"OJNBUPSLVMUVSZ
5FDIOJDZJJOOZvSFEOJQFSTPOFM
2
Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich, projekt „Opracowanie i upowszechnienie krajowych
standardów kwalifikacji zawodowych”.
KRAJOWY STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH
Animator kultury (347601)
Autorzy
–
mgr Elżbieta Sobkowiak
Młodzieżowy Dom Kultury, Radom
–
mgr Anna Skubisz
Miejska Biblioteka Publiczna, Radom
Konsultant ds. metodologii
–
dr Krystyna Korneta
IX Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego, Radom
Recenzenci
–
prof. Stanisław Zbigniew Kamieński
Politechnika Radomska, Instytut Sztuki
–
dr Antoni Weyssenhoff
Centrum Młodzieży im. Jordana, Kraków
Ewaluatorzy zewnętrzni
–
mgr Adam Sroka
Teatr Powszechny, Radom
–
mgr Krystyna Joanna Szymańska
Szkoła Plastyczna im. Jacka Malczewskiego, Radom
prezes ZPAP, Oddział w Radomiu
–
mgr Adolf Krzemiński
Stowarzyszenie Grupa Literacka „Łuczywo”, Radom
Komisja zatwierdzająca
–
mgr Jolanta Wróbel – przewodnicząca
Urząd Miejski w Radomiu, Wydział Kultury i Turystyki
–
mgr Wiesław Czarnecki
Prezes Zarządu Koła Przewodników PTTK, Radom
–
mgr Mirosława Bernat
Urząd Miejski w Radomiu, Wydział Kultury i Turystyki
–
mgr Beata Walaszek
Biblioteka Pedagogiczna, Radom
Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich
–
inż. Krzysztof Siara
„Turysta” Centrum Podróży s.c., Radom
Radomska Izba Turystyki
© Copyright by Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, 2007
ISBN 978-83-7204-503-4 [82]
Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. (048) 364-42-41, fax (048) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
SPIS TREŚCI
Wstęp
................................................................................................................ 4
1.
Podstawy prawne wykonywania zawodu .................................................. 9
2.
Syntetyczny opis zawodu .......................................................................... 10
3. Stanowiska
pracy
...................................................................................... 11
4. Zadania
zawodowe .................................................................................... 11
5.
Składowe kwalifikacji zawodowych......................................................... 12
6. Korelacja
między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych.................................................. 12
7. Kwalifikacje
ponadzawodowe .................................................................. 13
8.
Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych
i specjalistycznych dla zawodu ................................................................. 14
4
Wstęp
Gospodarka oparta na wiedzy i współczesny rynek pracy potrzebują instru-
mentów wspierających rozwój zasobów ludzkich. W związku z tym duże nadzieje
wiąże się z ustanowieniem norm kwalifikacyjnych, które pozwoliłyby z jednej
strony zwiększyć przejrzystość kwalifikacji zawodowych potrzebnych gospodarce,
a z drugiej strony mogłyby być wykorzystywane do poprawy jakości kształcenia
i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym.
Podstawę prawną tworzenia w Polsce systemu krajowych standardów kwali-
fikacji zawodowych stanowi Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrud-
nienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.),
w której określono m.in. (Art. 4), że:
„…Minister właściwy do spraw pracy realizuje zadania na rzecz rynku pracy
przez dążenie do uzyskania wysokiego poziomu i rozwoju zasobów ludzkich,
w szczególności przez:
–
prowadzenie badań i analiz rynku pracy,
–
ustalanie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy,
–
koordynowanie opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych dla za-
wodów występujących w klasyfikacji zawodów i specjalności oraz prowadzenie
baz danych o standardach kwalifikacji…”.
W Polsce nadzorem i koordynacją opracowywania standardów kwalifikacji
zawodowych o randze krajowej zajmuje się Departament Rynku Pracy Minister-
stwa Pracy i Polityki Społecznej. Będą one uaktualniane okresowo w miarę potrzeb
i zmian w wykonywaniu zawodu.
Zbiór sukcesywnie opracowywanych krajowych standardów kwalifikacji zawo-
dowych jest udostępniany w internetowej bazie danych, założonej na serwerze Mini-
sterstwa Pracy i Polityki Społecznej
http://www.standardyiszkolenia.praca.gov.pl
.
Opis standardu zawiera następujące elementy:
1.
Podstawy prawne wykonywania zawodu (zawierają przepisy związane ściśle
z wykonywaniem zawodu).
2.
Syntetyczny opis zawodu.
3.
Wykaz stanowisk pracy z przyporządkowaniem do pięciu poziomów kwalifikacji.
4.
Wykaz zadań zawodowych.
5.
Wykaz składowych kwalifikacji zawodowych.
6.
Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych pracownika przy-
porządkowane do:
–
pięciu poziomów kwalifikacji zawodowych,
–
grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawo-
wych i specjalistycznych.
