Wymień rodzaje spedytorów i scharakteryzuj jednego z nich.
Rodzaje spedytorów:
-międzynarodowy,-portowo-morski,-graniczny,-borderowy,-celny,-wysyłkowy,-odbiorczy,-główny,
-pośredni,-zastępczy
Spedytor główny - obejmuje zlecenie spedycyjne bezpośrednio od dysponującego towarem; może posługiwać się spedytorami pośrednimi i zastępczymi.
Prawa i obowiązki spedytora wynikające z kodeksu cywilnego.
KC art. 794-804:
Niektóre obowiązki spedytora:
-Udzielanie zleceniodawcy informacji o przebiegu realizacji zlecenia
-Wydanie zleceniodawcy wszystkiego, co dla niego uzyskali
-Odzyskanie nienależnie pobranych kwot z tytułu przewoźnego, należności celnych
-Zabezpieczenie praw zleceniodawcy względem przewoźników i innych spedytorów za spowodowane szkody
-Zakaz używania we własnym interesie rzeczy i pieniędzy zleceniodawcy
Niektóre prawa spedytora:
-Do wynagrodzenia za wykonaną usługę
-Zwrotu wydatków poniesionych w trakcie realizacji zlecenia
-Do żądania zaliczki jeśli wykonanie umowy tego wymaga
-Do żądania współdziałania zleceniodawcy
-Prawo do zastawu
Czym się różni umowa przewozu od umowy spedycji.
Tak naprawdę podstawową różnicą pomiędzy przewoźnikiem a spedytorem jest to, że pierwszy przewozi ładunki, a drugi organizuje przewóz. Musimy przy tym pamiętać, że fakt, iż dany podmiot nie wykonuje samemu przewozu, ale powierza tę czynność innej osobie, nie ma tak naprawdę znaczenia przy kwalifikacji umowy. O rodzaju konkretnej umowy decyduje bowiem jej treść, a nie nazwa. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 6 października 2004 r. (sygn. akt I CK 199/04), jeżeli przyjmuje się ofertę, w której mowa jest tylko o przewozie rzeczy, a żadne czynności konkludentne nie wskazują na istnienie dodatkowych postanowień umownych obejmujących usługi związane z przewozem, to umowa zawarta przez przyjęcie oferty jest stricte umową przewozu, a nie umową spedycji.
Inną oczywistą różnicą pomiędzy omawianymi umowami jest to, że w ramach umowy spedycji nie jest możliwe przewożenie osób. Tak naprawdę z umową spedycji będziemy mieli do czynienia wtedy, gdy zobowiązanie wynikające z jej treści jest dużo szersze, niż zwykłe wykonanie przewozu. W ramach podstawowych obowiązków spedytora należy zawarcie umowy przewozu w imieniu nadawcy bądź na jego rzecz ale w imieniu własnym spedytora – w umowie przewozu takie rozwiązanie nie występuje.
Co to są ogólnopolskie warunki spedycji i dlaczego warto je stosować.
Ogólne Polskie Warunki Spedycji [OPWS] - zbiór norm reprezentujących prawa i obowiązki stron umowy spedycji, OPWS obowiązują wówczas jeżeli strony (spedytor i zleceniodawca) się tak umówili.
OPWS warto stosować ponieważ:
· precyzują obowiązki zleceniodawcy w zakresie kompletności zlecenia,
· sankcjonują przewoźnika umownego czyli spedytora, który zawarł umowę przewozu z
zamiarem powierzenia jej innemu przewoźnikowi,
· rozszerzają możliwość zabezpieczenia roszczeń spedytora o tzw. umowne prawo zatrzymania przesyłki i dokumentów,
· przewidują kwotowe ograniczenia odszkodowania wypłacanego przez spedytora,
· przewidują termin na składanie reklamacji do spedytora,
· przewidują stosowanie polskiego prawa, gdy zleceniodawca jest osobą zagraniczną i w
umowie nie zaznaczono do jakiego prawa się stosować,
· przewidują wyłączenia odpowiedzialności spedytora za niektóre szkody wynikające np. z
opóźnień na granicy itp.
