Ocena standingu przedsiębiorstwa

(Dawid Szramowski)

Badanie sprawozdań finansowych – cel

Rolą biegłego rewidenta jest poświadczenie, czy stosowane przez podmiot zasady rachunkowości zapewniają wiarygodność sprawozdań finansowych jednostek gospodarczych

REWIZJA FINANSOWA - (ang. Auditing)- niezależne badanie sprawozdań finansowych jednostek gospodarczych prowadzone przez biegłego rewidenta w celu wydania opinii o tym, czy przedstawia ono prawdziwy i rzetelny obraz (true and fair viev) jej sytuacji finansowej.

!!! Cel badania

W ramach rewizji finansowej biegły stwierdza, czy sprawozdanie finansowe:

1. Zostało sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych

2. Zostało sporządzone zgodnie z określonymi ustawą zasadami rachunkowości

3. Jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem lub umową

4. Przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie istotne dla oceny jednostki informacje, a w odniesieniu do sprawozdania z działalności jednostki, czy informacje zawarte w tym sprawozdaniu są zgodne z informacjami zawartymi w rocznym sprawozdaniu finansowym

!!! PRZEDMIOT BADANIA ART.,64 UoR

Badaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania kontynuujących działalność:

1. banków, zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji,

1a) spółdzielczych kas oszczędnościowo- kredytowych,

2. jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,

2a) jednostek działający na podstawie przepisów organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych

3. spółek akcyjnych z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji

4. pozostałych jednostek , które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdanie finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:

1. Średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,

2. Suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2.500.000 euro

3. Przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5.000.000 euro

W jednostkach sporządzających łączne sprawozdania finansowe, o których mowa w art. 51 ust.1 , warunki określone w ust.1 stosuje się do łącznego rocznego sprawozdania finansowego

Badaniu podlegają sprawozdania spółek przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzone za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie, a także roczne sprawozdania finansowe jednostek sporządzone zgodnie z MSR

Badaniu podlegają również roczne sprawozdania finansowe funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami oraz roczne sprawozdania finansowe subfunduszy.

PRZEDMIOT BADANIA

• Wstęp- wprowadzenie do sprawozdania finansowego

• Bilans

• Rachunek zysków i strat

• Pozostałe informacje i objaśnienia

• Rachunek przepływów pieniężnych

• Zestawienie zmian w kapitale własnym

• Sprawozdanie z działalności zarządu/w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, towarzystwach ubezpieczeń wzajemnych, spółkach akcyjnych oraz spółdzielniach/.

!!! FUNKCJE BADANIA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH

• FUNKCJA INFORMACYJNA polega na tym, że za pośrednictwem badania biegły przekazuje zleceniodawcom szereg informacji

• FUNKCJA KONTROLNA ma na celu sprawdzenie, czy sprawozdanie finansowe jest zgodne z przyjętą polityką rachunkowości oraz czy czytelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową, jak też wynik finansowy badanej jednostki

• FUNKCJA UWIERZYTELNIAJĄCA w jej wyniku biegły stwierdza poprawność sprawozdania finansowego lub wykazuje jego mankamenty

!!! SPRAWOZDANIE Z BADANIA- ELEMENTY

• Opinia - jest publikowana- dostępna dla wszystkich

• Raport- zawiera od kilku do kilkunastu stron, dostępny organom wewnątrz jednostki oraz organom kontroli zewnętrznej

• Ewentualnie pismo do zarządu (poufne, skierowane jest do zarządu, zarząd może przekazać do Rady Nadzordczej)

!!! Art.65 ust 6 UoR

• Opinia i raport powinny wynikać z zebranej i opracowanej w toku badania dokumentacji rewizyjnej

• Powinny one umożliwić biegłemu rewidentowi, nie biorącemu udziału w badaniu, prześledzenie jego przebiegu i znalezienie uzasadnienia dla opinii wyrażonej o badanym sprawozdaniu finansowym

