Witaminy rozpuszczalne w wodzie

Witaminy: B1, B2, B5, B6, B12, PP, C, B9, H

Witamina B1

Tiamina

B1 - Funkcje



składnik tkankowych układów
enzymatycznych



współuczestniczy w prawidłowym działaniu
układu nerwowego



wspomaga pracę układu sercowo-
naczyniowego



wpływa na układ pokarmowy (uczestniczy w
procesie spalania cukrów)



wspomaga proces wzrostu

B1 – Skutki niedoboru i nadmiaru

Objawy hipowitaminozy (niedoboru)



zaburzenia czynności centralnego układu
nerwowego (oczopląs, zaburzenia pamięci,
koncentracji, zakłócenia równowagi
emocjonalnej)



niewydolność krążenia (przyspieszona akcja
serca, powiększenie wymiarów serca, obrzęki
kończyn górnych i dolnych)



zakłócenia w procesie trawienia (utrata
łaknienia, nudności, wymioty, biegunki)

B1 – Skutki niedoboru i nadmiaru

Objawy hiperwitaminozy (nadmiaru)



Przedawkowanie witaminy B1 występuje
rzadko.



Objawia się zawrotami głowy,
nadwrażliwością, drżeniami mięśni,
zaburzeniami rytmu serca i reakcjami
alergicznymi.

B1 - Źródło

Witamina B2

Ryboflawina

B2 - Funkcje



najważniejszą czynnością witaminy B2 w organizmie jest jej
udział w procesach utleniania i redukcji



ryboflawina odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu narządu
wzroku. W niedoborze następuje pogorszenie ostrości wzroku,
światłowstręt, łzawienie, łatwe męczenie się oczu i
okołorogówkowe wrastanie naczyń



współdziała w prawidłowym funkcjonowaniu układu
nerwowego



uczestniczy w przemianach aminokwasów i lipidów



współuczestniczy z witaminą A w prawidłowym
funkcjonowaniu błon śluzowych, dróg oddechowych, śluzówki
przewodu pokarmowego, nabłonka naczyń krwionośnych i
skóry

B2 – Skutki niedoboru i nadmiaru

Objawy hipowitaminozy (niedoboru)



opóźnianie wzrostu oraz uszkodzenie gałek ocznych i rogówki



nadwrażliwość na światło



uczucie piasku w oczach, pod powiekami



piekące, zaczerwienione "zmęczone" oczy



zmiany w obrębie jamy ustnej, pęknięcia i owrzodzenia w kącikach
ust



zapalenie śluzówki jamy ustnej i nosa



popękane wargi



łuszczące się okolice nosa i ust, czoło i uszy



wypadanie włosów



brak koncentracji



zawroty głowy



bezsenność



zaburzenia oddechowe

B2 – Źródło

Witamina B5

Kwas pantotenowy

B5 - Funkcje



Jako składnik koenzymu A bierze udział w
syntezie i rozkładzie kwasów tłuszczowych.



Bierze udział w regeneracji komórek skóry i
błon śluzowych.



Uczestniczy w wytwarzaniu przeciwciał.



Wspomaga proces pigmentacji włosów.



Wpływa na prawidłowy wzrost.

B5 – Skutki niedoboru i nadmiaru

Objawy hipowitaminozy (niedoboru)



zespół piekących stóp, zmęczenie, osłabienie, bóle głowy i brzucha,
mdłości i wymioty,



zaburzenia w działaniu centralnego i obwodowego układu
nerwowego, osłabienie refleksu,



zmniejszenie odporności immunologicznej,



zmiany w skórze i zaburzenia pigmentacji włosów.

Objawy hiperwitaminozy (nadmiaru)



W przypadku podawania kwasu pantotenowego w dawce 10g/dzień
rzadko występował nieznaczny rozstrój układu pokarmowego i
biegunka.



U niektórych osób stwierdzono objawy uczulenia.

B5 - Źródło

Witamina B6

Pirydoksyna

B6 - Funkcje



Synteza i regulacja ponad 60 białek w
organizmie (głównie białka związane z
prawidłowym funkcjonowaniem układu
nerwowego)



Produkcja czerwonych i białych komórek krwi.

B6 – Skutki niedoboru i nadmiaru

Objawy hipowitaminozy (niedoboru)



Stany zapalne skóry - dermatitis (łojotokowe zmiany na
twarzy, podrażnienie języka i błon śluzowych jamy ustnej,
podobnie jak w przypadku braku witaminy B2 i PP).



Zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym (apatia,
bezsenność, nadwrażliwość, napady drgawek).



Zwiększona podatność na infekcje.



Niedokrwistość.

Objawy hiperwitaminozy (nadmiaru)



Organizm dobrze toleruje duże dawki witaminy B6.

B6 - Źródło

Witamina B12

Kobalamina

B12 - Funkcje



Tworzenie czerwonych komórek krwi,



Tworzenie materiału genetycznego (synteza
DNA i RNA),



Prawidłowe funkcjonowanie układu
nerwowego.

