35

PR
ACE ORYGINALNE • ORIGINAL P

APERS

Epileptologia 2006, 14: 35-43

Praca wpłynęła 9.02.2006 r.

Recived February 9, 2006.

FUNKCJONOWANIE PSYCHOSPOŁECZNE DZIECI I MŁODZIEŻY

Z NAPADAMI KONTROLOWANYMI I PADACZKĄ OPORNĄ NA LEKI

– ANALIZA PORÓWNAWCZA

PSYCHO-SOCIAL FUNCTIONING OF CHILDREN AND ADOLESCENTS WITH

CONTROLLED SEIZURES AND INTRACTABLE EPILEPSY – COMPARATIVE ANALYSIS

Dorota Talarska

Katedra Profilaktyki Zdrowotnej Akademia Medyczna im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

60-179 Poznań, ul. Smoluchowskiego 11

STRESZCZENIE

Padaczka jest jedną z najczęstszych chorób ukła-
du nerwowego. Zależnie od przebiegu choroby
oraz wsparcia, jakie uzyskuje dziecko od najbliż-
szych, różnie kształtuje się jego aktywność w sfe-
rze psychicznej i społecznej. Celem przeprowa-
dzonych badań było poznanie psychospołeczne-
go funkcjonowania dzieci z napadami kontrolo-
wanymi oraz padaczką oporną na leki.
Materiał i metoda.

Badaniem objęto 120 dzieci

z padaczką w wieku 8-18 lat, leczonych w Porad-
ni Neurologicznej dla Dzieci i Młodzieży Samo-
dzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego im.H.
Święcickiego Akademii Medycznej im. Karola Mar-
cinkowskiego w Poznaniu oraz ich rodziców. Na-
rzędziem badawczym był kwestionariusz do oce-
ny jakości życia dzieci z padaczką (QOLCE) prze-
znaczony dla rodziców oraz kwestionariusz „Mło-
dzi ludzie i padaczka” wypełniany przez dziecko.
Wyniki.

Dzieci z padaczką oporną na leki stano-

wiły 28% badanej grupy. Rodzice 13 (15%) dzieci
z napadami kontrolowanymi oraz 8 (23%) z pa-
daczką oporną na leki potwierdzili, że ich pod-
opieczni z powodu choroby nie mają przyjaciół.
Rówieśnicy dokuczali 16 (19%) dzieciom z napa-
dami kontrolowanymi oraz 6 (18%) z padaczką
oporną na leki. W zakresie funkcjonowania po-
znawczego największe różnice między grupami
dotyczyły koncentracji uwagi oraz czytania ze zro-
zumieniem. Uczucie szczęścia towarzyszyło 52
(60%) dzieciom z napadami kontrolowanymi oraz
9 (27%) z padaczką oporną na leki.
Wnioski.

1. Rodzice dzieci z napadami kontrolo-

wanymi wyżej ocenili funkcjonowanie swych pod-
opiecznych w sferze psychospołecznej od rodzi-
ców dzieci z padaczką oporną na leki. 2. Najwięk-

SUMMARY

Epilepsy is one of the most common diseases of
the nervous system. Depending on the history of
the illness and the support a child receives from
his or her family, the child’s psycho-social activity
may vary. The goal of this study was to examine
the psycho-social functioning of children with in-
tractable epilepsy and controlled seizures.
Materials and methods.

The research was con-

ducted on 120 children with epilepsy (ages 8-18)
who are being treated at the out-patient Neurolo-
gy clinic for Children and Adolescents of H.
Święcicki Independent Public Clinical Hospital in
Poznan and on their parents. The research tool
was the Quality of Life in dhood Epilepsy Ques-
tionnaire (QOLCE) for the parents and a question-
naire for children: “Young People and Epilepsy”.
Results.

28% of the children in the examined

group had intractable epilepsy. The parents of 13
(15%) children with controlled seizures and of 8
(23%) children with intractable epilepsy confirmed
that their children do not have friends because of
the illness. Peers teased 16 (19%) children with
controlled seizures and 6 (18%) children with in-
tractable epilepsy. The main differences between
groups in cognitive functioning were in concen-
tration and reading comprehension. Happiness
was felt by 52 (60%) children with controlled sei-
zures and in 9 (27%) children with intractable ep-
ilepsy.
Conclusions.