RODZAJE OPINII: Bez zastrzeżenia, Bez zastrzeżenia z objaśnieniem, Z zastrzeżeniem, Z zastrzeżeniem i objaśnieniem, Negatywna, Odmowa wyrażenia opinii

RAPORT BADANIA

• Stanowi potwierdzenie i uzupełnienie stwierdzeń zawartych w opinii

• Powinien zawierać zwięzłe informacje o jednostce badanej

• Ma przedstawić ważne wyniki badania, które uzasadniają wyrażoną opinię

• Podstawą stwierdzeń zawartych w raporcie jest dokumentacja rewizyjna, czyli dowody badania zebrane w toku badania

DOWODY

Dowody badania to informacje uzyskane w różny sposób przez biegłego rewidenta, ujęte w sposób trwały, potwierdzające lub podważające wiarygodność stwierdzeń zawartych w sprawozdaniu finansowym.

POSUMOWANIE

Celem sprawozdań finansowych jest dostarczanie informacji o sytuacji finansowej, wynikach działalności oraz zmianach sytuacji finansowej jednostki, które będą użyteczne dla szerokiego kręgu użytkowników przy podejmowaniu decyzji ekonomicznych. Decyzje te nie mogą opierać się jednak wyłącznie na informacjach finansowych. By właściwie ocenić szanse przetrwania i perspektywy rozwoju, należy poznać rynek na którym działa, jej produkty i klientów, pracowników strategię i plany na przyszłość. W określeniu tych warunków funkcjonowania spółki, same sprawozdania finansowe są przydatne w bardzo niewielkim stopniu, istotne znaczenie mają natomiast informacje niefinansowe.

(Anna Siemionek)

Wykorzystanie informacji niefinansowych w ocenie przedsiębiorstwa

!!! Informacje niefinansowe:

Większość informacji generowanych przez rachunkowość to informacje finansowe – przede wszystkim sprawozdanie finansowe i towarzyszące mu finansowe ujawnienia. Jednakże, nie wszystko da się wyrazić w mierniku pieniężnym i z tego względu podkreśla się istotne znaczenie informacji niefinansowych.

!!!Informacje niefinansowe to:

• opisy (narrative descriptions), fakty, opinie, które nie są łatwe do wyrażenia w mierniku pieniężnym

• informacje, które są wyrażone w innym mierniku niż pieniądz

Przykładem pierwszego rodzaju informacji może być prezentacja misji przedsiębiorstwa, a drugiego dane na temat liczby pracowników zatrudnionych w poszczególnych krajach (ponoszone w danym kraju koszty pracy będą informacją finansową, a liczba pracowników – niefinansową)

!!!Zalicza się do nich:

• informację segmentową, czyli prezentację informacji w przekroju obszarów geograficznych i branż (line-of-business), w jakich działa firma,

• prognozy finansowe, umożliwiające inwestorom lepszą ocenę przyszłych zysków i przepływów pieniężnych przedsiębiorstwa,

• informacje na temat akcji i akcjonariuszy, pomocne przy określaniu na podstawie wyznaczonych trendów przyszłego kształtowania się cen akcji na rynku oraz koncentracji własności i kontroli w spółce,

• sprawozdanie dotyczące wartości dodanej, będące wyrazem pełnienia przez przedsiębiorstwo pozytywnej roli w społeczeństwie, m. in. dzięki tworzeniu miejsc pracy, generowaniu wpływów podatkowych oraz wynagradzaniu inwestorów i kredytodawców za podjęte ryzyko inwestycyjne

• informacje o pracownikach, dotyczące wielu kwestii, jak np.: liczba, wiek, płeć pracowników, wynagrodzenia, absencja, szkolenia, wypadki przy pracy

