„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Gabriela Cyngler
Posługiwanie się dokumentacją techniczną
813[01].O1.02
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr inż. Małgorzata Kapusta
mgr Agnieszka Taborek
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Gabriela Cyngler
Konsultacja:
mgr inż. Gabriela Poloczek
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 813[01].O1.02
„Posługiwanie się dokumentacją techniczną”, zawartego w modułowym programie nauczania
dla zawodu operator urządzeń przemysłu ceramicznego.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
5
3. Cele kształcenia
6
4. Przykładowe scenariusze zajęć
7
5. Ćwiczenia
11
5.1. Normalizacja w rysunku technicznym maszynowym. Przybory i materiały
rysunkowe
11
5.1.1. Ćwiczenia
11
5.2. Rzutowanie. Przekroje i widoki
14
5.2.1. Ćwiczenia
14
5.3. Wymiarowanie
17
5.3.1. Ćwiczenia
17
5.4. Oznaczenia dodatkowe na rysunkach
20
5.4.1. Ćwiczenia
20
5.5. Rysunki maszynowe i inne. Dokumentacja techniczna
23
5.5.1. Ćwiczenia
23
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
26
7. Literatura
40
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela „Posługiwanie się dokumentacją
techniczną”, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej
w zawodzie operator urządzeń przemysłu ceramicznego 813[01].
W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne,
−
cele kształcenia– wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
−
ewaluację osiągnięć ucznia,
−
wykaz literatury, z jakiej można korzystać podczas zajęć.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem:
−
pokazu z objaśnieniem,
−
metody tekstu przewodniego,
−
metody projektów,
−
ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia ewaluacji osiągnięć ucznia, nauczyciel może posłużyć się
zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego rodzaju
zadania.
W tym rozdziale podano również:
−
plan testu w formie tabelarycznej,
−
punktacje zadań,
−
propozycje norm wymagań,
−
instrukcję dla nauczyciela,
−
instrukcję dla ucznia,
−
kartę odpowiedzi,
−
zestaw zadań testowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat układu jednostek modułowych
813[01].O1
Techniczne podstawy zawodu
813[01].O1.02
Posługiwanie się dokumentacją
techniczną
813[01].O1.03
Stosowanie materiałów
konstrukcyjnych i narzędziowych
813[01].O1.06
Stosowanie podstawowych technik
wytwarzania części maszyn
813[01].O1.01
Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska
813[01].O1.04
Rozpoznawanie elementów maszyn
i mechanizmów
813[01].O1.05
Analizowanie układów elektrycznych
i automatyki przemysłowej
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
obsługiwać komputer na poziomie podstawowym,
−
korzystać z różnych źródeł informacji,
−
selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje,
−
zorganizować miejsce pracy,
−
pracować samodzielnie i w zespole,
−
oceniać własne możliwości sprostania wymaganiom stanowiska pracy i wybranego
zawodu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
–
wyjaśnić znaczenie normalizacji w rysunku w technice,
–
skorzystać z norm rysunku technicznego,
–
scharakteryzować przyrządy i materiały do szkicowania,
–
wykonać szkice figur płaskich w rzutach prostokątnych,
–
wykonać szkice brył geometrycznych w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych,
–
przedstawić element w koniecznej ilości rzutów,
–
wykonać szkice typowych części maszyn,
–
zwymiarować szkice części maszyn,
–
odczytać rysunki maszynowe,
–
odczytać uproszczenia rysunkowe,
–
wykonać rysunki typowych elementów maszyn,
–
rozróżnić rysunki techniczne,
–
odczytać schemat kinematyczny maszyny lub urządzenia wykorzystywanego w
procesach ceramicznych,
–
odczytać schematy układów hydraulicznych i pneumatycznych,
–
odczytać dokumentację techniczną, dokumentację konstrukcyjną
i technologiczną,
–
określić na podstawie dokumentacji technicznej elementy składowe maszyny lub
urządzenia,
–
korzystać z różnych źródeł informacji.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca
……………………………………………….
Modułowy program nauczania:
Operator urządzeń przemysłu ceramicznego 813[01]
Moduł:
Techniczne podstawy zawodu 813[01].O1
Jednostka modułowa:
Posługiwanie się dokumentacją techniczną 813[01].O1.02
Temat: Wykonywanie szkiców typowych części maszyn.
Cel ogólny: Zapoznanie uczniów z typowymi częściami maszyn i wykształcenie umiejętności
wykonania szkiców technicznych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–
rozpoznać typowe części maszyn,
–
wykonać szkic techniczny typowych części maszyn.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
–
organizowania i planowania pracy,
Metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenie praktyczne.
