Kontrowersje wokół liczby 666.

Aby rozszyfrować symboliczne znaczenie liczby bestii, o której mówi Apokalipsa w rozdziale
13, wersecie 18, trzeba najpierw zapoznać się z wartością liczbową, jaka odpowiada każdej
literze w alfabecie hebrajskim, właściwie – każdej spółgłosce, bo samogłosek się nie zapisuje.

א

– alef – 1

ב

– beth – 2

ג

– gimel – 3

ד

– daleth – 4

ה

– he – 5

ו

– waw – 6

ז

– zain – 7

ח

– cheth – 8

ט

– tet – 9

י

– yod – 10

ך

– kaf – 20

כ

– kaf – 20

ל

– lamed – 30

ם

– mem – 40

מ

– mem – 40

ן

– nun – 50

נ

– nun – 50

ס

– samech – 60

ע

– `ain – 70

ף

– pe – 80

פ

– pe – 80

ץ

– sade – 90

צ

– sade – 90

ק

– qof – 100

ר

– resh – 200

שׂ

– sin – 300

ת

– tau – 400

Cyfrą 6 oznaczano literę

ו

(waw). W transkrypcji łacińskiej zapisuje się ją jako „w”.

Trzykrotnie powtórzoną literę waw

ווו

zapiszemy więc „www”. Dalszy komentarz jest już

zbyteczny. Czy możemy jednak poważnie potraktować taką interpretację? Z pewnością daje
ona wiele do myślenia i powinna skłonić nas do refleksji nad współczesną dominacją
internetowego imperium.

Egzegeci doszukują się znaczenia liczby 666 w czasach, gdy powstawał tekst Apokalipsy, a
wówczas dominującym imperium był Rzym, którym rządził, między innymi, szalony oraz
okrutny Neron. Tytuł imperatora – NERON CEZAR, napisany w języku hebrajskim, składa
się z następujących liter:

רסק נורנ

Gdy każdej z tych liter przyporządkujemy odpowiadającą jej wartość liczbową, w sposób
następujący

ר ס ק נ ו ר נ

200 + 60 + 100 + 50 + 6 + 200 + 50

i zsumujemy wszystkie liczby, to otrzymamy 666. Według Apokalipsy świętego Jana jest to
bowiem liczba człowieka. Neron, jako prześladowca chrześcijan, jak najbardziej zasłużył na
miano bestii. Ta interpretacja ma jednak jeden słaby punkt. Apokalipsa została napisana w
języku greckim a nie hebrajskim.

Egzegeci są w większości zgodni, że apokaliptyczna bestia odnosi się do rzymskiego
imperium, które zawładnęło światem i walczy z Kościołem. Twierdzą także, że trzy szóstki
odnoszą się do niedoskonałości i słabości bestii, której dni władzy nad światem są policzone.
Liczba siedem oznacza pełnię i doskonałość. Szóstka natomiast, niedoskonałość i słabość.
Znaczenie cyfry 6 wydają się potwierdzać inne fragmenty Pisma świętego:

