Definicje podstawowych poj

ęć

(z zakresu ekologii)

Ekologia

Zajmuje si

ę

struktur

ą

i funkcjonowaniem przyrody (układów

ekologicznych = ekosystemów).

Przez struktur

ę

układu ekologicznego rozumiemy zarówno

skład gatunkowy, liczebno

ść

, biomas

ę

i sposób

rozmieszczenia organizmów, jak te

ż

warunki klimatyczne i

glebowe (w tym ilo

ść

i rozmieszczenie niezb

ę

dnych do

ż

ycia

substancji, takich jak woda, sole itp.).

Przez funkcjonowanie układu ekologicznego rozumiemy m.
in. intensywno

ść

produkcji materii organicznej oraz

metabolizm ró

ż

nych grup organizmów.

Najogólniej sprowadza si

ę

ono do kr

ąż

enia materii i

przepływu energii.

Ś

rodowisko

Jest to ogół czynników o

ż

ywionych (biotycznych) i

nieo

ż

ywionych (abiotycznych), maj

ą

cych bezpo

ś

rednie

znaczenie dla

ż

ycia i rozwoju organizmu danego gatunku

lub jego populacji.

Czynniki

ś

rodowiska wpływaj

ą

wzajemnie na siebie, a

współdziałaj

ą

c tworz

ą

okre

ś

lony zespół warunków, w

których bytuje organizm czy populacja.

Ekosystem

Układ ekologiczny, b

ę

d

ą

cy głównym obiektem bada

ń

ekologii.

Ka

ż

dy ekosystem składa si

ę

z czynników o

ż

ywionych

(biotycznych) i nieo

ż

ywionych (abiotycznych), podobnie jak

ś

rodowisko.

Inaczej mo

ż

na powiedzie

ć

,

ż

e ekosystem jest sum

ą

siedliska

i biocenozy, w pewnej okre

ś

lonej przestrzeni.

Ekosystem a

Ś

rodowisko

W przypadku ekosystemu interesuje nas jak pewien fragment
przyrody jest zbudowany (zło

ż

ony) i jak funkcjonuje.

Patrzymy na to niejako od zewn

ą

trz.

Poj

ę

cie to jest cz

ęś

ciej stosowane w synekologii.

W przypadku

ś

rodowiska interesuje nas jak czynniki, które

tworz

ą

ten sam fragment przyrody, oddziałuj

ą

na jaki

ś

organizm (populacj

ę

) – jakie warunki

ż

ycia im stwarzaj

ą

.

Patrzymy na to niejako od wewn

ą

trz.

Poj

ę

cie to jest cz

ęś

ciej stosowane w autekologii.

Siedlisko

Mo

ż

na zdefiniowa

ć

na trzy sposoby:

1 – jest to abiotyczna cz

ęść

ś

rodowiska (ekosystemu)

2 – jest to suma czynników klimatycznych i glebowych

3 – jest to wypadkowa poło

ż

enia

Siedlisko jako wypadkowa poło

ż

enia

P

K

G

R

P

K G

S

+

Biocenoza

Jest naturalnym zespołem organizmów

ż

ywych

danego

ś

rodowiska (ekosystemu),

powi

ą

zanych ze sob

ą

przez rozmaite czynniki

ekologiczne i tworz

ą

cych organiczn

ą

cało

ść

,

która dzi

ę

ki rozmna

ż

aniu i samoregulacji

utrzymuje si

ę

trwale w przyrodzie w stanie

dynamicznej równowagi.

Biocenoza składa si

ę

zazwyczaj z wielu populacji

ró

ż

nych gatunków.

Krajobraz

Jest to zespół ró

ż

nych ekosystemów.

Stref

ę

przej

ś

ciow

ą

mi

ę

dzy ró

ż

nymi ekosystemami

nazywamy ekotonem.

Biom

Jest to zespół wszystkich ekosystemów tego samego typu
na kuli ziemskiej.

Biosfera

Jest poj

ę

ciem nadrz

ę

dnym dla krajobrazu i biomu. Mo

ż

na

powiedzie

ć

,

ż

e wszystkie ekosystemy na kuli ziemskiej

tworz

ą

razem biosfer

ę

.

Niekiedy poj

ę

cie biosfery jest te

ż

u

ż

ywane jako nadrz

ę

dne

wzgl

ę

dem

ś

rodowiska, lub siedliska.

Schematy poj

ęć

fungicenoza

zespół żywych organizmów

edafotop

zespół grzybów

biotop

część nieożywiona

ekosystem

gleba

klimatop

zespół roślin

ekotop

ś

rodowisko

element biotyczny

układ ekologiczny

zoocenoza

klimat

biocenoza

zespół zwierząt

element abiotyczny

część ożywiona

fitocenoza

siedlisko

Pojęcia obcojęzyczne

Pojęcia polskie

polskie

obcojęzyczne

Ś

RODOWISKO lub

UKŁAD EKOLOGICZNY

siedlisko zesp. żywych org.
(cz. nieożywiona) (cz. ożywiona)



klimat gleba rośliny grzyby zwierzęta

BIOTOP lub

EKOSYSTEM

ekotop biocenoza
(el. abiotyczne) (el. biotyczne)



klimatop edafotop fitoc. fungic. zooc.