1

PRZEDSZKOLE NR 422 w WARSZAWIE

„MAŁY PLASTYK”

PROGRAM ROZWIJAJĄCY TWÓRCZĄ AKTYWNOŚĆ PLASTYCZNĄ
DZIECKA , JEGO ZDOLNOŚCI I ZAINTERESOWANIA

Opracowały:

Daria Andrzejewska-Rudomina
Monika Iwańska

WARSZAWA 2014

2

„ Twórczość dziecka ma swoistą wartość,
która może stanowić żyzne podłoże dla nauczania i wychowania".

Celestyn Freinet

WPROWADZENIE

Twórczość plastyczna odgrywa istotną rolę w rozwoju dziecka i jest jedną z ważniejszych
form działalności w wieku przedszkolnym. Sztuka poza funkcją zabawową pełni między
innymi funkcje poznawczą i wychowawczą obejmującą całą osobowość dziecka. Praca
umysłu w połączeniu z pracą rąk sprawia, że zajęcia artystyczne stają się ważnym,
niewerbalnym środkiem poznawania otaczającej rzeczywistości.

Program „Mały Plastyk” jest wyrazem zainteresowania i troski o dziecko oraz o rozwój
jego zdolności

.

Dzięki zajęciom plastycznym kształtuje on swoją osobowość i zwiększa

szansę powodzenia w szkole i w życiu. Uniwersalnym sposobem wspomagającym
wszechstronny rozwój dziecka, w tym osobowość twórczą, są zajęcia plastyczne. Sztuki
plastyczne umożliwiają dziecku ujawnienie własnych myśli i uczuć. Są dla niego twórczą,
dynamiczną aktywnością. Kontakt ze sztuką - zarówno z pozycji odbiorcy, jak i twórcy -
rozwija u dziecka ekspresję i umiejętności artystyczne oraz zdolność do działania i
osiągania celu; wyrabia też poczucie ładu, porządku i estetyki, rozbudza zaciekawienie i
wrażliwość, pomaga również w odkrywaniu swojego „ja”. Wszystko, co jest dla dziecka
nowe i ciekawe, oddziałuje na jego zmysły, kształtuje percepcję i wyobraźnię, wywołuje
także przeżycia będące źródłem radości i dobrego samopoczucia. Twórczość plastyczna
jest jedną z ważniejszych form działalności dziecka w wieku przedszkolnym. Poprzez
rysunek i inne prace plastyczne poznajemy naszego wychowanka: jego emocje, rozwój
intelektualny, zainteresowania.

Doceniając wartości twórczej aktywności i obserwując rozwój twórczości artystycznej
dzieci przedszkolnych, ich pierwsze sukcesy i osiągnięcia, zdecydowałyśmy się opracować
autorski program plastyczny, który uwzględnia potrzeby i możliwości rozwojowe dzieci.
Realizacja programu z pewnością przyczyni się do ogólnego rozwoju dziecka, umożliwi mu
aktywne poznawanie świata zgodnie z jego potrzebami, zainteresowaniami, zdolnościami
i dążeniami poprzez zabawy plastyczne, grupowe i indywidualne, uwzględniające
kreatywność, indywidualizm i swobodną ekspresję w twórczości plastycznej oraz
różnorodność technik plastycznych..

3

ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE



Program napisany jest w oparciu o aktualną podstawę programową wychowania
przedszkolnego zatwierdzoną przez MEN



Program kierowany jest do dzieci w wieku przedszkolnym (przede wszystkim
dla grup przedszkolnych prowadzonych przez osoby opracowujące ten
program)



Jego realizacja ma charakter długookresowy



Program zakłada rozwijanie aktywności poznawczej dziecka przez
organizowanie warunków do prowadzenia działań plastycznych, rozwijania
zainteresowań poznawczych, do czerpania radości w odkrywaniu nowego.



Działania plastyczne powinny być tak organizowane, aby były ciekawe,
pobudzały dziecko do myślenia, poszukiwania, a przede wszystkim do działania.
Jego realizacja umożliwia każdemu dziecku poszerzyć i pogłębić wiadomości
zgodnie z indywidualnymi możliwościami, przy wykorzystaniu różnorodnych
środków, form i metod pracy.



