Aeroklub

Polski

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Rozdział 14

Wydanie z
25.04.2004 r.
Zmiana Nr: 0

SKOKI SPADOCHRONOWE

14 – 1

ROZDZIAŁ 14

SKOKI SPADOCHRONOWE

Rozdział 14

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Aeroklub

Polski

14 – 2

SKOKI SPADOCHRONOWE

Wydanie z

25.04.2004 r.

Zmiana Nr: 0

S

SS

t

tt

r

rr

o

oo

n

nn

a

aa

c

cc

e

ee

l

ll

o

oo

w

w

w

o

oo

p

pp

o

oo

z

zz

o

oo

s

ss

t

tt

a

aa

w

w

w

i

ii

o

oo

n

nn

a

aa

p

pp

u

uu

s

ss

t

tt

a

aa

Aeroklub

Polski

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Rozdział 14

Wydanie z
25.04.2004 r.
Zmiana Nr: 0

SKOKI SPADOCHRONOWE

14 – 3

14. SKOKI SPADOCHRONOWE

14.1 OGÓLNE ZASADY EKSPLOATACJI SPADOCHRONÓW

14.1.1 Osoba używająca spadochron jest obowiązana:

a) zapewnić, aby każdy spadochron będący w jej dyspozycji był używany zgodnie z

instrukcją danego spadochronu, z zachowaniem wszystkich określonych przez tą
instrukcję ograniczeń;

b) stosować się do zasad określonych przez organizatora skoku;
c) używać do skoku lub lotu sprzęt spadochronowy w wymaganym dla niego stanie

technicznym.

Organizator skoków może w zależności od potrzeb opracować regulamin, który powinien
zawierać wszystkie zasady ujęte w niniejszej instrukcji lub je podwyższać, ale nigdy nie
obniżać.

14.2 ORGANIZACJA SKOKÓW SPADOCHRONOWYCH

I ZRZUTÓW

14.2.1 OGÓLNE ZASADY ORGANIZACJI SKOKÓW I ZRZUTÓW

14.2.2 W celu bezpiecznego i prawidłowego wykonywania zadań związanych z

przygotowaniem i przeprowadzaniem skoków lub zrzutów, ich organizator
zobowiązany jest do takiej organizacji skoków lub zrzutów, która zapewnia co
najmniej:

1) przeprowadzenie analizy warunków meteorologicznych, uzyskanie i zastosowanie

informacji o ograniczeniach ruchu lotniczego, uzyskanie stosownych zezwoleń ze
strony służb ruchu lotniczego, jeżeli są wymagane;

2) wyłożenie odpowiednich znaków, jeżeli są wymagane przepisami;
3) sporządzenie listy załadowczej na dany wylot;
4) że na pokładzie statku powietrznego podczas wykonywania skoków lub zrzutów

znajdują się osoby wpisane na listę załadowczą;

5) wpisanie na listę załadowczą ucznia-skoczka pod warunkiem posiadania przez

niego nadzoru instruktora spadochronowego prowadzącego w danym skoku
szkolenie;

6) przechowywanie dokumentacji związanej ze skokami;
7) że osoby biorące udział w zrzutach lub skokach i ich organizacji zapoznały się

odpowiednio z instrukcjami oraz określonymi przez organizatora zasadami
organizacji, zasadami wykonywania zrzutów, skoków i lotów a w szczególności
takimi jak:

- ruch kołowy i pieszy w miejscu organizacji skoków;
- organizacja wejścia na pokład statku powietrznego;
- kolejność wykonywania skoków i zrzutów;
- planowany rejon skoków i zrzutów;
- minimalna planowana wysokość zawiśnięcia na otwartym spadochronie;

Rozdział 14

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Aeroklub

Polski

14 – 4

SKOKI SPADOCHRONOWE

Wydanie z

25.04.2004 r.

Zmiana Nr: 0

- strefy opadania;
- miejsca lądowania i kierunki podejścia do lądowania;
- sposób postępowania w sytuacjach incydentów i wypadków;

8) że w przypadku skoków ucznia-skoczka, a także udostępniania spadochronów na

skoki, będą używane tylko spadochrony dopuszczone do skoków i ułożone przez
uprawnione osoby;

9) wyznaczenie i udział niezbędnych osób funkcyjnych odpowiednio do rodzaju

planowanych skoków lub zrzutów;

10) wyznaczenie rejonu skoków lub zrzutu oraz rejonu zniżania statku powietrznego,

z którego wykonuje się skoki lub zrzuty poza obszarem opadania spadochronów
z uwzględnieniem przypadku niezamierzonego, zbyt wczesnego lub zbyt późnego
otwarcia spadochronów;

11) zgłoszenie incydentów i wypadków właściwym organom i służbom;

14.2.3 OSOBY FUNKCYJNE

14.2.3.1 Odpowiednio do rodzaju planowanych zrzutów lub skoków wymagane są

odpowiednie osoby funkcyjne:

14.2.3.2 Kierownik skoków - do kierowania ich przebiegiem podczas niżej wymienionych
rodzajów skoków.

1)

podczas pokazów lotniczych;

2)

przy wykonywaniu skoków jednocześnie z więcej niż jednego statku
powietrznego;

3)

przy wykonywaniu skoków z więcej niż jednego statku powietrznego w
jednym najściu;

4)

przy wykonywaniu skoków z więcej niż dwóch statków powietrznych;

5)

z wysokości powyżej 5000 m wysokości bezwzględnej;

6)

w nocy;

7)

na wodę;

8)

podczas zawodów;

9)

w sytuacjach nie wymienionych powyżej, jeżeli organizator uzna to za
konieczne.

14.2.3.3 Na kierownika skoków lub jego zastępcę może być wyznaczony instruktor

spadochronowy;

14.2.3.4 Kierownik skoków jest odpowiedzialny za kierowanie skokami, w tym za analizę

warunków meteorologicznych, uzyskanie i zastosowanie informacji o ograniczeniach
ruchu lotniczego, uzyskanie stosownych zezwoleń ze strony służb ruchu lotniczego
jeżeli są wymagane, oznaczenie punktu odniesienia rejonu lądowania spadochronów -
jeżeli wymaga tego rodzaj skoków lub zrzutów, poinstruowanie pilotów w zakresie
niezbędnym do dokonania zrzutów przedmiotów lub skoczków, udzielenie informacji
o obowiązujących zasadach i kolejności zrzutu, jeżeli organizator nie wyznaczy
innych osób odpowiedzialnych za te zadania.

Aeroklub

Polski

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Rozdział 14

Wydanie z
25.04.2004 r.
Zmiana Nr: 0

SKOKI SPADOCHRONOWE

14 – 5

14.2.3.5 Kierownik lotów - do kierowania lotami podczas zrzutów lub niżej wymienionych

rodzajów skoków:

1) z udziałem ucznia-skoczka;

2) gdy skoki wykonuje się w więcej niż jednym najściu;
3) przy wykonywaniu skoków z więcej niż jednego statku powietrznego i gdy co

najmniej dwa z tych statków są w powietrzu;

4) w nocy;
5) z zamierzonym lądowaniem statku powietrznego przed lądowaniem skoczków w

rejonie stwarzającym możliwość kolizji ze skoczkiem;

6) podczas lotów innych statków powietrznych;
7) w sytuacjach nie wymienionych wyżej, jeżeli organizator uzna to za konieczne.

14.2.3.6 Kierownik lotów jest odpowiedzialny za kierowanie lotami, przy czym jest

obowiązany informować kierownika skoków o zaistniałych nieprawidłowościach
i ograniczeniach w ruchu lotniczym.

14.2.3.7 Jedna osoba może pełnić funkcję kierownika skoków i kierownika lotów

jednocześnie pod warunkiem, że jest ona instruktorem spadochronowym, a zrzut lub
skoki wykonuje się z nie więcej niż dwóch statków powietrznych.

14.2.3.8 Funkcję kierownika lotów mogą pełnić osoby, które ukończyły odpowiednie

szkolenie w zakresie kierowania lotami.

14.2.3.9 Jeżeli ze względu na rodzaj wykonywanych skoków obecność kierownika skoków

nie jest konieczna, jego obowiązki w zakresie analizy warunków meteorologicznych,
uzyskania i zastosowania informacji o ograniczeniach ruchu lotniczego, uzyskania
stosownych zezwoleń ze strony służb ruchu lotniczego jeżeli są wymagane,
oznaczenie punktu odniesienia rejonu lądowania spadochronów - jeżeli wymaga tego
rodzaj skoków lub zrzutów, poinstruowanie pilotów w zakresie niezbędnym do
dokonania zrzutów przedmiotów lub skoczków, należą do kierownika lotów, jeżeli
organizator nie wyznaczy innych osób odpowiedzialnych za te zadania.

14.2.3.10

W czasie wykonywania skoków lub zrzutów kierownik lotów i kierownik

skoków powinni przebywać w miejscu umożliwiającym prawidłowe pełnienie
obowiązków.

14.2.3.11

W przypadku uzasadnionej potrzeby chwilowego opuszczenia swego

stanowiska przez kierownika skoków lub kierownika lotów wyznacza on na ten czas
swego zastępcę spośród osób posiadających odpowiednie uprawnienia.

14.2.3.12

Przed przyjęciem zastępstwa wyznaczona osoba jest obowiązana zapoznać się

z całokształtem spraw związanych z prowadzeniem skoków lub zrzutów w czasie
zastępowania.

