Rodzina w Religiach świata 8.11.2012
Kierunki w buddyzmie
Hinajana
mały wóz (Therawada) 38% - najstarsza, najbliższa założycielowi,
buddyzmem południowym gł. Kraje to: Tajlandia, Sri Lanka. Dlaczego mały wóz
kierunek, w którym uznaje się, że zbawienie osiągnąć mogą tylko będąc mnichami
i mniszkami. Mala dostepnośc do zbawienia,
Mahajana
wielki wóz 56% - Maha( wielki), kierunek w którym zbawienie jest
możliwe także dla wielkich, nazywany buddyzmem północnym, wyłonił się z
buddyzmu hinajany,
Wadźrajana
diamentowy Wóz (Tantrajana/Lamaizm/Mantrajana) 6% buddyzm
lamaistyczny
wyłoniła się z mahajany, nazywany jest b. lamaistycznym, gdyż
mnich nazywa się lama, tantrajana gdyż jest to buddyzm o charakterze
tantrycznym, (tantra oznacza napiętą nić), nie można być adeptem tego buddyzmu
bez wcielenia do mnichów, przekazania sekretów przez starszych. Mantrajana gdyż
posługują się formułami słownymi często (mantra to takiego rodzaju modlitwa).
Wadźrajana
dlatego, że bóg miał piorun który nazywa się wadźra, jak piorun
uderzy w piasek to powstaje szkło podobne do diamentu, dlatego diamentowy wóz.
Tybet, Butan, Nepal
Trzy zakręcenia kołem Dharmy
Ok III w. p.n.e. pomimo usystematyzowania doktryny na zwoływanych w tym celu
synodach wykształciły się odrębne szkoły hinajany.
pierwsze zakręcenie kołem

I w. p.n.e.
I w. .n e. powstała mahajana
drugie zakręcenie kołem
Ok V w. n.e. rozwój rytualizmu i asymilacja pierwiastwów magicznych
doprowadziły do wykształcenia się buddyzmu
wadźrajany.
trzecie zakręcenie
kołem
Hinajana
Hinajana
maluy wóz . hinajane nazywa się także buddyzmem południowym ponieważ
pod względem geograficznym rozpowszechniła się przede wszystkim w Azji płd. I
płd wsch (birma, sri lanka, kambodza , tajlandia) inna nazwa to buddyzm
palijski, gdyż jego swiete pisma tripitaka spisane sa w jezyku pali.
Hanajana jest kierunkiem scisle monastycznym, zbawienie mogą osiągnąć jedynie
mnisi i mniszki
Z biegiem czasu powstawały liczne kierunki i szkoły
Przetrwała terawada
szkola starszych
Mahajana
Jest najliczniej reprewzentowanym kierunkiem buddyjskim wyprzedzającym hinajane
i wadźrajane
Nazwa oznacza iż wszyscy ludzie mnisi i świeccy, którzy zawierzyli zbawicielowi
świata osiągną na wielkim wozie nirwanę
Mahajane nazywa się tez buddyzmem północnym ponieważ skupiska jej wyznawców
znajdują się przede wszystkim w Chinach, Japonii,, Korei Mongolii, Nepalu, w
płn. Indiach i Tybecie
Ideał religijny stanowi miłosierdzie (maha karuna) Realizują go w sposób
wzorowy bodhisattwowie
Zgodnie z tym ideałem człowiek zbliżający się do oświecenia (bodiiisattwa)
rezygnuje zdecydowanie z własnego zbawienia tak długo aż wszystkie istoty na
wielkim wozie znajda dzięki niemu zbawienna drogę do brzegu tamtego świata
(paramita)
Wadźrajana
Wóz diamentowy, nazywana także natrajaną (wóz przysłów tantrajana (sanskr..
tantra nić) lub wóz napiętej nici
symbolizuje słowo określające szereg
nauczycielim którzy przekazują swoja nauke jedynie wtajemniczonym, - to nazwa
kierunku, którego (tajemna) nauka głosi że nza pomocą rytuałów (tantra)
świetych przysłów i formów (mantr) można jak na wozie przekroczyć ocean
zamkniętego koła pełnych cierpień egzystencjalnych i na przeciwległym brzegu
osiąnąc nirwanę.