Środki dydaktyczne:
–
Poradnik dla ucznia,
–
brystol i przybory rysunkowe,
–
literatura wskazana przez nauczyciela.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
–
praca indywidualna.
Czas: 60 minut.
Uczestnicy:
–
uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej kształcącej w zawodzie operator urządzeń
przemysłu ceramicznego.
Przebieg zajęć:
Część wprowadzająca:
Nauczyciel przedstawia zasady pracy na zajęciach, zwraca uwagę na organizację miejsca
pracy kreślarza. Uczniowie przygotowują swoje miejsce pracy (mocują arkusz brystolu,
porządkują przybory rysunkowe). Nauczyciel rozdaje dla każdego ucznia przygotowane
pomoce dydaktyczne: bryłę geometryczną, element łączeniowy np. śrubę, nakrętkę, nit,
łożysko.
Zadanie dla uczniów:
–
wykonaj w dimetrii ukośnej, szkic bryły geometrycznej oraz szkic elementu
łączeniowego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
Część realizacyjna:
1. Uczniowie wykonują ćwiczenia na swoich stanowiskach.
2. Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów – doradza, koryguje.
3. Uczniowie prezentują swoje rysunki.
Część podsumowująca
1. Nauczyciel wybiera najlepsze rysunki i wystawia oceny.
2. Nauczyciel podsumowuje pracę klasy.
Sposób uzyskiwania informacji zwrotnej po zakończonych zajęciach:
–
anonimowe ankiety dotyczące oceny zajęć i trudności podczas realizowania zadania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca
……………………………………………….
Modułowy program nauczania:
Operator urządzeń przemysłu ceramicznego 813[01]
Moduł:
Techniczne podstawy zawodu 813[01].O1
Jednostka modułowa:
Posługiwanie się dokumentacją techniczną 813[01].O1.02
Temat: Przedstawianie elementów w koniecznej ilości rzutów.
Cel ogólny: Zapoznanie uczniów ze sposobem rzutowania prostokątnego i metodą koniecznej
ilości rzutów.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–
wyjaśnić na czym polega rzutowanie prostokątne,
–
określić nazwy rzutni,
–
wyjaśnić zasadę optymalizacji ilości rzutów elementów,
–
samodzielnie rysować rzuty elementów.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
–
organizowania i planowania pracy,
–
prezentacji efektów swojej prac.
Metody nauczania–uczenia się:
–
burza mózgów,
–
ćwiczenie praktyczne,
–
pokaz z objaśnieniem.
Środki dydaktyczne:
–
bryły geometryczne,
–
literatura wskazana przez nauczyciela.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
–
praca indywidualna,
–
praca w zespołach 2–4 osobowych.
Czas: 60 minut.
Uczestnicy:
–
uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej kształcącej w zawodzie operator urządzeń
przemysłu ceramicznego
Przebieg zajęć:
Część wprowadzająca:
1. Nauczyciel przedstawia zasady pracy na zajęciach, dzieli uczestników na zespoły
i przydziela każdemu zespołowi zadania, rozdaje każdemu zespołowi różnorodne bryły
geometryczne, brystol i przybory rysunkowe; każdy zespół wybiera przewodniczącego.
Zadania dla każdego zespołu:
–
wybrać bryłę, dla której jeden rzut będzie jednoznacznym zapisem jej kształtu,
–
wybrać bryłę, dla której należy wykonać dwa rzuty, aby oddać jej kształt,
–
wybrać bryłę, dla której konieczne jest wykonanie trzech rzutów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
2. Burza mózgów – Analiza otrzymanych brył. Która bryła spełnia wymogi polecenia
pierwszego zadania? Która – drugiego zadania? Która trzeciego zadania? Dlaczego taka
decyzja? Co oznacza termin: optymalizacja ilości rzutów?
Część realizacyjna:
1. Uczniowie pracują indywidualnie; starannie wykonują rysunki techniczne rzutów brył.
2. Uczniowie dokonują samooceny i oceny merytorycznej pracy współczłonków grupy
i wybierają najlepsze prace.
3. Każda grupa prezentuje swoje najlepsze pracę.
4. Nauczyciel podsumowuje pracę poszczególnych zespołów.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
5. ĆWICZENIA
5.1. Normalizacja w rysunku technicznym maszynowym.
Przybory i materiały rysunkowe
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenia 1
Rozdziel normy do odpowiednich pól. Zwróć uwagę na opis zawartości pól.
EN–99/M–1234–03; PN–EN–2003/E–2345; PN–86/B–2468; ISO–2003/M–0112;
PN EN/87/M–2112; BN–99/E–0034–01; ISO–98/B–0245; PN–77/B–2099; EN 2000/E–0099.
