WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
Jeśli zamówienie, które ma potwierdzić
doświadczenie, było realizowane na rzecz
organizatora przetargu, to wykonawca
nie ma obowiązku załączać dowodów
potwierdzających należytą realizację
zamówienia. W takiej bowiem sytuacji
prawodawca dopuścił opieranie się wyłącznie
na wiedzy zamawiającego, u którego było
realizowane zamówienie (wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z 20 maja 2014 r.;
sygn. akt KIO 879/14).
OMYŁKA W OFERCIE Możliwość poprawienia
oczywistej omyłki w ofercie może dotyczyć
wyłącznie takich błędów, które są łatwe
do zauważenia. Taki błąd musi mieć zatem
charakter zwykłego przypadkowego
przeoczenia lub innej niedokładności, która
dla każdego jest oczywista. Jej poprawienie
nie może w konsekwencji prowadzić do
wytworzenia nowej treści oświadczenia woli
pod pozorem sprostowania oczywistej omyłki
pisarskiej (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej
z 30 kwietnia 2014 r.;
sygn akt KIO 770/14).
TAJEMNICA PRZEDSIĘBIORSTWA Nawet
znane i dostępne powszechnie na rynku
urządzenie może być zastosowane do
rozwiązania nowatorskiego. W tej sytuacji
ocena prawidłowości zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa powinna uwzględniać zaistniały
w danej sprawie stan faktyczny i wyjaśnienia
wykonawcy dokonującego zastrzeżenia
tajemnicy (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej
z 21 maja 2014 r.;
sygn. akt KIO 920/14).
w n u m e r z e
2
6
4
Możliwości złożenia odwołania
w postępowaniu krajowym są ograniczone
TEZA
Ustawa Pzp określa zamknięty katalog czynności zamawiają-
cego podlegających zaskarżeniu do Krajowej Izby Odwoławczej dla
zamówień poniżej wartości progów unijnych. Dlatego jeśli przedmio-
tem zarzutów odwołania jest inna czynność, odwołanie podlega
odrzuceniu bez jego merytorycznego rozpatrzenia, niezależnie od
rangi zastrzeżeń w nim podniesionych.
Postanowienie Krajowej Izby Odwoławczej z 15 maja 2014 r.; sygn. akt KIO 898/14
Stan faktyczny
Zamawiający wszczął postępowanie na roboty budowlane w trybie przetargu nieograniczonego.
Wartość zamówienia była mniejsza od progów unijnych, które w przypadku robót budowlanych
wynoszą 5.186.000 euro. Jeden z wykonawców ubiegających się o zamówienie złożył odwołanie
do prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. Zamawiający w rozdziale „Opis przedmiotu zamówienia”
zamieścił zapis, iż: „W przypadku wątpliwości co do parametrów urządzeń wskazanych w ofercie
zastrzega sobie prawo do wezwania wykonawcy do ich dostarczenia w terminie 3 dni”. To właśnie
te zapisy siwz, jako warunek udziału w postępowaniu, zostały zakwestionowane w odwołaniu.
Stanowisko KIO
Krajowa Izba Odwoławcza (dalej: KIO) stwierdziła, że zgodnie z art. 180 ust. 2 ustawy Pzp
w zamówieniach, których wartość jest mniejsza niż wartość progów unijnych, odwołanie
przysługuje wykonawcy wyłącznie wobec czynności zamawiającego, polegających na:
y
y
wyborze negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki lub zapytania o cenę;
y
y
opisie sposobu dokonywania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu;
y
y
wykluczeniu odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia;
y
y
odrzuceniu oferty odwołującego.
W przedmiotowej sprawie zaskarżona przez odwołującego czynność opisu przedmiotu
zamówienia nie mieści się w katalogu czynności, które można zaskarżyć do KIO.
Podstawa prawna
art. 180 ust. 2, art. 189 ust. 2 pkt 6 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych
(tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.).
