsi
Grunty leśne stanowiące własność SP
- Minister Środowiska
Pozostałe grunty leśne
- Marszałek województwa po uzyskaniu opinii izby rolniczej
Wyrażanie zgody na zmianę przeznaczenia następuje na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta)
Wniosek powinien zawierać:
- uzasadnienie potrzeby zmiany przeznaczenia gruntów
- wykaz powierzchni gruntów przeznaczonych do zmiany przeznaczenia z uwzględnieniem klas bonitacyjnych gruntów rolnych i typów siedliskowych gruntów leśnych
- ekonomiczne uzasadnienie projektowanego przeznaczenia, uwzględniające w szczególności:
* sumę należności i opłat ocznych za grunty projektowane do przeznaczenia na cele nierolnicze i nieleśne
* przewidywany rozmiar strat, które poniesie rolnictwo i leśnictwo w wyniku ujemnego oddziaływania inwestycji lokalizowanych na gruntach projektowanych do przeznaczenia na cele nierolnicze i nieleśne
Decyzje o wyłączeniu gruntu z produkcji wydaje:
- starosta
* UR pochodzenia organicznego od I do VI (dla klas IV –VI wniosek jest …. A decyzja ma charakter ….
* UR pochodzenia mineralnego od I do III
* Grunty wymienione w art. 2 ust. 1 pkt. 2-10
- Dyrektor RDLP
* grunty leśne
- Dyrektor Parku Narodowego
* Grunty rolne i leśne położone w parku narodowym
Nie wymaga się decyzji
Przy przekształceniach gruntów rolnych na cele leśne
Organy wydające decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach w przypadku zmiany lasu na użytek rolny
- regionalny dyrektor ochrony środowiska
* las niestanowiący własności SP
- Dyrektor regionalnej dyrekcji LP
* las stanowiący własność SP
Koszty wyłączenia z produkcji:
Trwale |
Nietrwale |
Należność (jednorazowo) |
X |
Opłata roczna (10lat) |
Opłata roczna, przez okres wyłączenia( niedużej niż 20lat) |
Odszkodowanie za przedwczesny wyrąb drzewostanu (grunty leśne) |
Odszkodowanie za przedwczesny wyrąb drzewostanu (grunty leśne) |
Należność (N) jest to jednorazowa opłata z tytułu trwałego wyłączenia gruntów z produkcji
Gdzie:
N – wartość należności
Nu – należność ustawowa
Wg – wartość rynkowa gruntu
Podstawą naliczenia należności ustawowej (Nu) jest powierzchnia wyłączana i równowartość ton ziarna żyta wyrażona z PLN lub aktualna 1m3 drewna ogłaszana przez GUS.
Równość ton ziarna żyta, dla gruntów rolnych uzależniona jest od utworów, z których tworzyła się gleba (mineralne, organiczne) oraz klasy bonitacyjnej. Natomiast równowartość m3 drewna dla gruntów leśnych uzależniona jest od typów siedliskowych lasów.
Wykład 16.05.2011
Należność (N) jest to jednorazowa opłata z tytułu trwałego wyłączenia gruntów z produkcji.
Organy wydające decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach w przypadku zmiany lasu na użytek rolny.
Regionalny dyrektor ochrony środowiska - Las niestanowiący własności SP
Dyrektor regionalnej dyrekcji LP - Las stanowiący własność SP
Gdzie:
N- wartość należności
Nu- należność ustawowa
Wg- wartość rynkowa
Podstawą naliczenia należności ustawowej (Nu) jest powierzchnia wyłączona i równowartość ton ziarna żyta wyrażona w PLN lub aktualna cena 1 m3 drewna ogłoszona przez GUS.
Równowartość ton ziarna żyta dla gruntów rolnych uzależniona jest od … , z których tworzyła się gleba oraz klasy bonitacyjnej. Natomiast równowartość m3 drewna dla gruntów leśnych uzależniona jest od typów siedliskowych lasów.
Nu=Pg*R*C
Gdzie:
Pg- powierzchnia wyłączonego gruntu leśnego
R- równowartość w tonach ziarna żyta lub m3 drewna odczytana z ustawy GUS
C- aktualna cena drewna
Należność (opłatę jednorazową) uiszcza się w terminie do 60dni od dnia, w którym decyzja o wyłączeniu gruntów produkcji stała się ostateczna.
Opłata roczna (OR) jest to opłata z tytułu użytkowania na cele nierolnicze lub nieleśne gruntów wyłączonych z produkcji stanowi 10% należności ustawowej (Nu)
Or= 0,1Nu
Gdzie:
Or- opłata roczna
Nu- należność ustawowa
Opłatę roczną za dany rok uiszcza się w terminie do 30 czerwca tego roku.
Są przypadki szczególne:
- należności i opłaty roczne za wyłączenie z produkcji gruntów leśnych w lasach ochronnych są wyższe o 50%.
