„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Dariusz Kowalczyk
Małgorzata Kowalczyk

Realizowanie nagrań dźwiękowych na potrzeby spektakli
teatralnych i imprez estradowych 313[06].Z2.05

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Paweł Pirosz
mgr inż. Marcin Makowski



Opracowanie redakcyjne:
mgr Małgorzata Kowalczyk



Konsultacja:
mgr inż. Joanna Stępień

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 313[06].Z2.05
,,Realizowanie nagrań dźwiękowych na potrzeby spektakli teatralnych i imprez estradowych”,
zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu asystent operatora dźwięku.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

5

3.

Cele kształcenia

6

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

7

5.

Ćwiczenia.

11

5.1.

Technologie realizacji dźwięku w spektaklach teatralnych

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Przygotowanie materiału dźwiękowego do prób i spektakli

13

5.2.1. Ćwiczenia

13

5.3. Spektakle muzyczne i spektakle z elementami muzycznymi

16

5.3.1. Ćwiczenia

16

5.4.

Realizacja dźwięku przy próbach i spektaklach

19

5.4.1. Ćwiczenia

19

5.5.

Realizacja dźwięku w działalności estradowej

22

5.5.1. Ćwiczenia

22

5.6. Podstawowe urządzenia stosowane w realizacjach teatralnych
i estradowych

24

5.6.1. Ćwiczenia

24

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

27

7. Literatura

41

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela „Realizowanie nagrań dźwiękowych na

potrzeby spektakli teatralnych i imprez estradowych

”, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie asystent operatora dźwięku 313 [06]

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

−

ewaluację osiągnięć ucznia (dwa przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego),

−

wykaz literatury.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym
zadania wielokrotnego wyboru.

W tym rozdziale zamieszczono również:

−

plan testu w formie tabelarycznej,

−

punktacje zadań,

−

propozycje norm wymagań,

−

instrukcję dla nauczyciela,

−

instrukcję dla ucznia,

−

kartę odpowiedzi,

−

zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

313[06].Z2.01

Nagrywanie i obróbka warstwy

dźwiękowej filmów

313[06].Z2.02

Nagrywanie i obróbka dźwięku

na potrzeby produkcji telewizyjnej

313[06].Z2

Technologia produkcji

313[06].Z2.04

Rejestracje i obróbka dźwięku na

potrzeby produkcji fonograficznej

313[06].Z2.03

Nagrywanie i obróbka dźwięku na

potrzeby produkcji radiowej

313[06].Z2.05

Realizowanie nagrań

dźwiękowych na potrzeby

spektakli teatralnych

i imprez estradowych

313[06].Z2.06

Konserwacja sprzętu dźwiękowego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien, umieć:

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu akustyki,

−

rozróżniać elementy obwodów elektrycznych,

−

czytać schematy blokowe urządzeń elektronicznych,

−

obsługiwać komputer,

−

obsługiwać urządzenia audio powszechnego użytku,

−

stosować przepisy BHP przy obsłudze urządzeń elektrycznych.
Ponadto powinieneś posiadać:

−

badania laryngologiczne dopuszczające do pracy w charakterze akustyka – wskazany
audiogram.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien, umieć:

–

scharakteryzować technologie stosowane w produkcji teatralnej i estradowej,

–

określić obowiązki i zadania pracowników na różnych etapach produkcji teatralnej
i estradowej,

–

scharakteryzować

podstawowy

sprzęt

nagłaśniający

stosowany

do

produkcji

teatralnej/estradowej,

–

wyjaśnić budowę, działanie i zasady obsługi operatorskich urządzeń dźwiękowych,

–

posłużyć się instrukcjami obsługi urządzeń dźwiękowych,

–

dobrać sprzęt dźwiękowy i materiały do realizacji dźwięku,

–

zaplanować rozwiązania inscenizacyjne i organizacyjne podczas pracy nad spektaklem
teatralnym (imprezą estradową),

–

wyjaśnić rolę światła, dekoracji, kostiumów w spektaklach teatralnych i imprezach
estradowych,

–

zastosować efekty specjalne podczas realizacji dźwięku,

–

wyjaśnić zasady projekcji filmowej i telewizyjnej,

–

zaplanować mikrofonizację i łączność techniczną,

–

przygotować nagłośnienie sali estradowej do spektaklu teatralnego/imprezy,

–

wykonać oprawę muzyczno-dźwiękową spektaklu teatralnego i imprezy estradowej,

–

wykonać nagranie na żywo, playback, półplayback,

–

dobrać urządzenia zapisujące i odtwarzające dźwięk,

–

wyjaśnić pojęcia: automatyka, powtarzalność ustawień, elementy improwizacji,
asekuracja działań, przestrzenna organizacja dźwięku,

–

sporządzić szczegółową dokumentację dotyczącą realizowania dźwięku w produkcji
teatralnej i estradowej,

–

oznakować zapisane nośniki,

–

posłużyć się normami technicznymi obowiązującymi w twórczości teatralnej
i estradowej,

–

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
podczas realizowania dźwięku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

..........................................................................

Modułowy program nauczania:

Asystent operatora dźwięku

Moduł :

Technologia produkcji Z2.

Jednostka modułowa:

Realizowanie nagrań dźwiękowych na
potrzeby spektakli teatralnych i imprez
estradowych

313[06].Z2.05

Temat: Edycja nagrań w komputerowym edytorze audio.

Cel ogólny: Poprawa jakości nagrań pochodzących z nośników analogowych.

Szczegółowe cele:
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

skopiować nagranie z płyty winylowej do komputera,

−

usunąć z nagrania zakłócenia i szum,

−

wyrównać dynamikę nagrania,

−

skopiować gotowe nagranie na dyskietkę MiniDisc.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizacja miejsca pracy,

−

planowanie działań,

−

ocena własnych umiejętności.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia opracowana przez nauczyciela,

−

gramofon analogowy z wkładką magnetyczną,

−

komputer z zainstalowanym edytorem audio,

−

rekorder MiniDisc,

−

płyta winylowa z nagraniem muzycznym,

−

czysta dyskietka MiniDisc,

−

przewody połączeniowe,

−

studyjny wzmacniacz z monitorami odsłuchowymi.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w zespołach dwuosobowych.