14.2.3.13

Jeżeli ze względu na rodzaj wykonywanych skoków obecność kierownika

skoków i kierownika lotów nie jest konieczna, ich obowiązki w zakresie analizy
warunków meteorologicznych, uzyskania i zastosowania informacji o ograniczeniach
ruchu lotniczego, uzyskania stosownych zezwoleń ze strony służb ruchu lotniczego

Rozdział 14

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Aeroklub

Polski

14 – 6

SKOKI SPADOCHRONOWE

Wydanie z

25.04.2004 r.

Zmiana Nr: 0

jeżeli są wymagane, oznaczenie punktu odniesienia rejonu lądowania skoczków -
jeżeli wymaga tego rodzaj skoków oraz określenie planowanego miejsca lądowania
skoczków, należą do dowódcy statku powietrznego. W tym przypadku Szef
Wyszkolenia wyznacza osobę odpowiedzialną za sporządzenie listy załadowczej.

14.2.3.14

Jeżeli ze względu na rodzaj wykonywanych skoków obecność kierownika

skoków i kierownika lotów nie jest konieczna, muszą być spełnione także następujące
warunki:

1) za decyzję o zrzucie skoczków odpowiedzialny jest pilot wywożący skoczków;
2) za decyzję o miejscu zrzutu skoczków decydują skoczkowie;
3) statek powietrzny wywożący skoczków posiada sprawne środki łączności

radiowej, na częstotliwości właściwej dla miejsca wykonywania skoków.

14.2.3.15

Wyrzucający – do kierowania z pokładu statku powietrznego zrzutem lub

kierowania wyskokiem skoczków podczas niżej wymienionych rodzajów skoków:

1) skoków nocnych;
2) skoków na wodę;
3) skoków uczniów – skoczków;
4) w sytuacjach nie wymienionych wyżej, jeżeli organizator uzna to za

konieczne.

14.2.3.16

Na wyrzucającego podczas skoków spadochronowych lub zrzutów może być

wyznaczony skoczek spadochronowy zawodowy lub skoczek spadochronowy który
odbył przeszkolenie zgodne z programem szkolenia spadochronowego.

14.2.3.17

Wyrzucający jest odpowiedzialny za określenie miejsca skoku lub zrzutu,

zapięcie do liny pokładowej lin desantowych i lin automatów spadochronowych,
w przypadkach koniecznych odpięcie tych lin lub podanie komendy do ich odpięcia,
podanie skoczkowi komendy do skoku.

14.3 ZABEZPIECZENIE SKOKÓW LUB ZRZUTÓW

14.3.1 Organizator powinien zapewnić zabezpieczenie podczas wykonywania skoków lub
zrzutów nie mniejsze niż:

1) posiadanie podczas wykonywania skoków spadochronowych lub zrzutów

możliwości kontaktu telefonicznego lub radiowego z najbliższą placówką
pogotowia lub dysponować w miejscu wykonywania skoków zabezpieczeniem
medycznym poprzez obecność ratownika wraz ze środkami przystosowanymi do
transportu i wyposażeniem niezbędnym dla okazania pierwszej pomocy
medycznej;

2) podczas skoków na lotnisku lub wykonywania zrzutów, oznaczony punkt

odniesienia rejonu lądowania skoczków lub przedmiotów - krzyż i litera “T” oraz
posiadanie wskaźnika kierunku wiatru lub wyznacznika kierunku lądowania;

3) jeżeli ze względu na rodzaj skoków lub zrzutów wymagana jest obecność

kierownika skoków lub kierownika lotów:

Aeroklub

Polski

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Rozdział 14

Wydanie z
25.04.2004 r.
Zmiana Nr: 0

SKOKI SPADOCHRONOWE

14 – 7

a) podczas

wykonywania

skoków

lub

zrzutów

posiadanie

do

natychmiastowego użycia sprzętu sygnalizacyjnego;

b) podczas wykonywania skoków posiadanie dwustronnej łączności ze

statkiem powietrznym lub ustalonych znaków sygnalizacyjnych;

c) podczas wykonywania zrzutów posiadanie dwustronnej łączności ze

statkiem powietrznym i ustalonych znaków sygnalizacyjnych.

14.3.1 Organizator skoków może ustalić własne znaki wytyczające miejsca lądowania

spadochronów oraz kierunki podejścia do lądowania jako nadrzędne nad wskazaniami
wskaźnika kierunku wiatru.

14.4 PODSTAWOWE DOKUMENTY OPERACYJNE SKOKÓW LUB

ZRZUTÓW

14.4.1 Podstawowym dokumentem operacyjnym niezbędnym podczas wykonywania skoków

lub zrzutów jest „Planowa tablica – Lista skoków” - lista załadowcza osób mających
wejść na pokład statku powietrznego oraz zrzucanych przedmiotów.