• informacje dotyczące ochrony środowiska

Sprawozdawczość opisowa – oprócz określenia informacje niefinansowe w literaturze występuje także zbliżony termin „sprawozdawczość opisowa” (narrative reporting), określający informacje zawarte we wstępnej, wprowadzającej części rocznego raportu finansowego przedsiębiorstwa. Przykładowo, w Stanach Zjednoczonych będą to informacje zawarte w „Management Discussion and Analysis” (MD&A), a w Wielkiej Brytanii w „Operating and Financial Review” (OFR). Obejmuje ona wszystkie informacje zaprezentowane w raporcie rocznym poza sprawozdaniem finansowym i należą do niej: list prezesa (Chairman’s statement), raport dyrektorów, oświadczenie o corporate governance, raport dotyczący wynagrodzeń i ochrony środowiska oraz, jako jeden z elementów, „Operacyjny i Finansowy Przegląd”

Value reporting – kolejnym terminem określającym zagadnienia związane z publikacją informacji niefinansowych jest tzw. „Value Reporting”. Termin ten oznacza każdą wymaganą przepisami oraz dodatkową, dobrowolną sprawozdawczość dotyczącą tworzenia wartości przedsiębiorstwa, której cechą szczególną jest likwidacja asymetrii informacji między wewnętrznym i zewnętrznym postrzeganiem przedsiębiorstwa. Celem „Value Reporting” jest przekazywanie wszelkich informacji uczestnikom rynku kapitałowego, które mogłyby zostać przez nich wykorzystane dla określenia jego wartości. Model ujawniania informacji oparty na koncepcji „Value Reporting” składa się z czterech elementów zawierających:

• opis rynku, na którym działa firma

• prezentację strategii – pozycja konkurencyjna firmy na rynku w kontek- ście tworzenia przez nią wartości

• zarządzanie – cele finansowe i ich osiąganie, struktury zarządzania zapewniające realizację strategii

• kreowanie wartości – podstawowe czynniki tworzenia wartości, przede wszystkim niefinansowe, wykorzystywane dla osiągnięcia celów finansowych

!!! Rola informacji niefinansowych w ocenie przedsiębiorstwa:

Z badań wynika, że aż 35% decyzji podejmowanych przez inwestorów warunkują informacje niefinansowe.

Inwestorzy kierowali się informacjami o:

• Wdrażanie i jakość strategii

• Wiarygodność zarządu

• Innowacyjność

• Umiejętność przyciągania utalentowanych ludzi

• Udział w rynku

• Doświadczenie kierownictwa

• Jakość wynagrodzenia zarządu

• Jakość głównych procesów

• Przywództwo w badaniach i rozwoju

70% inwestorów korzysta z informacji niefinansowych w ocenie przedsiębiorstwa

Analitycy zwracali uwagę głównie na informację o produktach i klientach, np.: Udział w rynku, Utrzymywanie klientów, Marketing

Tajemnica przedsiębiorstwa – nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności”. Za tajemnicę przedsiębiorstwa można uznać tylko taką informację, która spełnia następujące warunki:

• ma charakter techniczny, technologiczny, handlowy lub organizacyjny przedsiębiorstwa,

• nie została ujawniona do wiadomości publicznej, podjęto w stosunku do niej niezbędne działania w celu zachowania poufności.

Tajemnicę, może stanowić każda informacja o wartości gospodarczej, która po ujawnieniu obniży przewagę konkurencyjną przedsiębiorstwa.

Informacja poufna – określona w sposób precyzyjny – informacja dotycząca, bezpośrednio lub pośrednio, jednego lub kilku emitentów instrumentów finansowych, jednego lub kilku instrumentów finansowych albo nabywania lub zbywania takich instrumentów, która nie została przekazana do publicznej wiadomości, a która po takim przekazaniu mogłaby w istotny sposób wpłynąć na cenę tych instrumentów finansowych lub na cenę powiązanych z nimi pochodnych instrumentów finansowych.

