wyklady, Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży - wykład 4, PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA DZIECI I MŁODZIEŻY 2007/2008, Prof. Kielar - Turska


0x08 graphic
Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży 4

Prof. UJ dr hab. Maria Kielar - Turska

CZYNNIKI ROZWOJU

H. D. Smidt (1970) - analiza kondycjonalna (tj. analiza warunków, w których zachodzi rozwój) i analiza

kauzalna (tj. nacisk na bezpośrednie przyczyny rozwoju; wyznaczniki).

ZEWNĘTRZNE

WEWNĘTRZNE

WARUNKI

ŚRODOWISKO

--> ZADATKI

ANATOMICZNO - FIZJOLOGICZNE[Author:ES]

WYZNACZNIKI

--> NAUCZANIE I WYCHOWANIE[Author:ES]

AKTYWNOŚĆ WŁASNA

Koncepcje mogą brać pod uwagę wszystkie wyznaczniki lub tylko jeden wyznacznik, np. wg Szumana najważniejszym wyznacznikiem rozwoju jest aktywność własna jednostki, a w odniesieniu do pewnych cech dziedzicznych ważne są zadatki anatomiczno - fizjologiczne (np.: choroby somatyczne).

ANALIZA KONDYCJONALNA

[warunki wewn.]

BIOLOGICZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU

Dziedzictwo genetyczne -

  1. gatunkowe

[czynności filogenetyczne specyficzne dla człowieka:

  1. indywidualne

[przekazywane w wyposażeniu genetycznym; odpowiada za:

BADANIA NAD ODZIEDZICZALNOŚCIĄ INTELIGENCJI: 60-80%

  1. badania nad rodziną (badania korelacyjne),

  2. badania nad bliźniętami (jedno i dwujajowymi),

  3. badania nad dzieci adoptowanymi i ich rodzicami.

1. Badania nad rodziną

* Erienmeyer, Kimiling, Jarvik (1963):

zestawienie wyników 52 badań dot. korelacji ilorazów inteligencji o różnym stopniu pokrewieństwa. Przy wyższym stopniu pokrewieństwa stwierdzono wyższe wyniki korelacji.

Korelacja II ze stopniem pokrewieństwa:

bliźnięta jednojajowe --> 0.75[Author:ES]

bliźnięta dwujajowe 0.5

rodzice - dziecko 0.5

rodzeństwo 0.3

kuzyni 0.12

* Heber (1968):

wprowadzono manipulowanie takim wyznacznikiem rozwoju jak wychowanie.

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

Niezależnie od warunków II dzieci był wyższy od II matki. Natura dąży do przeciętności, średniego wyniku 85 < IQ < 115

Modyfikujący wpływ środowiska: II w grupie z opiekunką > II bez opiekunki

Stwierdzono modyfikujący wpływ środowiska na iloraz inteligencji oraz przesuwanie się wyników w kierunku przeciętnego ilorazu inteligencji w populacji.

  1. Badania bliźniąt prowadzono setki badań od 1924 roku

* Eysenck & Prell (1951):

stwierdzono wyższe korelacje ilorazu inteligencji u bliźniąt jednojajowych (0,89) w porównaniu z dwujajowymi (0,66).

* Scarr - Salapatek (1971):

badania bliźniąt wychowanych w środowiskach o różnym statusie społeczno - ekonomicznym.

Lepsze warunki sprzyjają ujawnieniu się różnic indywidualnych.

warunki korzystne: intensywny rozwój, wykorzystany potencjał rozwojowy

warunki niekorzystne: nie ujawniają się różnice, są ukryte

* Petrill (2001):

odziedziczalność w przypadku wysokich ilorazów inteligencji wydaje się być wyższa niż w przypadku niskich ilorazów inteligencji.

* Buchard (1988):

badania bliźniąt jedno- i dwujajowych wychowywanych oddzielnie. Okazało się, że znacznie wyższe wyniki korelacji uzyskano u jednojajowych bliźniąt (…)

3. Badania dzieci adoptowanych bardzo dużo badań od 1928 roku

* Honzig (1957):

zbieżność ilorazów inteligencji dzieci i ich rodziców biologicznych wyższa w porównaniu z korelacją ilorazu inteligencji dzieci i ich rodziców adopcyjnych.

* Capron, Duyme (1989):

- średni iloraz inteligencji dzieci adopcyjnych przez rodziców o wysokim statusie społeczno - ekonomicznym był wyższy niż w przypadku rodziców o niskim SES.

- dzieci, których rodzice biologiczni mieli wysoki SES, miały wyższe II

- szkolne niepowodzenia (…)

* Dasen P. (1972): natura czy kultura?

badania dzieci w wieku 6 - 12 miesięcy z plemienia Baule w Afryce i z Paryża.

Badania potwierdziły przechodzenie przez te same etapy w rozwoju inteligencji (takie same wykonywanie czynności, takie same błędy)

Czynniki kulturowe wpływają na tempo zmian rozwojowych. (w Afryce - szybsze tempo rozwoju, bo dzieci mają kontakt z różnorodnymi bodźcami - noszenie dzieci w chuście, karmienie na żądanie; natomiast w Europie - „dzieci sufitowe”, karmienie na godziny) zmiana koncepcji wychowania

* Buchard, 1998; Plomin, Petrill, 1997:

Stopień odziedziczalności inteligencji zmienia się w toku życia

- w dzieciństwie - 40 %

- we wczesnej dorosłości - 80%

- w wieku senioralnym - 60 - 70%

WNIOSKI:

  1. Nie można wykluczyć odziedziczalności inteligencji

  2. Poziom odziedziczenia jest modyfikowany przez wpływy środowiskowe i edukacyjne (Heber, Scarr - Salapatek, Capron, Duyme).