Czym jest przewoźnik umowny i kiedy mamy z nim do czynienia.
Pojęcie przewoźnika umownego bardzo często pojawia się, gdy poruszane są tematy dotyczące zlecenia ładunków. Kim może być przewoźnik umowny? Może nim być:
a) spedytor, który zobowiązał się przewieźć ładunek, jednak sam tego przewozu nie wykonuje, tylko zleca firmie transportowej,
b) przewoźnik, który zleca wykonanie przewozu swojemu podwykonawcy.
Co to są formuły incoterms? Scharakteryzuj jedną.
Incoterms - regulują podział obowiązków, kosztów i ryzyka związanych z dostawą towaru między kupującym i sprzedającym (dotyczą tylko stron umowy sprzedaży); po raz pierwszy ogłoszono je w 1936 r.
Formuły Incoterms: EXW, DAT, DAP, DDP, FCA, FAS, FOB, CPT, CIP, CIF i CFR.
FCA: obowiązkiem sprzedającego jest dostarczenie towaru przewoźnikowi lub spedytorowi w
wyznaczonym miejscu:
-w zakładzie sprzedającego- obowiązek załadunku na środek transportu przewoźnika,
- inne miejsce (np. terminal przewoźnika)- obowiązek dostarczenia towaru gotowego
do wyładunku. Kupujący ponosi koszt wyładunku w terminal
Wady i zalety posiadania gestii transportowej.
Korzyści z posiadania gestii transportowej to:
-bezpośredni wpływ na przebieg procesu transportu, obniżenie kosztów przewozu poprzez
decydowanie o warunkach i sposobie przewozu,
-wykorzystanie własnych środków transportu,
-wykorzystanie powiązań ze spedytorem, przewoźnikiem i innymi zapewniającymi korzystne
warunki przewozu (roboty),
-możliwość skorzystania z operatora multimodalnego w celu dostawy towaru w relacji dom-dom,
-możliwość utworzenia przesyłki zbiorowej z kilku partii towaru kupowanego u kilku dostawców.
Wady z posiadania gestii transportowej to:
-wzrost stawek na rynku frachtowym
-trudności w zakupie określonych usług (np. wynajęcia specjalistycznego środka transportu)
-brak okazji załadunkowych
-kongestia w porcie
-przestoje w przejściach granicznych
Omów zasady posługiwania się karnetem TIR
Warunki uzyskania i utraty licencji spedytora. (Dla jakiegoś konkretnego środka transportu czy dla wszystkich które nam podał?)
Warunki uzyskania licencji:
-Dobra reputacji;-Certyfikat kompetencji zawodowej;-Zabezpieczenie finansowe;
-Posiadanie własnego taboru; -Dysponowanie kierowcami- po nowelizacji nie jest koniecznością;
Licencja cofa się gdy:
-wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej licencją,
-przedsiębiorca nie podjął działalności objętej licencją w ciągu 6 miesięcy od dnia jej wydania, pomimo wezwania organu licencyjnego do jej podjęcia,
-posiadacz licencji przestał spełniać wymagania do jej udzielenia,
-posiadacz licencji rażąco naruszył warunki określone w licencji lub inne warunki wykonywania działalności objętej licencją określone przepisami prawa,
-posiadacz licencji odstąpił licencję osobie trzeciej,
-posiadacz licencji zaprzestał wykonywania działalności objętej licencją, a w szczególności nie wykonuje, na skutek okoliczności zależnych od niego, transportu drogowego, co najmniej przez 6 miesięcy,
-posiadacz licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką samowolnie zmienia wskazania urządzeń pomiarowo-kontrolnych, zainstalowanych w pojeździe,
-przedsiębiorca wykonujący transport drogowy zlecił wykonanie przewozu rzeczy podmiotowi nie posiadającemu licencji.