W obecnym stanie prawnym standardy kwalifikacji zawodowych nie są obli-
gatoryjnym dokumentem. Aktualnie opracowane standardy funkcjonują na zasa-
dzie dokumentu rekomendowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
i mogą być wykorzystywane przez zainteresowane osoby i instytucje do różnych
celów, np. poradnictwa zawodowego, dostosowania ofert pracy do kwalifikacji
5
osób poszukujących pracy, oceny „luki kwalifikacyjnej” osób bezrobotnych i po-
szukujących pracy, opracowania programów staży i praktyk zawodowych w ra-
mach przygotowania zawodowego, przygotowania podstaw programowych kształ-
cenia w zawodzie, programów kształcenia i doskonalenia zawodowego.
Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przedstawia rys. 1.
Rys. 1. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych
KLASYFIKACJA
ZAWODÓW
I SPECJALNOŚCI
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 1
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 2
kolejne zawody ....
!
Nazwa zawodu zgodnie z klasyfikacją
!
Słownik pojęć
!
Podstawy prawne wykonywania zawodu
!
Syntetyczny opis zawodu
!
Stanowiska pracy
!
Zadania zawodowe
!
Składowe kwalifikacji zawodowych
!
Specyfikacja kwalifikacji zawodowych według grup
i poziomów:
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 3
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 4
ponadzawodowe
ogólnozawodowe
podstawowe
specjalistyczne
–
umiejętności
–
wiadomości
–
cechy
psychofizyczne
POZIOM 1
ponadzawodowe
ogólnozawodowe
podstawowe
specjalistyczne
–
umiejętności
–
wiadomości
–
cechy
psychofizyczne
POZIOM 2
ponadzawodowe
ogólnozawodowe
podstawowe
specjalistyczne
–
umiejętności
–
wiadomości
–
cechy
psychofizyczne
POZIOM 5
(itd. ...)
6
* * *
Krajowy standard kwalifikacji zawodowych powstaje w oparciu o analizę za-
wodu, która polega na wyodrębnieniu zakresów pracy w zawodzie oraz typowych
zadań zawodowych Z-n (n = 1, 2, 3…). Przyjęto, że zakres pracy ma odpowiadać
potrzebom rynku pracy, tzn. powinna istnieć możliwość zatrudnienia pracownika
w danym zakresie pracy, na jednym lub kilku stanowiskach. Zakresom prac przy-
porządkowano tzw. składowe kwalifikacji zawodowych K-i (i = 1, 2, 3…). Każ-
dej składowej kwalifikacji zawodowych przyporządkowano co najmniej jedno
(najczęściej kilka) zadań zawodowych. Korelację między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych przedstawia tabela 2 opisu standardu.
W kolejnym kroku analizy każde zadanie zawodowe rozpisane zostało na
zbiory: umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych. W grupie kwalifikacji
podstawowych dla zawodu i specjalistycznych poszczególnym umiejętnościom,
wiadomościom i cechom psychofizycznym przyporządkowano oznaczenia tych
składowych kwalifikacji zawodowych K-i, w których dana umiejętność, wiado-
mość i cecha jest wykorzystywana. W grupie kwalifikacji ogólnozawodowych
i ponadzawodowych nie indeksuje się umiejętności, wiadomości i cech psychofi-
zycznych symbolami K-i, gdyż z definicji są one przypisane do wszystkich skła-
dowych kwalifikacji zawodowych K-i.
Rysunek 2 przedstawia etapy analizy zawodu.
Rys. 2. Etapy analizy zawodu
Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych przypisane zostały
do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podsta-
wowych dla zawodu i specjalistycznych, które różnią się zasięgiem i stopniem
ogólności.
Kwalifikacje ponadzawodowe opisane są zbiorami umiejętności, wiadomo-
ści i cech psychofizycznych wspólnych dla branży lub sektora gospodarki, w której
zawód funkcjonuje (np. branża budowlana, informatyczna). Kwalifikacje po-
nadzawodowe obejmują także kwalifikacje kluczowe, które definiuje się jako
wspólne dla wszystkich zawodów. Kwalifikacje ogólnozawodowe są wspólne dla
wszystkich zakresów pracy w zawodzie, czyli dla tzw. składowych kwalifikacji
ZAWÓD
ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
ZADANIE ZAWODOWE
UMIEJĘTNOŚCI – WIADOMOŚCI
– CECHY PSYCHOFIZYCZNE
7
zawodowych K-i. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu są charakterystyczne dla
jednej lub kilku (ale nie wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych. Kwali-
fikacje specjalistyczne także są charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie
wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych, ale ponadto są to umiejętności,
wiadomości i cechy psychofizyczne rzadziej występujące w zawodzie, które wy-
konuje stosunkowo mała grupa pracowników wyspecjalizowanych w dość wąskiej
działalności w ramach zawodu. Rysunek 3 przedstawia zasięg poszczególnych
rodzajów kwalifikacji zawodowych.
W Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych zdefiniowano pięć po-
ziomów kwalifikacji. Uporządkowanie kwalifikacji zawodowych według pozio-
mów ma na celu ukazanie złożoności pracy, stopnia trudności i ponoszonej odpo-
wiedzialności. Zasadą było niemieszanie ze sobą dwóch kwestii: wykształcenia
towarzyszącego zdobywaniu kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności wyma-
ganych do wykonywania pracy na typowych stanowiskach pracy w zakładach pra-
cy. Przyjęto nadrzędność wymagań stawianych pracownikom na stanowiskach
pracy nad wymaganiami określonymi w podstawach programowych kształcenia
w zawodzie i wynikającymi z nich wymaganiami programów nauczania oraz wy-
maganiami zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.
GOSPODARKA
(Klasyfikacja zawodów i specjalności)
Kwalifikacje kluczowe (np. porozumiewanie się w języku obcym, umiejętność wyszukiwania
i przetwarzania informacji, przedsiębiorczość, umiejętność pracy zespołowej itp.)
BRANŻA (SEKTOR GOSPODARKI)
Kwalifikacje ponadzawodowe
ZAWÓD
Kwalifikacje ogólnozawodowe
ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
ZADANIE ZAWODOWE
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
Rys. 3. Zasięg rodzajów kwalifikacji zawodowych
Na poziomie pierwszym umieszcza się umiejętności towarzyszące pracom
prostym, rutynowym, wykonywanym pod kierunkiem i pod kontrolą przełożonego.
Najczęściej jest to praca wykonywana indywidualnie. Do wykonywania pracy na
poziomie pierwszym wystarcza przyuczenie. Osoba wykonująca pracę ponosi za
nią indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
8
Poziom drugi wymaga samodzielności i samokontroli przy wykonywaniu ty-
powych zadań zawodowych. Pracownik potrafi pracować w zespole pod nadzorem
kierownika zespołu. Ponosi indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
Na poziomie trzecim kwalifikacji zawodowych pracuje pracownik, który wy-
konuje złożone zadania zawodowe. Złożoność zadań generuje konieczność posia-
dania umiejętności rozwiązywania nietypowych problemów towarzyszących pracy.
Pracownik potrafi kierować małym, kilku- lub kilkunastoosobowym zespołem
pracowników. Ponosi odpowiedzialność zarówno za skutki własnych działań, jak
i za działania kierowanego przez siebie zespołu.
Poziom czwarty wymaga od pracownika umiejętności wykonywania wielu
różnorodnych, często skomplikowanych i problemowych zadań zawodowych. Za-
dania te mają charakter techniczny, organizacyjny i specjalistyczny oraz wymagają
samodzielności powiązanej z poczuciem ponoszenia wysokiej osobistej odpowie-
dzialności. Pracownik musi potrafić kierować zespołami średniej i dużej liczebno-
ści, od kilkunastu do kilkudziesięciu osób, podzielonymi na podzespoły.
Poziom piąty reprezentują pracownicy, którzy kierują organizacjami i podej-
mują decyzje o znaczeniu strategicznym. Potrafią diagnozować, analizować i pro-
gnozować złożoną sytuację gospodarczą i ekonomiczną oraz wdrażać swoje pomy-
sły do praktyki organizacyjnej i gospodarczej. Są w pełni samodzielni, działający
w sytuacjach przeważnie problemowych, ponoszący odpowiedzialność i ryzyko
wynikające z podejmowanych decyzji i działań. Pracownicy ci ponoszą także od-
powiedzialność za bezpieczeństwo i rozwój zawodowy podległych im osób i całej
organizacji.
9
1. Podstawy prawne wykonywania zawodu
1
−
Ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej z dnia 25 paździer-
nika 1991 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 114, poz. 493 z późn. zm.).
−
Rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki w sprawie zasad wynagradzania pra-
cowników niektórych instytucji kultury z dnia 31 marca 1992 r. (Dz. U. z 1992 r.
Nr 35, poz. 151 z późn. zm.).
−
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie rozciągnięcia prze-
pisów ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej na dzia-
łalność kulturalną prowadzoną w jednostkach organizacyjnych podległych lub
nadzorowanych przez Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 11 października
1992 r. (Dz. U. z 1992 r. Nr 79, poz. 403).
−
Rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki w sprawie wymagań kwalifikacyj-
nych i trybu stwierdzania kwalifikacji uprawniających do zajmowania określo-
nych stanowisk w niektórych instytucjach kultury, dla których organizatorem
jest administracja rządowa lub jednostki samorządu terytorialnego z dnia
9 marca 1999 r. (Dz. U. z 1999 r. Nr 26, poz. 234 z późn. zm.).
−
Rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki w sprawie zasad wynagradzania pra-
cowników zatrudnionych w instytucjach kultury prowadzących w szczególności
działalność w zakresie upowszechniania kultury
z dnia 23 kwietnia 1999 r.
