15. Geneza parlamentaryzmu w monarchii stanowej.
W okresie monarchii stanowej nastąpiła znacząca
zmiana funkcji i organizacji wieców, co doprowadziło do
powstania zgromadzeń stanowych. Rezultatem tego procesu
było trwałe wyodrębnienie się u schyłku XV w. dwuizbowego
parlamentu polskiego. Dawne wiece przybrały postać
międzydzielnicowych i dzielnicowych zjazdów urzędniczych z
udziałem książąt. Na tych zjazdach książę podejmował
najważniejsze decyzje państwowe. Ponadto na wiecach
książęta sprawowali sądy. Początki parlamentaryzmu
polskiego łączyły się z jednej strony z procesem emancypacji
politycznej szlachty, a z drugiej z kształtowaniem się
dwuizbowego sejmu odzwierciedlającego układ polityczny
pomiędzy królem, urzędniczym możnowładztwem i średnią
szlachtą. Uczestnictwo szlachty, reprezentantów miast i
dostojników w zjazdach (wiecach) doprowadziło do
określenia ich jako Sejmów, czyli zgromadzeń powszechnych.
Więc rozbił się na:
sąd wiecowy
radę dostojników – rada panów.
Po 1320 roku Łokietek najważniejsze sprawy rozstrzygał
na zjazdach ogólnopaństwowych nazywanych Sejmami
Walnymi.