Licencja może być cofnięta, jeżeli jej posiadacz:
-nie przedstawił w wyznaczonym terminie wymaganych informacji i dokumentów,
-rażąco lub wielokrotnie narusza przepisy w zakresie dopuszczalnej masy, nacisków osi lub wymiaru pojazdu,
-zalega w regulowaniu, stwierdzonych decyzją ostateczną lub prawomocnym orzeczeniem, zobowiązań:
- celnych, podatkowych lub innych zobowiązań na rzecz skarbu państwa z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego,
-samowolnie zmienia wskazania urządzeń pomiarowo-kontrolnych zainstalowanych w pojeździe.
W
transporcie samochodowym:
Uzyskania:
-posiadanie dobrej reputacji
-certyfikat kompetencji zawodowych
-zabezpieczenie finansowe w wysokości – 50 000 euro
Utrata:
-orzeczenie zakazujące wykonywania czynności objętych licencją
-nie podjęcie działalności przez 6 miesięcy od daty wydania licencji
-rażące
naruszenie przepisów dotyczących czasu pracy kierowców lub ich
kwalifikacji
W
transporcie lotniczym:
Uzyskanie:
-półroczne doświadczenie na rynku spedycji lotniczej,
-dysponowanie odpowiednimi biurami i wyposażeniem technicznym,
-dobra kondycja finansowa,
-zatrudnienie 2 pracowników przeszkolonych w ramach kursu IATA Basic,
-zatrudnienie 2 pracowników przeszkolonych w ramach kursu IATA DGR
-rekomendacja 2 innych certyfikowanych biur,
-wypełnienie i przesłanie do IATA aplikacji członkowskiej,
-wpisowe.
Utrata:
Krótko scharakteryzować list przewozowy CIM.
Międzynarodowy list przewozowy CIM:
-obowiązuje, gdy:
a) nadanie i odbiór znajdują się na terenie dwóch różnych państw (sygnatariuszy),
b) nadanie lub odbiór znajdują się na terenie tylko jednego z sygnatariuszy,
c) na terenie jednego z sygnatariuszy jako uzupełnienie łańcucha transportowego stosowany
jest transport samochodowy albo żegluga śródlądowa
-przewoźnik zawiera z nadawcą umowę przewozu,
-kolejny „występujący przewoźnik” staje się stroną umowy mimo iż takiej umowy nie zawarł,
-bezpośredniego stosunku z nadawcą nie ma „przewoźnik podwykonawca
-„przewoźnik podwykonawca” odpowiada przed przewoźnikiem głównym lub przewoźnikiem
występującym,
Kolejowy list przewozowy CIM:
-jest dowodem zawarcia umowy przewozu i przyjęcia towaru do transportu,
-powinien być podpisany przez nadawcę i przewoźnika,
-traktowany przez władze celne jako dokument celny,
-nadawca odpowiedzialny za wystawienie listu przewozowego,
-dopuszczalna jest elektroniczna forma listu przewozowego,
-odbiorca uprawniony do dysponowania towarem w momencie wystawienia listu, chyba że
nadawca określił w liście inaczej,
-obowiązkiem nadawcy jest dołączenie do listu przewozowego wszystkich dodatkowych
wymaganych dokumentów i zaznaczenie ich w liście przewozowym,
-brak wymaganych dokumentów zwalnia przewoźnika z odpowiedzialności,
-pełną moc dowodową ma tylko oryginał listu
-oddzielny list przewozowy dla każdej przesyłki (za wyjątkiem przesyłek całopociągowych),
-wystawiany w miejscu nadania podróżuje wraz z przesyłką.
-przewoźnicy nanoszą na nim należności za świadczone usługi oraz opłaty powstałe w trakcie
przewozu.