Program posiada jasno sprecyzowane cele, które będą osiągane przez
odpowiednio dobrane metody i formy pracy z dzieckiem. Zawiera również
propozycje tematów zajęć plastycznych oraz możliwych do wykorzystania
technik. W programie ujęte zostały przewidywane osiągnięcia dzieci jak również
sposoby ich prezentowania. Na zakończenie programu zostanie przeprowadzona
ewaluacja

CEL GŁÓWNY PROGRAMU



Rozwijanie uzdolnień i zainteresowań artystycznych dzieci oraz ich wrodzonych
możliwości twórczych poprzez różnorodne działania plastyczne.

CELE SZCZEGÓŁOWE



kształtowanie wrażliwości oraz ekspresji plastycznej



stwarzanie okazji do poznawania różnorodnych technik plastycznych oraz do
eksperymentowania różnym materiałem i narzędziami



wyrażanie swojej wiedzy, przeżyć i doświadczeń za pomocą plastycznych
środków wyrazu



kształtowanie twórczej postawy, kreatywności



aktywizowanie procesów poznawczych



kształtowanie zainteresowania wytworami artystycznymi- dziełami sztuki
poprzez obcowanie z malarstwem architekturą, fotografią



rozwijanie wrażliwości zmysłowej, estetycznej

4



kształtowanie umiejętności współdziałania w zespole



odkrywanie i budzenie wiary we własne możliwości i zdolności



rozwijanie dyspozycji psychicznych – samodzielności, wytrwałości,
umiejętności planowania, dokonywania właściwych wyborów, własnego
potencjału pozytywnych wartości



uwrażliwianie na piękno różnorodnych zjawisk- przyrodniczych, społecznych

ZADANIA NAUCZYCIELA

Nauczyciel powinien mieć świadomość celu prowadzonych zajęć, być autentycznym w
kontaktach z dziećmi, przez cały czas obserwować grupę, dobierać ćwiczenia
umożliwiające nabywanie nowych doświadczeń w pracy, nowych wrażeń. Powinien
być wrażliwy i empatyczny w stosunku do dzieci, mieć elastyczne podejście do
proponowanych dzieciom zajęć.



organizuje miejsce pracy do działań plastycznych



inspiruje dzieci, motywuje do zabawy plastyką poprzez wyzwalanie w nich
ciekawości, rozwijanie wyobraźni i fantazji, tworzy klimat sprzyjający pracy
twórczej



zachęca dziecko do tworzenia, odkrywania, wypowiadania się w różnych
technikach plastycznych i przy użyciu elementarnych środków wyrazu, prostych
kompozycji i form konstrukcyjnych



zaspakaja potrzebą bezpieczeństwa, akceptacji, swobody



tworzy sytuacje edukacyjne sprzyjające samodzielnemu myśleniu i
rozwiązywaniu zadań

METODY



praktycznego działania



doświadczeń i eksperymentowania



pokazu i obserwacji

FORMY



praca indywidualna



praca w grupach



praca zespołowa

5

PROPOZYCJE TECHNIK PLASTYCZNYCH

Frottage

pokrywanie farbą różnych przedmiotów, np. liści, a
potem odciskanie ich na kartce papieru.

Collage

wykonywanie kompozycji z różnych materiałów np.
słomy, papieru, tkanin, a następnie naklejanie na
podłoże

Malowanie
gwaszem

farby mieszamy z pastą do zębów

Barwienie rurką
do napojów

Mocno rozcieńczone dowolne farby wodne lub tusze
spuszczamy dużymi kroplami na papier i za pomocą
plastikowej rurki do napojów rozdmuchujemy je w
różne strony (dmuchamy dość mocno). W zależności
od kierunku rozdmuchiwania otrzymamy różnej
grubości „niteczki”. Najcieńsze wzorki uzyskamy
wówczas, gdy trzymamy rurkę pionowo do papieru i
w trakcie dmuchania poruszamy nią energicznie w
różnych kierunkach.