Wskazówki do realizacji
Przed rozpoczęciem zadania nauczyciel aktywizuje uczniów do dyskusji o znaczeniu
normalizacji oraz o różnych rodzajach norm. przypomniana zostaje zasada oznaczania norm.
Następnie uczniowie pracują indywidualnie. Pierwszych pięciu uczniów przedstawia
wykonanie pracy nauczycielowi i otrzymuje oceny. Po upływie wyznaczonego czasu,
pozostali uczniowie prezentują swoją pracę. Czas wykonania 10 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować znaczenie symboli literowych norm,
2) przyporządkować symbole do odpowiednich pól,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
burza mózgów,
−
ćwiczenie praktyczne.
Normy europejskie
Normy polskie
Normy
międzynarodowe
Normy europejskie
obowiązujące
w Polsce
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
Środki dydaktyczne:
−
Poradnik dla ucznia,
−
arkusz z zadaniem,
−
literatura wskazana przez nauczyciela.
Ćwiczenia 2
Do wykonywania opisów rysunków technicznych stosowane jest pismo techniczne.
Na rysunku pokazano wzory liter i cyfr oraz niektórych znaków pisma rodzaju B pochyłego,
zgodnie z normą PN-80/N-01606. Zapisz na otrzymanym papierze milimetrowym swoje dane
osobowe: imię i nazwisko; data urodzenia; miejsce urodzenia; adres zamieszkania. Pamiętaj
o zastosowaniu odpowiednich przyborów rysunkowych.
Rysunek do ćwiczenia. Wzory pisma technicznego rodzaju B pochyłego [4, s. 13]
Wskazówki do realizacji
Na wstępie nauczyciel przypomina uczniom o obowiązku zorganizowania miejsca pracy:
zamocowaniu papieru milimetrowego; przygotowaniu odpowiednich przyborów do realizacji
zadania; sprawdzeniu oświetlenia na stanowisku pracy. Przypomina o potrzebie właściwego
rozmieszczenia tekstu na papierze milimetrowym i o staranności w pracy.
Uczniowie pracują indywidualnie Po upływie czasu, uczniowie kolejno prezentują efekty
ćwiczenia i otrzymują ocenę. Czas wykonania 45 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokładnie przeanalizować rysunek,
2) rozplanować na papierze milimetrowym rozmieszczenie zapisów,
3) wpisać swoje dane osobowe,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Środki dydaktyczne:
−
treść zadania dla każdego ucznia,
−
jeden arkusz papieru milimetrowego formatu A
4
,
−
przybory rysunkowe,
−
notatnik.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
5.2. Rzutowanie. Przekroje i widoki
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenia 1
Wykonaj rzutowanie prostokątne trójkąta prostokątnego równoległego do rzutni
poziomej, którego przeciwprostokątna jest równoległa do rzutni pionowej. Wymiary
przyprostokątnych wynoszą: a = 5 cm, b = 6 cm.
Wskazówki do realizacji
Przed rozpoczęciem zadania należy przypomnieć zasady rzutowania prostokątnego.
Uczniowie powinni zorganizować miejsce pracy: przymocować brystol; dobrać odpowiednie
przybory do rysowania; zwrócić uwagę na właściwe oświetlenie stanowiska pracy.
Po upływie wyznaczonego czasu na wykonanie ćwiczenia uczniowie przedstawiają
rozwiązanie zadania. Następnie porządkują stanowisko pracy. Czas wykonania zadania
45 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) narysować układ rozwinięty (płaski) rzutni I, II, III,
2) narysować trójkąt zgodnie z zaleceniami w ćwiczeniu,
3) wykonać rzuty trójkąta na trzy rzutnie,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
brystol formatu A4,
−
przybory do rysowania,
−
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenia 2
Wykonaj rzutowanie prostokątne walca, którego podstawa jest równoległa do rzutni
bocznej. Promień podstawy walca r = 1,5 cm; wysokość walca h = 7 cm.
Wskazówki do realizacji
Przed rozpoczęciem zadania należy przypomnieć zasady rzutowania prostokątnego.
Uczniowie powinni zorganizować miejsce pracy: przymocować brystol; dobrać odpowiednie
przybory do rysowania; zwrócić uwagę na właściwe oświetlenie stanowiska pracy..
Po upływie wyznaczonego czasu na wykonanie ćwiczenia uczniowie przedstawiają
rozwiązanie zadania. Następnie porządkują stanowisko pracy. Czas wykonania zadania
45 minut.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) narysować układ rozwinięty (płaski) rzutni I, II, III,
2) narysować trójkąt zgodnie z zaleceniami w ćwiczeniu,
3) wykonać rzuty trójkąta na trzy rzutnie,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
brystol formatu A
4
,
−
przybory do rysowania,
−
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenia 3
Wykonaj dimetrię ukośną sześcianu o boku a = 10 cm.