Czas trwania zajęć:

−

2 godziny dydaktyczne.

Zadanie dla ucznia:

Skopiuj do komputera jedno nagranie dźwiękowe z płyty winylowej i używając narzędzi

edytora audio popraw jego jakość.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1.

Określenie tematu zajęć.

2.

Wyjaśnienie uczniom tematu zajęć.

3.

Zaznajomienie uczniów z metodą pracy tekstu przewodniego.

4.

Zaznajomienie uczniów z możliwościami programowego edytora audio.

5.

Zaznajomienie uczniów z metodą kopiowania nagrań do komputera.

Faza właściwa

−

Praca metodą tekstu przewodniego.

−

Praca z edytorem audio.

−

Sprawdzanie osiągniętego efektu.

Faza I Informacje

Pytania prowadzące:

1.

Jak skopiować nagranie do komputera?

2.

Jakich narzędzi edytora audio należy użyć?

3.

Jak przeprowadzić proces oczyszczania nagrania?

4.

Jak sprawdzić osiągnięty efekt?

Faza II Planowanie

Uczniowie określają:

1.

Sposób skopiowania nagrania do komputera.

2.

Jakiego narzędzia edytora audio będą używać.

3.

Jak skopiować gotowe nagranie na dyskietkę MiniDisc.

Faza III Ustalanie
1.

Uczniowie określają sposób podłączenia gramofonu analogowego do komputera.

2.

Uczniowie określają sposób użycia narzędzi edytora audio.

3.

Uczniowie określają, w jaki sposób skopiują nagranie na dyskietkę MiniDisc.

Faza IV Wykonanie
1.

Uczniowie podłączają gramofon analogowy do komputera.

2.

Uczniowie kopiują nagranie z płyty analogowej do komputera.

3.

Uczniowie wybierają narzędzia do usuwania zakłóceń z nagrań analogowych.

4.

Uczniowie stosują wybrane narzędzia do poprawy jakości nagrania.

5.

Uczniowie wybierają narzędzie do poprawy dynamiki nagrania.

6.

Uczniowie ustalają parametry działania narzędzia.

7.

Uczniowie stosują narzędzie do poprawy dynamiki.

8.

Uczniowie sprawdzają efekt pracy, poprzez odtworzenie i porównanie oryginalnego
utworu z utworem po obróbce

9.

Uczniowie kopiują nagranie na dyskietkę MiniDisc.

Faza V Sprawdzanie
1.

Uczniowie opisują w jaki sposób osiągnęli cel ćwiczenia.

Faza VI Analiza końcowa

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy wykonywania ćwiczenia sprawiły

im trudności. Nauczyciel powinien ocenić ćwiczenie, pod względem umiejętności wyboru
narzędzi dostępnych w edytorze audio i wyboru właściwych parametrów ich działania.
Wskazać ewentualne błędy i sposoby ich unikania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

..........................................................................

Modułowy program nauczania:

Asystent operatora dźwięku

Moduł :

Technologia produkcji Z2.

Jednostka modułowa:

Realizowanie nagrań dźwiękowych na
potrzeby spektakli teatralnych i imprez
estradowych 313[06].Z2.05

Temat: Tworzenie efektów dźwiękowych.

Cel ogólny: Praktyczna realizacja efektów dźwiękowych.

Szczegółowe cele:
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

skopiować nagrania pojedynczych efektów z płyty CD Audio do komputera PC,

−

wykorzystać narzędzia programowego edytora audio,

−

zmiksować w edytorze audio dwa nagrania w jedno,

−

skopiować gotowe nagranie na dyskietkę MiniDisc.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizacja miejsca pracy,

−

planowanie działań,

−

ocena własnych umiejętności.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia opracowana przez nauczyciela,

−

instrukcja pracy metodą tekstu przewodniego

−

komputer z zainstalowanym edytorem audio,

−

odtwarzacz CD audio,

−

płyta CD audio z efektami dźwiękowymi deszczu i pioruna,

−

urządzenie MiniDisc,

−

zestaw nagłośnieniowy składający się z konsolety mikserskiej, wzmacniacza mocy
i kolumn głośnikowych,

−

przewody połączeniowe.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w zespołach dwuosobowych.

Czas trwania zajęć:

−

2 godziny dydaktyczne.

Zadanie dla ucznia:

Stwórz jednominutowy efekt dźwiękowy burzy poprzez zmiksowanie dwóch efektów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1.

Określenie tematu zajęć.

2.

Wyjaśnienie uczniom tematu zajęć.

3.

Zaznajomienie uczniów z metodą pracy tekstu przewodniego.

4.

Zaznajomienie uczniów z możliwościami programowego edytora audio.

Faza właściwa

−

Praca metodą tekstu przewodniego.

−

Praca z edytorem audio.

−

Sprawdzanie osiągniętego efektu.

Faza I Informacje

Pytania prowadzące:

1.

Jak skopiować nagrania do komputera?

2.

Jak wykorzystać narzędzia programowego edytora audio?

3.

Jak skopiować gotowy efekt na dyskietkę MiniDisc?

Faza II Planowanie

Uczniowie określają:

1.

Uczniowie pracując z komputerem określają jak skopiować nagrania.

2.

Sposób wykorzystania narzędzi edycyjnych edytora audio.

3.

Jak skopiować gotowe nagranie na dyskietkę MiniDisc.

Faza III Ustalanie
1.

Uczniowie określają narzędzia edytora do wykonania miksu.

2.

Uczniowie określają sposób wykonania miksu.

3.

Uczniowie określają sposób skopiowania gotowego nagrania na dyskietkę MiniDisc.

Faza IV Wykonanie
1.