14.4.2 Lista załadowcza powinna zawierać, co najmniej następujące dane:

1) nazwę organizatora;
2) nazwisko i imię skoczka lub pasażera;
3) planowaną wysokość skoku lub zrzutu;
4) typ i oznaczenie statku powietrznego, z którego będą wykonywane skoki lub

zrzuty;

5) datę i miejsce planowanego wykonywania skoków lub zrzutów;
6) numer kolejny wylotu;
7) adnotację o wykonaniu lub nie wykonaniu skoku dokonaną po lądowaniu skoczka;
8) nazwisko, imię i podpis kierownika lotów / skoków, jeżeli jego obecność jest

wymagana;

9) nazwisko, imię i podpis osoby odpowiedzialnej za sporządzenie listy załadowczej.

14.4.3 W przypadku skoków ucznia-skoczka, skoków z pasażerem tandemu, lub lotu

pasażera nie wykonującego skoków, lub zrzutu przedmiotów lista załadowcza, o
której mowa w powinna zawierać ponadto:

1) w rubryce ucznia-skoczka nazwisko oraz podpis instruktora odpowiedzialnego za

niego w tym skoku;

2) w rubryce pasażera wykonującego skok z instruktorem w tandemie nazwisko oraz

podpis tego instruktora;

3) jednoznaczne określenie charakteru lotu: uczeń-skoczek, pasażer tandemu lub

pasażer;

4) określenie przedmiotu zrzutu, spadochronu i nazwisko oraz podpis wyrzucającego

kierującego zrzutem;

14.4.4 Zamieszczanie na liście załadowczej podpisów instruktora szkolącego ucznia -

skoczka lub wykonującego skok z pasażerem nie jest konieczne, jeżeli fakt nadzoru
nad uczniem - skoczkiem, poświadczenie ułożenia spadochronu, odpowiedzialność za

Rozdział 14

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Aeroklub

Polski

14 – 8

SKOKI SPADOCHRONOWE

Wydanie z

25.04.2004 r.

Zmiana Nr: 0

pasażera lub wykonanie zrzutu przedmiotu ze spadochronem, jednoznacznie wynika z
innych dokumentów, a w szczególności: wyszkoleniowych, związanych z
wypożyczonym lub użytkowanym spadochronem i innych oświadczeń.

14.4.5 Organizator skoków jest zobowiązany zapewnić taką organizację skoków, aby

wszystkie dokumenty zostały sporządzone i podpisane przed wykonaniem skoku lub
zrzutu.

14.4.6 W przypadku listy załadowczej, ewidencji związanej z udostępnianiem spadochronów

lub innych ewidencji, sporządzanych w formie elektronicznej, dopuszcza się ich
zbiorczy wydruk na koniec dnia, jednak w takim przypadku należy sporządzić i
podpisać nie później niż przed wykonaniem skoku lub zrzutu, stosowne oświadczenia
na dany dzień lotny, zapewniające potwierdzenie odpowiedzialności wynikającej z list
załadowczych oraz innych dokumentów.

14.5 DOKUMENTY SKOCZKA I SPRZĘTU SPADOCHRONOWEGO

14.5.1 Podczas skoków lub zrzutów właściwe licencje, świadectwa kwalifikacji skoczka

spadochronowego, dokumenty spadochronów lub dokumenty równoważne skoczek
powinien mieć przy sobie, lub w miejscu znanym i dostępnym organizatorowi.

14.6 WYKONYWANIE LOTÓW PODCZAS ZRZUTÓW LUB SKOKÓW

SPADOCHRONOWYCH

14.6.1 OBOWIĄZKI PILOTA WYWOŻĄCEGO

14.6.1.1

Pilot wywożący przed rozpoczęciem skoków lub zrzutów ma obowiązek

zapoznać się z zasadami organizacji oraz warunkami wykonywania skoków i zrzutów
w danym dniu.

14.6.1.2

Podczas lotu statku powietrznego, z którego pokładu planuje się wykonywanie

skoków spadochronowych, załoga jest obowiązana mieć przygotowane do użycia
spadochrony lub inne środki odpowiednie dla danego typu statku powietrznego.

14.6.1.3

Osoby niezwiązane bezpośrednio z wykonywaniem skoków spadochronowych

mogą być zabierane na pokład statku powietrznego, o ile wyposażenie tego statku
pozwala na zapewnienie im bezpieczeństwa podczas skoków lub są wyposażone w
spadochron ratowniczy oraz zostały poinstruowane o sposobie jego użycia. Za decyzje
w sprawie tych osób, instruktaż, sprawdzenie ważności ułożenia i gotowości
spadochronów do użycia oraz zapewnienie tym osobom bezpieczeństwa także po
wyskoku skoczków, odpowiedzialny jest dowódca statku powietrznego, jeżeli
organizator skoków nie wyznaczył innych osób odpowiedzialnych za te zadania.