Czynności i warunki związane z wydaniem przesyłki na torach ogólnego użytku.
-oględziny stanu zewnętrznego wagonu (odbiorca + ekspedytor)
-oględziny plomb nałożonych na stacji nadania
-sprawdzenie ew. wycieków z wagonów
-zdjęcie plomb i dodatkowych zamknięć
-drzwi wagonu otwiera odbiorca w obecności ekspedytora
-oględziny stanu przesyłki
-jeżeli w ładunku nie stwierdzono szkód na czas wyładunku ekspedytor zatrzymuje list
przewozowy,
-jeżeli stwierdzono szkodę- komisyjne wydanie ładunku, spisanie protokołu (kopia dla
odbiorcy)
-jeżeli przesyłkę przyjęto bez zastrzeżeń a szkoda powstała w trakcie wyładunku, należy ten
przerwać i wezwać przedstawiciela kolei i spisać protokół
-niedopilnowanie powyższych procedur pozbawi odbiorcę ew. roszczeń
-jeżeli szkodę stwierdzono w magazynie odbiorcy to ma on 7 dni na reklamację (3 dni w
przypadku SMGS).
Granica obciążenia w wagonie kolejowym i od czego zależy.
Granica obciążenia wagonu kolejowego to dopuszczalne obciążenie wagonu ładunkiem zależnie od:
- masy własnej
- klasy linii
- prędkości przewozu
-
W komunikacji międzynarodowej masa towaru nie może przekraczać
granicy obciążenia dla odcinka o najmniejszych parametrach
-
Za przekroczenie granicy obciążenia dla odcinka o najmniejszych
parametrach odpowiada nadawca lub odbiorca
- W umowie SMGS granica obciążenia wagonu zastąpiona jest przez nośność wagonu
Wymagania dla spedytora morskiego.
-umowy z liniami żeglugowymi pozwalające na uzyskanie zniżek proporcjonalnie do masy
towarowej,
-Allotment w przypadku dużych spedytorów obsługujących kontenery,
-własne biura lub umowy ze spedytorami agentami w krajach przeznaczenia,
-umowy z portowymi służbami handlingowymi,
-własna agencja celna bądź umowa z zewnętrzną agencją celną,
-umowy z przewoźnikami kolejowymi i drogowymi.
Wymienić umowy przewozu w transporcie morskim i scharakteryzować wybraną.
-umowa bukingowa (nota bukingowa):
- oceny identyfikacyjne stron umowy,
- opis ładunku,
- nazwa statku i opis drogi przewozu (porty zał/przeł/wyładunkowe),
- termin załadunku,
- stawka frachtowa, jej waluta i termin płatności
- umowa czarterowa:
- czartery na podróż,
-pojedynczą podróż,
- podróże konsekutywne
- podróż okrężna,
- czarter na czas:
- klasyczny czarter,
- czartery na podróże konsekutywne (czasowa dzierżawa statku bez załogi, czasem z niepełnym wyposażeniem).
- umowa czarteru na podróż:
- nazwa i opis statku, pozycja statku w chwili zawierania umowy,
- data gotowości do załadunku ew. anulowania kontraktu,
- formy powiadomienia o przybyciu do portu załadunku,
- porty załadunku/wyładunku bezpieczne dla statku pod względem nawigacyjnym
- rodzaj i masa ładunku,
- stawka frachtowa, jej waluta i termin płatności
- sposób ustalania i podział kosztów załadunku i wyładunku
Umowa
czarteru na czas
- armator zobowiązuje się wydać czarterującemu statek, osadzony
załogą i odpowiednio wyposażony. Armator musi przez cały czas
utrzymywać statek w odpowiednim stanie i płacić wynagrodzenie
załodze, którą zatrudnia.
Scharakteryzować list przewozowy w transporcie morskim.