Uczniowie kopiują nagrania dźwiękowe z płyty CD Audio do komputera.

2.

Uczniowie wczytują obydwa nagrania do edytora.

3.

Uczniowie wybierają narzędzia edytora do wykonania miksu.

4.

Uczniowie stosują narzędzia edytora wykonując miks.

5.

Uczniowie sprawdzają efekt swojej opracy.

6.

Uczniowie kopiują gotowe nagranie na dyskietkę MiniDisc..

Faza V Sprawdzanie
1.

Uczniowie odsłuchują nagranie.

Faza VI Analiza końcowa

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy wykonywania ćwiczenia sprawiły

im trudności. Nauczyciel powinien ocenić umiejętności posługiwania się komputerem
i edytorem audio. Wskazać ewentualne błędy i sposoby ich unikania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1. Technologie realizacji dźwięku w spektaklach teatralnych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj nagrania o długości 30 sekund zawierającego efekt kroków do spektaklu

teatralnego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia. Należy zadbać o odpowiednio wysoki poziom
dźwięku w czasie nagrywania, w celu uniknięcia zakłóceń i szumów.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

przygotować potrzebne urządzenia dla dokonania nagrania,

5)

podłączyć urządzenia do konsolety mikserskiej,

6)

skonfigurować konsoletę do wykonania nagrania,

7)

dokonać nagrania na dyskietkę MiniDisc,

8)

sprawdzić poprzez odsłuchanie poprawność nagrania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

konsoleta mikserska,

−

rekorder MiniDisc,

−

dyskietka MiniDisc,

−

mikrofon dynamiczny,

−

przewody połączeniowe.

Ćwiczenie 2

Wydłuż do 3 minut nagrany w pierwszym ćwiczeniu efekt kroków za pomocą

programowego edytora audio.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia. Poziom głośności efektu powinien być jednakowy na
całej długości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

skopiować nagranie z urządzenia MiniDisc do komputera,

5)

wczytać nagranie do edytora audio.

6)

przedłużyć za pomocą narzędzi edytora audio nagranie do wymaganego czasu,

7)

skopiować gotowe nagranie na dyskietkę MiniDisc,

8)

sprawdzić poprawność edycji poprzez odsłuchanie zmontowanego nagrania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

komputer z zainstalowanym edytorem audio,

−

rekorder MiniDisc,

−

studyjny wzmacniacz odsłuchowy z monitorami odsłuchowymi,

−

przewody połączeniowe.

Ćwiczenie 3

Przygotuj materiał dźwiękowy do próby teatralnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

nagrać na dyskietkę MiniDisc 5 utworów muzycznych z płyty CD Audio,

5)

odciąć za pomocą narzędzi edycyjnych odtwarzacza MiniDisc ciszę na początku każdego
nagrania,

6)

nadać za pomocą narzędzi edycyjnych odtwarzacza MiniDisc nazwy utworom
muzycznym.

7)

sprawdzić poprzez odsłuchanie poprawność wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

odtwarzacz CD Audio,

−

rekorder MiniDisc,

−

płyta z utworami muzycznymi,

−

czysta dyskietka MiniDisc,

−

przewody połączeniowe,

−

słuchawki lub studyjny wzmacniacz odsłuchowy z monitorami odsłuchowymi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2. Przygotowanie materiału dźwiękowego do prób i spektaklu

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Skopiuj do komputera jedno nagranie z płyty winylowej i używając narzędzi edytora

audio popraw jego jakość.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia. Edytowany fragment powinien mieć maksymalnie
około jednej minuty, ponieważ analiza i usuwanie wszystkich zakłóceń jest procesem
czasochłonnym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

skopiować nagranie z płyty winylowej do komputera,

5)

usunąć za pomocą edytora audio trzaski charakterystyczne dla nagrań na płytach
winylowych,

6)

usunąć za pomocą edytora audio szum z nagrania,

7)

użyć jeśli zachodzi taka potrzeba narzędzi edytora do wyrównania dynamiki,

8)

odciąć w edytorze audio ciszę na początku i końcu nagrania,

9)

nagrać gotowy materiał na dyskietkę MiniDisc.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

gramofon analogowy z wkładką magnetyczną,

−

komputer z zainstalowanym edytorem audio,

−

rekorder MiniDisc,

−

płyta winylowa z nagraniem muzycznym,

−

czysta dyskietka MiniDisc,

−

przewody połączeniowe,

−

studyjny wzmacniacz z monitorami odsłuchowymi.

Ćwiczenie 2

Skopiuj do komputera nagranie muzyczne z analogowej kasety audio i za pomocą

narzędzi edytora audio popraw jego jakość.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia. Poziom odszumiania powinien być dobrany poprzez
odsłuch fragmentu nagrania poddanego temu procesowi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

skopiować nagranie z kasety audio do komputera,

5)

usunąć za pomocą narzędzi edytora audio szum z nagrania,

6)

wyrównać za pomocą narzędzi edytora audio dynamikę nagrania,

7)

odciąć w edytorze audio ciszę na początku i końcu nagrania,

8)

nagrać gotowy materiał na dyskietkę MiniDisc,

9)

ocenić jakość nagrania poprzez odsłuchania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

magnetofon analogowy,

−

komputer z zainstalowanym edytorem audio,

−

rekorder MiniDisc,

−

kaseta analogowa z nagraniem audio,

−

czysta dyskietka MiniDisc,

−

przewody połączeniowe,

−

studyjny wzmacniacz z monitorami odsłuchowymi.

