Mgr Karolina Sobczyk



dostępność opieki zdrowotnej



kompleksowość (globalność) opieki – pełne

zintegrowanie

działań

promujących

zdrowie,

prewencyjnych,

usług

leczniczych,

rehabilitacyjnych,

jak

wreszcie

dopełnionych

działalnością w sferze opieki terminalnej



ciągłość opieki – systematyczne kontynuowanie

koniecznych niezbędnych działań prewencyjnych,

diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych we

wszystkich fazach życia i okresach rozwoju, od

wczesnego stadium prenatalnego do późnej starości



skuteczność i jakość opieki – ewaluacja poziomu i

rezultatów świadczeń i usług diagnostycznych,

terapeutycznych i rehabilitacyjnych



produktywność systemu – relacje jakie są

kształtowane z jednej strony przez liczbę i jakość

usług świadczeń medycznych oraz stan zdrowia

populacji, z drugiej istniejącymi zasobami

przeznaczonymi na opiekę zdrowotną



akceptacja i satysfakcja pacjentów i personelu

medycznego



dynamika systemu i jego zdolność do adaptacji –

ukierunkowanie działań lub ich modyfikacja na

zaspokajanie rozpoznanych i zmieniających się

rzeczywistych

potrzeb

zdrowotnych

danej

populacji, którym system winien sprostać

* model bezpośrednich opłat wnoszonych przez

konsumenta bez zwrotu przez ubezpieczenie

*

model

dobrowolnego

ubezpieczenia

umożliwiającego

zwrot

całości

lub

części

poniesionych wydatków

*

model

przymusowego

(publicznego/społecznego)

ubezpieczenia,

umożliwiający

zwrot

całości

lub

części

poniesionych wydatków

* model dobrowolnego ubezpieczenia, opartego

na kontraktach między ubezpieczycielami i

wytwórcami świadczeń zdrowotnych

* model przymusowego

(publicznego/społecznego) ubezpieczenia,

opartego na kontraktach między płatnikiem

trzeciej strony a wytwórcami świadczeń

zdrowotnych

* model dobrowolnego ubezpieczenia w

systemie zintegrowanym

* model przymusowego

(publicznego/społecznego) ubezpieczenia w

systemie zintegrowanym

Model finansowania z funduszy pacjenta –

świadczeniodawca

oferuje

usługi/produkty

pacjentowi, który mu za to płaci

- ceny usług są znane
- pacjent sam decyduje o nabywaniu usług
- brak systemu zabezpieczania dla grup biednych i

wysokiego ryzyka

System refinansowania opłat – świadczeniodawca

oferuje usługi/produkty pacjentowi, który mu za to

płaci i następnie otrzymuje zwrot poniesionych

kosztów z instytucji ubezpieczeniowej

- ceny usług są znane
- ograniczony dostęp do opieki zdrowotnej

Finansowanie

z

funduszy

powszechnego

ubezpieczenia

–

świadczeniodawca

oferuje

usługi/produkty pacjentowi, którego instytucja

ubezpieczeniowa pokrywa związane z tym koszty

na zasadzie wzajemności (pacjent płaci składki)

- „zerowa” cena usług
- tendencja do nadkonsumpcji usług zdrowotnych

dla kompensacji składek

- ocena ryzyka

Finansowanie

z

budżetu

państwa

–

świadczeniodawca

oferuje

usługi/produkty

pacjentowi, którego instytucja ubezpieczeniowa
pokrywa związane z tym koszty na zasadzie
wzajemności (pacjent płaci podatki)

- „zerowa” cena usług
- brak bezpośredniej współzależności między

podatkami i usługami

- niedobór podaży i nadmiar popytu powodują

długie oczekiwanie i racjonowanie



Model ubezpieczeniowy (Biscmarkowski)



Model budżetowy (Beveridge’a)



Model Siemaszki



Model rezydualny



Idea ochrony przed skutkami zdarzeń losowych

– choroby, które prowadzą do utraty dochodów z

pracy i zagrażają bytowi materialnemu rodziny

oraz zwrotu świadczeń poniesionych na opiekę

medyczną



System

obowiązkowych

ubezpieczeń

zdrowotnych wprowadzony przez pruskiego

kanclerza Ottona von Bismarcka stał się

pierwowzorem ubezpieczeniowego modelu opieki

zdrowotnej

Cechy charakterystyczne:

-

finansowanie

ubezpieczenia

przez

obowiązkowe składki płacone przez pracodawcę

i pracownika

- istnienie licznych autonomicznych kas chorych

(funduszy ubezpieczeniowych)

- prawo ubezpieczonego do wolnego wyboru

lekarza

- prowadzenie ambulatoryjnej opieki lekarskiej

głównie przez lekarzy prowadzących prywatną

praktykę, spośród których większość posiada

kontrakt z kasą chorych

Cechy charakterystyczne:

- istnienie porozumienia między funduszami

ubezpieczeniowymi a izbami (związkami)

lekarskimi w zakresie wysokości honorariów,

katalogu świadczeń, zakresu odpowiedzialności

itp.

- obowiązywanie w tym systemie solidaryzmu

polegającego

na

redystrybucji

środków

finansowych między zdrowymi a chorymi, między

mężczyznami

a

kobietami,

między

ubezpieczonymi bez rodzin a ubezpieczonymi z

rodzinami, między młodymi a starszymi, miedzy

więcej zarabiającymi a mniej zarabiającymi

Model

cechuje

tworzenie

wspólnot

ubezpieczeniowych,

które

łączy

wspólny

czynnik spajający – np. wykonywanie tego

samego

zawodu,

obowiązywanie

zasady

solidaryzmu ogranicza indywidualne ryzyko

finansowe w przypadku choroby

Prawo do świadczeń wynika z umowy

ubezpieczeniowej - zobowiązania są obustronne

– ubezpieczony jest zobowiązany do płacenia

składki

Cechy charakterystyczne:

- finansowanie przez podatki (z budżetu państwa)
- kontrola państwa
- zarządzanie przez państwo kierujące się dobrem

ogólnym

- niewielki udział sektora prywatnego
- wolny dostęp do świadczeń dla wszystkich

obywateli

- lekarze wynagradzani za pomocą pensji lub

kapitacji

- niewielki udział własny pacjenta w partycypacji

kosztów

Zasady systemu:

- zapewnienie wszechstronnych i powszechnych

usług medycznych

- zagwarantowanie pacjentowi nieodpłatności

świadczeń

- zapewnienie sprawnej opieki podstawowej i

specjalistycznej

- finansowanie usług z podatków od osób

fizycznych, prawnych itp.

- konieczność ingerencji państwa w dziedzinę

zdrowia uzasadniona celowością osiągania pełnej

równości w dostępie do świadczeń

- duży stopień centralizacji

Cechy charakterystyczne

-

finansowanie

przez

budżet

centralny

(państwo)

- kontrola przez instytucje rządowe w systemie

centralnego planowania

- wolny dostęp do świadczeń dla wszystkich

(wszyscy

pracujący

są

pracownikami

zarobkowymi)

- brak sektora prywatnego
- sektor zdrowia jest nieprodukcyjnym działem

gospodarki

narodowej

(słabe

priorytety

ekonomiczne)

Opieką są objęci obywatele państwa przez całe

życie oraz obcokrajowcy przebywający w danym

kraju.

Pomoc medyczna jest bezpłatna.

Istnienie niewielkich praktyk organizowanych

przez

wybitnych

specjalistów

w

dużych

ośrodkach miejskich.

Całość usług medycznych i służby zdrowia

finansowana z budżetu centralnego.

Brak naczelnej idei - państwo generalnie nie

bierze

na

siebie

odpowiedzialności

za

umożliwienie obywatelom dostępu do opieki

zdrowotnej, od tej zasady istnieje jedynie kilka

wyjątków

Cechy charakterystyczne:

- dominująca rola sektora prywatnego

- odpowiedzialność indywidualna za stan

zdrowia

- finansowanie z dobrowolnych składek

indywidualnych

- sektor zdrowia traktowany jest jako pole

działalności ekonomicznej

- kontrola rynku usług przez organizacje

profesjonalne

Bismarcka - Niemcy, Austria, Szwajcaria, Belgia,

Holandia, Francja

Beveridge’a - Wielka Brytania, Irlandia, Norwegia,

Szwecja, Finlandia, Dania, Portugalia, Hiszpania,
Włochy, Grecja, Kanada

Siemaszki - ZSRR, byłe kraje komunistyczne, kraje

trzeciego świata

Rezydualny - USA