Konosament – morski list przewozowy, świadectwo ładunkowe potwierdzające odbiór określonego ładunku na statek i zobowiązujące przewoźnika do wydania ładunku w porcie przeznaczenia posiadaczowi konosamentu. Jest dokumentem wystawionym przez przewoźnika albo w jego imieniu przez kapitana statku lub inną osobę.
Przy spełnieniu pewnych kryteriów jest rodzajem towarowego papieru wartościowego, który może podlegać obrotowi.
Rodzaje konosamentów:
konosament zwykły – wystawia się przy przewozie ładunku jednym statkiem bezpośrednio z portu załadowania do portu przeznaczenia
konosament bezpośredni – obejmuje przewóz ładunku z portu załadowania do portu przeznaczenia połączony z przeładunkiem w jednym lub kilku portach podróżnych i zmianą przewoźników
konosament przewozu kombinowanego – wystawia armator występujący w roli operatora przewozów multimodalnych CTO, który ponosi odpowiedzialność za ładunek, pomimo użycia do jego przewozu różnych środków transportu
Konosament FIATA – jest wystawiany przez spedytora pełniącego rolę operatora przewozów multimodalnych MTO, który ponosi odpowiedzialność za utratę lub uszkodzenia ładunku na całej trasie przewozu.
Co to jest kwit sternika i manifest ładunkowy.
Kwit sternika - jest dokumentem wydanym załadowcy po przyjęciu ładunku na statek. Podpisany jest zazwyczaj przez pierwszego oficera. Kwit, który nie zawiera żadnych zastrzeżeń, czysty kwit sternika. Natomiast, gdy zawiera uwagi i zastrzeżenia dotyczące stanu towaru, opakowania lub inne, jest to wtedy zaklauzulowany kwit sternika.
Manifest ładunkowy — szczegółowy wykaz ładunku statku, z podaniem numnerów konosamentów (zob. konosament), znaków i ilości sztuk towaru, nazwisk załadowców, odbiorców, całkowitej wagi ładunku, stawki frachtowej i miejsca jej płatności; wykaz taki jest wysyłany przez armatorów lub maklerów w porcie załadowania do ich agentów za granicą
17.
Wymagania dla certyfikatu spedytora lotniczego.
18. Przykład kalkulacji za przewóz w transporcie lotniczym. (zadanie)
-stawki ogólne wyrażone w kwotach za kg:
o minimal - minimalna kwota pobierana za przewóz
o normal - stawka dla przesyłek < 45 kg
o +45 – stawka dla przesyłek 45- 99,5 kg
o +100 – stawka dla przesyłek 100-299,5 kg
o +300 – stawka dla przesyłek >300 kg
-stawki rodzajowe- stawki mające zastosowanie do przewozu określonego rodzaju towaru na
konkretnej trasie,
-stawki klasyfikacyjne- stawki mające zastosowanie do przewozu konkretnych towarów
pomiędzy strefami IATA (wyrażane w procentach w stosunku do stawek ogólnych)
-stawki ULD- stawki zależne od tego czyją własnością jest kontener lotniczy:
o kontener własnością przewoźnika: opłata minimum plus opłata za wypożyczenie\
o
kontener własnością agenta cargo: stawka od wagi brutto minus
zniżka kontenerowa.
Kalkulacja
stawek za przewóz:
o
podstawowa- waga brutto przesyłki,
o dla przesyłek przestrzennych 1kg=6dm3
o waga objętościowa= iloczyn wymiarów w cm (dł. x szer. x wys.) podzielony przez 6 000
o podstawę do obliczania stawki stanowi większa wartość wagi brutto lub objętościowej,
o wymiary zaokrąglone do pełnych centymetrów a waga do 0,5 kg
Przykład:
Spedytor otrzymał zlecenie przewozu przesyłki z Gdańska do Singapuru. Stawki jakie otrzymał od
przewoźnika to 15 zł/ kg dla wagi + 45kg oraz 13,5/kg dla wagi +100kg. Po odbiorze przesyłki od
eksportera okazało się, że ma ona masę 70 kg i wymiary 120/80/150 cm.