14.6.1.4

Podczas wykonywania zrzutów, osoby znajdujące się na pokładzie statku

powietrznego są obowiązane mieć założone i przygotowane do użycia spadochrony
natomiast załoga obowiązana jest mieć przygotowane do użycia spadochrony lub inne
środki odpowiednie dla danego typu statku powietrznego. Podczas zrzutów na
pokładzie mogą znajdować się tylko osoby biorące udział w zrzutach.

Aeroklub

Polski

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Rozdział 14

Wydanie z
25.04.2004 r.
Zmiana Nr: 0

SKOKI SPADOCHRONOWE

14 – 9

14.6.1.5

W przypadku stwierdzenia złego samopoczucia członka załogi, skoczka lub

pasażera tandemu, albo stwierdzenia innej sytuacji zagrażającej bezpieczeństwu na
pokładzie statku powietrznego, pilot obowiązany jest przerwać wykonywanie zadania
i wylądować tak szybko jak to jest możliwe.

14.6.1.6

Statki powietrzne nie mogą przelatywać w odległości mniejszej niż 200 m od

opadających spadochronów, a lądowanie przed ich przyziemieniem może nastąpić po
uprzednim uzyskaniu zgody od kierownika lotów lub skoków, w bezpiecznej
odległości od przewidywanego miejsca lądowania spadochronów.

14.6.1.7

Jeżeli skoki lub zrzuty wykonuje się z kilku statków powietrznych, które nie

lecą w szyku, nad punktem zrzutu może znajdować się tylko jeden statek powietrzny.

14.6.1.8

Zniżanie statku powietrznego, z którego wykonuje się skoki powinno być

wykonywane poza obszarem opadania spadochronów z uwzględnieniem sytuacji
niezamierzonego, zbyt wczesnego lub zbyt późnego otwarcia spadochronu.
Lądowanie statku powietrznego w przypadku braku łączności powinno odbyć się w
rejonie nie stwarzającym możliwości kolizji ze spadochronem.

14.6.1.9

Jeżeli przed lotem nie poczyniono innych uzgodnień organizacyjnych dowódca

statku powietrznego jest odpowiedzialny za sporządzenie listy załadowczej oraz za to,
kto znajduje się na pokładzie statku powietrznego podczas skoków lub zrzutów.

14.6.1.10

Jeżeli skoki wykonywane są bez obecności kierownika skoków i kierownika

lotów, ich obowiązki w zakresie analizy warunków meteorologicznych, uzyskania i
zastosowania informacji o ograniczeniach ruchu lotniczego, uzyskania stosownych
zezwoleń ze strony służb ruchu lotniczego jeżeli są wymagane, oznaczenie punktu
odniesienia rejonu lądowania skoczków - jeżeli wymaga tego rodzaj skoków oraz
określenie planowanego miejsca lądowania skoczków, należą do dowódcy statku
powietrznego, jeżeli organizator nie wyznaczy innych osób odpowiedzialnych za te
zadania.

14.6.2 PRZYGOTOWANIE STATKU POWIETRZNEGO DO WYWOŻENIA
SKOCZKÓW LUB ZRZUTÓW

14.6.2.1

Statek powietrzny używany do wykonywania skoków musi być przygotowany

w sposób zapewniający prawidłowe przewiezienie skoczka do miejsca zrzutu i
wyjście skoczka z pokładu statku powietrznego.

14.6.3 RÓWNOCZESNE WYKONYWANIE LOTÓW I SKOKÓW LUB ZRZUTÓW

14.6.3.1 Dopuszcza się wykonywanie skoków spadochronowych lub zrzutów na lotnisku, na

którym są organizowane w tym czasie loty innych statków powietrznych, jeżeli:

1) instrukcja użytkowania danego lotniska nie zabrania wykonywania równocześnie

lotów statków powietrznych i skoków lub zrzutów;

2) organizator skoków lub organizator lotów posiada łączność albo środki

umożliwiające koordynowanie lotów wszystkich statków powietrznych;

Rozdział 14

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Aeroklub

Polski

14 – 10

SKOKI SPADOCHRONOWE

Wydanie z

25.04.2004 r.

Zmiana Nr: 0

3) w czasie skoków, zrzutu, opadania i lądowania spadochronów, statki powietrzne

nie uczestniczące w zrzutach przedmiotów i skoczków znajdują się w bezpiecznej
odległości od toru opadania spadochronów;

4) w miejscu planowanego lądowania skoczków lub przedmiotów nie odbywa się

ruch statków powietrznych z włączonymi silnikami lub rozruch silników i ich
próba;

5) statki powietrzne z których wykonuje się skoki lub zrzuty posiadają

dwukierunkową łączność radiową z kierownikiem lotów i uzgodnione znaki
sygnalizacyjne.

14.6.3.2 Dowódcy statków powietrznych innych niż uczestniczące w lotach i skokach lub

zrzutach, zbliżając się do lotniska z zamiarem lądowania, muszą otrzymać od
kierownika lotów lub pilota wywożącego skoczków informacje o wykonywanych
skokach lub zrzutach i dalsze zbliżanie dokonywać zgodnie z jego wskazówkami.

