Prawo do informacji publicznej ochrona informacji niejawnych ochrona danych osobowych

Regulacja konstytucyjna: Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organ ów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonuj ą one zadania władzy publicznej i gospodaruj ą mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.

Regulacja ustawowa: Art.2. Każdemu przysługuje, prawo dostępu do informacji publicznej. Od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego.
Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych.
Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnic ę przedsiębiorcy.

INFORMACJA PUBLICZNA: Każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w ustawie.
Przepisy ustawy nie naruszaj ą przepis ów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi.

Konstytucyjne podstawy: Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne.
Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organ ów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonuj ą one zadania władzy publicznej i gospodaruj ą mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.
Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu.

Ograniczenie prawa: może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochron ę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa.

Prawo do informacji publicznej: jako publiczne prawo podmiotowe

Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są:
władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:
- organy władzy publicznej;
- organy samorządów gospodarczych i zawodowych;
- podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa;
- podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego;
- podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których SP, JST lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.
- organizacje związkowe i pracodawców reprezentatywne, w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego,
- oraz partie polityczne.

Udostępnianie informacji publicznych następuje w drodze:
1) ogłaszania informacji publicznych, w tym dokumentów urzędowych, w Biuletynie Informacji Publicznej,
2) udostępniania na wniosek;
3) wstępu na posiedzenia organów, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3, i udostępniania materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących te posiedzenia;
4) udostępniania w centralnym repozytorium.

Udostępnianie informacji publicznej na wniosek: następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.

Do skarg rozpatrywanych w postępowaniach o udostępnienie informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, z tym że:
1) przekazanie akt i odpowiedzi na skargę następuje w terminie 15 dni od dnia otrzymania skargi;
2) skargę rozpatruje się w terminie 30 dni od dnia otrzymania akt wraz z odpowiedzi ą na skargę.

Sankcja: Kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, nie udostępnia informacji publicznej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku (art. 23).

PRZYKŁAD: polityce wewnętrznej i zagranicznej, podmiotach, obowiązanych do udzielenia władzy publicznej, w tym o:
a) statusie prawnym lub formie prawnej,
b) organizacji,
c) przedmiocie działalności i kompetencjach,
d) organach i osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach,
e) strukturze własnościowej podmiotów,
f) majątku, którym dysponują.

Postawa prawna: USTAWA z dnia 5 sierpnia2010 r. o ochronie informacji niejawnych

KONSEKWENCJE WADLIWEGO UDZIELENIA INFORMACJI NIEJAWNYCH:
Art.265.§1. KK - Kto ujawnia lub wbrew przepisom ustawy wykorzystuje informacje niejawne o klauzuli "tajne" lub " ściśle tajne", podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§2.Jeżeli informację określoną w §1 ujawniono osobie działającej w imieniu lub na rzecz podmiotu zagranicznego, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§3.Kto nieumyślnie ujawnia informację określoną w §1, z którą zapoznał się w związku z pełnieniem funkcji publicznej lub otrzymanym upoważnieniem, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Art.266. §1.KK - Kto, wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu, ujawnia lub wykorzystuje informację, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną prac ą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§2.Funkcjonariusz publiczny, który ujawnia osobie nieuprawnionej informację niejawną o klauzuli "zastrzeżone" lub "poufne" lub informację, którą uzyska ł w związku z wykonywaniem czynności służbowych, a której ujawnienie może narazi ć na szkodę prawnie chroniony interes, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§3. Ściganie przestępstwa określonego w §1 następuje na wniosek pokrzywdzonego

INFORMACJA NIEJAWNA: Informacją niejawną jest dokument lub materiał, którego nieuprawnione ujawnienie spowodowałoby lub mogłoby spowodować istotne zagrożenie dla Rzeczpospolitej albo byłoby z punktu widzenia jej interesów niekorzystne, niezależnie od formy i sposobu wyrażania.