!!! Dyrektywa 2014/95/UE

Przesłanką wprowadzenia zmian dotyczących ujawniania informacji niefinansowych do obowiązujących przepisów w sprawozdawczości przedsiębiorstw były przeprowadzone przez Komisję Europejską konsultacje z zainteresowanymi stronami7 na temat proponowanych rozwiązań w tym obszarze. Otrzymane wyniki wskazały, że jedynie część dużych unijnych spółek regularnie publikuje informacje niefinansowe, przy czym ich jakość jest bardzo zróżnicowana, co utrudnia interesariuszom zrozumienie i porównanie sytuacji i wyników działalności tych jednostek. Zidentyfikowano też dwa główne problemy związane z dokonywaniem tego typu ujawnień, a mianowicie niedostateczną:

• !!! przejrzystość informacji niefinansowych; taki stan rzeczy wynika z niedoskonałości rynku oraz braku właściwych działań regulacyjnych zarówno na poziomie UE, jak i w poszczególnych krajach członkowskich; same zaś zachęty rynkowe są niewystarczające, aby jednostki publikowały informacje niefinansowe umożliwiające ocenę ich wpływu na otoczenie;

• różnorodność składu organów spółki; związane jest to ze stosowaniem nieadekwatnych praktyk w zakresie rekrutacji członków organu spółki, w ramach których często zbytnio zawęża się grono kandydatów, a także z niedostateczną przejrzystością informacji o różnorodności składu organu spółki; taki stan rzeczy może prowadzić do niewłaściwej kontroli decyzji kierownictwa, a także do mniejszej akceptacji innowacji.

22.10.2014 roku Parlament i Rada Europejska uchwaliła dyrektywę 2014/95/UE, która rozszerza dyrektywę 2013/34/UE o obowiązek ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy kapitałowe. Wprowadza obowiązek objęcia sprawozdawczością finansową:

• !!! minimum informacji niefinansowych, związanych z tzw. społeczną odpowiedzialnością biznesu (CSR)

• !!! informacji nt. polityki różnorodności składu organów administrujących, zarządzających i nadzorczych podmiotu w odniesieniu do takich aspektów, jak np. wiek, płeć, wykształcenie i doświadczenie zawodowe, celów tej polityki różnorodności, sposobu jej realizacji oraz skutków w danym okresie sprawozdawczym; ujawnienie tych informacji następuje w ramach oświadczenia o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego.

• !!! nowe przepisy będą miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań sporządzanych za rok obrotowy rozpoczynający się od 1.01.2017 r., ale jednostka może podjąć decyzję o ich wcześniejszym zastosowaniu (już do sprawozdania finansowego za 2016 r.).

Informacje związane z CSR

• są to informacje niefinansowe dotyczące co najmniej kwestii środowiskowych, społecznych i pracowniczych, poszanowania praw człowieka, przeciwdziałania korupcji i łapownictwu, a składają się na nie:

• krótki opis modelu biznesowego podmiotu gospodarczego lub grupy kapitałowej

• opis polityki podmiotu lub grupy w odniesieniu do tych kwestii, w tym do wdrożonych procesów należytej staranności

• wynik stosowania tej polityki

• główne ryzyka związane z tymi kwestiami, powiązane z operacjami podmiotu lub grupy, w tym – w stosownych przypadkach i na zasadzie proporcjonalności – stosunkami gospodarczymi, produktami lub usługami, które mogą wywierać niekorzystny wpływ w tych dziedzinach, oraz sposób zarządzania tymi ryzykami przez podmiot lub grupę

• niefinansowe kluczowe wskaźniki wyników związane z daną działalnością

(Olga Martyniuk)

Ocena standingu finansowego przedsiębiorstw nie prowadzących ksiąg rachunkowych

Kurs Euro w 200X wynosił 4,0 zł

Zadanie 1  NIE

Firma SARDYNIA S.C. uzyskała przychody ze sprzedaży i operacji finansowych 4 000 000 PLN w 200X roku. Zatrudnienie wynosiło 80 osób na umowę o pracę 200X.