14.6.3.3 W przypadku utraty łączności radiowej, dowódcy statków powietrznych są

obowiązani stosować się do sygnałów oraz znaków wyłożonych na ziemi.

14.7 WYKONYWANIE SKOKÓW SPADOCHRONOWYCH

I ZRZUTÓW

14.7.1 Podczas lotu statku powietrznego, z którego pokładu planuje się wykonywanie

skoków spadochronowych, skoczkowie znajdujący się na tym pokładzie, są
obowiązani mieć założone i przygotowane do użycia spadochrony, pasażer tandemu
założoną i zapiętą uprząż.

14.7.2 Skoki spadochronowe bez nadzoru instruktora spadochronowego może wykonywać

skoczek

spadochronowy

posiadający

świadectwo

kwalifikacji

skoczka

spadochronowego.

14.7.3 Skoczek spadochronowy powinien zapewnić, aby do skoku był używany tylko

spadochron posiadający aktualne dokumenty dopuszczające do eksploatacji.

14.7.4 Osoba posiadająca dokumenty uprawniające do wykonywania skoków

spadochronowych bez nadzoru instruktora, wydane w innym kraju może wykonywać
na terenie Rzeczpospolitej Polskiej skoki ze spadochronem jako skoczek
spadochronowy przy spełnieniu łącznie następujących warunków:

a) spadochron z którym wykonuje skoki ma aktualne dokumenty

stwierdzające stan techniczny i prawny sprzętu spadochronowego
pozwalający na wykonywanie skoków w kraju, który wydał temu
skoczkowi dokumenty uprawniające do wykonywania skoków
spadochronowych bez nadzoru instruktora;

b) spadochron główny, z którym wykonuje skoki jest układany przez tego

skoczka osobiście;

c) spadochron zapasowy musi być ułożony przez osoby upoważnione zgodnie

z przepisami tamtego kraju lub zgodnie z polskimi przepisami;

d) skoki wykonuje zgodnie z niniejszymi przepisami;

Aeroklub

Polski

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Rozdział 14

Wydanie z
25.04.2004 r.
Zmiana Nr: 0

SKOKI SPADOCHRONOWE

14 – 11

14.7.5 Zmuszenie osoby do wykonania skoku jest, niedozwolone, chyba, że pozostanie na

pokładzie statku powietrznego zagraża jej bezpieczeństwu lub bezpieczeństwu
pozostałych osób znajdujących się na pokładzie.

14.7.6 Oddzielenie się skoczka od statku powietrznego lub zrzut może nastąpić w

określonym wcześniej rejonie zapewniającym lądowanie w zaplanowanym miejscu.

14.7.7 Skoczek zobowiązany jest otworzyć spadochron na takiej wysokości na takiej

wysokości jaką określi organizator skoków, jednak z takim wyliczeniem, aby
planowane napełnienie czaszy nastąpiło nie niżej niż 300 m nad rzeźbą terenu.

14.7.8 Zaleca się, aby nie wykonywać skoków przy prędkości wiatru mierzonej przy ziemi,

większej niż prędkość postępowa w locie poziomym spadochronu szybującego
używanego w tym skoku przez skoczka. Dla pozostałych spadochronów prędkość
wiatru nie może być większa niż 6 m/s.

14.7.9 W celu określenia rejonu zrzutu

z pokładu statku powietrznego może zostać

wyrzucona sonda mająca prędkość opadania zbliżoną do prędkości opadania
spadochronu służąca do oceny wielkości zniesienia przez wiatr.

14.7.10 W przypadku, gdy kontynuowanie skoków lub zrzutów narusza bezpieczeństwo ich

wykonywania lub bezpieczeństwo osób trzecich, należy niezwłocznie je przerwać.

14.7.11 Żaden zrzut lub skok z wyjątkiem ratowniczego nie może się odbyć jeżeli jego

prawidłowe wykonanie stwarza z założenia bezpośrednie zagrożenie dla osób trzecich
lub ich mienia.

14.8 WYPOSAŻENIE SKOCZKA I PASAŻERA TANDEMU PODCZAS

SKOKÓW ZE STATKÓW POWIETRZNYCH

14.8.1 Obowiązkowym wyposażeniem skoczka spadochronowego podczas skoków ze

statków powietrznych jest:

1) komplet spadochronów (główny i zapasowy);
2) nóż;
3) ubranie i obuwie stosowne do rodzaju wykonywanych skoków;
4) wysokościomierz lub sygnalizator akustyczny lub stoper przy skokach z

opóźnieniem w otwarciu spadochronu większym niż 10 sekund,

5) urządzenie do automatycznego otwarcia spadochronu (AAD), w przypadku gdy

skoczek nie uczyni tego samodzielnie jest obowiązkowe w skokach uczniów –
skoczków i skokach tandemowych, a zalecane dla wszystkich skoczków
niezależnie od ich poziomu wyszkolenia.