Wskazówki do realizacji
Przed rozpoczęciem zadania należy przypomnieć zasady rysowania przedmiotów
w dimetrii ukośnej. Uczniowie powinni zorganizować miejsce pracy: przymocować brystol;
dobrać odpowiednie przybory do rysowania; zwrócić uwagę na właściwe oświetlenie
stanowiska pracy.
Po upływie wyznaczonego czasu na wykonanie ćwiczenia uczniowie przedstawiają
rozwiązanie zadania. Następnie porządkują stanowisko pracy. Czas wykonania zadania
20 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) naszkicować układ osi współrzędnych dimetrii ukośnej,
2) narysować sześcian w układzie z zachowaniem wartości skrótów,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
brystol formatu A
4
,
−
przybory do rysowania,
−
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenia 4
Wykonaj przekrój walca płaszczyzną, na której leży wysokość walca. Wymiary walca:
promień podstawy r = 3 cm; wysokość walca h = 12 cm.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
Wskazówki do realizacji
Przed rozpoczęciem zadania należy przypomnieć zasady wykonywania przekroju..
Uczniowie powinni zorganizować miejsce pracy: przymocować brystol; dobrać odpowiednie
przybory do rysowania; zwrócić uwagę na właściwe oświetlenie stanowiska pracy.
Po upływie wyznaczonego czasu na wykonanie ćwiczenia uczniowie przedstawiają
rozwiązanie zadania. Następnie porządkują stanowisko pracy. Czas wykonania zadania
20 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) naszkicować walec zachowując jego parametry (wymiary),
2) zastosować zasady wykonywania przekroju,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
brystol formatu A
4
,
−
przybory do rysowania,
−
Poradnik dla ucznia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
5.3. Wymiarowanie
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenia 1
Wskaż zasady wymiarowania, które zostały zastosowane przy wymiarowaniu przedmiotu
przedstawionego na rysunku.
Rysunek do ćwiczenia 1
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel w formie repetytorium, przypomina
wiadomości o: elementach wymiarowania; zasadach obowiązujących przy wymiarowaniu.
Uczniowie pracują indywidualnie. Uczniowie wybrani przez nauczyciela, kolejno prezentują
rozwiązania. Czas wykonania 10 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przypomnieć sobie jakie są zasady wymiarowania,
2) przeanalizować dokładnie sposób zwymiarowania zastosowany na rysunku,
3) zapisać zastosowane zasady,
4) zaprezentować ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
arkusz z zadaniem,
−
notatnik,
−
Poradnik dla ucznia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
Ćwiczenia 2
Zwymiarować przedmiot przedstawiony na rysunku i opisać zastosowane zasady
wymiarowania. Przedmiot jest płaski o grubości 3 mm.
Rysunek do ćwiczenia 2
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel w formie repetytorium, przypomina
wiadomości o: elementach wymiarowania; zasadach obowiązujących przy wymiarowaniu.
Uczniowie pracują indywidualnie. Uczniowie wybrani przez nauczyciela, kolejno prezentują
zadanie. Czas wykonania 25 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować rysunek przedstawiony w ćwiczeniu,
2) przypomnieć sobie zasady wymiarowania,
3) przypomnieć sobie znaki wymiarowe,
4) dobrać odpowiednie zasady wymiarowania i zastosować je,
5) zaprezentować ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
arkusz z zadaniem,
−
przybory rysunkowe,
−
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenia 3
Oceń poprawność zastosowania zasad wymiarowania w dwóch zamieszczonych
w ćwiczeniu przypadkach. Uzasadnij swoja ocenę i dokonaj poprawy wymiarowania
przedmiotów.
Rysunek do ćwiczenia 3
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel w formie repetytorium, przypomina
wiadomości o zasadach obowiązujących przy wymiarowaniu. Uczniowie pracują
indywidualnie. Przedstawiają nową wersję zwymiarowanego prawidłowo rysunku
z uzasadnieniem decyzji. Pięciu uczniów, którzy najszybciej wykonają zadanie, przedstawiają
do sprawdzenia nauczycielowi wynik ćwiczenia. Otrzymują oceny za rozwiązane zadanie.
Po upływie wyznaczonego czasu na wykonanie ćwiczenia pozostali uczniowie przedstawiają
rozwiązanie zadania. Czas wykonania zadania 25 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować rysunki,
2) ocenić sposób zwymiarowania przedmiotów,
3) dokonać korekty,
4) narysować przedmioty i prawidłowo je zwymiarować,
5) zaprezentować ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
brystol,
−
przybory do rysowania,
−
Poradnik dla ucznia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
5.4. Oznaczenia dodatkowe na rysunkach
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenia 1
Wyjaśnij znaczenie dodatkowych oznaczeń znajdujących się na rysunkach 1, 2, 3, 4
w procesie wykonywania przedmiotów.