1. Parents of children with controlled

seizures rated higher the psycho-social function-
ing of their children than the parents of children
with intractable epilepsy. 2. The main differences
in the functioning of children with intractable epi-
lepsy and controlled seizures were observed in

36

PR

ACE ORYGINALNE •

ORIGINAL P

APERS

WPROWADZENIE

P

adaczka jest jedną z najczęstszych cho-

rób układu nerwowego. Ryzyko wystą-

pienia co najmniej jednego napadu padacz-
kowego w życiu, łącznie z napadami go-
rączkowymi, wynosi w populacji ogólnej
ok. 8% (Majkowski, 2002).

Aktywność dziecka odbywa się w trzech

podstawowych środowiskach: rodzinie,
szkole, grupie rówieśniczej. Rodzina sta-
nowi najbliższe otoczenie dziecka, dlatego
powinna zapewnić następujące potrzeby:
pewność i poczucie bezpieczeństwa, łącz-
ność z najbliższymi, miłość i uznanie. Dru-
gie środowisko stanowi szkoła. Miejsce
dziecka w społeczności klasowej staje się
odpowiednie i wychowawczo korzystne,
gdy wpływa na zaspokojenie następujących
potrzeb: aktywności, bezpieczeństwa, po-
wiązania rodzinnego i uznania towarzy-
skiego. Trzeci obszar aktywności dotyczy
formalnej i nieformalnej grupy koleżeńskiej
(Pecyna, 2000; Tyszkowa, 2002).

Okres dorastania to czas formułowania

obrazu własnej osoby. Powstaje nasilająca
się potrzeba samodzielności i przeciwsta-
wiania się innym. Lievegoed (1993) pod-
kreśla, że dziecko jedynie wśród przyjaciół
czuje się bezpiecznie, może z nimi rozma-
wiać o wspólnych zainteresowaniach, może
się mierzyć w sportowych osiągnięciach.
Dlatego ważny jest w rozwoju dziecka

spontaniczny kontakt z rówieśnikami. Pa-
daczka jest chorobą towarzyszącą dziecku
i jego rodzinie przez wiele lat. Zależnie od
przebiegu choroby oraz wsparcia, jakie
dziecko uzyskuje od najbliższych, różnie
kształtuje się jego aktywność psychospo-
łeczna.

CEL BADAŃ

C

elem przeprowadzonych badań było
poznanie psychospołecznego funkcjo-

nowania dzieci z napadami kontrolowany-
mi oraz padaczką oporną na leki.

MATERIAŁ I METODA

B

adania prowadzono w Poradni Neuro-

logicznej dla Dzieci i Młodzieży Samo-

dzielnego Publicznego Szpitala Kliniczne-
go im. H. Święcickiego Akademii Medycz-
nej im. Karola Marcinkowskiego w Pozna-
niu, w okresie od września 2002 do wrze-
śnia 2005 r. Badaniem objęto 120 dzieci
w wieku 8-18 lat, u których rozpoznano
padaczkę zgodnie z klasyfikacją Międzyna-
rodowej Ligi Przeciwpadaczkowej, oraz ich
rodziców. W doborze dzieci do badania
przyjęto następujące kryteria:

1. Wiek – 8-18 lat.
2. Iloraz inteligencji – w granicach nor-

my lub upośledzenie umysłowe w stopniu
lekkim.

sze różnice w funkcjonowaniu pacjentów z pa-
daczką oporną na leki i napadami kontrolowany-
mi zaobserwowano w obszarach: procesy po-
znawcze i aktywność społeczna. 3. Akceptacja
dzieci w gronie rówieśników zależała od często-
ści występowania u nich napadów. 4. Większość
dzieci sygnalizowała chęć uzupełnienia wiedzy na
temat własnej choroby.
Słowa kluczowe:

Dzieci – Padaczka – Funkcjo-

nowanie psychospołeczne

the areas of cognitive processes and social activ-
ity. 3. The acceptance of children in their peer
group depended on the frequency of their sei-
zures. 4. Most children signaled the desire to gain
more knowledge on their illness.
Key words:

Children – Epilepsy – Psychosocial

functioning

Dorota Talarska