Ćwiczenie 3

Przy pomocy narzędzi edytora audio przedłuż dwukrotnie czas nagrania muzycznego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia. Pierwszą ocenę jakości wyedytowanego nagrania
powinna przeprowadzić osoba nie znająca miejsc łączenia.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

skopiować nagranie do komputera,

5)

znaleźć w nagraniu fragment, który nadaje się do powielenia i wstawienia w nagranie,

6)

zaznaczyć w edytorze audio miejsca początku i końca kopiowanego fragmentu nagrania,

7)

skopiować wybrany fragment nagrania,

8)

wstawić poprzez miks potrzebną ilość razy skopiowany fragment nagrania do nagrania
podstawowego, aż do uzyskania założonego czasu,

9)

nagrać gotowy materiał na dyskietkę MiniDisc,

10)

ocenić jakość edycji poprzez odsłuchanie wyedytowanego nagrania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

komputer z zainstalowanym edytorem audio,

−

odtwarzacz CD Audio,

−

rekorder MiniDisc,

−

płyta CD Audio z nagraniem muzycznym,

−

czysta dyskietka MiniDisc,

−

przewody połączeniowe,

−

studyjny wzmacniacz z monitorami odsłuchowymi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5.3. Spektakle muzyczne i spektakle z elementami muzycznymi

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zamocuj do głowy wykonawcy mikrofon bezprzewodowy lavalier w sposób

gwarantujący dobre brzmienie głosu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia. Sposób zamocowania mikrofonu powinien
gwarantować pełną swobodę ruchu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

skonfigurować i połączyć mały zestaw nagłośnieniowy składający się z konsolety
mikserskiej, wzmacniacza mocy i kolumn głośnikowych,

5)

skonfigurować nadajnik i odbiornik zestawu bezprzewodowego,

6)

przymocować mikrofon za pomocą plastra w odpowiedniej odległości od ust
wykonawcy,

7)

podłączyć odbiornik mikrofonu bezprzewodowego do konsolety,

8)

ustawić odpowiedni poziom wejściowy z odbiornika na kanał konsolety,

9)

ustawić regulatory sekcji equalizera w konsolecie w pozycji neutralnej,

10)

znaleźć zmieniając położenie mikrofonu na twarzy wykonawcy optymalne miejsce
mocowania poprzez odsłuchiwanie przy każdej zmianie miejsca mocowania brzmienia
głosu w kolumnach głośnikowych.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

konsoleta mikserska,

−

wzmacniacz mocy,

−

dwie kolumny głośnikowe,

−

odbiornik i nadajnik bezprzewodowy z mikrofonem lavalier,

−

przewody połączeniowe.

Ćwiczenie 2

Napisz zapotrzebowanie na sprzęt potrzebny do nagłośnienia w spektaklu trzech

wokalistów i zespołu muzycznego w składzie: perkusja, gitara basowa, gitara elektryczna,
instrument klawiszowy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

3)

przeanalizować skład instrumentalny zespołu muzycznego pod kątem wymagań
odsłuchowych,

4)

przeanalizować skład instrumentalny zespołu muzycznego pod kątem wykorzystania linii
symetrycznych i niesymetrycznych, a także innych urządzeń potrzebnych do przesłania
sygnałów do konsolety,

5)

zaplanować sposób podłączenia instrumentów zespołu muzycznego do konsolety,

6)

określić jakie urządzenia należy zastosować w torach muzycznych,

7)

określić jakie urządzenia należy zastosować w torach mikrofonowych,

8)

określić ilość wzmacniaczy mocy jaką należy zastosować do zestawu nagłaśniającego
widownię i monitorów odsłuchowych,

9)

określić ilość i typ przewodów,

10)

określić jakie inne urządzenia powinny być użyte dla osiągnięcia dobrej jakości
nagłośnienia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcje obsługi urządzeń wybranych do realizacji ćwiczenia,

−

papier formatu A4,

−

flamaster.

Ćwiczenie 3

Skonfiguruj konsoletę mikserską do pracy w spektaklu muzycznym z trzema

mikrofonami bezprzewodowymi i z półplaybackami.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia. Dobór urządzeń powinien gwarantować nie tylko
dobrą realizację dźwięku, ale także ergonomię pracy realizatora.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

wybrać urządzenia niezbędne do wykonania nagłośnienia,

5)

zanalizować sposób podłączenia wszystkich urządzeń w sposób zapewniający komfort
pracy i dobrą jakość dźwięku,

6)

podłączyć urządzenia i skonfigurować konsoletę do pracy,

7)

sprawdzić poprzez próbę dźwiękową poprawność połączeń i jakość dźwięku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

konsoleta mikserska,

−

zestaw mikrofonów bezprzewodowych,

−

odtwarzacz MiniDisc,

−

wzmacniacz mocy,

−

zestaw głośnikowy,

−

urządzenia wybrane przez ucznia,

−

przewody do podłączenia urządzeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

5.4. Realizacja dźwięku przy próbach i spektaklach

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Stwórz jednominutowy efekt dźwiękowy burzy poprzez zmiksowanie dwóch efektów.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia. Odsłuchanie za pomocą monitorów odsłuchowych
nie w pełni oddaje brzmienie efektu. Konieczne jest odsłuchanie za pomocą zestawu
nagłośnieniowego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

skopiować efekt dźwiękowy deszczu do komputera,

5)

skopiować efekt dźwiękowy pioruna do komputera,

6)

wczytać do edytora audio obydwa efekty dźwiękowe,

7)

połączyć efekty dźwiękowe deszczu i pioruna w odpowiednich proporcjach głośności,

8)

skopiować gotowy efekt na dyskietkę MiniDisc,

9)

oznakować zapisane nośniki,

10)

sprawdzić brzmienie efektu poprzez odsłuchanie za pomocą zestawu nagłośnieniowego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

komputer z zainstalowanym edytorem audio,

−

odtwarzacz CD audio,

−

płyta CD audio z efektami dźwiękowymi deszczu i pioruna,

−

urządzenie MiniDisc,

−

zestaw nagłośnieniowy składający się z konsolety mikserskiej, wzmacniacza mocy
i kolumn głośnikowych,

−

przewody połączeniowe.