Rys. 1. do ćwiczenia 1
Rys. 2. do ćwiczenia 1
Rys. 3. do ćwiczenia 1
Rys. 4. do ćwiczenia 1
Wskazówki do realizacji
Ćwiczenia poprzedza dyskusja na temat dodatkowych oznaczeń stosowanych na
rysunkach technicznych. Uczniowie rysują na papierze zapamiętane symbole oznaczeń.
Uczniowie pracują indywidualnie Po zakończeniu ćwiczenia uczniowie prezentują swoją
pracę. Czas wykonania 25 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przypomnieć sobie symbole graficzne dodatkowych oznaczeń stosowane na rysunkach,
2) rozpoznać symbole na rysunkach,
3) określić znaczenie symboli dla procesy wykonania przedmiotów,
4) zaprezentować ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia,
−
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
arkusz z zadaniem,
−
Poradnik dla ucznia,
−
papier, mazaki,
−
literatura wskazana przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Ćwiczenia 2
Przeanalizuj rysunek i określ: wartość nominalną wymiaru; odchyłkę dolną; odchyłkę
górną; tolerancję wymiaru; wymiar graniczny dolny; wymiar graniczny górny.
Rysunek do ćwiczenia 2
Wskazówki do realizacji
Uczniowie pracują w indywidualnie. Pierwszych pięciu uczniów przedstawia wynik
obliczeń z uzasadnieniem do oceny nauczycielowi. Po upływie czasu pracy pozostali
uczniowie prezentują się. Czas przygotowania 10 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przypomnieć sobie na czym polega tolerowanie wymiaru i jak się je oznacza,
2) odnaleźć w poradniku poznane wzory i zastosować je,
3) zaprezentować ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
arkusz z zadaniem,
−
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenia 3
Na rysunku przedstawiono część przedmiotu. Zaznacz stosując poznane symbole
oznaczeń dodatkowych: odchyłkę okrągłości części rzędu 0,1 mm i chropowatości
powierzchni R
a
= 3,6 µm.
Rysunek do ćwiczenia 3
Wskazówki do realizacji
Uczniowie pracują indywidualnie. Uczniowie, wybrani przez nauczyciela, kolejno
prezentują rozwiązania. Czas wykonania 10 minut.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przypomnieć sobie oznaczenia odchyłek i chropowatości,
2) narysować w odpowiednich miejscach na rysunku wymagane oznaczenia,
3) zaprezentować ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
arkusz z zadaniem,
−
Poradnik dla ucznia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
5.5. Rysunki maszynowe i inne. Dokumentacja techniczna
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenia 1
Rysunki przedstawiają sprężynę śrubową spiralną. Przyporządkuj rysunkom odpowiednie
nazwy: rysunek uproszczony; rysunek szczegółowy; rysunek schematyczny i uzasadnij swoją
decyzję. Wykonaj szkic sprężyny w uproszczeniu.
Rysunek do ćwiczenia 1
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel w ramach repetytorium przypomina jakie są rodzaje rysunków technicznych.
Uczniowie pracują w indywidualnie. Po zakończeniu pracy przeprowadzają dyskusję. Czas
wykonania 10 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przypomnieć sobie na czym polega podział rysunków na szczegółowe, uproszczone
i schematyczne,
2) rozpoznać rysunki,
3) przyporządkować nazwy rysunkom,
4) wykonać szkic sprężyny w uproszczeniu,
5) zaprezentować ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
arkusz z zadaniem,
−
Poradnik dla ucznia,
−
literatura wskazana przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
Ćwiczenia 2
Przeanalizuj rysunek kinematyczny urządzenia i wskaż zespoły mechanizmów, których
schematy są na rysunku – zaznacz je w kółku i opisz ich budowę.
Wykonaj szkic zespołu napędowego urządzenia.
Rysunek do ćwiczenia 2
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel przypomina co to jest rysunek kinematyczny. Dzieli klasę na 5 grup.
Uczniowie odszukują w „Poradniku dla ucznia” rysunki przedstawiające schematy
mechanizmów. Zaznaczają na rysunku kinematycznym zauważone schematy mechanizmów.
Każda grupa przedstawia odczytaną budowę przyporządkowanego jej schematu mechanizmu.