DOKUMENT: każda utrwalona informacja niejawna na piśmie, mikrofilmach, negatywach i fotografiach, nośnikach do zapisów inf. w postaci cyfrowej i na taśmach elektromagnetycznych, także w formie mapy, wykresu, rysunku, obrazu, grafiki, fotografii, broszury, książki, kopii, odpisu, wypisu, wyciągu i tłumaczenia dokumentu, zbędnego lub wadliwego wydruku, odbitki, kliszy, matrycy i dysku optycznego, jak również inf. niejawna utrwalona na elektron nośnikach danych.

MATERIAŁ: przedmiot lub dowolna jego część, a zwłaszcza urządzenie, wyposażenie lub broń wyprodukowana albo będąca w trakcie produkcji, a także składnik użyty do jej produkcji.

KLASYFIKACJA INFORMACJI NIEJAWNYCH: Klasyfikowanie informacji niejawnej oznacza przyznanie tej informacji, w sposób wyraźny, przewidzianej w ustawie jednej z klauzul tajności. Klasyfikowanie informacji niejawnej zawarte w materiale, a zwłaszcza utrwalonej w dokumencie, polega na oznaczeniu tego materiału odpowiedni ą klauzul ą tajności.

KLASYFIKACJA INFORMACJI NIEJAWNYCH: KLAUZULA ŚCIŚLE TAJNE, KLAUZULA TAJNE, KLAUZULA POUFNE, KLAUZULA ZASTRZEŻONE.

KLAUZULA ŚCIŚLE TAJNE Informacjom niejawnym nadaje się klauzul ę „ ściśle tajne”, jeżeli ich nieuprawnione ujawnienie spowoduje wyjątkowo poważną szkodę dla Rzeczypospolitej Polskiej.
Inf. niejawnym nadaje się klauzul ę „ściśle tajne”, jeżeli ich nieuprawnione ujawnienie spowoduje wyjątkowo poważną szkodę dla Rzeczypospolitej Polskiej przez to, że:
- zagrozi niepodległości, suwerenności lub integralności terytorialnej Polski; zagrozi bezpieczeństwu wewnętrznemu lub porządkowi konstytucyjnemu Polski;
- zagrozi sojuszom lub pozycji międzynarodowej Polski;
- osłabi gotowość obronną Polski;
- doprowadzi lub może doprowadzi ć do identyfikacji funkcjonariuszy, żołnierzy lub pracowników służb odpowiedzialnych za realizację zadań wywiadu lub kontrwywiadu, którzy wykonują czynności operacyjno-rozpoznawczych, jeżeli zagrozi to bezpieczeństwu wykon czynności lub może doprowadzić do identyfikacji osób udzielających im pomocy w tym zakresie;
- zagrozi lub może zagrozić życiu lub zdrowiu funkcjonariuszy, żołnierzy lub pracowników, którzy wykonują czynności operacyjno-rozpoznawcze, lub osób udzielających im pomocy w tym zakresie;
- zagrozi lub może zagrozić życiu lub zdrowiu świadków koronnych lub osób dla nich najbliższych albo świadków, o których mowa w art. 184 ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. –Kodeks postępowania karnego lub osób dla nich najbliższych.

KLAUZULA TAJNE: informacjom niejawnym nadaje się klauzul ę „tajne”, jeżeli ich nieuprawnione ujawnienie spowoduje poważną szkodę dla Rzeczypospolitej Polskiej.
Informacjom niejawnym nadaje się klauzul ę „tajne”, jeżeli ich nieuprawnione ujawnienie spowoduje poważną szkodę dla Rzeczypospolitej Polskiej przez to, że:
- uniemożliwi realizację zadań związanych z ochroną suwerenności lub porządku konstytucyjnego Polski
- pogorszy stosunki Polski z innymi państwami lub organizacjami międzynarodowymi;
zakłóci przygotowania obronne państwa lub funkcjonowanie Sił Zbrojnych Polski;
utrudni wykonywanie czynności operacyjno-rozpoznawczych prowadzonych w celu zapewnienia bezpieczeństwa państwa lub ścigania sprawców zbrodni przez służby lub instytucje do tego uprawnione;
- w istotny sposób zakłóci funkcjonowanie organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości;
przyniesie strat ę znacznych rozmiar ów w interesach ekonomicznych Polski.