(Dz. U. z 1999 r. Nr 45, poz. 446 z późn. zm.).
−
Rozporządzenie Ministra Kultury w sprawie organizacji i trybu przeprowadza-
nia konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora instytucji kultury
z dnia 30 czerwca 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 154, poz. 1629).
−
Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej w sprawie rozciągnięcia przepi-
sów ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej na działal-
ność kulturalną prowadzoną przez jednostki organizacyjne podległe lub nadzo-
rowane przez Ministra Obrony Narodowej z dnia 19 grudnia 2006 r. (Dz. U.
z 2006 r. Nr 247, poz. 1807).
−
Rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki w sprawie bezpieczeństwa i higieny
pracy w instytucjach artystycznych z dnia 2 września 1982 r. (Dz. U. z 1982 r.
Nr 29, poz. 205).
−
Ustawa o bibliotekach z dnia 27 czerwca 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 85,
poz. 539 z późn. zm.).
−
Rozporządzenie Ministra Kultury w sprawie stażu adaptacyjnego oraz testu
umiejętności w toku postępowania o uznanie nabytych w Państwach Członkow-
skich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodu animator kultury
z dnia 23 kwietnia 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 101, poz. 1049).
−
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r.
w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 1997 r.
1
Stan prawny na dzień 31 marca 2007 r.
10
Nr 129, poz. 844 z późn. zm.) (t.j. z dn. 28.09.2003 r., Dz. U. z 2003 r. Nr 169,
poz. 1650).
−
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych
w monitory elektroniczne (Dz. U. z 1998 r. Nr 148, poz. 973).
−
Ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych z dnia 20 sierpnia 1997 r. (Dz. U.
z 1997 r. Nr 106, poz. 680 z późn. zm.) (t.j. z dnia 02.06.2005 r., Dz. U. z 2005 r.
Nr 108, poz. 909).
−
Ustawa o muzeach z dnia 21 listopada 1996 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 5, poz. 24
z późn. zm.).
2. Syntetyczny opis zawodu
Animator kultury planuje proces animacji kultury, organizuje imprezy kultu-
ralne, festiwale, odczyty, wystawy, konkursy, dyskoteki, festyny itp. Organizuje
pracę w instytucjach kultury takich, jak muzea, galerie sztuki, teatry, domy
i ośrodki kultury, biblioteki oraz pozaszkolne placówki kulturalno-oświatowe
z wykorzystaniem znajomości zasad i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ergonomii oraz ochrony przeciwpożarowej na poziomie własnego stanowiska pra-
cy. Animator prowadzi dokumentację placówki z zakresu upowszechniania kultu-
ry, adekwatną do miejsca zatrudnienia. Pobudza aktywność kulturalną, twórczą
i artystyczną w środowisku oraz kształtuje upodobania i zainteresowania w tym
zakresie. Pozyskuje środki finansowe na organizowane przedsięwzięcia kulturalno-
-artystyczne. Stale doskonali własne umiejętności zawodowe. Współpracuje z wy-
konawcami imprez kulturalnych i artystycznych, ze sponsorami oraz z instytucjami
wspierającymi. Prowadzi ewaluację własnych działań.
Animator kultury powinien wykazywać się zdolnościami organizacyjnymi,
podejmowaniem szybkich i trafnych decyzji, łatwością wypowiadania się w mowie
i piśmie, łatwością w nawiązywaniu kontaktów, zdolnościami analitycznymi, zdol-
nościami do pracy zarówno w grupie, jak i indywidualnej, wytrzymałością na zmę-
czenie.
Praca animatora kultury odbywa się w zamkniętych pomieszczeniach biuro-
wych, wyposażonych w komputery, kserokopiarki, często przy sztucznym oświe-
tleniu, ale także w salach widowiskowych, koncertowych, kinowych, wystawienni-
czych wyposażonych w specjalne oświetlenie i klimatyzowanych, a także w salach
prób. Osoba wykonująca ten zawód może też pracować w warunkach plenerowych,
w otwartej przestrzeni i w amfiteatrach.
Animator może podjąć pracę w instytucjach kultury, instytucjach oświato-
wych, organizacjach pozarządowych, świetlicach środowiskowych i socjoterapeu-
tycznych, zakładach karnych i wychowawczych. Może być zatrudniany głównie na
stanowiskach specjalisty i instruktora.
11
3. Stanowiska pracy
Tabela 1. Przyporządkowanie stanowisk pracy do poziomów kwalifikacji zawodowych
Poziom
kwalifikacji
zawodowych
Typowe stanowiska pracy
UWAGI
1
*
)
2
*
)
3
– Instruktor.
– Instruktor zespołu artystycznego.
– Instruktor zespołu zainteresowań.
4
– Starszy instruktor.
– Starszy instruktor zespołu artystycznego.
5
*
)
*
)
Nie zidentyfikowano w badaniach
4. Zadania zawodowe
Z-1. Organizowanie imprez kulturalnych, konkursów, odczytów, festiwali, wy-
staw, dyskotek itp.
