HMP wyk. 6.12.2010
Lektura ta, o której mówił, żeby przeczytać jeszcze: Wstęp do Pestalocciego: Jak Gertruda wychowywała swoje dzieci (czy tam dziecko xD)
Geneza KEN:
KEN powstała w bardzo niedogodnych warunkach, wprowadziła reformę szkolnictwa od parafialnego do wyższego,
wtedy był kryzys szkół parafialnych, bo zależało od tego, kto był patronem szkoły
największe osiągnięcie reformacji: wymóg wobec wiernego nauki czytania
DOKŁADNIE DOCZYTAĆ O REFORMACJI I KONTRREFORMACJI(powoli odbudowywano szkolnictwo elementarne, wprowadzono pielgrzymki, procesje)!!
dopóki kontrreformacja miała z kim walczyć, starała się być ponętna dla wyznawców
jak zwyciężyła konrreformacja, społeczeństwo zaczęło liczyć się z Kościołem, co nie sprzyjało rozwojowi szkół parafialnych
społeczeństwo polskie było mniej wyczulone na prądy intelektualne i zjawiska artystyczne
Polska traciła na znaczeniu międzynarodowym, słaba pozycja króla, szlachta go nie szanowała,
RATIO STUDIORUM: rozkład/program nauczania w szkolnictwie średnim w szkołach jezuickich- u Jezuitów nauczanie się nie zmieniało, wciąż to samo,nauczyciele byli coraz mniej wykształceni; Klaudiusz Aquaviva 1599r- on opracował tę strukturę, organizację nauki w zakonach.
-w Polsce w 1700 r było: 47 kolegiów Jezuickich i 246 prof., natiomast gdy powstał KEN 1773r było: 66 kolegiów i 417 prof.; rosła liczba kolegiów i profesorów
- na sejmie powstały dwie instytucje:
14.10.1773- KEN,
Rada Niesustająca (rząd)
-przyczyną powstania KEN nie była likwidacja Zakonu Jezuitów (1773), ale I rozbiór Polski
-KEN miała być ostatnią deską ratunku w wychowaniu człowieka patrioty (bo Jezuici wychowywali w duchu kosmopolitycznym), zachowywała otwarty stosunek do innych państw
Ponosiła odpowiedzialność przed sejmem
Musiała uruchomić szkoły średnie (ale nie tylko dlatego, że zniszczono Jezuitów, ale też dlatego, że w tym okresie rozwoju młode pokolenie kształtuje poglądy)
Brakowało nauczycieli, dlatego część z nich stanowili prof. jezuiccy, ale tylko ci, którzy się nadawali, część kolejną pozyskiwano z tego, że utworzono program, mający kształcić 90-100 prof rocznie-UJ
Wyznawano, że uczniowi ma być dobrze i z nim ma być dobrze
Historia naturalna-zoologia argument przeciwko szkołom KEN
Wydano przepisy tymczasowe, apel do społeczeństwa o nasyłanie propozycji jak zorganizować szkolnictwo:
„Sposób edukacji w 15 listach opisany” : Franciszek Bieliński:
- system wychowawczy powiązany z systemem ustroju państwa
- w monarchii nie musi byćwielu ludzi wykształconych, ale w Rzeczpospolitej szlachcic musi mieć wykształcenie, jeśli chciał się wypowiadać,
- poczucie ducha obywatelskiego
- typy szkół wedle pochodzenia społecznego
- zadanie KEN: nadzór nad tymi szkołami (prywatnymi i publicznymi)
- naczelną ideą była zasada powszechności edukacji
- Bieliński był zwolennikiem szkolnictwa państwowego
„O rozporządzeniu i wydoskonaleniu edukacji obywatelskiej projekt”: Antoni Popławski:
- 3 stopnie edukacji: parafialne, średnie publiczne, wyższe
- edukacja także u rodzin chłopskich, wszystko ma prowadzić także do wyrobienia wysokich wartości etycznych
- wychowanie fizyczne Popławski uważał za najważniejsze i pragnął oprzeć je na zasadzie hartowania ciała i organizowania ruchu dziecka .
-
edukację moralną łączył z wychowaniem moralnym , którego
głównym postulatem była praca .
- szkoły parafialne miały
być w każdej parafii i winny być 4-letnie .
- szkoły średnie miały być 7-klasowe z tym , że najwyższa klasa retoryki miała trwać dwa lata .
„Myśli o edukacji i instrukcji w Polszcze ustanowić się mającej”:Ignacy Potocki:
- projekt zarysował hierarchię szkolną,
- utylitaryzm,
- waga zabawy i rekreacji szkolnej,
- tężyzna: żyby być żołnierzem albo rolnikiem
„Edukacja obywatelska”: Adolf Kamiński:
- korzyści społeczne szkoły
- zwolennik szkół zawodowych, technicznych, rzemieślniczych
Akademia Nauk, Sztuk i Kunsztów- miała powstać, ale nie powstała, w jej miejsce 10.02.1775 powołano Towarzystwo Ksiąg Elementarnych
KEN wprowadziła emeryturę
Zmiana nazwy na Szkołę Główną
Hugo Kołłątaj: jemu powierzono reformy, W latach 1777 – 80 z ramienia KEN dokonał reformy Akademii Krakowskiej
- zniósł podział na wydziały, utworzył 2 kolegia: moralne (teologia, prawo, literatura), fizyczne (medycyna, nauki przyrodnicze)