B12 – Skutki niedoboru i nadmiaru

Objawy hipowitaminozy (niedoboru)



zaburzenia powstawania ciałek krwi, zwłaszcza czerwonych



zaburzenia w układzie nerwowym



zmiany zwyrodnieniowe błony śluzowej żołądka



Gdy zabraknie witaminy B12
Pierwszymi znakami ostrzegawczymi mogą być:



Zmęczenie, utrzymujące się stany rozdrażnienia, depresja,
drętwienie rąk i nóg, trudności w chodzeniu, jąkanie się,
stany zapalne ust, niemiły zapach ciała, dolegliwości
miesiączkowe.

B12 – Skutki niedoboru i nadmiaru

Objawy hiperwitaminozy (nadmiaru)

Przy stosowaniu przez dłuższy czas
megadawek tej witaminy zaobserwowano u
niektórych ludzi objawy uczuleniowe.

B12 - Źródło

Witamina PP

Witamina B3, Niacyna, Kwas nikotynowy

PP - Funkcje



Procesy utleniania i redukcji w organizmie



Regulacja poziomu cukru we krwi (produkcja
związków energetycznych).



Regulacja przepływu krwi w naczyniach
krwionośnych.



Regulacja poziomu cholesterolu.

PP – Skutki niedoboru i nadmiaru

Objawy hipowitaminozy (niedoboru)



zaburzenia w metabolizmie cukrów, procesu oddychania komórkowego



dysfunkcje układu trawiennego (biegunki, spadek masy ciała,
osłabienie).



zakłócenia w funkcjonowaniu układu nerwowego (bezsenność, zawroty
głowy, bóle głowy, zapalenie nerwów, zaburzenia pamięci i stany
rozstroju nerwowego).



szorstkość i zaczerwienienie skóry tzw. rumień lombardzki (Pelagra).

Objawy hiperwitaminozy (nadmiaru)

Stosowanie przez dłuższy czas dużych dawek może powodować
uszkodzenie wątroby, arytmię serca, dolegliwości skórne (pieczenie i
swędzenie) oraz podniesienie poziomu glukozy we krwi.

PP - Źródła

Witamina C

Kwas askorbinowy

C - Funkcje



Zmniejszanie szkodliwego działania
chemicznych procesów utleniających - tzw.
przeciwutleniacz



Produkcja kolagenu i podstawowych białek w
całym organizmie (kości, chrząstki, ścięgna,
więzadła).



Zwiększanie wydajności układu
odpornościowego.



Przyspieszanie gojenia ran

C – Skutki niedoboru i nadmiaru

Objawy niedoboru - hipowitaminoza



Zaburzenia w tworzeniu kolagenu (zwiększona łamliwość kości),
wolniejsze gojenie się ran



Zaburzenia w przemianie kwasów tłuszczowych.



Osłabienie naczyń włosowatych i możliwości powstawania
mikrowylewów w różnych narządach.



Zmniejszenie odporności na infekcje



Bóle mięśniowe, zmęczenie, apatia i brak apetytu.



Wstępowanie szkorbutu (gnilca) objawiającego się obrzękami i
krwawieniem z dziąseł oraz wypadaniem zębów

Objawy nadmiaru - hiperwitaminoza

Witamina C w dużych dawkach nie jest toksyczna. Sprzyja natomiast
tworzeniu się kamieni w nerkach.

C – Źródła

Kwas foliowy

Folacyna, Witamina B9

B9 - Funkcje



Regulacja różnych procesów metabolicznych
w organizmie,



Tworzenie kwasów nukleinowych DNA i RNA,



Jest chemicznym przekaźnikiem w mózgu.



Zapobieganie chorobom serca i miażdżycy.



Tworzenie czerwonych komórek krwi.

B9 – Skutki niedoboru i nadmiaru

Objawy hipowitaminozy (niedoboru)



Powstawanie ciężkich zaburzeń rozwojowych u płodu (wady cewy nerwowej).



Niedokrwistość megaloblastyczna.



Spowolnienie syntezy DNA i replikacji (podziału) komórek.



Osłabienie wchłaniania substancji pokarmowych z przewodu pokarmowego
(biegunka tropikalna).



Upośledzenie funkcji układu nerwowego (nadpobudliwość i trudności w
zasypianiu).

Objawy hiperwitaminozy (nadmiaru)



Spożycie dziennie 15mg kwasu foliowego może powodować zaburzenia
układu nerwowego i pokarmowego.



U niektórych osób mogą tworzyć się szkodliwe kryształy folacyny w moczu,



Mogą również wystąpić alergiczne odczyny skórne.

B9 – Źródła

Witamina H

Biotyna

H - Funkcje



Synteza aminokwasów, białek i kwasów
tłuszczowych.



Prawidłowa budowa i funkcjonowanie skóry
oraz włosów,



Wspomaganie funkcji tarczycy.

H – Skutki niedoboru i nadmiaru

Hipowitaminoza (niedobór)



Łuszczycowe zmiany skóry na dłoniach, nogach i
ramionach, wysuszenie i przebarwienia skóry oraz błon
śluzowych.



Podwyższenie poziomu cholesterolu i barwników
żółciowych we krwi.



Bóle mięśniowe, osłabienie i apatia.

Hiperwitaminoza (nadmiar)



Do tej pory nie określono toksycznego wpływu biotyny
na organizm ludzki.

H – Źródła