Ćwiczenie 2

Uzyskaj na żywo efekt mowy w pomieszczeniu o dużym echu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia. Dodanie efektu echa nie powinno wpływać na
czytelność głosu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

skonfigurować zestaw nagłośnieniowy składający się z konsolety, wzmacniacza mocy
i kolumn głośnikowych,

5)

podłączyć do konsolety przewodowy dynamiczny mikrofon doręczny zamocowany na
statywie,

6)

podłączyć do konsolety urządzenie efektowe,

7)

odszukać w urządzeniu efektowym programy efektu echa,

8)

wypróbować kilka z nich w celu wybrania najbardziej przydatnego do osiągnięcia celu
ć

wiczenia,

9)

uzyskać najbardziej naturalne brzmienie efektu poprzez dodanie go w odpowiedniej
proporcji do głosu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

zestaw nagłośnieniowy składający się z konsolety mikserskiej, wzmacniacza mocy
i kolumn głośnikowych,

−

mikrofon dynamiczny doręczny,

−

statyw mikrofonowy,

−

urządzenie efektowe,

−

przewody połączeniowe.

Ćwiczenie 3

Zrealizuj na żywo efekt dźwiękowy przejeżdżającego samochodu w panoramie sceny.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia. Efekt nie powinien być realizowany za pomocą
potencjometru panoramy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

skonfigurować zestaw nagłośnieniowy składający się z konsolety, wzmacniacza mocy
i kolumn głośnikowych,

5)

podłączyć do konsolety mikserskiej urządzenie MiniDisc,

6)

odtworzyć z urządzenia MiniDisc efekt dźwiękowy silnika samochodowego,

7)

w czasie odtwarzania, za pomocą regulatorów poziomu dźwięku w kanałach konsolety
mikserskiej, uzyskać efekt przemieszczającego się dźwięku od lewej strony do prawej,

8)

przećwiczyć tą czynność, aby uzyskać płynny i najbardziej naturalny efekt dźwiękowy
przemieszczania się pojazdu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

zestaw nagłośnieniowy składający się z konsolety mikserskiej, wzmacniacza mocy
i kolumn głośnikowych,

−

odtwarzacz MiniDisc,

−

dyskietka z nagranym efektem dźwiękowym silnika samochodowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

5.5. Realizacja dźwięku w działalności estradowej

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyrównaj charakterystykę częstotliwościową pomieszczenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

skonfigurować zestaw nagłośnieniowy składający się z konsolety, wzmacniacza mocy
i kolumn głośnikowych,

5)

podłączyć equalizer 31 punktowy do gniazd INSERT sumy stereofonicznej,

6)

dokonać pomiaru za pomocą analizatora widma akustycznego w kilku miejscach
pomieszczenia,

7)

zanotować wyniki pomiarów,

8)

uśrednić wynik,

9)

wyrównać charakterystykę częstotliwościową pomieszczenia za pomocą regulatorów
equalizera,

10)

sprawdzić za pomocą analizatora widma akustycznego osiągnięty rezultat,

11)

odtworzyć utwór muzyczny i korzystając z przełącznika BYPASS w equalizerze wskazać
różnice w brzmieniu utworu przed i po wyrównaniu charakterystyki częstotliwościowej
pomieszczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

zestaw nagłośnieniowy składający się z konsolety mikserskiej, wzmacniacza mocy i
kolumn głośnikowych,

−

analizator widma akustycznego,

−

equalizer 31 punktowy,

−

odtwarzacz CD Audio,

−

płyta z utworem muzycznym,

−

przewody połączeniowe,

−

papier formatu A4,

−

przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Napisz rider techniczny dla warunków sali klubowej dla zespołu składającego się z

wokalisty i czterech instumentalistów – gitara basowa, gitara akustyczna, perkusja, instrument
klawiszowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować zapotrzebowanie na urządzenia dla każdego instrumentu muzycznego,

2)

przeanalizować zapotrzebowanie na urządzenia dla wokalisty,

3)

opisać sposób podłączenia urządzeń,

4)

sporządzić schematyczny rysunek rozmieszczenia urządzeń na scenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

papier A4,

−

przybory do pisania.

Ćwiczenie 3

Wycieczka edukacyjna na koncert estradowy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia. W miarę możliwości uczniowie powinni mieć
możliwość obejrzenia konsolety FOH i urządzeń peryferyjnych. Wskazana rozmowa
z realizatorem koncertu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zaobserwować na koncercie sposób wykonania nagłośnienia od strony technicznej,

2)

opisać sposób nagłośnienia instrumentów i wokalu,

3)

opisać sposób rozmieszczenie monitorów odsłuchowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

5.6. Podstawowe urządzenia stosowane w realizacjach teatralnych

i estradowych

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Skonfiguruj z wykorzystaniem multikoru zestaw nagłośnieniowy dla wokalisty

ś

piewającego z półplaybackiem.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia. Należy zwrócić uwagę na ustawienie monitora
odsłuchowego dla wokalisty i mikrofonu wokalowego. Półplayback emitowany z monitora
odsłuchowego powinien mieć jak najmniejszy wpływ na mikrofon wokalowy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

podłączyć multikor do konsolety,

5)

podłączyć na scenie mikrofon do multikoru,

6)

podać sygnał do wzmacniaczy mocy przy scenie za pośrednictwem multikoru,

7)

podać sygnał do monitora odsłuchowego na scenie za pośrednictwem multikoru,

8)

sprawdzić poprawność połączeń przeprowadzając próbę głosową.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

multikor,

−

konsoleta mikserska,

−

mikrofon dynamiczny,

−

statyw mikrofonowy,

−

wzmacniacz mocy,

−

zestaw głośników PA,

−

podłogowy monitor odsłuchowy,

−

wzmacniacz do monitora odsłuchowego,

−

przewody połączeniowe.