14.8.2 Skoczek spadochronowy może mieć przy sobie w czasie wykonywania skoku

dodatkowe wyposażenie, przyrządy lub przedmioty wynikające z rodzaju skoku.

Rozdział 14

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Aeroklub

Polski

14 – 12

SKOKI SPADOCHRONOWE

Wydanie z

25.04.2004 r.

Zmiana Nr: 0

14.8.3 Obowiązkowym wyposażeniem pasażera tandemu podczas skoków ze statku

powietrznego jest:

1) okulary ochronne;
2) ubranie stosowne do rodzaju wykonywanych skoków

14.8.4 INNE WYMAGANIA I OGRANICZENIA PODCZAS NIEKTÓRYCH RODZAJÓW

SKOKÓW

14.8.4.1Skoki spadochronowe z wysokości powyżej 4.000 m n.p.m. może wykonywać

skoczek, który posiada ważne orzeczenie lekarskie o pozytywnym wyniku badań w
komorze niskich ciśnień i spełnione są wymogi dotyczące zaopatrzenia skoczków w
tlen na pokładzie samolotu, lub jeżeli wysokość i rodzaj skoku tego wymaga, to
również wyposażenia w tlen również w czasie skoku.

14.8.4.2 Z planowanym lądowaniem w terenie przygodnym mogą być wykonywane gdy:

1) skoki wykonywane są przy użyciu spadochronów umożliwiających manewry

poziome,

2) spełnione są wymogi zawarte w Programie Szkolenia Spadochronowego

14.8.4.3 Skoki na wodę mogą być wykonywane gdy:

1) głębokość wody w miejscu zamierzonego lądowania jest nie mniejsza niż 2 m.
2) brzegi akwenu umożliwiają bezpieczne lądowanie;
3) temperatura wody jest powyżej 14

0

C,

4) na wyznaczonym do skoków akwenie, w miejscu ustalonym przez kierownika

skoków, znajdują się odpowiednie środki ratownicze umożliwiające podjęcie z
wody skoczków i spadochronów. Zanim statek powietrzny opuszczą skoczkowie
wyskakujący w kolejnym najściu wszyscy skoczkowie i ich spadochrony
pozostający w wodzie muszą być z niej podjęci

5) skoczkowie wykonujący skoki do wody muszą być wyposażeni w kamizelki

ratunkowe, nie powodujące ograniczeń w możliwości posługiwania się
spadochronami.

6) spełnione są wymogi zawarte w Programie Szkolenia Spadochronowego.

14.8.4.4 Skoki nocne mogą być wykonywane gdy:

1) prędkość wiatru nie przekracza 6 m/s przy ziemi, a w warstwie opadania

prędkości postępowej spadochronu w locie poziomym dla spadochronów
szybujących;

2) prędkość wiatru nie przekracza 4 m/s przy ziemi i w warstwie opadania dla

pozostałych spadochronów;

3) spełnione są wymogi zawarte w Programie Szkolenia Spadochronowego.

Aeroklub

Polski

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Rozdział 14

Wydanie z
25.04.2004 r.
Zmiana Nr: 0

SKOKI SPADOCHRONOWE

14 – 13

14.8.4.5 Skoki pokazowe mogą być wykonywane zgodnie z programem pokazów

zatwierdzonym przez Prezesa Urzędu.

14.8.4.6 Skoki podczas zawodów sportowych mogą być wykonywane zgodnie z regulaminem

zawodów opracowanym przez organizatora zawodów.

14.8.4.7 Regulamin zawodów nie może wykraczać poza niniejsze przepisy z wyjątkiem

osobnej zgody udzielonej przez Urząd Lotnictwa Cywilnego.

14.8.4.8 Jeżeli w sąsiedztwie lotniska, na którym wykonywane są skoki spadochronowe,

znajdują się wody (rzeka, jezioro, morze) wówczas bezpieczeństwo podczas skoków
zapewnia się środkami i w sposób określony w instrukcji użytkowania tego lotniska.

14.8.5 DODATKOWE WYMAGANIA PODCZAS SKOKÓW UCZNIA – SKOCZKA

14.8.5.1 Uczeń skoczek może wykonywać skoki ze spadochronem tylko pod nadzorem

instruktora spadochronowego.

14.8.5.2 O doborze sprzętu i jego zakwalifikowaniu do szkolenia, decyduje instruktor na

podstawie Programu Szkolenia Spadochronowego, własnej wiedzy i doświadczenia
oraz ogólnie przyjętych sposobów postępowania.