„Wyszywanka”
na papierze

Na kartce z bloku technicznego rysujemy prosty
wzór, np. jabłko. Kolorowym, grubym kordonkiem
lub włóczką obklejamy kontury (można także
wypełnić całą powierzchnię). Obklejony wzór
wypełniamy kredkami lub farbami na zasadzie
kolorowanki. Obraz można oprawić w ramki
kartonowe ozdobione dowolnymi wzorami
naklejonymi z włóczki.

Układanie materiałów
przyrodniczych na
podłożu z plasteliny

Przygotowujemy podłoże z plasteliny i na tym
podłożu układamy różnorodny materiał
przyrodniczy, możemy także układać kawałki gazet,
drobnych przedmiotów dekoracyjnych, skorupki
jaj...

Układanka na
papierze

Rysujemy prosty kształt, np. zwierzę. Dzielimy
rysunek na wyraźne fragmenty ciała – głowa, nogi,
tułów, ogon. Kartkę z rysunkiem przykładamy do
złożonych razem kilku kartek kolorowego papieru
(najlepiej ksero – jest dwustronny) i wycinamy
dokładnie wszystkie narysowane fragmenty, tnąc
nożyczkami wszystkie warstwy razem. Należy
uważać, aby kartki pod spodem nie przesuwały się.
Kartki można ze sobą lekko posklejać na rogach –
przynajmniej częściowo ułatwi to pracę. Następnie
rozdzielamy wycięte kawałki, układamy tyle
różnokolorowych obrazków, ile było kartek papieru,
i naklejamy (puzzle) na kartkach.

6

Malowanie na
podkładzie z
kaszy

Kartkę grubego papieru-kartonu smarujemy bardzo
dokładnie klejem roślinnym, po czym szybko
posypujemy ją kaszą manną, której nadmiar po kilku
minutach zsypujemy z kartki. Po zaschnięciu
malujemy na tym podkładzie farbami plakatowymi
lub akwarelami.

Wałeczki z
papieru

Z miękkiego papieru np. ręcznika papierowego
robimy wałeczki i zamoczone w klajstrze nanosimy
na wcześniej przygotowany na kartonie rysunek.
Można wypełnić całą kartkę rozpoczynając od
konturów lub obkleić same kontury. Gdy klej
wyschnie malujemy pracę farbami. Podobną pracę
można zrobić używając miękkiej kolorowej bibuły.
Wtedy pracy nie należy malować.

Malowanie kredą
nasączoną wodą z
cukrem

Do miseczki wkładamy różnokolorowe kawałki
kredy. W miseczce znajduje się cukier puder
rozpuszczony w letniej wodzie.
Nasączoną kredą malujemy na kartce z bloku
technicznego różne
kompozycje

Decoupage

Ozdabianie przedmiotów techniką serwetkową.
Oryginalna
dekoracja, która wygląda jak malowana ręcznie.

PRZYKŁADOWE TEMATY PRAC PLASTYCZNYCH

1. Jesienne bukiety
2. Jesienna szaruga
3. Lodowa kraina
4. Przez zamarzniętą szybę
5. Bombeczki jak z bajeczki
6. Muzyka pędzlem malowana
7. Geometryczny świat
8. Magiczne obrazki
9. Miasto słońca
10. Kolorowe witraże
11. Moja ulubiona postać bajkowa
12. Wielkanocne stroiki
13. Barwne motyle
14. Kwiaty dla mamy
15. Na wiosennej łące

7

ZAŁOŻONE OSIĄGNIĘCIA DZIECKA



potrafi wyrazić w różnych formach plastycznych swoje przeżycia, obserwacje,
nastroje, fantazje, marzenia,



potrafi określić cechy przedmiotu, nazywa kształty, barwę, proporcje,



zna kolory podstawowe i pochodne, barwy ciepłe i zimne,



zna niektóre techniki plastyczne i potrafi się nimi posłużyć,



samodzielnie podejmuje różnorodne formy i rozwiązania w twórczości
plastycznej,



rozbudza wrażliwość estetyczną,



rozwija zainteresowania sztuką,



rozwija kreatywność i ekspresje twórczą,



odkrywa własne możliwości i uzdolnienia artystyczne,



kształci i wzbogaca własną pomysłowość, wyobraźnię oraz inwencję twórczą,



rozwija własny potencjał pozytywnych wartości,



potrafi współdziałać w zespole,



odczuwa radość i satysfakcję z pozytywnych efektów własnych działań



starannie wykonuje pracę, troszczy się o jej jakość.



koncentruje uwagę na określonym temacie, zadaniu.



opracowuje i dąży do pomyślnego ukończenia własnego projektu.