Po zakończeniu pracy przeprowadzają dyskusję. Czas wykonania 45 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) odszukać na schemacie kinematycznym zespoły mechanizmów składowych,
2) odnaleźć w Poradniku poznane schematy mechanizmów,
3) przyporządkować schematy do zaznaczonych zespól mechanizmów,
4) rozpoznać elementy budowy mechanizmów,
5) wykonać szkic zespołu napędowego urządzenia,
6) zaprezentować ćwiczenie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
poszukiwanie informacji, ćwiczenia,
−
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
arkusz z zadaniem,
−
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenia 3
Na rysunku przedstawiono schemat technologiczny procesu automatycznego ważenia
surowca. Przeanalizuj schemat. Opisz urządzenia uczestniczą w procesie automatycznego
ważenia surowca oraz przebieg procesu automatycznego ważenia surowca.
Rysunek do ćwiczenia 3
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel w ramach repetytorium przypomina o pojęciu schematu technologicznego.
Uczniowie pracują w indywidualnie. Po zakończeniu pracy przeprowadzają dyskusję. Czas
przygotowania 20 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować schemat i rozpoznać urządzenia zaznaczone na nim,
2) odczytać zasadę działania procesu ważenia surowca,
3) zaprezentować ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
arkusz z zadaniem,
−
Poradnik dla ucznia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Posługiwanie się dokumentacją
techniczną”
Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1–15 są poziomu podstawowego,
−
zadania 16–20 są poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań,
−
dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. d, 3. d, 4. d, 5. c, 6. c 7. c, 8. a, 9. d, 10. a, 11. d,
12. b, 13. a, 14. b, 15. b, 16. a, 17. b, 18. b, 19. c, 20. b.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Wskazać instytucję prowadzącą w Polsce
prace normalizacyjne
A
P
b
2
Określić informację zaszyfrowaną w opisie
normy
B
P
d
3
Rozpoznać rodzaj normy
A
P
d
4
Rozpoznać normatywną symbolikę wielkości
formatów arkuszy
A
P
d
5
Rozpoznać właściwy zapis podziałki
B
P
c
6
Określić przybory rysunkowe
A
P
c
7
Określić wielość formatu arkusza w stosunku
do innego arkusza
B
P
c
8
Rozpoznać rodzaj rysunku technicznego
B
P
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
9. Określić rodzaj rzutu prostokątnego
B
P
d
10
Zakwalifikować dane połączenie do właściwej
grupy
B
P
a
11
Rozpoznać rodzaj połączenia po oznaczeniu na
rysunku technicznym
B
P
d
12 Rozpoznać symbol gwintu
B
P
b
13 Określić funkcje zespołu mechanizmu
B
P
a
14 Odczytać uproszczenie rysunkowe sprzęgła
B
P
b
15 Odczytać uproszczenie rysunkowe przekładni
B
P
b
16
Określić działanie zespołu mechanizmu na
podstawie schematów kinematycznych
C
PP
a
17 Określić obraz rzutu
C
PP
b
18 Odczytać uproszczenie rysunkowe hamulca
C
PP
b
19
Wskazać rodzaj układu na podstawie danego
zespołu mechanizmowego
C
PP
c
20 Odczytać rysunek technologiczny.
C
PP
b
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. 5 minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących posługiwania się dokumentacją techniczną.
Wszystkie zadania są zadaniami wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest
prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: zaznacz prawidłową
odpowiedź X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).
6. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część– poziom podstawowy,
II część – poziom ponadpodstawowy.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
9. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
−
instrukcja,
−
zestaw zadań testowych,
−
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. W Polsce prace normalizacyjne prowadzi
a) parlament.
b) PKNM i J.
c) sejm.
d) rząd.
2. W numerze normy PN-82/M-01158, zapis 82 oznacza
a) normę dotyczącą przemysłu maszynowego.
b) kolejny numer normy w dziale branżowym.
c) skrót nazwy Polska Norma.
d) rok zatwierdzenia normy.
3. Nowa norma europejska ma symbol
a) PN-EN
.
b) ISO.
c) PN
.
d) EN
.
4. Formaty zwykłe arkuszy oznacza się
a) A
1
, B
2
, C
3
, D
4
.
b) A
0
, A
1
, B
0
, B
1
.
c) A, B, A4, B4.
d) A
1
, A
3
, A
0
, A
2
.
5. Do podziałek pomniejszających nie należą podziałki
a) 1:2, 50:1, 1:1.
b) 20:1, 5:1, 1:100.
c) 1:10, 1:100, 1:50.
d) 1:100, 1:50, 20:1, 1:1.
6. Do przyborów rysunkowych należą
a) kredka, ołówek, gumka, rapidograf.
b) linijka, pióro „Redis”, kalka techniczna, długopis.
c) ołówek z grafitem HB, pióro „Redis”, kątomierz.
d) ekierka, cyrkiel, linijka, mazak.