Z-2. Planowanie procesu animacji kultury.
Z-3. Przestrzeganie zasad i przepisów bhp, ergonomii, ochrony przeciwpożaro-
wej, udzielanie pomocy przedmedycznej.
Z-4. Organizowanie warsztatu pracy animatora kultury.
Z-5. Organizowanie pracy w muzeach, galeriach sztuki, bibliotekach, teatrach itp.
na własnym stanowisku.
Z-6. Prowadzenie dokumentacji placówki w zakresie upowszechniania kultury
odpowiednio do zajmowanego stanowiska.
Z-7. Pobudzanie aktywności kulturalnej, twórczej i artystycznej w środowisku.
Z-8. Doskonalenie własnych umiejętności i kompetencji zawodowych.
Z-9. Prezentacja w środowisku lokalnym osiągnięć w dziedzinie kultury i sztuki.
Z-10. Kształtowanie upodobań oraz zainteresowań kulturalnych i artystycznych
różnych grup społecznych.
Z-11. Pozyskiwanie środków finansowych na organizowane imprezy.
Z-12. Kierowanie imprezami kulturalnymi.
Z-13. Realizowanie programu kół miłośników sztuki, stowarzyszeń twórczości
artystycznej, dyskusyjnych klubów filmowych itp.
Z-14. Prowadzenie impresariatu imprez placówek upowszechniania kultury.
Z-15. Współpraca ze sponsorami.
Z-16. Współpraca z instytucjami wspierającymi.
Z-17. Współpraca z wykonawcami imprez kulturalnych i artystycznych.
Z-18. Pełnienie funkcji kierowniczej w placówce kultury.
Z-19. Prowadzenie ewaluacji własnych zadań.
Z-20. Badanie opinii społeczności lokalnej na temat działalności kulturalnej pro-
wadzonej w środowisku.
12
5. Składowe kwalifikacji zawodowych
K-1. Organizowanie i prowadzenie edukacji kulturalnej i artystycznej.
K-2. Upowszechnianie kultury i twórczości artystycznej.
K-3. Aktywizowanie środowisk lokalnych na rzecz uczestnictwa w kulturze.
K-4. Kierowanie procesami animacji kultury i ich realizatorami.
K-5. Nawiązywanie współpracy z twórcami, wykonawcami imprez kulturalnych
i artystycznych, sponsorami oraz środowiskiem lokalnym.
K-6. Kontrolowanie przebiegu i efektów procesu animacji kultury.
6. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi
kwalifikacji zawodowych
Tabela 2. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składnikami kwalifikacji zawodowych
Składowe kwalifikacji zawodowych
Zadania
zawodowe
K-1 K-2 K-3 K-4 K-5 K-6
Z-1
X X X
Z-2
X
Z-3
X X X
Z-4
X X
Z-5
X
X
Z-6
X X
Z-7
X X X X X
Z-8
X
Z-9
X X X
Z-10
X
X
X
Z-11
X X
Z-12
X X X X
Z-13
X X
Z-14
X X
Z-15
X X
Z-16
X
Z-17
X X
Z-18
X X X X X X
Z-19
X
Z-20
X X
13
7. Kwalifikacje ponadzawodowe
Tabela 3. Przyporządkowanie kwalifikacji ponadzawodowych do poziomów kwalifikacji
Poziom
kwalifikacji
zawodowych
Kwalifikacje ponadzawodowe
UMIEJĘTNOŚCI
1
*
)
2
*
)
3
– Dokonuje oceny pracy członków nadzorowanego zespołu pracowników.
– Komunikuje się ze współpracownikami i przełożonymi.
– Przygotowuje informacje dotyczące realizacji zadań oraz sprawozdania z wyko-
nywanej pracy.
– Korzysta z różnych źródeł informacji (drukowanych i elektronicznych).
– Kieruje zespołem pracowników.
– Organizuje stanowiska pracy zgodnie z zasadami organizacji pracy, ergonomii
i bhp.
– Przestrzega zasad etyki zawodowej.
– Stosuje przepisy prawne, niezbędne do realizacji zadań zawodowych (prawo
pracy, prawo cywilne, prawo autorskie itp.).
4
– Wykorzystuje innowacje organizacyjne i specjalistyczne przy rozwiązywaniu
problemów zawodowych.
– Analizuje i rozwiązuje konflikty w grupie pracowniczej.
– Dobiera styl kierowania zespołem.
– Dokonuje oceny pracy zespołu oraz wykorzystuje wnioski do doskonalenia pracy.
– Stosuje odpowiednie metody motywacyjne.
– Określa zakresy obowiązków dla poszczególnych pracowników i zespołów.
– Stosuje efektywne strategie rozwoju instytucji.
– Opracowuje harmonogramy pracy.
– Planuje pracę własną i podległych pracowników.