Zadanie 2  TAK

Spółka KRETA spółka jawna posiada majątek o wartości 2 000 000 Euro, a przychody ze sprzedaży i operacji finansowych w roku obrotowym 200X osiągnęła w wysokości 2 700 000 Euro. Na dzień 31.12.200X zatrudniała 60 osób na umowę o prace.

Zadanie 3  TAK

Spółka KRETA spółka z o.o. posiada majątek o wartości 2 000 000 Euro, a przychody ze sprzedaży i operacji finansowych w roku obrotowym 200X osiągnęła w wysokości 1 700 000 Euro.

Zadanie 4  NIE

Jan Majorka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji obuwia sportowego. W roku 200X osiągnął przychody ze sprzedaży i operacji finansowych w wysokości 850 000 Euro przy zatrudnieniu 40 osób i wartości majątku 2 000 000 Euro.

Kto nie musi prowadzić ksiąg rachunkowych?

• Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą,

• Spółki cywilne, spółki jawne, spółki partnerskie osób fizycznych, których przychody ze sprzedaży i operacji finansowych za rok poprzedni nie przekroczyły 2 000 000 euro

Jeżeli nie księgi rachunkowe, to jaka forma ewidencji gospodarczej ?

Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów

lub Karta podatkowa

lub Ryczałt ewidencjonowany

Obowiązki ewidencyjne przedsiębiorstw prowadzących Podatkową Księgę Przychodów i Rozchodów:

• Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów

• Ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

• Ewidencja wyposażenia

• Imienne karty przychodów pracowników

• Inne

Zestawienie informacji dostarczanych przez PKPiR (obowiązek)

Kategoria	Rodzaj Informacji
Przychody	Wartość sprzedanych towarów i usług (kol. 7), pozostałe przychody (kol. 8)
Koszty	Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu (kol.10), koszty uboczne zakupu (kol. 11), wynagrodzenia w gotówce i w naturze (kol.12), pozostałe wydatki (kol. 13), koszty dział. B+R (kol. 16)
Dochód/Strata	Ustala się na 31/12, brak możliwości w ciągu roku
Środki trwałe i wartości niematerialne i prawne	Wartość brutto środków trwałych i WNP, amortyzacja
Zapasy	Stan zapasów na dzień 01/01 i 31/12 Informacja o zakupach towarów
Należności i zobowiązania	bd
Środki pieniężne	bd
Kapitał własny	bd

Wykorzystanie tradycyjnych wskaźników do analizy finansowej na podstawie PKPiR

Grupa wskaźników	Ustalenie na bieżąco	Obliczanie na 31/12
Płynność	Brak możliwości	Brak możliwości
Struktury kapitału (zadłużenia)	Brak możliwości	Brak możliwości
Rentowność pośrednio	Brak możliwości	przychodów (ROS) środków trwałych i WNiP zapasów zatrudnienia
Sprawność działania (rotacji/ obrotowości)	Brak możliwości	zapasów

Zestawienie informacji posiadanych przez prowadzących PKPiR (praktyka)

Kategoria	Rodzaj informacji
Przychody	Wartość sprzedanych towarów i usług (kol. 7), pozostałe przychody (kol. 8)
Koszty	Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu (kol.10), koszty uboczne zakupu (kol. 11), wynagrodzenia w gotówce i w naturze (kol.12), pozostałe wydatki (kol. 13), koszty dział. B+R (kol. 16)
Dochód/Strata	Ustala się na 31/12, brak możliwości w ciągu roku
Środki trwałe i wartości niematerialne i prawne	Wartość brutto środków trwałych i WNP, amortyzacja
Zapasy	Stan zapasów na dzień 01/01 i 31/12 Informacja o zakupach towarów Stan zapasów na bieżąco
Należności i zobowiązania	Należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług, Zobowiązania z tytułu kredytów, Należności i zobowiązania publicznoprawne
Środki pieniężne	Na rachunku bankowym
Kapitał własny	bd

