Witaminy rozpuszczalne w wodzie.

Witamina C ( kwas askorbinowy). Witamina C spełnia szereg istotnych funkcji dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Przyczynia się do skrócenia czasu trwania różnego rodzaju infekcji dróg oddechowych, działa na system immunologiczny,niszczy bakterie i wirusy. Dzięki prawidłowej suplementacji wspomaga gojenie się ran, hamuje tworzenie się bolesnych sińców i obrzęków. Witamina C normuje poziom cholesterolu w organizmie, obniża ciśnienie tętnicze i zapobiega zaćmie. Bierze także udział w wytwarzaniu kolagenu, który pełni istotną funkcję przy budowie szkliwa zębów czy kości. Kwas askorbinowy ułatwia wchłanianie żelaza,wpływa na ochronę skóry przed szkodliwym działaniem słońca i promieni UV, a także chroni przed jej przedwczesnym starzeniem się. Większość zwierząt i roślin jest zdolna do samodzielnego wytwarzania tej witaminy, z wyjątkiem niektórych ssaków naczelnych (w tym człowieka), które muszą dostarczać ją wraz z pokarmem. Skutkiem niedoboru witaminy C jest szkorbut, który cechuje uszkodzenie tkanki łącznej, wypadanie zębów, patologiczne złamania i bóle mięśni. Kolejnym skutkiem jest samoistne krwawienie dziąseł, liczne uszkodzenia naczyń krwionośnych i trudno gojące się rany. Osoby z niedoborem witaminy C skarżą się na bóle stawów i mięśni, puchnięcie kończyn dolnych, znaczną utratę apetytu. Dłuższa awitaminoza prowadzi do zachorowań na osteoporozę, niedokrwistość, nadczynności tarczycy czy licznych zaburzeń na tle neurologicznym. Mogą pojawiać się kłopoty z układem trawiennym , w szczególności z żołądkiem. Produkty bogate w witaminę C to przede wszystkim owoce cytrusowe, ziemniaki, kapusta, czarne jagody , jabłka, soja, brukselka, pomidory czy papryka.

Witaminy z grupy B:

Witamina B1 (tiamina, aneuryna). Witamina B1 spełnia istotną funkcję w procesie oddychania komórkowego oraz w przemianie węglowodanów, przyspiesza gojenie się ran, uśmierza ból. Niedobór tej witaminy niesie ze sobą poważne konsekwencje. Pojawia się uczucie osłabienia, oczopląs, ciągłe zmęczenie, kłopoty z koncentracją i z pamięcią. Pojawia się również depresja i stany lękowe. W przypadku awitaminozy może pojawić się niewydolność krążenia w połączeniu z przyśpieszoną akcją serca oraz długotrwałym obrzękiem kończyn górnych i dolnych. Kolejnym skutkiem niedoboru witaminy B1 jest utrata apetytu, wymioty, biegunka, spadek wagi. W przypadku silnego niedoboru może pojawić się choroba beri- beri, która objawia się zaburzeniami w parcy włókien mięśniowych i neuronów skutkując silnymi bólami kończyn, drżeniem, niewydolnością układu sercowo-naczyniowego. Ponadto niedobór tiaminy u zwierząt powoduje zaburzenia w przemianie wodnej i w wydzielaniu soków trawiennych. Największą wrażliwość na niedobór przejwiają ptaki. U kur powoduje to zmniejszenie nieśności. Źródłem witaminy B1 są produkty zbożowe, wędliny wieprzowe, rośliny strączkowe, ryby, warzywa, i niektóre owoce.

Witamina B2 (ryboflawina). Witamina B2 spełnia istotną funkcję w procesie utleniania i redukcji, przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego , błon śluzowych, dróg oddechowych, nabłonka skóry i naczyń krwionośnych, bierze udział w przemianie lipidowej i aminokwasów. Ryboflawina jest niezwykle ważna w prawidłowym funkcjonowaniu narządu wzroku. Skutkiem niedoboru tej witaminy jest przede wszystkim zahamowanie wzrostu, uszkodzenie narządu wzroku oraz pogorszenie ostrości widzenia. Awitaminoza prowadzi również do nadmiernego wypadania włosów, bezsenności. Brak witaminy B2 w organizmie wpływa na brak koncentracji, jest przyczyną klopotów z pamięcią, zajadów, pleśniawek czy zaburzenia oddychania. Niedobór tego składnika prowadzi także do chorób układu nerwowego, pelagry i łojotoku. Bogatym źródłem witaminy B2 są wątroba, jaja, zielone warzywa, ryby takie jak makrela czy pstrąg, pieczywo, warzywa strączkowe, maślanka, mleko i orzechy.