– Odpowiada za przestrzeganie przepisów oraz zasad bhp, ochrony przeciwpożaro-
wej i ochrony środowiska oraz wydaje stosowne polecenia i decyzje.
– Zabezpiecza majątek instytucji przed uszczerbkiem.
– Ustala zasady współpracy zespołów pracowniczych.
– Współpracuje z partnerami społecznymi.
5
*
)
WIADOMOŚCI
1
*
)
2
*
)
3
– Kierowanie zespołami pracowników.
−
Organizacja stanowisk pracy i zespołów pracowniczych.
−
Podstawy organizacji pracy.
– Praca w zespole.
– Elementy prawa.
– Techniki informacyjne.
– Planowanie pracy.
– Bazy danych, edytory tekstu, programy komputerowe, Internet.
– Przepisy bhp, przeciwpożarowe i ochrony środowiska.
– Podstawy marketingu.
– Podstawowe zagadnienia prawne.
14
Poziom
kwalifikacji
zawodowych
Kwalifikacje ponadzawodowe
4
– Sposoby motywowania pracowników.
– Struktura organizacyjna instytucji.
– Techniki komunikacji interpersonalnej w kierowaniu i zarządzaniu.
– Zasady współżycia społecznego, etyki zawodowej, etyki pracy.
– Elementy pedagogiki i podstawy dydaktyki.
5
*
)
CECHY PSYCHOFIZYCZNE
1
*
)
2
*
)
3
– Zdolności kierownicze.
−
Spostrzegawczość.
– Koncentracja uwagi.
– Rozumowanie logiczne.
– Wrażliwość estetyczna.
– Wyobraźnia i myślenie twórcze.
– Gotowość do ustawicznego uczenia się.
– Komunikatywność.
– Kreatywność.
– Operatywność i skuteczność.
– Zaangażowanie.
4
– Zdolność przekonywania i negocjowania.
– Asertywność.
– Niezależność.
– Samokontrola.
5
*
)
*
)
Nie zidentyfikowano w badaniach.
8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych,
podstawowych i specjalistycznych dla zawodu
UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych
POZIOM 1
– Nie zidentyfikowano.
POZIOM 2
– Nie zidentyfikowano.
15
POZIOM 3
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Umiejętności
–
Tworzy własne bazy danych.
–
Korzysta z tradycyjnych i nowoczesnych źródeł informacji, baz danych o im-
prezach kulturalnych artystach, prelegentach itp.
–
Stale wzbogaca własny warsztat pracy.
–
Poznaje środowiskowe potrzeby i kompetencje oświatowe, kulturalne, arty-
styczne, rozrywkowe, rekreacyjne.
–
Kształtuje ofertę kulturalną, artystyczną i rozrywkową odpowiadającą zaintere-
sowaniom odbiorców.
–
Motywuje do uczestnictwa w kulturze.
–
Ocenia zjawiska i procesy zachodzące w kulturze, sztuce i rozrywce.
–
Promuje wartościowe i ważne dla rozwoju kultury i sztuki zjawiska, dzieła
i twórców.
–
Rozpoznaje własne potrzeby w zakresie doskonalenia kompetencji zawodo-
wych.
–
Planuje doskonalenie i rozwój zawodowy.
–
Nawiązuje kontakty i współpracę z innymi przedstawicielami zawodu w celu
wymiany doświadczeń.
–
Korzysta z konferencji oraz szkoleń resortowych i branżowych.
–
Kontroluje i ocenia podejmowane przez siebie zadania zawodowe w celu ich
udoskonalenia.
–
Uczestniczy w imprezach kulturalnych organizowanych przez inne osoby i in-
stytucje w celu weryfikowania własnych działań.
–
Dostosowuje metody pracy z odbiorcą oferty kulturalnej, artystycznej i rozryw-
kowej do potrzeb i możliwości odbiorcy.
–
Przestrzega zasad i przepisów bhp, zasad organizowania imprez publicznych,
ochrony przeciwpożarowej oraz udziela pomocy przedmedycznej.
–
Identyfikuje instytucje wspierające rozwój kultury, rozpoznaje zakres i charak-
ter wsparcia, nawiązuje kontakty z przedstawicielami tych instytucji.
Wiadomości
–
Przekrój społeczny środowiska.
–
Planowanie i zasady konstruowania planów pracy i planów działalności.
–
Źródła informacji.
–
Zasady racjonalnej organizacji pracy.
–
Zasady pracy w grupie.
–
Zasady i przepisy bhp, ochrony przeciwpożarowej, udzielania pomocy przed-
medycznej, ergonomii.
16
–
Ogólne zasady postępowania na wypadek zagrożenia atakiem terrorystycznym.
–
Historia, kultura i literatura powszechna kraju i regionu.
–
Oferty szkoleń i kursów zawodowych.
–
Zasady samooceny.
–
Możliwości rozwoju i awansu zawodowego.