W Y R O K I – U Z A S A D N I E N I A – K O M E N T A R Z E
pory
przetargowe
S
issn 2299-5889
N A S I E K S P E R C I
Damian Michalak
radca prawny
specjalizujący się
w zamówieniach
publicznych
Małgorzata
Niezgoda-Kamińska
specjalista
ds. zamówień
publicznych
Małgorzata Skóra
prawnik,
specjalista
ds. zamówień
publicznych
nr 77, sierpień 2014
12
Warunki udziału w postępowaniu
SPORY PRZETARGOWE LIPIEC 2014
|
2
O D R E D A K C J I
DROGI CZYTELNIKU
Zastrzeżenie tajemnicy ma zawsze charakter
wyjątkowy. Dlatego zamawiający jest zobo-
wiązany każdorazowo zbadać, czy rzeczy-
wistym powodem zastrzeżenia danych jest
konieczność ich ochrony, czy też może zamiar
utrudnienia innym wykonawcom możliwości
weryfikacji złożonej oferty. Jednak, jak wynika
z wyroku o sygn. akt KIO 920/14, nawet znane
i dostępne powszechnie na rynku urządzenie
może być zastosowane do rozwiązania nowa-
torskiego. W tej sytuacji ocena prawidłowości
zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa po-
winna uwzględniać zaistniały w danej sprawie
stan faktyczny i wyjaśnienia wykonawcy doko-
nującego zastrzeżenia tajemnicy (str. 6).
Zapraszam do lektury
Klaudyna Saja-Żwirkowska
Wydawca:
Katarzyna Czech
Redaktor naczelny:
Klaudyna Saja-Żwirkowska
Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski
Skład i łamanie: Raster studio
Druk: Miller Druk sp. z o.o.
Nakład: 1000
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a
Tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10,
e-mail: za@wip.pl
NIP: 526-19-92-256
Numer KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla
m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy
Rejestrowy. Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł
Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania zmian i skrótów w nadesłanych
artykułach i ich tytułach. Artykułów ani jakichkolwiek innych materiałów
niezamówionych redakcja nie zwraca. Wszelkie prawa do niniejszej publikacji,
w tym do jej tytułu oraz do treści zawartych w zamieszczonych w niej arty-
kułach, podlegają ochronie prawnej przewidzianej w szczególności prawem
autorskim. Ich przedruk oraz rozpowszechnianie bez wiedzy i zgody redakcji
są zabronione. Zakaz ten nie dotyczy cytowania ww. materiałów w granicach
dozwolonego użytku, z powołaniem się na źródło. Wszelkie materiały zawarte
w niniejszej publikacji mają charakter wyłącznie popularyzacyjno-infor-
macyjny i nie mogą być traktowane w sposób prawnie wiążący pomiędzy
Czytelnikiem a wydawcą lub redakcją. Redakcja dokłada wszelkich starań,
aby informacje i dane zamieszczone w tych materiałach były poprawne me-
rytorycznie i aktualne, jednakże informacje te nie mają charakteru porady
czy opinii prawnej, jako że wydawca ani redakcja nie świadczą żadnych usług
prawnych. Nie mogą być one również traktowane jako oficjalne stanowisko or-
ganów i urzędów państwowych. Zastosowanie tych informacji w konkretnym
przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji lub opinii
prawnej. Wobec powyższego wydawca, redakcja, redaktorzy ani autorzy ww.
materiałów nie ponoszą odpowiedzialności prawnej, w szczególności za skutki
zastosowania lub wykorzystania w jakikolwiek sposób informacji zawartych
w tych materiałach.
Informacje o prenumeracie:
tel.: 22 518 29 29, e-mail: cok@wip.pl
Spory przetargowe
Nie zawsze trzeba składać referencje
na potwierdzenie wykonania zamówienia
TEZA
Jeśli zamówienie, które ma potwierdzić doświadczenie, realizowane
było na rzecz organizatora przetargu, to wykonawca nie ma obowiązku
załączać dowodów potwierdzających należytą realizację zamówienia.
W takiej bowiem sytuacji prawodawca dopuścił opieranie się wyłącznie
na wiedzy zamawiającego, u którego było realizowane zamówienie.
Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 20 maja 2014 r.; sygn. akt KIO 879/14
Stan faktyczny
Zamawiający prowadzi w trybie prze-
targu nieograniczonego postępowanie
o udzielenie zamówienia, którego przed-
miotem była dostawa umundurowania
i wyekwipowania. Poinformował o wyni-
kach badania i oceny ofert oraz wyborze
oferty najkorzystniejszej, za jaką uznał
ofertę złożoną przez konsorcjum. Jedno-
cześnie organizator przetargu powiado-
mił o odrzuceniu oferty wykonawcy X
na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy
Prawo zamówień publicznych (dalej:
Pzp). Firma ta została sklasyfikowana
na drugiej pozycji.