KLAUZULA POUFNE: Informacjom niejawnym nadaje się klauzul ę „poufne”, jeżeli ich nieuprawnione ujawnienie spowoduje szkodę dla RP.
Informacjom niejawnym nadaje się klauzul ę „poufne”, jeżeli ich nieuprawnione ujawnienie spowoduje szkodę dla Polski przez to, ze:
- utrudni prowadzenie bieżącej polityki zagranicznej;
- utrudni realizację przedsięwzięć obronnych lub negatywnie wpłynie na zdolność bojową Si ł Zbrojnych Polski;
- zakłóci porządek publiczny lub zagrozi bezpieczeństwu obywateli;
- utrudni wykonywanie zadań służbom lub instytucjom odpowiedzialnym za ochronę bezpieczeństwa lub podstawowych interes ów Polski;
- utrudni wykonywanie zadań służbom lub instytucjom odpowiedzialnym za ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa obywateli lub ściganie sprawców przestępstw i przestępstw skarbowych oraz organom wymiaru sprawiedliwości;
- zagrozi stabilności systemu finansowego Polski;
- wpłynie niekorzystnie na funkcjonowanie gospodarki narodowej.

KLAUZULA ZASTRZEŻONE: Inf. niejawnym nadaje się klauzul ę „zastrzeżone”, jeżeli nie nadano im wyższej klauzuli tajności, a ich nieuprawnione ujawnienie może mieć szkodliwy wpływ na wykonywanie przez organy władzy publicznej lub inne jedn. organizacyjne zada ń w zakresie obrony narodowej, polityki zagranicznej, bezpieczeństwa publicznego, przestrzegania praw i wolności obywateli, wymiaru sprawiedliwości albo interesów ekonomicznych Polski.

Zasady przyznawania klauzuli tajności:
1. Klauzulę tajności nadaje osoba, która jest uprawniona do podpisania dokumentu lub oznaczenia innego niż dokument materiału.
2. Informacje niejawne podlegają ochronie w sposób określony w ustawie do czasu zniesienia lub zmiany klauzuli tajności.
3. Zniesienie lub zmiana klauzuli tajności są możliwe wyłącznie po wyrażeniu pisemnej zgody przez osobę nadającą klauzulę, albo jej przełożonego w przypadku ustania lub zmiany ustawowych przesłanek ochrony.
4. Kierownicy jednostek organizacyjnych przeprowadzaj ą nie rzadziej niż raz na 5 lat przegląd materiałów w celu ustalenia, czy spełniaj ą ustawowe przesłanki ochrony.
5. Pisemną zgodę na wykonanie czynności, zmiany lub zniesienia klauzuli w przypadku informacji niejawnych o klauzuli „ściśle tajne” wyraża kierownik jednostki organizacyjnej, w której materiałowi została nadana klauzula tajności.
6. Po zniesieniu lub zmianie klauzuli tajności podejmuje się czynności polegające na naniesieniu odpowiednich zmian w oznaczeniu materiału i poinformowaniu o nich odbiorców. Odbiorcy materiału, którzy przekazali go kolejnym odbiorcom, są odpowiedzialni za poinformowanie ich o zniesieniu lub zmianie klauzuli tajności.

Zasady udostępniania: Informacje niejawne, którym nadano określoną klauzulę tajności:
1)mogą być udostępnione wyłącznie osobie uprawnionej, zgodnie z przepisami ustawy dotyczącymi dostępu do określonej klauzuli tajności;
2) muszą być przetwarzane w warunkach uniemożliwiających ich nieuprawnione ujawnienie, zgodnie z przepisami określającymi wymagania dotyczące kancelarii tajnych, bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych, obiegu materia łów i środków bezpieczeństwa fizycznego, odpowiednich do nadanej klauzuli tajności;
3) muszą by ć chronione, odpowiednio do nadanej klauzuli tajności, z zastosowaniem środków bezpieczeństwa określonych w ustawie i przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie

Czas ochrony: Chronione bez względu na upływ czasu są:
1) dane mogące doprowadzi ć do identyfikacji funkcjonariuszy, żołnierzy lub pracowników służb i instytucji, uprawnionych do wykonywania na podstawie ustawy czynności operacyjno-rozpoznawczych jako funkcjonariuszy, żołnierzy lub pracowników wykonujących te czynności;
2) dane mogące doprowadzi ć do identyfikacji osób, które udzieliły pomocy w zakresie czynności operacyjno-rozpoznawczych służbom i instytucjom uprawnionym do ich wykonywania na podstawie ustawy;

ZASADY OCHRONY:
- zasada ograniczonego dostępu do informacji niejawnych informacje niejawne mogą być udostępnione wyłącznie osobie dającej rękojmi ę zachowania tajemnicy i tylko w zakresie niezbędnym do wykonywania przez ni ą pracy na zajmowanym stanowisku (tzw. zasada „need-to-know”)
- zasada udostępniania informacji niejawnych informacji niejawnych wyłącznie osobom gwarantującym ich ochron ę przed nieuprawnionym ujawnieniem
- zasada podporządkowania środków ochrony typowi klauzuli
- zasada dostosowania zakresu środków ochrony fizycznej do uwarunkowań i specyfiki danej instytucji
- zasada kontroli wytwórcy nad sposobem ochrony informacji
- zakaz zaniżania lub zawyżania klauzuli tajności

Organizacja ochrony informacji niejawnych –kancelaria tajna:
Kancelaria tajna jest wyodrębnioną jednostką organizacyjną, w której s ą wytwarzane, przetwarzane, przekazywane lub przechowywane dokumenty zawierające informacje niejawne oznaczone klauzul ą "poufne" „tajne” lub „ ściśle tajne”
Kancelaria tajna stanowi jest komórką organizacyjną podległą bezpośrednio pełnomocnikowi ochrony, odpowiedzialną za właściwe rejestrowanie, przechowywanie, obieg i wydawanie takich dokumentów uprawnionym osobom.
Kancelaria tajna powinna by ć zorganizowana w wyodrębnionym pomieszczeniu, zabezpieczonym adekwatnymi środkami ochrony fizycznej i może by ć obsługiwana jedynie przez pracowników pionu ochrony.

Organizacja: Kancelarię tajną, tworzy kierownik jednostki organizacyjnej. Kancelaria, ze względów organizacyjnych, może mieć swoje oddziały tworzone i funkcjonujące zgodnie z zasadami i na warunkach przewidzianych dla kancelarii. Kancelarią kieruje kierownik kancelarii, wyznaczony przez kierownika jednostki organizacyjnej na wniosek pełnomocnika ochrony.

Zarządzanie kancelarią tajną: Do podstawowych zadań kierownika kancelarii należy:
1)bezpośredni nadzór nad obiegiem dokumentów;
2)udostępnianie lub wydawanie dokumentów osobom do tego uprawnionym;
3) egzekwowanie zwrotu dokumentów;
4)kontrola przestrzegania właściwego oznaczania i rejestrowania dokumentów w kancelarii oraz jednostce organizacyjnej;
5)prowadzenie bieżącej kontroli postępowania z dokumentami;
6)wykonywanie poleceń pełnomocnika ochrony;
7)nadzór nad pracą oddziałów kancelarii

Wymagania dotyczące pomieszczeń kancelarii tajnej: Kancelaria powinna spełniać co najmniej następujące wymagania:
1)być zlokalizowana w strefie bezpieczeństwa,
2) ściany i stropy pomieszczeń kancelarii powinny być wykonane z trwałych i niepalnych materiałów oraz powinny spełnia ć wymagania w zakresie wytrzymałości klasy zwiększonej odporności na włamanie odpowiadającej konstrukcji murowanej z cegły pełnej o grubości 250 mm, ale nie niższej niż w klasie 0 wg Polskiej Normy PN-EN 1143-1; w przypadku gdy w kancelarii będą przechowywane dokumenty lub materiały zawierające informacje niejawne stanowiące tajemnicę państwową, ściany i stropy powinny ponadto spełnia ć wymagania w zakresie wytrzymałości klasy odporności pożarowej oraz nośności granicznej odpowiadającej konstrukcji murowanej z cegły pełnej o grubości 250 mm, ale nie niższej niż w klasie REI 60 wg Polskiej Normy PN-EN 13501-2;
3) drzwi do kancelarii powinny spełnia ć co najmniej wymagania, o których mowa w Polskiej Normie PN-90/B-92270; w przypadku gdy w kancelarii będą przechowywane dokumenty lub materiały zawierające informacje niejawne stanowiące tajemnicę państwową, drzwi należy wyposażyć w zamek drzwiowy wielopunktowy;