Rdz 7,6: Noe miał sześćset lat, gdy nastał potop na ziemi.
Wj 14, 6-7a: Rozkazał wówczas faraon zaprzęgać swoje rydwany i zabrał ludzi
swoich ze sobą. Wziął sześćset rydwanów wyborowych oraz wszystkie inne
rydwany egipskie.
1Sm 17,4.7a: Wtedy wystąpił z obozu filistyńskiego pewien harcownik imieniem
Goliat, pochodzący z Gat. Był wysoki na sześć łokci i jedną piędź. Drzewce
włóczni jego było jak wał tkacki, a jej grot ważył sześćset syklów żelaza.
2Sm 21,20-21: I jedna jeszcze odbyła się walka w Gat. Pokazał się tam człowiek
wielkiego wzrostu, który miał u każdej ręki po sześć palców i po sześć palców u
każdej nogi - razem dwadzieścia cztery palce. Pochodził on również od Rafy. Kiedy
urągał Izraelitom, zabił go Jonatan, syn Szimei, brata Dawida.
1Krn 20,6-8: Była jeszcze inna bitwa w Gat, gdzie znalazł się człowiek wysokiego
wzrostu, który miał dwadzieścia cztery palce, sześć u każdej ręki i sześć u każdej
stopy; ten również był z Refaitów. Urągał on Izraelowi i zabił go Jonatan, syn
Szimei, brata Dawida. Ci byli potomkami Refaitów w Gat: padli oni z ręki Dawida i
z ręki jego sług.
Prz 6,16-19: Tych sześć rzeczy w nienawiści ma Pan, a siedem budzi u Niego
odrazę: wyniosłe oczy, kłamliwy język, ręce, co krew niewinną wylały, serce
knujące złe plany, nogi, co biegną prędko do zbrodni, świadek fałszywy, co kłamie,
i ten, kto wznieca kłótnie wśród braci.
Dn 14,31: Ci zaś wrzucili go do jamy lwów, gdzie przebywał przez sześć dni.
Dn 3,1: Król Nabuchodonozor sporządził złoty posąg o wysokości sześćdziesięciu
łokci, a szerokości sześciu łokci i kazał go ustawić na równinie Dura w prowincji
babilońskiej.
1Krl 10,14: Waga złota, które co rok dostarczano Salomonowi, wynosiła sześćset
sześćdziesiąt sześć talentów złota.

Szóstka to także godzina szósta (sesta) – wówczas południe. Był to czas sjesty, gdy siły
opuszczały człowieka, gdy zmęczony po porannej pracy, uciekając przed skwarem, szedł
odpocząć.

Dz 10,9-10a: Następnego dnia, gdy oni byli w drodze i zbliżali się do miasta,
wszedł Piotr na dach, aby się pomodlić. Była mniej więcej szósta godzina.
Odczuwał głód i chciał coś zjeść.
J 4,6: Było tam źródło Jakuba. Jezus zmęczony drogą siedział sobie przy studni.
Było to około szóstej godziny.

O godzinie szóstej rozpoczyna się męka Jezusa na krzyżu.

Mk 15,33: A gdy nadeszła godzina szósta, mrok ogarnął całą ziemię aż do godziny
dziewiątej.
Lk 23,44: Było już około godziny szóstej i mrok ogarnął całą ziemię aż do godziny
dziewiątej.

Godzina szósta to także godzina słabości Piłata, który chce uwolnić Jezusa, ale boi się narazić
Cezarowi, bo wówczas mógłby zbyt wiele stracić.

J 19:11-15: Jezus odpowiedział: Nie miałbyś żadnej władzy nade Mną, gdyby ci jej
nie dano z góry. Dlatego większy grzech ma ten, który Mnie wydał tobie. Odtąd
Piłat usiłował Go uwolnić. Żydzi jednak zawołali: Jeżeli Go uwolnisz, nie jesteś
przyjacielem Cezara. Każdy, kto się czyni królem, sprzeciwia się Cezarowi. Gdy
więc Piłat usłyszał te słowa, wyprowadził Jezusa na zewnątrz i zasiadł na trybunale,
na miejscu zwanym Lithostrotos, po hebrajsku Gabbata. Był to dzień
Przygotowania Paschy, około godziny szóstej. I rzekł do Żydów: Oto król wasz! A
oni krzyczeli: Precz! Precz! Ukrzyżuj Go! Piłat rzekł do nich: Czyż króla waszego
mam ukrzyżować? Odpowiedzieli arcykapłani: Poza Cezarem nie mamy króla.

Słabość do władzy, do pieniędzy, do kobiet. Trzykrotnie powtórzona szóstka to wciąż
powracająca słabość. Tą biblijną bestią jest ludzka słabość, która drzemie w człowieku już od
momentu, gdy Bóg powołał go do życia w szóstym dniu stworzenia.

Wojciech Żmudziński SJ