Model organizacji
Definicja pojęcia
Cechy wspólne organizacji – model organizacji
Charakterystyka podsystemów organizacji
PZ – Pojęcie organizacji, model organizacji/ slajd nr 2
Definicja pojęcia organizacji
Organizacja w sensie instytucjonalnym
system społeczno-techniczny utworzony sztucznie dla realizowania
określonych misji, wartości i celów, posiadający wewnętrzną strukturę
łączącą w funkcjonalną całość elementy i części wchodzące w jego
skład (składa się z rzeczy i ludzi wyposażonych w narzędzia, maszyny,
jak np. przedsiębiorstwo, bank, biuro podróży, urząd itp.)
Organizacja w sensie czynnościowym
czynność organizowania, czyli świadomego i celowego porządkowania
zbioru działań, działających podmiotów, zasobów i instrumentów
działania.
Organizacja w sensie atrybutowym
to cecha rzeczy złożonej (często czynność), np. mówiąc o instytucji,
procesie, czynnościach, że są dobrze zorganizowane, używamy pojęcia
organizacji w znaczeniu oceny i atrybutu.
PZ – Pojęcie organizacji, model organizacji/ slajd nr 3
Rodzaje organizacji
kryterium podziału jest funkcja, jaką organizacje
realizują na rzecz otoczenia
gospodarcze, nastawione na zysk
użyteczności publicznej
administracji państwowej i samorządowej
militarne i policyjne
społeczne
religijne
PZ – Pojęcie organizacji, model organizacji/ slajd nr 4
Model organizacji wg H.J. Leavitta
PZ – Pojęcie organizacji, model organizacji/ slajd nr 5
Model organizacji wg H.J.Leavitta
Cele organizacji
- zbiór zamierzeń przewidzianych do realizacji w jakimś
przedziale czasu, z których wywodzą się zadania cząstkowe
Ludzie
- członkowie organizacji wraz z ich wiedzą, kwalifikacjami, postawami,
systemem wartości, motywacją do pracy oraz stosunkami międzyludzkimi
Technologia
- zbiór metod i technik używanych w procesie przeobrażeń
(transformacji)
Struktura organizacyjna
– układ złożony z poszczególnych elementów
organizacji (pionów, komórek itp.) oraz ich wzajemnych powiązań; zbiór reguł
porządkujących zachowania uczestników organizacji.
Między wymienionymi wyżej elementami organizacji występują wzajemne
relacje. Wszystkie one są ze sobą powiązane i wzajemnie na siebie wpływają -
zmiany w dowolnym elemencie wymuszają zmiany w pozostałych.
Model organizacji: cele
organizacyjne
Cele organizacji stanowią zbiór wzajemnie
powiązanych dążeń, aspiracji i zamierzonych
efektów o różnym stopniu konkretności.
Cele organizacji stanowią układ hierarchiczny.
PZ – Pojęcie organizacji, model organizacji/ slajd nr 7
Hierarchia celów organizacyjnych
Zrównoważone funkcjonowanie
(dostęp do zasobów koniecznych dla istnienia i rozwoju)
Przetrwanie i rozwój
Maksymalizacja budżetu
(w przypadku organizacji niedochodowych)
Maksymalizacja zysku
(w przypadku organizacji
rynkowych)
Wytwarzanie społecznie użytecznych dóbr i usług
(realizacja funkcji na rzecz otoczenia)
Realizacja konkretnych zamierzeń,
działań, zadań i przedsięwzięć
Cele najwyższego rzędu
(główne organizacyjne)
wartości
Cele najniższego rzędu
(konkretne)
efekty działań
PZ – Pojęcie organizacji, model organizacji/ slajd nr 8
Hierarchia celów organizacyjnych
misja
(powołanie) organizacji – podstawowy cel organizacji
Kim są nasi klienci? Jakie potrzeby klientów zaspakajamy? W jaki sposób
zaspakajamy potrzeby klientów?
cele strategiczne
– sformułowane na najwyższym szczeblu, mają ogólny
charakter
cele taktyczne
– sformułowane na średnim szczeblu, koncentrują się na
sposobie operacjonalizacji działań niezbędnych do osiągnięcia celów
strategicznych
cele operacyjne
- sformułowane na niższych szczeblach, mają
szczegółowy charakter
PZ – Pojęcie organizacji, model organizacji/ slajd nr 9
Składowe misji organizacyjnej
„Dzielić zobowiązania świata w dziedzinie ochrony środowiska” (Dow Chemical).
Pożądany wizerunek
publiczny
„Hoover Universal jest zdywersyfikowaną, wielobranżową korporacją o dużych
możliwościach produkcyjnych, silnej polityce przedsiębiorstwa i autonomii
poszczególnych jednostek”.
Własna koncepcja
firmy
„To wszystko jest częścią filozofii Mary Kay —filozofii opartej na złotej regule. Jest to
duch współuczestnictwa i troski, gdzie ludzie dają swój czas, wiedzę i doświadczenie”
(Mary Kay Cosmetics).
Filozofia firmy
„W tym względzie firma będzie prowadziła swe operacje ostrożnie, zapewniając zyski i
wzrost, który przyniesie Hooverowi ostateczny sukces” (Hoover Universal Inc.).
Troska o przetrwanie,
wzrost i zyskowność
„Control Data działa w branży zastosowań mikroelektroniki i techniki komputerowej w
dwóch ogólnych dziedzinach: sprzętu komputerowego oraz usług komputerowych,
obejmujących obliczenia, informację, kształcenie i finanse”.
Główne
Technologie
„Zdecydowanie dążymy do pełnego sukcesu Corning Glass Works jako światowego
konkurenta”.
Obszar
Geograficzny
„Główne produkty AMAX to molibden, węgiel, ruda żelaza, miedź, ołów, cynk, ropa
naftowa i gaz ziemny, potas, fosforyty, nikiel, wolfram, srebro, złoto i magnez”.
Główne produkty lub
usługi
„Jesteśmy przekonani, że odpowiadamy przede wszystkim przed lekarzami,
pielęgniarkami, pacjentami, matkami i wszystkimi, którzy używają naszych wyrobów"
(Johnson & Johnson).
Docelowi klienci
i rynki
PZ – Pojęcie organizacji, model organizacji/ slajd nr 10
Rodzaje celów ze względu na
szczebel (hierarchia celów)
dziedzinę (cele produkcyjne, finansowe, marketingowe)
ramy czasowe (cele długo-, średnio- i krótkoterminowe)
sposób sformułowania celu (cele stopniowalne
i niestopniowalne)
PZ – Pojęcie organizacji, model organizacji/ slajd nr 11
Rodzaje celów - przykład
PZ – Pojęcie organizacji, model organizacji/ slajd nr 12
Cele ciągłe organizacji gospodarczych
rentowność
pozycja na rynku
innowacje
sprawność działania
stan zasobów
odpowiedzialność społeczna
UWAGA!
Każda organizacja staje przed problemem
zarządzania wielorakimi celami!
Równoważenie i godzenie możliwych konfliktów pomiędzy różnymi celami
to optymalizacja.
PZ – Pojęcie organizacji, model organizacji/ slajd nr 13
Funkcje celów
Zewnętrzne
Wewnętrzne
nadają jednolity kierunek działania uczestnikom
organizacji
sprzyjają planowaniu
mogą być źródłem motywacji
są podstawą kontroli
Kto ustala cele?