waga: 70 kg
waga objętościowa: (120*80*150)/6000= 240 kg
240 kg > 70 kg
240*13,5= 3 240 zł – tyle należy zapłacić za przesyłkę
19. Scharakteryzuj listy przewozowe w transporcie lotniczym.
Lotniczy list przewozowy Air Waybill:
-jest dowodem zawarcia umowy przewozu,
-jest nośnikiem informacji dla przewoźnika, służb lotniskowych, celnych i kontroli granicznych,
-jest certyfikatem ubezpieczeniowym, o ile przewoźnik występuje w roli ubezpieczyciela,
-jest rachunkiem za przewóz i dowodem rozliczeń pomiędzy przewoźnikiem i służbami
lotniskowymi,
-składa się z 3 oryginałów i 8 kopii,
-na odwrocie zapisane są warunki przewozu,
-każdy list przewozowy oznaczony jest indywidualnym numerem.
Rodzaje listów:
-Air Waybill- używany przez linie lotnicze i ich agentów,
-Master Air Waybill- pomiędzy nadawcą (najczęściej spedytorem) a linią lotniczą,
-House Air Waybill - pomiędzy nadawcą a spedytorem
20. Dokonaj podziału ładunków nienormatywnych.
-wykraczające gabarytami poza zwykłe zestawy samochodowe,
-wielkogabarytowe (przestrzenne konstrukcje stalowe),
-ciężkie (segmenty wież wiatrowych do 100 t),
-ciężkie o skupionej masie do 300 t,
-długie (do 60 m).
21. Obowiązki doradcy ds. bezpieczeństwa.
-śledzenie zgodności praktyk i procedur przedsiębiorstwa z obowiązującymi wymogami oraz
przepisami,
-doradzanie w zakresie przewozu materiałów niebezpiecznych,
-szkolenie pracowników przedsiębiorstwa i przechowywanie dokumentacji szkoleniowej,
-przygotowanie rocznego sprawozdania z działalności dla kierownictwa przedsiębiorstwa i
lokalnych władz,
-przygotowywanie raportów powypadkowych i prowadzenie dochodzeń,
-wprowadzenie prawidłowych procedur.
22. Definicja operatora logistycznego 3PL.
Third Party Logistics, 3PL (Logistyka firm trzecich) - metoda działania, w której jedną lub kilka funkcji logistycznych zleca się firmie zewnętrznej. Typowe funkcje, które mogą zostać przekazane, to transport, konsolidacja celna i ładunkowa, magazynowanie, magazynowanie kontraktowe, wypełnianie zamówień, dystrybucja i zarządzanie transportem. Zamiennie używa się określenia LSP (Logistics Service Provider), czyli operator logistyczny.
przedsiębiorstwa z szeroką i złożoną siecią dystrybucyjną
przedsiębiorstwa, w których logistyka nie jest główną usługą
podczas tworzenia nowej grupy produkcyjnej
podczas integracji przebiegu działań przy przejmowaniu firmy
|
Zalety |
Wady |
|
możliwość skoncentrowania się na innych działaniach przedsiębiorstwa, niż te zlecone firmie trzeciej |
mniejsza kontrola nad funkcją realizowaną przez firmę zewnętrzną |
|
niższe koszty zarządzania i poprawa konkurencyjności cenowej |
mniejszy (lub w ogóle) kontakt z klientem |
|
uwolnienie zasobów (brak konieczności inwestycji w daną funkcję logistyczną) |
możliwość wycofania się firmy trzeciej |
|
podniesienie poziomu jakości świadczonej usługi poprzez wykorzystanie efektu skali i efektu doświadczenia |
ryzyko różnicy postrzegania poziomu realizacji zleconej usługi pomiędzy przedsiębiorstwem macierzystym a firmą trzecią |