–
Przepisy prawne regulujące zasady współpracy placówek kultury z instytucjami
wspierającymi, policją, strażą miejską, strażą pożarną, służbą zdrowia itp.
Cechy psychofizyczne
–
Uzdolnienia organizacyjne.
–
Potrzeba samodoskonalenia.
Kwalifikacje podstawowe dla zawodu
Umiejętności
–
Opracowuje plany działalności kulturalnej, rozrywkowej i rekreacyjnej zgodnie
z obchodami okolicznościowymi, rocznicowymi i świętami oraz rokiem obrzę-
dowym (K-1, K-2).
–
Korzysta z technologii informatycznych, programów komputerowych (K-1,
K-2, K-3, K-5).
–
Prowadzi dokumentację własnej pracy (K-6).
–
Dobiera temat imprezy, jej formę oraz wykonawców (K-2, K-5).
–
Współpracuje z wykonawcami i uczestnikami (K-2, K-5).
–
Dba o dobre samopoczucie wykonawców (K-5).
–
Zachęca do udziału w imprezach kulturalnych (K-3).
–
Zachęca do indywidualnej aktywności twórczej (K-3).
–
Planuje imprezy kulturalne (K-2).
–
Udziela informacji potencjalnym uczestnikom imprez kulturalnych (K-3).
–
Organizuje wystawy, spotkania, wieczory autorskie, wernisaże, koncerty itp.
(K-3, K-5).
–
Rozsyła i udziela informacji o organizowanych imprezach (K-3).
–
Kontaktuje się z twórcami, zachęca ich do prezentacji własnych osiągnięć (K-5).
–
Komunikuje się z publicznością, zachęca ją do udziału w organizowanych im-
prezach (K-3).
Wiadomości
–
Historia, zwyczaje i obyczaje środowiska (K-1, K-2).
–
Możliwości percepcji oraz zainteresowania i preferencje kulturalne i rozrywko-
we różnych grup społecznych (K-1, K-2).
–
Akty prawne dotyczące działalności kulturalnej i rozrywkowej (K-4, K-5).
–
Kalendarz rocznicowy i obrzędowy, święta i obchody rocznicowe (K-1, K-2).
17
–
Zasady przeprowadzania imprez kulturalnych, artystycznych, rozrywkowych
i rekreacyjnych (K-2).
–
Metody i formy pracy z odbiorcami przedsięwzięć kulturalnych (K-3).
–
Zapotrzebowanie społeczne na przedsięwzięcia w dziedzinie kultury (K-2, K-3).
–
Źródła informacji o wykonawcach (K-5).
–
Aktualne trendy w kulturze i sztuce (K-2, K-4).
Cechy psychofizyczne
– Nie zidentyfikowano.
Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu
Umiejętności
–
Tworzy scenariusze imprez kulturalnych i rozrywkowych (K-2).
–
Analizuje przepisy prawne dotyczące działalności kulturalnej (K-2, K-4).
–
Współpracuje z innymi pracownikami placówki kultury przy opracowywaniu
planów pracy, scenariuszy imprez itp. (K-2).
–
Przygotowuje reklamę przedsięwzięć kulturalnych bądź zleca jej przygotowanie
(K-2).
–
Wdraża dzieci i młodzież do systematycznego uczestniczenia w imprezach kul-
turalnych, odwiedzania muzeów, galerii, bibliotek, teatrów itp. (K-1, K-3).
–
Negocjuje z wykonawcami warunki udziału w imprezie (K-5).
–
Opracowuje program działalności kół miłośników sztuki, stowarzyszeń twór-
czości artystycznej, dyskusyjnych klubów filmowych itp. (K-2, K-3, K-4).
–
Prowadzi spotkania kół miłośników sztuki, stowarzyszeń twórczości artystycznej,
dyskusyjnych klubów filmowych oraz ocenia ich działalność (K-2, K-3, K-4).
–
Promuje działalność kół miłośników sztuki, stowarzyszeń twórczości artystycz-
nej, dyskusyjnych klubów filmowych poprzez organizowanie spotkań, wystaw,
dyskusji, przeglądów itp. (K-2, K-3, K-4).
–
Posiada praktyczne umiejętności z dziedziny, której poświęcona jest działalność
zespołu (K-4, K-4).
–
Wyszukuje informacje na temat działalności, przepisów prawnych, form pracy
stowarzyszeń, kół zainteresowań itp. (K-4).
–
Nawiązuje kontakty z instytucjami kultury, szkołami artystycznymi, zespołami
artystycznymi itp. (K-5).
–
Przygotowuje własną placówkę do potrzeb zaproszonych zespołów, spektakli,
artystów itp. (K-2, K-5).
–
Przygotowuje materiały reklamowe (K-2, K-3).
–
Przygotowuje umowy z artystami, wykładowcami, zespołami artystycznymi itp.
(K-5).
–
Prowadzi negocjacje z wykonawcami imprez artystycznych i kulturalnych (K-5).