  3. Im lepsze warunki środowiskowe tym wyraźniej ujawniają się różnice indywidualne związane z genotypem (Scarr - Salapatek).

Modyfikujący wpływ na genotyp mają oddziaływania wychowawcze. --> [Author:ES]

Programy stymulujące rozwój powinny być: długotrwałe, intensywne i kompleksowe.

Wpływ takich programów ujawnia się w zakresie osiągnięć szkolnych. Inteligencja efektywna, skrystalizowana - jest to inteligencja uzyskiwana przez rozwiązywanie zadań, praktycznych ćwiczeń (wg Szumana).

BADANIA NAD ODZIEDZICZALNOŚCIĄ TEMPERAMENTU

Temperament:

- badania nad temp. szczurów, nad ich aktywnością (szczur aktywny + szczur aktywny = szczur bardzo aktywny; szczur bierny +szczur bierny = szczur bardzo bierny)

- temp. psa jest skorelowany z rasą

Stwierdzono duży udział czynnika genetycznego w zakresie ekstrawersji i neurotyczności, wyższe wskaźniki odziedziczalności stwierdzono u mężczyzn; czynniki genetyczne odpowiadają za 50% wariancji ekstrawersji

Nad wpływami środowiska i wychowania. Stwierdził, że są one niewielkie.

Wszystkie cechy temperamentu są uwarunkowane genetycznie.

Najwyższy wskaźnik odziedziczalności stwierdzono w zakresie emocjonalności i aktywności.

Najwyższe wskaźniki odziedziczalności stwierdzono w zakresie reaktywności emocjonalnej.

wpływ czynników genetycznych na cechy temperamentalne we wczesnym dzieciństwie; wpływ ten rośnie z wiekiem.

- Większe prawdopodobieństwo u bliźniąt jednojajowych w porównaniu z dwujajowymi w zakresie emocjonalności, aktywności, umiejętności społecznych, zahamowania

- W zakresie wielu cech (aktywność, dominacja, lęk) korelacje są wyższe dla bliźniąt jednojajowych

- Wraz z wiekiem wyraźnie ujawnia się odziedziczalność temperamentu

Stałość cech temperamentalnych:

CECHA

12 mse Genet.

24 mse genet

12 mse środ.

24 mse środ.

AFEKT

35,0

48,0

64,0

48,0

AKTYWNOŚĆ

37,7

57,0

61,3

42,0

ORIENTACJA

40,0 <

47,0

51,0

52,0

12 a 24 miesiąc - nasila się uwarunkowanie genetyczne

12 a 24 miesiąc - środowisko odgrywa mniejszą rolę

Natura czy wychowanie ? / Natura czy kultura? / Dojrzewanie czy uczenie?

ANALIZA KONDYCJONALNA

[warunki zewn.]

ŚRODOWISKOWE UWARUNKOWANIA ROZWOJU

ŚRODOWISKO

RODZAJE ŚRODOWISK

  1. naturalne (woda, powietrze, ziemia etc.)

  2. społeczne (relacje międzyludzkie)

  3. kulturowe (wytwory kultury: materialne i niematerialne).

Każde środowisko może oddziaływać na jednostkę w sposób zamierzony i niezamierzony.

[wpływy zamierzone: podawanie jodu; to, co się dzieje w rodzinie; określone środowisko rodzinne, edukacyjne.

wpływy niezamierzone: na Podhalu - mała ilość jodu; obserwowanie negatywnych zachowań, np. w tramwajach; to, co dziecko widzi w TV]

5 | Strona

Choroby somatyczne i psychiczne

Poglądy, wartości

Najbardziej podobne wyposażenie genetyczne

„ulica sezamkowa” pochodzi od programu amerykańskiego dla dzieci rasy czarnej, które miały stymulować ich rozwój, aby wyrównać braki



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
wyklady, Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży - wykład 7, PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA DZIECI I MŁODZIE
wyklady, Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży - wykład 8, PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA DZIECI I MŁODZIE
wyklady, Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży - wykład 5, PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA DZIECI I MŁODZIE
wyklady, Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży - wykład 13 , PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA DZIECI I MŁODZ
wykłady z genetyki i parazytologii 2007-2008 część 2 - paraz, farmacja, parazytologia
Psychologia zachowań interpersonalnych 12.10.2008, notatki, psychologia
wykłady z genetyki i parazytologii 2007-2008 część 1 - syste, farmacja, parazytologia
Wykład dla stud zaocznych 20 12 2008
Podstawowe informacje o rozwoju demograficznym Polski do 2008 roku
Chemia wyklady 2007 2008(1) id Nieznany
psychologia Rozwiązywanie prolemów, WSKFIT 2007-2012, II semestr, psychologia
PSYCHOLOGIA wiczenia 1 23[1].02.2007, Fizjoterapia, Psychologia
Maści wykład 2007-2008, Farmacja, Technologia postaci leków
C Wykład I 2007 2008 M Ch
Notatki - PO - 10.12.2007, Filozofia UKSW 2007-2010, Rok I (2007-2008), Notatki, Semestr I, Psycholo
Informacja do Aneksu Rozwoju SZ RP 2007-2012, Bezpieczeństwo państwa
pytania, psychopat, Kalina Studia (5-07-2007 9:52)
PODSTAWY FINANSÓW 2007 2008 WYKŁADY I ROK

więcej podobnych podstron