Wykorzystanie tradycyjnych wskaźników do analizy finansowej na podstawie PKPiR i wewnętrznych ewidencji

Grupa wskaźników	Ustalenie miesięcznie	Obliczanie na 31/12
Płynność	~ I, II, III stopnia	~ I, II, III stopnia
Struktury kapitału (zadłużenia)	Brak możliwości	Brak możliwości
Rentowność pośrednio	Średnia marża na sprzedaży	-przychodów (ROS) Środków trwałych i WNiP Zapasów zatrudnienia
Sprawność działania (rotacji/ obrotowości)	Zapasów Należności z tytułu dostaw i usług Zobowiązań z tytułu dostaw i usług	Zapasów Należności z tytułu dostaw i usług Zobowiązań z tytułu dostaw i usług

Przykłady wskaźników

Wskaźnik	Wzór	Interpretacja
Rentowność sprzedaży	Zysk	X złoty zysku przypada na 1 zł przychodów ze sprzedaży
	Przychody ze sprzedaży
Wydajność zatrudnienia	Przychody ze sprzedaży	X złoty przychodów ze sprzedaży wypracował każdy (1) zatrudniony
	Zatrudnienie
Średnia marża	PS – (Stan zapasów na początek okresu + Zakupy – Stan zapasów na koniec okresu)
	PS

1. Stopień wykonania planu

2. Średnia marża

3. Dochodowość sprzedaży

4. Rotacja zapasów

5. Rotacja należności z tytułu dostaw i usług

6. Rotacja zobowiązań z tytułu dostaw i usług

7. Wskaźnik należności z tytułu dostaw i usług /wartość sprzedanych towarów i usług

8. Wskaźnik wartość sprzedanych towarów i usług / ilość transakcji

9. Wskaźnik należności z tytułu dostaw i usług / zobowiązania z tytułu dostaw i usług

10. Wydajność pracowników

11. Dochodowość pracowników

12. Udział wynagrodzeń w wartości sprzedanych towarów i usług

+ wskaźniki dynamiki i struktury dla najważniejszych wartości

(Julia Koralun – Bereźnicka)

Bankructwo – oznacza sądownie ogłoszoną upadłość przedsiębiorstwa, niewypłacalność lub zawieszenie wypłat na rzecz wierzycieli

Klasyfikacja przyczyn upadłości

Czynniki wewnętrzne

Czynniki zewnętrzne

- niewłaściwe metody osiągania celów - niewłaściwa komunikacja w firmie pomiędzy organizacją a otoczeniem - brak przywództwa - niewystarczające zasoby przedsiębiorstwa - utrata płynności finansowej - niska wydajność kapitału - niewłaściwa administracja i struktura organizacyjna - niekompetencja zarządu - brak elastyczności struktury - niewłaściwa polityka inwestycyjna - niewłaściwe planowanie długoterminowe - niewłaściwie sformułowane cele rozwoju przedsiębiorstwa - niekompetentne planowanie i zarządzanie zmianami

- spadek popytu - pojawienie się nowych substytutów - rosnąca presja konkurencji - zwiększony wpływ kapitału do sektora - presja innowacji technologicznych - liberalizacja i deregulacja rynku - kryzys makroekonomiczny - starzenie się rynku (sektora) - niekorzystne zmiany w rządowej polityce gospodarczej w obszarze ceł, podatków, koncesji - czynniki losowe

Trudności finansowe, czyli niewypłacalność:

• niewypłacalność przedsiębiorstwa: ma miejsce, gdy firma zakończyła działalność, a jej wierzyciele ponieśli straty;

• niewypłacalność jako upadłość oznacza księgową nadwyżkę zobowiązań nad rynkową wartością aktywów;

Niewypłacalność: ekonomiczna, prawna, techniczna

• techniczna – oznacza, że przychód nie pokrywa kosztów (w tym również kosztu kapitału) /przedsiębiorstwa takie mogą funkcjonować dopóki wierzyciele dostarczają kapitał/