18
–
Kontroluje frekwencję na organizowanych przez siebie imprezach kulturalnych,
rozrywkowych i artystycznych (K-6).
–
Zbiera opinie o planowanych przedsięwzięciach z dziedziny animacji kultury
przed ich zorganizowaniem (K-6).
–
Obserwuje reakcje uczestników imprez kulturalnych, artystycznych i rozryw-
kowych (K-6).
–
Zbiera opinie od uczestników imprezy kulturalnej, artystycznej i rozrywkowej
(K-6).
Wiadomości
–
Zasady tworzenia scenariuszy imprez (K-2, K-4).
–
Zasady i przepisy dotyczące organizowania imprez publicznych (K-2).
–
Aktualne trendy w twórczości artystycznej (K-2).
–
Mechanizmy działania reklamy (K-4).
–
Podstawy teorii dziedziny kultury i sztuki, której poświęcona jest działalność
kół miłośników sztuki, stowarzyszeń twórczości artystycznej, dyskusyjnych
klubów filmowych itp. (K-1, K-2, K-3).
–
Podstawy formalnoprawne funkcjonowania stowarzyszeń, organizacji, kół zain-
teresowań, klubów itp. (K-4).
–
Aktualnie ważne i wartościowe wydarzenia kulturalne i artystyczne (K-2).
–
Warunki i możliwości techniczne własnego obiektu (K-2, K-5).
Cechy psychofizyczne
– Nie zidentyfikowano.
POZIOM 4
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Umiejętności
–
Wyszukuje źródła finansowania.
–
Współpracuje z instytucjami i osobami finansującymi działania kulturalne i roz-
rywkowe.
–
Pozyskuje informacje o potencjalnych sponsorach.
–
Nawiązuje kontakty ze sponsorami lub ich reprezentantami.
–
Utrzymuje kontakty ze sponsorami po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia.
–
Sporządza umowy sponsorskie.
–
Sporządza wnioski o dotacje.
–
Rozlicza pozyskane fundusze.
–
Prowadzi dokumentację pozyskiwanych środków finansowych.
–
Planuje pracę placówki kultury.
–
Wykorzystuje techniki komunikacji interpersonalnej.
19
–
Dba o właściwe relacje pomiędzy pracownikami placówki kultury.
–
Zarządza placówką kultury.
–
Analizuje akty prawne regulujące funkcjonowanie placówek kultury.
–
Prowadzi i nadzoruje prowadzenie dokumentacji placówki kultury.
–
Wykonuje czynności administracyjne dotyczące placówki kultury.
–
Reprezentuje placówkę kultury na zewnątrz.
–
Dba o dobre imię pracownika placówki kultury.
–
Planuje proces ewaluacji zadań własnych i podległych pracowników.
–
Wykorzystuje wnioski z ewaluacji w celu doskonalenia pracy własnej i podle-
głych pracowników.
–
Wyszukuje i analizuje wyniki badań opinii publicznej.
Wiadomości
–
Podstawy psychologii.
–
Bazy danych o instytucjach, fundacjach i osobach wspierających działania
w zakresie kultury.
–
Przepisy prawne regulujące finansowanie kultury.
–
Przepisy prawne regulujące zasady sporządzania umów sponsorskich, przepisy
podatkowe dotyczące sponsorowania działalności kulturalnej.
–
Techniki, metody i cele ewaluacji.
Cechy psychofizyczne
– Nie zidentyfikowano.
Kwalifikacje podstawowe dla zawodu
Umiejętności
–
Ustala cele ogólne i szczegółowe działalności kulturalnej i artystycznej (K-1,
K-2).
–
Opracowuje okresowe i długoterminowe plany działalności w zakresie animacji
kultury (K-1, K-2).
Wiadomości
–
Zasady tworzenia dokumentacji placówki upowszechniania kultury (K-1, K-2).
Cechy psychofizyczne
–
Nie zidentyfikowano.
20
Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu
Umiejętności
–
Przygotowuje dokumentację związaną z organizacją muzeów, galerii sztuki,
teatrów itp. (K-4).
–
Opracowuje koncepcję działalności merytorycznej organizowanej instytucji
(K-4).
–
Opracowuje koncepcję zagospodarowania i organizacji przestrzeni w muzeum,
galerii sztuki itp. (K-4).
–
Prowadzi badania opinii odbiorców i uczestników imprez kulturalnych, arty-
stycznych i rozrywkowych (K-6).
–
Analizuje wyniki badań i wyciąga wnioski (K-6).
Wiadomości
–
Akty prawne regulujące tworzenie i funkcjonowanie muzeów, galerii sztuki,
teatrów itp. (K-4).
–
Struktura organizacyjna muzeów, galerii sztuki, teatrów itp. (K-4).
–
Zadania i funkcje muzeów, galerii sztuki, teatrów itp. (K-4).
Cechy psychofizyczne
–
Nie zidentyfikowano.
POZIOM 5
– Nie zidentyfikowano.