Ćwiczenie 2

Skonfiguruj pełen zestaw nagłośnieniowy do koncertu w sali dla wokalisty z gitarą

akustyczną i muzyka z instrumentem klawiszowym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać rozdział

materiału nauczania z poradnika ucznia. Należy zwrócić szczególną uwagę na
bezpieczeństwo pracy przy podłączaniu przewodów głośnikowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń,

4)

podłączyć multikor do konsolety mikserskiej,

5)

podłączyć zestaw głośników PA podając sygnał z konsolety mikserskiej do wzmacniaczy
mocy za pośrednictwem multikaru,

6)

podłączyć dwa podłogowe monitory odsłuchowe do wzmacniaczy odsłuchowych,

7)

podłączyć wzmacniacze odsłuchowe do konsolety mikserskiej za pośrednictwem
multikaru,

8)

podłączyć dwa monitory odsłuchowe side-fill do wzmacniaczy odsłuchowych,

9)

podłączyć wzmacniacze odsłuchowe do konsolety mikserskiej za pośrednictwem
multikaru,

10)

podłączyć mikrofon multikaru,

11)

podłączyć instrument klawiszowy do multikoru wykorzystując Direct-box,

12)

podłączyć procesor efektowy dla wokalisty do konsolety mikserskiej,

13)

podłączyć kompresor dla wokalisty do konsolety mikserskiej,

14)

podłączyć equalizer wielopunktowy do korekcji sygnału dla podłogowych monitorów
odsłuchowych,

15)

sprawdzić poprzez odsłuchanie prawidłowość połączeń,

16)

sprawdzić poprzez odsłuchanie działanie urządzeń podłączonych do konsolety.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

multikor,

−

konsoleta mikserska,

−

mikrofon dynamiczny,

−

instrument klawiszowy,

−

urządzenie direct-box,

−

statyw mikrofonowy,

−

wzmacniacz mocy,

−

zestaw głośników PA,

−

podłogowe monitory odsłuchowe,

−

monitory odsłuchowe side-fill,

−

wzmacniacze do monitorów odsłuchowych,

−

kompresor,

−

procesor efektowy,

−

equalizer,

−

przewody połączeniowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Realizowanie
nagrań dźwiękowych na potrzeby spektakli teatralnych i imprez
estradowych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 7, 8, 11, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 6, 9, 10, 12, 13, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. c, 4. a, 5. d, 6. a, 7. b, 8. b, 9. a, 10. c, 11. a,
12. b, 13. a, 14. c, 15. a, 16. a, 17. b, 18. c, 19. a, 20. c.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Zdefiniować moduł multitrack

A

P

b

2.

Określić działanie funkcji autocue

B

P

c

3.

Określić działanie funkcji autopauza

B

P

c

4.

Zastosować multikor

C

PP

a

5.

Wymienić odtwarzacz z możliwością nadania
tytułów

B

P

d

6.

Ocenić zastosowanie kabiny otwartej

D

PP

a

7.

Rozróżnić szum na kasetach audio

B

P

b

8.

Wybrać urządzenie do poprawy dynamiki

B

P

b

9.

Zastosować funkcję redukcji szumu

C

PP

a

10.

Zastosować scenariusz teatralny do realizacji
dźwięku w spektaklu muzycznym

C

PP

c

11.

Wskazać poziom potencjometrów sumy
stereofonicznej

A

P

a

12.

Zaproponować typ monitorów odsłuchowych dla
wokalistów w produkcjach muzycznych

D

PP

b

13.

Zastosować konsoletę odsłuchową

C

PP

a

14.

Wskazać protokół sieciowy

B

P

c

15.

Wybrać urządzenie do konwersji standardu
niesymetrycznego na symetryczny

B

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

16.

Zdefiniować półplayback

A

P

a

17.

Nazwać narzędzie pracy realizatora dźwięku przy
realizacji spektakli muzycznych

A

P

c

18.

Wybrać ilość głośników dla zastosowań
teatralnych

B

P

c

19.

Wyjaśnić powód używania mikrofonu lavalier

B

P

a

20.

Porównać mikrofony dynamiczne do mikrofonów
pojemnościowych

C

PP

b

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 odpowiedzi. Tylko jedna jest
prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie stawiając w odpowiedniej rubryce znak X.
W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, odłóż jego rozwiązanie na
później i wróć do niego, gdy pozostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Moduł multitrack w edytorze audio jest programowym odpowiednikiem

a)

kompresora.

b)

magnetofonu wielościeżkowego.

c)

programowego miksera.

d)

crossovera.

2.

Funkcja Autocue w odtwarzaczu pozwala na

a)

odcięcie wysokich tonów z utworu.

b)

automatyczny podział nagrania przy trzysekundowej przerwie.

c)

rozpoczęcie odtwarzania utworu od pierwszego dźwięku.

d)

zatrzymanie odtwarzania po ostatnim dźwięku w utworze.

3.

Funkcja Autopauzy w odtwarzaczu powoduje

a)

automatyczne zatrzymanie odtwarzania przy trzysekundowej pauzie w nagraniu.

b)

automatyczne rozpoczęcie odtwarzania po trzech sekundach od naciśnięcia
przycisku PLAY.

c)

automatyczne zatrzymanie odtwarzania przed następnym utworem.

d)

automatyczny podział nagrania przy trzysekundowej przerwie.

4.

Multikor jest urządzeniem używanym do

a)

przesyłania wielu sygnałów sterujących za pomocą jednego wielożyłowego
przewodu.

b)

nagrywania dźwięku w systemie wielościeżkowym.

c)

wielokrotnego odtwarzania tego samego utworu muzycznego.

d)

miksownia kilku efektów dźwiękowych w tym samym czasie.

5.

Możliwość nadania tytułów nagraniom posiada odtwarzacz

a)

CD Audio.

b)

DVD.

c)

kaset audio.

d)

MiniDisc.

6.

Kabina akustyka otwarta zapewnia

a)

bezpośredni odsłuch ze sceny.

b)

odsłuch ze sceny za pomocą mikrofonów odsłuchowych i głośnika.

c)

optymalne warunki dla realizacji dźwięku w spektaklach muzycznych.

d)

większe pole obserwacji sceny teatralnej.

7.

Charakterystyczny dla nagrań z kaset magnetofonowych jest

a)

szum ze zmiennym poziomem.

b)

szum o stałym poziomie.

c)

różowy szum.

d)

biały szum.