Witamina B3 (PP, niacyna). Witamina B3 uczestniczy w wytwarzaniu energii, w produkcji czerwonych krwinek, przyczynia się do prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi, dobroczynnie wpływa na system nerwowy oraz ogólny stan psychiczny. Gra ważną rolę w prawidłowym ukrwieniu tkanki, wpływa na kondycję i wygląd włosów. Niedobór witaminy PP prowadzi do choroby zwanej pelagrą lub rumieniem lombardzkim, której objawem są biegunka, kłopoty z koncentracją, wymioty oraz zapalenie skóry. Dłużej trwająca awitaminoza jest przyczyną utraty apetytu, zawrotów głowy, stanów zapalnych, w ostateczności może prowadzić do depresji i wzmożonej agresji. Witaminę B3 można znaleźć w produktach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego takich jak mięso czy orzechy.

Witamina B5 (kwas pantotenowy, pantenol). Witamina B5 wpływa na przemianę materii. Przyspiesza regenerację skóry, uelastycznia ją i wygładza, wpływa na porost włosów, steruje pracą hormonów, jest niezbędna dla właściwego funkcjonowania nadnerczy. Jej niedobór może być przyczyną stanów zapalnych skóry, siwienia i wypadania włosów, osłabienia odporności. Bogatym źródłem są drożdże, wątroba, czerwone mięso, ryby, drób, jaja, groch, soja, pełne ziarna zbóż, kapusta, kalafior, brokuł, orzeszki ziemne.

Witamina B6 (pirodyksyna). Witamina B6 bierze udział w przemianie aminokwasowej, pozwala magazynować energię, wpływa na prawidłowe ciśnienie tętnicze oraz funkcjonowanie układu nerwowego i układu sercowo-naczyniowego. Pirodyksyna znalazła stałe zastosowanie w leczeniu łojotokowego zapalenia skóry i zespołu cieśni nadgarstka. regularne przyjmowanie witaminy zmniejsza znacznie ryzyko zachorowania na chorobę Parkinsona. Niedobór witaminy B6 jest powodem drgawek, depresji, apatii, problemów ze snem, brakiem koncentracji oraz kłopotów z pamięcią. Pojawiają się stany zapalne skóry, kamica nerkowa, problemy z sercem oraz znacznie wzrasta ryzyko zachorowań na nowotwory. Awitaminoza jest wyjątkowo groźna u dzieci, ponieważ może prowadzić do opóźnienia umysłowego, padaczki czy nieprawidlowego rozwoju kości. U starszych osób niedobór prowadzi do zmian miażdżycowych, udaru nerwowego, a nawet niedokrwistości serca. Głównym źródłem witaminy B6 są przede wszystkim mięso, drób, nabiał, warzywa zielone i strączkowe, orzechy, pestki słonecznika, banany.

Witamina B7 ( H, biotyna). Witamina B7 wspomaga prawidłowe funkcjonowanie tarczycy, skóry i włosów. Wpływa także na krzepliwość krwi. Skutkien niedoboru tej witaminy są różnego rodzaju zmiany skórne, wysypki, plamy i stany zapalne. Awitaminoza przyczynia się do podwyższenia poziomu cholesterolu. Bogatym źródłem witaminy H są wątroba, orzechy włoskie, mąka sojowa, żółtko jaj, migdały, marchew i pomidory.

Witamina B11 ( kwas foliowy). Kwas foliowy jest odpowiedzialny za prawidłowy wzrost tkanek oraz funkcjonowanie komórek. Zapobiega uszkodzeniom cewy nerwowej nienarodzonego dziecka, reguluje podział komórek dziedzicznych. Witmina B11 ma wplyw na tworzenie soku żołądkowego, reguluje działanie układu trawiennego, zmniejsza ryzyko zachorowań na nowotwór macicy. Skutkiem niedoboru może być zahamowanie wzrostu komórek, anemia, bezsenność, depresja, kłopoty z koncentracją, zmniejszony apetyt. Kwas foliowy znajdziemy w zielonych warzywach oraz w pomidorach, grochu, słoneczniku, bananach i awokado.

Witamina B12 (kobalamina). Witamina B12 odgrywa istotną rolę w przemianie białek, tłuszczy i węglowodanów. Uczestniczy w wytwarzaniu czerwonych krwinek, odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, wpływa na koncentrację, pobudza apetyt. Charakterystycznym objawem niedoboru witaminy B12 jest przede wszystkim anemia związana także z brakiem kwasu foliowego. Awitaminozę można rozpoznać na podstawie niedojrzałych czerwonych krwinek, będących dowodem wolnej syntezy DNA. Kolejnym skutkiem niedoboru jest także uszkodzenie układu nerwowego, a nawet paraliż. Brak kobalaminy jest przyczyną niebezpiecznej niedokrwistości. Njabogatszym źródłem witaminy B12 są wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego, mleko, ser, jaja.