14.8.5.3 Uczniom - skoczkom zabrania się wykonywania skoków:

1) poniżej wysokości 600 m nad rzeźbą terenu;
2) powyżej 5.000 m n.p.m.;
3) w nocy;
4) na wodę;
5) z planowanym lądowaniem w terenie przygodnym;
6) podczas pokazów lotniczych;

14.9 POSTĘPOWANIE W SYTUACJACH NIEBEZPIECZNYCH

14.9.1 Jeżeli podczas skoku, spadochron zaczepi się o statek powietrzny i skoczek zawiśnie,

jest on obowiązany uwolnić się od zaczepionej czaszy i ratować na pozostałym
spadochronie.

14.9.2 Postępowanie w sytuacjach niebezpiecznych podczas wykonywania skoków, powinno

być zgodne z zaleceniami producenta spadochronu oraz własną wiedzą i
doświadczeniem.

14.9.3 Załoga i wszystkie osoby znajdujące się na pokładzie statku powietrznego

wyposażone w spadochrony, w przypadku, gdy dalszy lot lub lądowanie na tym statku
zagraża ich życiu, są obowiązane opuścić pokład statku powietrznego, wykonując
skok przymusowy (ratowniczy) ze spadochronem.

14.9.4 Skok przymusowy ze statku powietrznego wykonuje się po komendzie dowódcy

statku powietrznego lub bez tej komendy, jeżeli dalsze przebywanie na pokładzie
statku powietrznego stwarza zagrożenie dla życia lub wydanie tej komendy nie jest
możliwe.

Rozdział 14

INSTRUKCJA WYKONYWANIA

LOTÓW i SKOKÓW

AEROKLUBU POLSKIEGO

Aeroklub

Polski

14 – 14

SKOKI SPADOCHRONOWE

Wydanie z

25.04.2004 r.

Zmiana Nr: 0

14.10 ODPOWIEDZIALNOŚĆ

14.10.1 ODPOWIEDZIALNOŚĆ SKOCZKA I INSTRUKTORA

14.10.1.1Uczeń – skoczek oraz pasażer tandemu powinien zostać poinformowany przez

instruktora o niebezpieczeństwie i ryzyku poniesienia obrażeń lub śmierci podczas
wykonywania skoku, a także o braku możliwości udzielenia pomocy podczas
wykonywania skoku.

14.10.1.2 Uczeń – skoczek oraz pasażer tandemu, w szczególności powinni zostać zapoznani

z ostrzeżeniami oraz zrzeczeniem się odpowiedzialności przez niektórych
producentów umieszczonymi na czaszy i w instrukcji spadochronu oraz braku
możliwości zagwarantowania prawidłowego działania spadochronu nawet przy
właściwym jego przygotowaniu do skoku.

14.10.1.3 Za ocenę gotowości do skoku a w szczególności: użycie spadochronów

posiadających dopuszczenie do skoków i ważne ułożenie, ważność dokumentacji
osobistej skoczka, kompletność oraz gotowość do użycia spadochronów i
wyposażenia, prawidłowość nałożenia spadochronu oraz wybór rodzaju
wykonywanego skoku, odpowiedzialny jest:

1) w przypadku skoczka spadochronowego – skoczek osobiście;
2) w przypadku ucznia - skoczka spadochronowego - instruktor spadochronowy

prowadzący jego szkolenie w danym skoku;

14.10.1.4 W

przypadku

niekomercyjnego

użyczenia

spadochronu

skoczkom

spadochronowym za stan techniczny spadochronu oraz jego przygotowanie do
skoku, w tym kontrolę dokumentów, ponosi odpowiedzialność skoczek
spadochronowy, który wykonuje skok, niezależnie czy spadochron był mu użyczany
w stanie ułożonym do skoku czy nie.

14.10.1.5 Za decyzję o wykonaniu oraz poprawne wykonanie skoku, odpowiedzialność

ponosi sam skoczek (uczeń-skoczek).

14.10.1.6 Na listę załadowczą może zgłosić ucznia - skoczka jedynie instruktor

spadochronowy odpowiedzialny za skoczka w danym skoku.

14.10.1.7 Uczeń - skoczek nie ma prawa wykonać skoku, jeżeli na dany skok nie zapewnił

sobie nadzoru instruktora spadochronowego.

14.11 SYGNAŁY STOSOWANE PODCZAS SKOKÓW
SPADOCHRONYWCH LUB ZRZUTÓW

14.11.1 Niezależnie od wymienionych w Instrukcji sygnałów, kierownik lotów i kierownik

skoków ma prawo stosować dodatkowo inne umowne sygnały, jeżeli nie kolidują z
ustalonymi sygnałami podanymi w niniejszych lub odrębnych przepisach.

14.11.2 Z dodatkowymi sygnałami należy zapoznać przed rozpoczęciem skoków, osoby

biorące udział w wykonywaniu oraz organizacji skoków spadochronowych.

Tablica sygnałów stosowanych podczas skoków spadochronowych i zrzutów
stanowi załącznik Nr 7.