8.

Do poprawy dynamiki nagrań z nośników analogowych w edytorach audio służy

a)

equalizer.

b)

kompresor.

c)

limiter.

d)

deesser.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

9.

Przy restauracji nagrań z nośników analogowych w edytorze audio w pierwszej
kolejności

a)

usuwany powinien być szum i zakłócenia.

b)

powinna być poprawiona dynamika nagrania.

c)

poprawiana powinna być charakterystyka częstotliwościowa.

d)

usuwane są odcinki ciszy przed i po nagraniu.

10.

W opisie realizatorskim scenariusza musi się znaleźć

a)

typ mikrofonów używanych w spektaklu.

b)

ilość przewodów mikrofonowych potrzebnych do realizacji spektaklu.

c)

numer odtwarzacza i numer utworu odtwarzanego od zaznaczonego miejscu.

d)

typ nośnika na którym nagrane są efekty.

11.

Poziom potencjometrów sumy stereofonicznej w konsolecie mikserskiej powinien
wynosić

a)

0dB.

b)

+3dB.

c)

–12dB.

d)

–3dB.

12.

Najczęściej stosowane monitory odsłuchowe na scenie dla wokalistów w teatralnych
produkcjach muzycznych to

a)

drum-fill.

b)

side-fill.

c)

podłogowe monitory odsłuchowe umieszczone na proscenium.

d)

podłogowe monitory odsłuchowe umieszczone z tyłu sceny.

13.

Realizacja dźwięku do monitorów odsłuchowych osobną konsoletą odsłuchową
stosowana jest w

a)

teatralnych produkcjach muzycznych.

b)

nagłośnieniach w salach klubowych.

c)

teatralnych produkcjach dramatycznych.

d)

produkcjach operowych.

14.

Komunikacja pomiędzy cyfrowymi urządzeniami do realizacji dźwięku odbywa się za
pomocą specjalnej wersji protokołu

a)

TCP/IP.

b)

HTTPS.

c)

NWLink.

d)

Ethernet.

15.

Urządzenie do zamiany sygnału niesymetrycznego na symetryczny nazywa się

a)

Direct box.

b)

Line Array.

c)

FOH.

d)

OH.

16.

Półplayback zawiera

a)

podkład muzyczny do wokalu.

b)

nagranie sekcji rytmicznej z wokalem.

c)

nagranie linii melodycznej utworu wokalnego.

d)

nagranie wokalu z samą sekcją rytmiczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

17.

Realizator podczas realizacji dźwięku w spektaklu muzycznym posługuje się

a)

partyturą.

b)

scenariuszem.

c)

riderem technicznym.

d)

zapisem nutowym.

18.

Minimalna liczba głośników w typowym rozmieszczeniu teatralnym wynosi

a)

4.

b)

5.

c)

6.

d)

8.

19.

Mikrofony lavalier w teatralnych produkcjach muzycznych są używane przede
wszystkim z powodu

a)

małych rozmiarów.

b)

koloru obudowy.

c)

charakterystyki przenoszenia.

d)

charakterystyki kierunkowej.

20.

W porównaniu do mikrofonów pojemnościowych mikrofony dynamiczne

a)

mają szersze pasmo przenoszenia.

b)

mają lepszą charakterystykę kierunkową.

c)

są bardziej odporne na przesterowanie.

d)

wymagają zasilania napięciem z baterii.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko:...........................................................................................

Realizowanie nagrań dźwiękowych na potrzeby spektakli teatralnych
i imprez estradowych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Realizowanie
nagrań dźwiękowych na potrzeby spektakli teatralnych i imprez
estradowych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru z których:

−

zadania 1, 3, 5, 6, 7, 9, 10, 12, 13, 14, 15, 18 ,19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 2, 4, 8, 11, 16, 17 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. c, 4. b, 5. a, 6. c, 7. b, 8. c, 9. b, 10. b, 11. c,
12. b, 13. c, 14. a, 15. c, 16. b, 17. c, 18. d, 19. a, 20. c.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Wybrać urządzenie do symulacji warunków
akustycznych

B

P

c

2.

Zastosować powermikser

C

PP

a

3.

Nazwać szum generowany przez analizator

A

P

c

4.

Zastosować equalizer

C

PP

b

5.

Wymienić zawartość ridera technicznego

B

P

a

6.

Określić maksymalny próg głośności podczas
imprez estradowych

A

P

c

7.

Zdefiniować fader

A

P

b

8.

Zdefiniować sposób połączenia konsolet dla
zwiększenia liczby kanałów

C

PP

c

9.

Nazwać napięcie z konsolety dla mikrofonów
pojemnościowych

A

P

b

10.

Zdefiniować sposób pracy w czasie prób

A

P

b

11.

Sklasyfikować procesory dynamiki

C

PP

c

12.

Wyjaśnić zasadę działania eliminatora

B

P

b

13.

Określić maksymalną odległość, na jaką można
przesłać sygnał przewodem symetrycznym

B

P

c

14.

Wybrać urządzenie zasilane napięciem Phantom

B

P

a

15.

Określić zastosowanie głośnikowych instalacji
wysokonapięciowych

B

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

16. Zastosować crossover

C

PP

b

17. Scharakteryzować monitor odsłuchowy drum-fill

C

PP

c

18. Wyjaśnić zjawisko sprzężenia akustycznego

B

P

d

19. Wyjaśnić znaczenie przełącznika BYPASS

B

P

a

20.

Wybrać miejsce usytuowania konsolety
mikserskiej przy obsłudze spektaklu muzycznego

B

P

c

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 odpowiedzi. Tylko jedna jest
prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie stawiając w odpowiedniej rubryce znak X.
W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, odłóż jego rozwiązanie na
później i wróć do niego, gdy pozostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Do odtworzenia na żywo warunków akustycznych w pomieszczeniach o różnej
charakterystyce akustycznej służy

a)

equalizer.

b)

kompresor.

c)

procesor efektów.

d)

multikor.