Przechowywanie dokumentów w kancelarii tajnej: W zależności od nadanej klauzuli tajności, dokumenty lub materiały s ą przechowywane w szafach stalowych:
1)"poufne" -klasy A;
2)"tajne" -klasy B;
3)" ściśle tajne" -klasy C.

Dokumenty lub materiały mogą by ć przechowywane poza szafami stalowymi w pomieszczeniach kancelarii spełniających następujące wymagania, w zależności od nadanej tym dokumentom i materiałom klauzuli tajności:
1)"poufne" -odpowiadające co najmniej klasie 0 odporności na włamanie wg Polskiej Normy PN-EN 1143-1;
2)"tajne" i " ściśle tajne" -odpowiadające co najmniej klasie 1 odporności na włamanie wg Polskiej Normy PN-EN 1143-1.
3.Drzwi do pomieszczeń zabezpiecza się dodatkowo odpowiednim zamkiem szyfrowym.

W kancelarii przyjmuje się, rejestruje, przechowuje, przekazuje i wysyła dokumenty i materiały oraz prowadzi:
1) rejestr dziennik ów, książek ewidencyjnych i teczek, którego wzór określa załącznik nr 2 do rozporządzenia;
2) dziennik ewidencji, którego wzór określa załącznik nr 3 do rozporządzenia;
3) kartę zapoznania się z dokumentem, której wzór określa załącznik nr 4 do rozporządzenia;
4) książkę doręczeń przesyłek miejscowych, której wzór określa załącznik nr 5 do rozporządzenia;
5) wykaz przesyłek nadanych, którego wzór określa załącznik nr 6 do rozporządzenia
W kancelarii dodatkowo prowadzi się rejestr wydanych przedmiotów, którego wzór określa załącznik nr 7 do rozporządzenia, do ewidencjonowania wydanych nośników do zapisów informacji w postaci cyfrowej, dysków optycznych i taśm elektromagnetycznych oraz innych przedmiotów.

Warunki dostępu do informacji niejawnych: Dopuszczenie do pracy lub pełnienia służby na stanowiskach albo zlecenie prac związanych z dostępem do informacji niejawnych o klauzuli "poufne" lub wyższej może nastąpić, po:
1) uzyskaniu po świadczenia bezpieczeństwa oraz
2) odbyciu szkolenia w zakresie ochrony informacji niejawnych.
Dopuszczenie do pracy lub pełnienia służby na stanowiskach albo zlecenie prac, związanych z dostępem danej osoby do informacji niejawnych o klauzuli "zastrzeżone" może nastąpi ć po:
1) pisemnym upoważnieniu przez kierownika jednostki organizacyjnej, jeżeli nie posiada ona po świadczenia bezpieczeństwa;
2) odbyciu szkolenia w zakresie ochrony informacji niejawnych

Ochrona danych osobowych: Art. 51. 1. Nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania informacji dotyczących jego osoby.
2. Władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzi ć i udostępniać innych informacji o obywatelach ni ż niezbędne w demokratycznym państwie prawnym.
3. Każdy ma prawo dostępu do dotyczących go urzędowych dokumentów i zbiorów danych. Ograniczenie tego prawa może określić ustawa.
4. Każdy ma prawo do żądania sprostowania oraz usunięcia informacji nieprawdziwych, niepełnych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustaw ą.
5. Zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji określa

Ustawę stosuje się do:
- organów państwowych, organów JST oraz do państwowych i komunalnych jednostek organizacyjnych.
- podmiotów niepublicznych realizujących zadania publiczne,
- osób fizycznych i osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, jeżeli przetwarzają dane osobowe w związku z działalnością zarobkową, zawodową lub dla realizacji celów statutowych- które mają siedzibę albo miejsce zamieszkania na terytorium RP, albo w państwie trzecim, o ile przetwarzają dane osobowe przy wykorzystaniu środków technicznych znajdujących się na terytorium RP.