Wadźrajana rozpowszechniła się głównie w krajach himalajskich przede wszystkim
w tybecei
Wszystkie gałęzie rozwiniętych w tybecie form buddyzmu wadźrajanicznego
określane są mianem lamaizmu, która ro nazwa wywodzi się od słowa lama (tyb.
Bla-ma wyższy , nauczyciel, dostojny mnich)
Za zalozyciela lamaizmu uważa się indyjskiego mnicha Padmasambhawe (sanskr..
narodzeiny z lotosu) który przybył do tybety za panowania króla Ral-pa-cana
(zmarł 836) na początku VIIIw. Tybetańczycy nazywają go zwykle Rinpo-tse
"wspaniałym nauczyciele,"
Na zachodzie tybetu najbardziej znany jest czerwony zakon zwany zakonem
Czerwonech Czapek" Najwyzsi lamowie klasztoru Saskja stworzyli od XI do połowy
XIV w. prawdziwą dynastie: otrzymali od cesarza mong. Kubilaj-chana zwierzchnią
władzę nad tybetem. Wraz z załamaniem się dyscypliny zkonnej wyłoniła się
szkoła cnotliwości znana także pod nazwą Żółtego Zakonu lub Zakonu Żółtych
Czapek, od barwy nakrycia głowy i stroju noszonego przez lamów
Dwoma ośrodkami tej szkoły są klasztor w Lhasie, którego przełożonym jest
dalajlama, oraz klasztor Taszilumpo w pobliżu Szigace, którego zwierzchnikiem
jest panczenlama
Świete księgi
Ok i w. p.n.e. spisano na Sri Lance w jezyku palijskim kanon pism swietych
zwanych Tipitaka (trójkosz)
- wanaja-pitaka (kosz dyscyplikny) zawiera m.in. formuły spowiedzi
Sutta
pittaka(kosz akzań)
Kosz doktrynalny (abhidhamma-piyaka)
Ponadto istnieje niezwykle bogata buddyjska literatura filoz. I rel. Która
obejmuje także samodzielne traktaty. Komentarze.
Nauczanie buddy
Gautama Budda GŁOSIŁ NAUKI O CHARAKTERZE etyczno-soteriologicznym
Trudno mówić o dogmatach buddyjskich w sensie ścisłym
Centralnym punktem nauczania sa cztery szlachetne prawdy oraz szlachetna
ośmioraka ścieżka która ma prowadzić do ustania cierpienia (dukkha)
4 szlachetne prawdy
Pierwsza szlachetna prawda o Cierpieniu
narodziny są cierpieniem starzenie
się jest cierpieniem śmierć jest cierpieniem. Smutek , lament, ból, zgryzota,
rozpacz sa cierpieniem. Towarzystwo nielubianych jest cierpieniem, rozłąka z
ukochanym jest cierpieniem, niemoc uzyskania tego co się chce jest cierpieniem
Druga szlachetna prawda o przyczynie cierpienia
przyczyna cierpienia jest
pragnienie
Trzecia szlachetna prawda o ustaniu cierpienia
ustanie cierpienia to
całkowite zanikniecie i ustanie wyrzeczenie się zaniechanie wyzwolenie
puszczenie pragnienia
Czwarta szlachetna prawda o ścieżce prowadzącej do ustania cierpienia
droga
do ustania cierpienia jest Szlachetna Ośmioraka Ścieżka

Szlachetna osmioraka sciezka sklada się z :
Wlasciwe spojrzenie
Zrozumienie
Mowa
Działanie
Zycie
Wysiłek
Myśl
Skupienie
Podstawowe założenia
Filary buddyzmu określa się jako trzy klejnoty (triratna):
Budda jako propagator
Dharma
nauka Buddy
Sangha
gmina wyznawców
Tritatna
Idę do buddy jako mojego przewodnika
Ide do dharmy (nauki buddy) jako mojego przewodnika
Idę do sanghy (zakonu) jako mojego przewodnika
Kto trzykrotnie powtórzy triratnę jest uważany za wyznawcą buddyzmu
Formuła ta służy podczas każdego zebrania świeckich mnichów i mniszek