Udowodnienie doświadczenia
Wykonawca X wniósł do prezesa Krajo-
wej Izby Odwoławczej (dalej: KIO) odwo-
łanie. Zarzucił zamawiającemu naruszenie
m.in. art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp w zw.
z art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp poprzez
niewykluczenie konsorcjum z postępowa-
nia. Wykonawcy wspólnie ubiegający się
o udzielenie zamówienia nie wykazali speł-
nienia warunków udziału w postępowaniu,
a mimo to ich oferta została wybrana jako
najkorzystniejsza – wskazywał w odwoła-
niu wykonawca X.
Stanowisko KIO
Krajowa Izba Odwoławcza wskazała, że
istota sporu sprowadza się do oceny tre-
ści referencji złożonych przez konsorcjum.
Zdaniem odwołującego treść tych referen-
cji zawierająca sformułowanie „dostawy
zostały zrealizowane zgodnie z postano-
wieniami umowy” nie potwierdza należy-
tego wykonania zamówienia.
Wiedza zamawiającego
Jednak KIO zauważyła, że zgodnie z § 1
ust. 3 rozporządzenia prezesa Rady Mini-
strów z 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawia-
jący od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane, z uwagi na
to, że zamówienie wykazane przez konsor-
cjum było realizowane na rzecz zamawia-
jącego, wykonawca ten nie miał obowiązku
załączać w ogóle dowodów potwierdza-
jących należytą realizację zamówienia.
W takiej bowiem sytuacji prawodawca
dopuścił opieranie się wyłącznie na wiedzy
zamawiającego, u którego było realizowane
zamówienie. Dlatego za bezzasadne należy
uznać kwestionowanie dokumentu, co do
którego nie istniał obowiązek jego złoże-
nia – orzekła Krajowa Izba Odwoławcza.
Należyte wykonanie zamówienia
Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej nie
można również podzielić stanowiska odwo-
łującego, że referencja nie potwierdza należy-
tego wykonania zamówienia. Sformułowanie
„wykonane zgodnie z postanowieniami
umowy” oznacza, że zamówienie zostało nale-
życie wykonane, tym bardziej że w referencji
nie podano żadnych negatywnych sformuło-
wań czy informacji o ewentualnej zapłacie kar
umownych lub jakichkolwiek innych naru-
szeniach postanowień realizowanej umowy.
Podstawa prawna
§ 1 ust. 3 rozporządzenia prezesa Rady Mini-
strów z 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy oraz form, w jakich te dokumenty
mogą być składane (Dz.U. z 2013 r. poz. 231).
POZYSKAJ FUNDUSZE NA INWESTYCJE!
Wspieramy decyzje inwestorów i realizatorów
na wszystkich etapach przedsięwzięcia!
Zamówienia na prenumeratę przyjmuje Centrum Obsługi Klienta:
tel: 22 518 29 29, e-mail: cok@wip.pl, inwestycjepubliczne@wip.pl
Sprawdź ofertę prenumeraty na:
Warunki udziału w postępowaniu
3
|
LIPIEC 2014
SPORY PRZETARGOWE
Ani ustawa Pzp, ani rozporządzenie prezesa Rady Mini-
strów z 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumen-
tów, jakich może żądać zamawiający od wykonawców,
oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane
(dalej: rozporządzenie w sprawie dokumentów) nie
zawierają legalnej definicji „nienależytego wykonania”
usługi. A zatem za obowiązujące należy przyjąć poglądy
doktryny i orzecznictwa, zgodnie z którymi należyte
wykonanie zamówienia oznacza wykonanie go zgodnie
z warunkami umownymi, czyli również w przewidzianym
terminie. Fakt skutecznego naliczenia wykonawcy kar
umownych za opóźnienia w realizacji usługi powinien
więc zostać uznany za stwierdzenie nienależytego wyko-
nania zamówienia.
Z dokumentu mającego potwierdzać należyte wyko-
nanie zamówienia składanego przez wykonawcę musi
wyraźnie wynikać, iż usługa została wykonana zgodnie
z umową. Ani rozporządzenie, ani ustawa Pzp nie wska-
zują wprost, jaki dokument wykonawca jest zobowią-
zany przedłożyć w tym celu ani jaką dokładnie powinien
mieć on treść.
W dokumencie nie muszą być wprost zawarte sformu-
łowania, że „usługa została wykonana należycie”. Jed-
nak z jego treści powinna wynikać pozytywna ocena, iż
zamówienie zostało zrealizowane zgodnie z przyjętym
zobowiązaniem umownym. W wyroku KIO z 24 listo-
pada 2009 r. (sygn. akt KIO/UZP 1432/09) Izba wyra-
ziła pogląd, iż dokumenty potwierdzające należyte
wykonanie zamówień nie muszą zawierać wprost sfor-
mułowania, że usługi, dostawy lub roboty budowlane
zostały „wykonane należycie”. Jednak muszą pośred-
nio wskazywać, że zamówienia zostały zrealizowane
w sposób prawidłowy i staranny, tj. zgodny z umową –
w wymaganym terminie oraz w pełnym zakresie.