UWAGI O REALIZACJI

Program ma charakter otwarty, można go modyfikować i dostosować do potrzeb i
możliwości dzieci.
Dziecko może osiągnąć dobre rezultaty w twórczości plastycznej wtedy, gdy jego
wysiłek wypływać będzie z wewnętrznej potrzeby wyrażania swoich przeżyć
emocjonalnych, wyobrażeń, spostrzeżeń, których często nie byłoby w stanie wyrazić
słowami. Przeżycia te dopingują dziecko w czasie tworzenia, a także wzbogacają jego
doświadczenia plastyczne.

W celu uzyskania jak najlepszych wyników w twórczej pracy dziecka, należy zwracać
uwagę na to, aby zajęcia odbywały się w atmosferze zachęty, życzliwości, spokoju;
Techniki plastyczne stosowane podczas zajęć muszą być różnorodne, a pomoce do zajęć
atrakcyjne, estetyczne, zaś same zajęcia muszą przypominać wspaniałą zabawę.
Aby uzyskać dobre wyniki w zaplanowanej dla dziecka działalności plastycznej,
należy wybrać odpowiedni sposób wykonania pracy. Należy przewidzieć, ile czasu,
potrzebne będzie na wykonanie zadania. Mali twórcy pracują w różnym tempie,
zgodnie z ich własnymi potrzebami i możliwościami oraz chęcią tworzenia.

8

Dobrze, jeżeli dziecko i nauczyciel wspólnie uznają pracę za skończoną, bądź uzgodnią,
że dziecko powróci do niej w innym czasie (jeżeli pracę można podzielić na kilka
etapów).

EWALUACJA

Naturalną formą ewaluacji tego programu będzie:



poziom zadowolenia dzieci z własnych dokonań i umiejętności wykorzystanych w
procesie tworzenia



prace dzieci, w których odkryć będzie można ich zaangażowanie



wiara we własne możliwości, która przejawiać się będzie poprzez spontaniczne
podejmowanie nowych zadań nagradzanie oryginalności, kreatywności,
samodzielności poprzez promowanie prac plastycznych małych artystów
(grupowe wystawki, udział w konkursach plastycznych – w tym również
ogólnopolskich



zorganizowanie wernisażu podsumowującego roczną pracę z zaproszeniem
przedstawicieli dzielnicy Bielany

BIBLIOGRAFIA

1. Barff U. Burhardt I. – Każde dziecko to potrafi, Warszawa 1992.

Lowenfeld V., W.I. Brittain,- Twórczość rozwój umysłowy dziecka PWN,
Warszawa 1977.

2. Kitlińska Z., -Rozwijanie ekspresji plastycznej, „Bliżej przedszkola” 2002, nr.6
3. Jabłońska A. – Zabawy plastyczne, Warszawa 1997.
4. Trojanowska A. – Dziecko i plastyka, Warszawa, 1988
5. Kalbarczyk A., Zabawy ze sztuką, Impuls 2005
6. Jąder M., Techniki plastyczne rozwijające wyobraźnię, Impuls 2005
7. Marcinkowska K., Barwne fantazje, WSiP 1993
8. A.Misiurska „Kalendarz plastyczny w przedszkolu”WSIP,

Warszawa

1993r.

9. R.Gloton, C.Cletro „Twórcza aktywność dziecka” WSIP,Warszawa 1985r.
10. A.Kolbarczyk „Zabawy ze sztuką”Oficyna Wydawnicza „Impuls”,Kraków

2005r.

11. A.Natorff, K.Wasiluk „Wychowanie plastyczne w przedszkolu”WSIP,Warszawa

1990r.