-obowiązek uiszczania należności i opłat rocznych oraz jednorazowego odszkodowania za przedwczesny wyrąb drzewostanu, nie dotyczy wyłączenia gruntów z produkcji na cele budownictwa mieszkaniowego w zakresie:
do 0,05ha (451m2-549m2)- b. jednorodzinny,
do 0,02 (150m2-250m2)- na każdy lokal mieszkalny w b. wielorodzinnym
Jednorazowe odszkodowanie za przedwczesny wyrąb drzewostanu na gruntach leśnych (wyłączonych z produkcji) stanowi różnicę pomiędzy spodziewaną wartością drzewostanu w wieku rębności (określony w planie urządzania lasu) a wartością w chwili jego wyrębu. Oblicza się je wg wzoru.
O= (Wi-Ws)*Z*P*C
Gdzie:
O-wysokość odszkodowania w złotych
Ws- wskaźnik wartości jednego ha drzewostanu na pniu w wieku przedwczesnego wyrębu tego drzewostanu
Wi- wskaźnik wartości jednego ha drzewostanu na pniu w wieku rębności określonej w planie urządzenia lasu
Z-stopień zadrzewienia gruntu leśnego w wieku przedwczesnego wyrębu drzewostanu
P- powierzchnia drzewostanu w ha
C-aktualna cena sprzedaży 1m3 drewna, podana w komunikacie przez GUS
Jeżeli wskaźnik Ws nie jest określony, wówczas jest to drzewostan młody, dla którego nie można pozyskać sortymentów drzewnych, a wysokość odszkodowania stanowi wartość kosztów poniesionych na założenie i pielęgnację drzewostanów, które jest liczone wg wzoru
O= Wk*P*Z*C
Gdzie:
Wk- wskaźnik wartości kosztów poniesionych na założenie i pielęgnacje 1ha drzewostanu
Opłaty dodatkowe wyłączenia gruntów z produkcji mogą występować w szczególnych przypadkach:
w decyzji o wyłączeniu można nałożyć obowiązek zdjęcia oraz wykorzystania na cele poprawy wartości użytkowej gruntów, próchniczej warstwy gleby z gruntów rolnych klas I, II, IIIa, IIIb, III, IVa i IV oraz torfowisk.
W razie niewykonania takiego obowiązku osoba wyłączająca gruntu z produkcji uiszcza za każdy 1m3 wykorzystanej niewłaściwie próchniczej warstwy gleby opłatę w wysokości odpowiadającej równowartości ceny ziarna żyta, obowiązującej w dniu wydania decyzji o ustaleniu wysokości opłaty, która wynosi:
- z gleb klasy I i II oraz gleb pochodzenia organicznego- 291,45zł
- z gleb pochodzenia mineralnego, zaliczonych do klas III, IIIa IIIb- 233,16zł
- z gleb pochodzenia mineralnego zaliczonych do klas IVe i IV- 174,87zł
w razie stwierdzenia, że grunty zostały wyłączone z produkcji niezgodnie z przepisami ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych sprawcy wyłączenia ustala się opłatę w wysokości dwukrotnej należności.
W razie stwierdzenia, że grunty przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele nierolnicze lub nieleśne zostały wyłączone z produkcji bez decyzji, decyzję taką wydaje się z urzędu, podwyższając jednocześnie wysokość należności o 10%
W razie nie zakończenia rekultywacji gruntów zdewastowanych stosuje się opłatę roczną podwyższona o 200%od dnia, w którym rekultywacja gruntowo powinna zostać zakończona.
W razie niewykonania obowiązku rekultywacji gruntów zdegradowanych, ustala się obowiązek corocznego wpłacania na Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych lub na Fundusz Leśny, przez osobę powodującą ograniczenie wartości użytkowej gruntów, równowartości opłaty ornej w takiej części, w jakiej nastąpiło ograniczenie wartości użytkowej gruntów.
Właściciel, który w okresie 2lat zrezygnuje w całości lub w części z uzyskanego prawa do wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej, otrzymuje zwrot należności, jaką uiścił, odpowiednio do powierzchni gruntów niewyłączonych z produkcji. Zwrot uiszczonej należności następuje w terminie do 3m-cy od dnia zgłoszenia rezygnacji.
W razie zbycia gruntów, co, do których wydano decyzje a nie wyłączono jeszcze z produkcji, obowiązek z uiszczenia należności i opłat rocznych ciąży na nabywcy, który wyłączył grunt z produkcji, zbywając je jest obowiązany uprzedzić nabywcę o tym obowiązaniu.
Wykład
Odpady
Podstawy prawne:
- Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach
- ustawa z dnia 11 maja 2001r. o ……
-Ustawa z dnia 11maja 2001r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania odpadami oraz o opłacie produktowej i depozytowej
- Ustawa z dnia13 września 1996r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
- Ustawa z dnia29 listopada 2000r. prawo atomowe
Odpady oznaczają każdą substancję lub przedmiot należący do jednej z kategorii, określonych w załączniku nr1 do ustawy, których posiadacz:
- pozbywa się,
- zamierza się pozbyć,
- do ich pozbycia się jest obowiązany
Przepisów ustawy nie stosuje się natomiast do:
- odpadów promieniotwórczych
- gazów i pyłów wprowadzanych do powietrza
- ścieków w rozumieniu POŚ
- obornika, gnojówki, gnojownicy, przeznaczonych do rolniczego wykorzystania
Odpady można podzielić na:
- odpady niebezpieczne
- odpady komunalne
- odpady medyczne
- odpady weterynaryjne
- odpady obojętne
- odpady ulegające biodegradacji