• ekonomiczna – oznacza niezdolność przedsiębiorstwa do spłaty długów w terminie (może to być krótkoterminowa utrata płynności, ale również sygnał niewypłacalności ekonomicznej)

• prawna – (upadłość):ma miejsce, gdy jest oficjalnie ogłoszona przez sąd

Metody oceny kondycji finansowej:

• jakościowe – sposób opisowy

• ilościowe – na podst. Wartości liczbowych

– deterministyczne – proste wskaźniki

– stochastyczne

• statystyczne – analiza trendu

• dyskryminacyjne – wielowymiarowa analiza statystyczna

– sieci neuronowe, algorytmy

Co to jest kondycja finansowa?

- stan fizyczny w określonym przedziale czasowym

Przejawy:

• zdolność do zachowania wypłacalności (spłaty zadłużenia),

• zdolność do przynoszenia korzyści,

• Zdolność do powiększania majątku.

Zła kondycja finansowa po pewnym czasie skutkuje bankructwem przedsiębiorstwa.

Celowość badania kondycji finansowej:

• prawdopodobieństwo upadłości firmy,

• ryzyko kredytowe w bankowości,

• inwestycje na giełdzie,

• wczesne ostrzeganie zarządu firmy,

• przejęcia i połączenia firm.

Wszystkie statystyki dotyczące bankructwa dowodzą, że główną przyczyną upadłości jest brak środków pieniężnych.

Celowość wczesnego ostrzegania – dysponowanie odpowiednio wcześnie informacjami o zagrożeniach efektywnego funkcjonowania firmy przez przedsiębiorcę i menadżera jest warunkiem podejmowania trafnych decyzji ekonomicznych.

Szybki test wg Karlicka – zestaw 4 wskaźników zapewniających prawidłową ocenę, gdyż:

- każdy ze wskaźników charakteryzuje odrębny zakres analizy (finansowanie, płynność, rentowność i sprawność zarządu)

- każdy ze wskaźników ma dużą pojemność informacyjną.

Wskaźniki szybkiego testu:

1. Udział kapitału własnego = Kapitał własny / Σ Pasywów

2. Zadłużenie w latach = (Kapitał obcy – Środki pieniężne) / (Zysk netto + Amortyzacja)

3. Rentowność kapitału ogółem = (Zysk netto + Odsetki) / Σ Pasywów

4. Udział operacyjnej nadwyżki pieniężnej w przychodach ze sprzedaży = (Zysk netto + Amortyzacja) / Przychody ze sprzedaży

Istota analizy dyskryminacyjnej

Z = a₁ x₁ + a₂ x₂ + … + a_n x_n

Gdzie:

Z – wartość funkcji dyskryminacyjnej

a_i – wagi i-tej zmiennej (np. wskaźników finansowych)

x_i – zmienne objaśniające modelu

Dwa rodzaje błędów:

1. Błąd pierwszego rodzaju – przedsiębiorstwa zagrożone upadłością uznane za zdrowe (błąd pierwszego typu, alfa – błąd, false positive)

2. Błąd drugiego rodzaju – przedsiębiorstwo zdrowe zaklasyfikowane jako zagrożone upadłością (błąd drugiego typu, beta – błąd, false negative)

Model wczesnego ostrzegania – wskaźniki i wagi

1) wskaźnik wystarczalności pieniężnej = [(ZN + Am) / KO ] * 1,5

2) wskaźnik odwrotności zadłużenia = [ΣP / KO] * 0,08

3) wskaźnik rentowności brutto majątku = [ZBrt / ΣA] * 10,0

4) wskaźnik rentowności brutto sprzedaży = [ZBrt / Przych.] * 5,0

5) wskaźnik zaangażowania zapasów = [Zapasy / Przych] * 0,3

6) wskaźnik obrotowości majątku = [Przych / ΣA] 0,1

13