Organem do spraw ochrony danych osobowych: Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych.
Powołuje i odwołuje: Sejm Rzeczypospolitej Polskiej za zgodą Senatu

Na stanowisko Generalnego Inspektora może być powołany:
- jest obywatelem polskim i stale zamieszkuje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- wyróżnia się wysokim autorytetem moralnym;
- posiada wyższe wykształcenie prawnicze oraz odpowiednie do świadczenie zawodowe;
- nie był karany za przestępstwo.

Kadencja Generalnego Inspektora: trwa 4 lata, licząc od dnia złożenia ślubowania. Po upływie kadencji Generalny Inspektor pełni swoje obowiązki do czasu objęcia stanowiska przez nowego Generalnego Inspektora. Ta sama osoba nie może być Generalnym Inspektorem więcej ni ż przez dwie kadencje. Kadencja Generalnego Inspektora wygasa z chwil ą jego śmierci, odwołania lub utraty obywatelstwa polskiego.

Sejm, za zgodą Senatu, odwołuje Generalnego Inspektora, jeżeli:
- zrzekł się stanowiska;
- stał się trwale niezdolny do pełnienia obowiązków na skutek choroby;
- sprzeniewierzył się złożonemu ślubowaniu;
- został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za popełnienie przestępstwa.

Generalny Inspektor nie może:
- zajmować innego stanowiska, z wyjątkiem stanowiska profesora szkoły wyższej, ani wykonywa ć innych zajęć zawodowych.
- nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzi ć działalności publicznej niedającej się pogodzi ć z godnością jego urzędu.

Generalny Inspektor nie może być:
- bez uprzedniej zgody Sejmu pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności,
- zatrzymany lub aresztowany, z wyjątkiem ujęcia go na gorącym uczynku przestępstwa i jeżeli jego zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania.
- O zatrzymaniu niezwłocznie powiadamia się Marszałka Sejmu, który może nakazać natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego.

Do zadań Generalnego Inspektora w szczególności należy:
1) kontrola zgodności przetwarzania danych z przepisami o ochronie danych osobowych;
2) wydawanie decyzji administracyjnych i rozpatrywanie skarg w sprawach wykonania przepisów o ochronie danych osobowych;
3) zapewnienie wykonania przez zobowiązanych obowiązków o charakterze niepieniężnym wynikających z decyzji, o których mowa w pkt 2, przez stosowanie środków egzekucyjnych przewidzianych w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji
4) prowadzenie rejestru zbiorów danych oraz rejestru administratorów bezpieczeństwa informacji, a także udzielanie informacji o zarejestrowanych zbiorach danych i zarejestrowanych administratorach bezpieczeństwa informacji;
5) opiniowanie projektów ustaw i rozporządzeń dotyczących ochrony danych osobowych;
6) inicjowanie i podejmowanie przedsięwzięć w zakresie doskonalenia ochrony danych osobowych,
7) uczestniczenie w pracach międzynarodowych organizacji i instytucji zajmujących się problematyką ochrony danych osobowych.

W celu wykonania zadań Generalny Inspektor ma prawo:
- wstępu, w godzinach od 600 do 2200, za okazaniem imiennego upoważnienia i legitymacji służbowej, do pomieszczenia, w którym zlokalizowany jest zbiór danych, oraz pomieszczenia, w którym przetwarzane s ą dane poza zbiorem danych, i przeprowadzenia niezbędnych bada ń lub innych czynności kontrolnych w celu oceny zgodności przetwarzania danych z ustaw ą;
- żądać złożenia pisemnych lub ustnych wyjaśnień oraz wzywać i przesłuchiwać osoby w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego;
- wglądu do wszelkich dokumentów i wszelkich danych mających bezpośredni związek z przedmiotem kontroli oraz sporządzania ich kopii;
- przeprowadzania oględzin urządzeń, nośników oraz systemów informatycznych służących do przetwarzania danych;
- zlecać sporządzanie ekspertyz i opinii.