2.

Konsolety mikserskie ze zintegrowanym wzmacniaczem mają zastosowanie w

a)

realizacjach dźwięku w klubach i kawiarniach.

b)

teatrach dramatycznych.

c)

operach.

d)

teatralnych realizacjach muzycznych.

3.

Analizator widma akustycznego generuje

a)

szum biały.

b)

szum brązowy.

c)

szum różowy.

d)

stały sygnał 1kHz.

4.

Charakterystykę częstotliwościową sali można zniwelować stosując

a)

kompresor.

b)

equalizer.

c)

limiter.

d)

ekspander.

5.

Rider techniczny dla realizatora dźwięku zawiera

a)

spis wymagań dotyczących urządzeń potrzebnych do realizacji nagłośnienia.

b)

spis utworów wykonywanych w czasie koncertu.

c)

zapis nutowy utworów wykonywanych podczas koncertu.

d)

zapis czasów utworów wykonywanych podczas koncertu.

6.

Za maksymalny próg głośności podczas imprez estradowych przyjmuje się wartość

a)

80dB.

b)

100dB.

c)

110dB.

d)

150dB.

7.

Fader to określenie

a)

potencjometru czułości wejścia kanału konsolety mikserskiej.

b)

potencjometru poziomu głośności kanału, podgrupy lub sumy stereofonicznej
w konsolecie mikserskiej.

c)

potencjometru pozycjonującego dźwięk w panoramie stereofonicznej.

d)

potencjometru sekcji AUX w konsolecie mikserskiej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

8.

Zwiększenie liczby kanałów uzyskuje się poprzez zwiększenie liczby konsolet, które
łączy się

a)

szeregowo.

b)

równolegle.

c)

kaskadowo.

d)

w mostek.

9.

Napięcie zasilające z konsolety mikrofony pojemnościowe nosi nazwę

a)

Eagle.

b)

Phantom.

c)

Overhead.

d)

Post.

10.

Próby teatralne służą realizatorowi do

a)

nagrywania materiału dźwiękowego dla reżysera.

b)

wypracowania procedury realizacji dźwięku.

c)

nagrania efektów dźwiękowych.

d)

montażu efektów dźwiękowych.

11.

Do procesorów dynamiki zaliczamy

a)

equalizer.

b)

direct box.

c)

ekspander.

d)

multikor.

12.

Zasada działania eliminatora sprzężeń akustycznych polega na

a)

wyrównaniu charakterystyki częstotliwościowej pomieszczenia.

b)

tłumieniu bardzo wąskiej części pasma akustycznego.

c)

wzmocnieniu wysokich częstotliwości.

d)

tłumieniu częstotliwości 1kHz i 15kHz.

13.

Maksymalna odległość. na jaką można przesłać sygnał przewodem symetrycznym
wynosi

a)

50 metrów.

b)

75 metrów.

c)

100 metrów.

d)

200 metrów.

14.

Napięciem 48V z konsolety mikserskiej można zasilić urządzenie

a)

direct box.

b)

equalizer.

c)

analizator widma akustycznego.

d)

multikor.

15.

Instalacje głośnikowe wysokonapięciowe są stosowane dla

a)

dostosowania impedancji głośników.

b)

wyrównania dynamiki sygnału.

c)

zapobieżenia stratom mocy w długich liniach głośnikowych.

d)

dopasowania prądowego wzmacniacza mocy i głośnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

16.

Crossover służy do

a)

przesyłania sygnału na duże odległości.

b)

podziału częstotliwości pasma akustycznego.

c)

zestrojenia odbiornika i nadajnika w zestawie bezprzewodowym.

d)

zapobiegania przesterowaniu na wejściu wzmacniacza mocy.

17.

Monitor odsłuchowy drum-fill musi się charakteryzować

a)

niewielkim rozmiarem.

b)

przenoszeniem tylko niskiego zakresu pasma akustycznego.

c)

dużą mocą. wysoką dynamiką i dobrym odtwarzaniem niskich tonów.

d)

podwyższoną odpornością mechaniczną.

18.

Sprzężenia akustyczne w realizacjach estradowych występują najczęściej między

a)

mikrofonem a konsoletą mikserską.

b)

dwoma mikrofonami znajdującymi się w bliskiej odległości.

c)

instrumentem klawiszowym a monitorem odsłuchowym.

d)

mikrofonem a monitorem odsłuchowym.

19.

Przełącznik Bypass w urządzeniach służy do

a)

pominięcia przez sygnał wszystkich elementów regulacyjnych.

b)

stłumienia sygnału o 10dB.

c)

włączenia filtra dolnoprzepustowego.

d)

przekształcenia sygnału stereofonicznego w monofoniczny.

20.

Najlepszym miejscem dla konsolety mikserskiej przy obsłudze spektaklu muzycznego
jest

a)

dźwiękoszczelna kabina akustyka.

b)

kabina akustyka typu otwartego.

c)

tył widowni.

d)

kulisa przy scenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko:...........................................................................................

Realizowanie nagrań dźwiękowych na potrzeby spektakli teatralnych
i imprez estradowych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

7. LITERATURA

1.

Urbański B.: Elektroakustyka w pytaniach i odpowiedziach – dżwięk…. płyta….
taśma….. WN-T, Warszawa 1984.

2.

Sereda J.: Elektroakustyka na scenie i estradzie. WKiŁ, Warszawa 1977

3.

Sztekmiler K.: Podstawy nagłaśniania i realizacji nagrań – podręcznik dla akustyków.
Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2003.

Strony internetowe:

4.

http://www.teatrroma.pl/

5.

http://www.soundcraft.com/

6.

http://www.phonic.com/

7.

http://www.slsloudspeakers.com/

8.

http://www.turbosound.com/

9.

http://www.sabine.com/

10.

http://www.piosenkarze.pl/

11.

http://www.shure.com/

Strony internetowe z dnia 30.09.2007r.