Dokument potwierdzający należyte wykonanie usług
powinien zostać wystawiony przez usługobiorcę (zama-
wiającego) oraz jednoznacznie potwierdzać fakt pra-
widłowego wywiązania się wykonawcy ze zobowiązań
umownych. Właściwą formą jest kopia potwierdzona
przez oferenta za zgodność z oryginałem.
W celu potwierdzenia spełnienia warunku w zakresie
posiadanej wiedzy i doświadczenia zamawiający powi-
nien zażądać przedstawienia wykazu usług oraz doku-
mentów potwierdzających, że usługi te zostały wykonane
lub (w przypadku świadczeń ciągłych) są wykonywane
należycie. Należy wziąć pod uwagę, że ustawodawca nie
określa wprost, jakie to mają być dokumenty, i pozosta-
wia wykonawcy pewną swobodę wyboru w tym zakresie.
Jedynym wymogiem jest to, aby potwierdzały one nale-
żyte wykonanie usługi. A zatem największe znaczenie
ma w tym przypadku treść i przeznaczenie dokumentu
przedstawionego przez wykonawcę, a nie jego nazwa.
Z tego względu powszechnie uznaje się, że dokumen-
tami potwierdzającymi należyte wykonanie zamówienia
oprócz referencji mogą być również:
• protokoły odbioru,
• listy polecające oraz
• inne dokumenty,
z których treści wynika, że wykonawca wywiązał się
ze swojego zobowiązania w sposób zgodny z zawartą
umową.
Jeżeli chodzi o formę, w jakiej złożony musi zostać
dokument potwierdzający należyte wykonanie usługi,
to powinna to być kopia potwierdzona przez wyko-
nawcę za zgodność z oryginałem. Przykładowo wydruk
wiadomości, w której treści zawarto sformułowanie
o należytym wykonaniu usług, nie spełnia powyższego
wymogu co do formy. Jednak już przesłany jako załącz-
nik do e-maila i wydrukowany skan oryginalnej refe-
rencji, potwierdzony za zgodność z oryginałem, spełnia
powyższe wymaganie, oczywiście jeśli wykonawca jest
uprawniony do jego potwierdzenia, tzn. miał możliwość
uprzedniego zapoznania się z oryginałem dokumentu.
W wyroku z 23 września 2009 r. o sygn. akt KIO/UZP
1158/09 Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że doku-
ment referencji jest oświadczeniem wiedzy, a nie
oświadczeniem woli, dlatego niekoniecznie musi być
wystawiony wyłącznie przez osoby uprawnione do repre-
zentacji danego podmiotu.
Należy pamiętać, że zgodnie z obowiązującymi przepi-
sami, zanim zamawiający wykluczy wykonawcę z postę-
powania, musi go wezwać do uzupełnienia dokumentów
potwierdzających spełnienie warunku udziału. Dopiero
jeżeli w odpowiedzi na wystosowane wezwanie wyko-
nawca nie przedstawi takich pism lub z przekazanych
w uzupełnieniu dokumentów nadal będzie wynikać, że
nie posiada niezbędnej wiedzy i doświadczenia, zama-
wiający ma obowiązek wykluczyć go z postępowania.
Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 19 października
2010 r. o sygn. akt KIO 2212/10 orzekła, że referencje
mają jedynie potwierdzać, że wskazane roboty zostały
wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i pra-
widłowo ukończone. Istotne zatem jest po pierwsze
to, aby uzyskać z treści referencji wiedzę o wykonaniu
w sposób prawidłowy robót, po drugie to, aby uzyskać
pewność co do tożsamości wskazanych w wykazie robót
z tymi, których prawidłowość zrealizowania jest potwier-
dzana w treści referencji.
Dominika
Perkowska
prawnik z wielo-
letnią praktyką
w dziedzinie
zamówień
publicznych, była
m.in. zastępcą
naczelnika wy-
działu zamówień
publicznych
w dużej instytu-
cji zamawia-
jącej, obecnie
jest głównym
specjalistą ds.
zamówień pub-
licznych w firmie
wykonawczej
Referencje muszą zostać złożone w formie kopii
poświadczonej za zgodność z oryginałem
KOMENT
ARZ EK
SPERT
A