7. Format A
2
jest krotnością formatu A
4
. Wartość krotności wynosi
a) 2.
b) 3.
c) 4.
d) 8.
8. Rysunek techniczny przedstawiający jedną część, to rysunek
a) części.
b) częściowy.
c) zestawczy.
d) złożeniowy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
9. Rzut prostokątny przedmiotu na rzutnię I, to rzut
a) pionowy.
b) boczny.
c) prawy.
d) poziomy.
10. Połączenia spawane, to połączenia
a) nierozłączne.
b) termiczne.
c) plastyczne.
d) rozłączne.
11. Na rysunku przedstawiono połączenie
a) zgrzewane.
b) spawane.
c) kołkowe.
d) nitowe.
12. M8-6H, to symbol
a) gwintu zewnętrznego.
b) gwintu wewnętrznego.
c) spoiny.
d) lutu.
13. Mechanizm zapadkowy służy do przekształcenia ruchu
a) ciągłego na przerywany.
b) przerywanego na ciągły.
c) liniowego na obrotowy.
d) obrotowego na liniowy.
14. Symbol przedstawiony na rysunku oznacza
a) przekładnię.
b) sprzęgło.
c) hamulec.
d) łożysko.
15. Na schemacie przekładni pasowej jest stosowany
a) pas płaski.
b) pas okrągły.
c) łańcuch.
d) pas klinowy.
16. Zamianę ciągłego ruchu obrotowego korby r na przerywany ruch obrotowy krzyża
umożliwia
a) krzyż maltański.
b) mechanizm krzywkowy.
c) mechanizm kulisty.
d) mechanizm korbowy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
17. Obrazem rzutu na rzutnię II, trójkąta prostokątnego przedstawionego na rysunku,
położonego równolegle do rzutni II, jest
a) przyprostokątna a.
c
b) trójkąt prostokątny.
b
c) przeciwprostokątna c.
d) przyprostokątna b.
a
18. Elementy przedstawione na rysunku, to hamulce
a) szczękowe.
b) płytowe.
c) taśmowe.
d) stożkowe.
19. Przekładnia pasowa jest elementem układu
a) sterowniczego.
b) regulacyjnego.
c) napędowego.
d) zabezpieczeń.
20. Na rysunku technologicznym przedstawiony jest proces
a) rozdrabniania surowców plastycznych.
b) rozdrabniania surowców schudzających.
c) przygotowania mas plastycznych.
d) mielenia surowców plastycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko: ..........................................................................................................................
Posługiwanie się dokumentacją techniczną
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Posługiwanie się dokumentacją
techniczną”
Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1–15 są poziomu podstawowego,
−
zadania 16–20 są poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:
–
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
–
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
–
dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
–
bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 5 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. a, 3. a, 4. c, 5. b, 6. b 7. d, 8. b, 9. a, 10. a, 11. c,
12. b 13. d, 14. a, 15. d, 16. d, 17. b, 18. a, 19. c, 20. c.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Określić obszar obowiązywania normy z jej
symbolu literowego
A
P
d
2
Określić informację zaszyfrowaną w opisie
normy
B
P
a
3
Rozpoznać rodzaje norm
A
P
a
4
Rozpoznać normatywną symbolikę wielkości
formatów arkuszy
B
P
c
5
Rozpoznać właściwy zapis podziałki
B
P
b
6
Określić właściwy przybór rysunkowy
B
P
b
7
Określić wielkość formatu arkusza
w stosunku do innego arkusza
A
P
d
8
Rozpoznać rodzaj rysunku technicznego
B
P
b
9
Określić wartość skrócenia w dimetrii
B
P
a
10
Zakwalifikować dane połączenie do
właściwej grupy
B
P
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
11
Rozpoznać rodzaj połączenia po oznaczeniu
na rysunku technicznym
A
P
c
12 Rozpoznać symbol tolerowania wymiarów
B
P
b
13 Rozpoznać symbol odchyłki
B
P
d
14 Odczytać uproszczenie rysunkowe wału
B
P
a
15 Odczytać rysunek schematyczny przekładni
A
P
d
16
Odczytać działanie elementu zastosowanego
w mechanizmie używanym na schemacie
kinematycznym
C
PP
d
17 Określić obraz rzutu
C
PP
b
18 Odczytać rysunek schematyczny
C
PP
a
19
Przyporządkować przekładnię do właściwego
układu
C
PP
c
20 Odczytać rysunek technologiczny.
C
PP
c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Pięć minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących posługiwania się dokumentacją techniczną.
Wszystkie zadania są zadaniami wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest
prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: zaznacz prawidłową
odpowiedź X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).
6. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część– poziom podstawowy,
II część – poziom ponadpodstawowy.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
9. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
−
instrukcja,
−
zestaw zadań testowych,
−
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Nowa norma europejska przyjęta przez Polskę jako obowiązująca ma oznaczenie
a) PN.
b) ISO.
c) EN.
d) PN-EN.
2. W numerze normy PN-82/M-01158, zapis M oznacza normę
a) dotyczącą przemysłu maszynowego.
b) branżową
c) międzynarodową.
d) rysunku schematycznego
3. Norma „Rysunek techniczny” wydana przez PKNM i J jest normą
a) obowiązującą
.
b) dobrowolną.
c) branżową
.
d) zadeklarowaną.
4. Formaty zwykłe arkuszy nie oznacza się
a) A
1
, A
2
, A
3
, A
4
.
b) A
0
, A
1
, A
3
, A
4
.
c) A, B, A4, B4.
d) A
1
, A
3
, A
0
, A
2
.
5. Do podziałek powiększających należą podziałki
a) 1:2, 50:1, 1:1.
b) 20:1, 5:1, 100:1.
c) 1:10, 1:100, 1:50.
d) 1;100, 1;50, 20;1, 1;1.
6. Do przyborów rysunkowych należy trójkąt z kątami
a) 30°/30°/120°
i 30°/60°/90°.
b) 45°/45°/90°
i 30°/60°/90°.
c) 45°/45°/90°
i 60°/60°/60°.
d) 30°/45°/105°
i 30°/60°/90°.
7. Format A
4
×3 (297
×
630 mm), to format
a) typowy.
b) zwykły.
c) podstawowy.
d) pochodny.
8. Rysunek techniczny przedstawiający fragment maszyny, to rysunek
a) części.
b) częściowy.
c) zestawczy.
d) złożeniowy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
9. Skrócenia w dimetrii mają wartości
a) dwa skrócenia -1, trzecie skrócenie – 0,5.
b) trzy skrócenia – 1.
c) dwa skrócenia -1, trzecie skrócenie – 0,6.
d) trzy skrócenia – 0,5.
10. Połączenia nitowe, to połączenia
a) nierozłączne.
b) termiczne.
c) plastyczne.
d) rozłączne.
11. Na rysunku przedstawiono połączenie
a) zgrzewane.
b) spawane.
c) gwintowe.
d) nitowe.
12.
N
ES
EI
+
+
, to symbol
a) gwintu zewnętrznego.
b) tolerancji wymiaru.
c) powierzchni niklowanej.
d) powierzchni zgrzanej.
13. Symbol przedstawiony na rysunku oznacza odchyłkę
a) równoległości.
b) symetrii.
c) liniowości.
d) płaskości.
14. Rysunek uproszczony elementu przedstawia
a) wał.
b) sprzęgło.
c) hamulec.
d) przekładnię.
15. Na schemacie znajduje się przekładnia
a) łańcuchowa.
b) pasowa.
c) cierna.
d) zębata.
16. Ruch obrotowy w przedstawionym na rysunku
mechanizmie wykonuje
a) drążek d.
b) wodzik w.
c) jarzmo.
d) korba r.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
17. Obrazem rzutu, na rzutnię I, okręgu położonego równolegle do rzutni II, jest
a) okrąg.
b) średnica okręgu.
c) promień okręgu.
d) środek okręgu.
18. Elementy przedstawione na rysunku, to hamulce
a) szczękowe.
b) płytowe.
c) taśmowe.
d) stożkowe.
19. Przekładnia zębata jest elementem układu
a) sterowniczego.
b) regulacyjnego.
c) napędowego.
d) zabezpieczeń.
20. Na rysunku technologicznym przedstawiony jest proces
a) rozdrabniania surowców plastycznych.
b) rozdrabniania surowców schudzających.
c) mielenia mas plastycznych.
d) przygotowania surowców plastycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko: ..........................................................................................................................
Posługiwanie się dokumentacją techniczną
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
7. LITERATURA
1. Bieda W. J.: Automatyzacja produkcji wyrobów ogniotrwałych, Wydawnictwo „Śląsk”,
Katowice 1979
2. Dobrzański T.: Rysunek techniczny maszynowy, WNT, Warszawa 2006
3. Maksymowicz A: Rysunek zawodowy dla Zasadniczych Szkół Zawodowych, WSiP,
Warszawa 2004
4. Paprocki K.: Rysunek techniczny, Warszawa 1998
Literatura metodyczna
1. Krogulec-Sobowiec M., Rudziński M.: Poradnik dla autorów pakietów edukacyjnych.
KOWEZiU, Warszawa 2003
2. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro Koordynacji Kształcenia
Kadr, Fundusz Współpracy, Warszawa 1997
3. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. Instytut Technologii
Eksploatacji, Radom 1998