30

7/2003

KINO DOMOWE

− Amplitunery wielokanałowe do 7000 zł

Harman/Kardon AVR−5550

Amerykańskie firmy znane są raczej z trzeźwego podejścia do nowinek

technicznych i ich wpływu na bieżącą ofertę. Harman Kardon jest w tym

kontekście nieamerykański − producent nie tylko stara się rywalizować

z Japończykami we wszystkich segmentach cenowych (z niskobudżetowym

włącznie), ale wprowadza nowe modele nawet częściej niż raz na sezon.

Nowy model pojawił się w sprzedaży w miejsce AVR−5500, który

funkcjonował na polskim rynku niecały rok.

O

O

O

O

O

trzymany od dystrybutora

AVR−5550 jest próbnym eg−
zemplarzem. Dlatego proszę
nie przejmować się faktem,

że amplituner posiada klawisze funkcyj−
ne w kolorze srebrnym − produkty seryj−
ne będą miały przyciski w klasycznym dla
HK złotym kolorze. Przedni panel jest zro−
biony z plastiku i przykryty w 2/3 przezro−
czystym pleksi. Poniżej znajduje się du−
ży wyświetlacz (FL) oraz podświetlane
rzędy napisów informujących o urucho−
mionym wejściu i standardzie dekodo−
wania.

AVR−5550 posiada tylko jedną dużą

gałkę − do regulacji siły głosu. Pozostałe,
znacznie mniejsze, służą do zmian bar−
wy oraz ustawiania balansu. Z przednie−
go panelu możemy również wybierać
sposoby dekodowania sygnału i decydo−
wać o ustawieniach tunera. Przełączanie
źródeł odbywa się sekwencyjnie, co jest
pewnym utrudnieniem. Na szczęście zie−
lona kropka przy odpowiednim urządze−
niu wskazuje, w którym miejscu jesteś−
my. Podręczny zestaw wejść na przed−
nim panelu jest rozbudowany, składa się
z analogowego wejścia audio i dwóch
wizyjnych (S−video, kompozyt). W kom−
plecie dostajemy również dwa wejścia
cyfrowe, światłowodowe i koaksjalne, w
dodatku jedno z nich (koaksjalne) może
zostać skonfigurowane jako wyjście z
urządzenia.

AVR−5550 dysponuje siedmioma koń−

cówkami mocy. Zestaw dekoderów obej−
muje Dolby Digital, Dolby Digital−EX,
DPLII, DTS, DTS−ES (Matrix i Discrete),
DTS Neo:6, Logic 7 i HDCD. Dwa ostat−
nie wymagają komentarza. Logic 7 zo−
stał opracowany przez firmę Lexicon ja−
ko algorytm do odtwarzania stereofo−
nicznych sygnałów na pięciu lub siedmiu
kolumnach, jest to więc konkurent Neo:6
i DPLII. System nigdy nie pojawiłby się w

tak popularnych urządzeniach, gdyby nie
fakt, że marki Harman Kardon i Lexicon
należą do tej samej grupy kapitałowej.
HDCD to kolejna rzadkość, tym razem
odnosząca się do płyt CD. Na margine−
sie umiejętności dekodowania AVR−5550
trzeba wspomnieć o systemie Vmax, po−
zwalającym na otrzymanie dźwięku ota−
czającego przy użyciu stereofonicznej
pary kolumn.

Zastosowano standardowo dwa wej−

ścia i jedno wyjście komponent, niestety
standardowy jest również brak konwerte−
ra wizyjnego. Liczba podłączeń S−Video/
kompozyt została ograniczona, do dys−
pozycji mamy zaledwie cztery wejścia
i trzy wyjścia, w tym sygnał dla monito−
ra. W dziale analogowego audio sześciu
wejściom towarzyszą trzy wyjścia. Ana−
logowa komunikacja z zewnętrznym de−
koderem (wejście) i końcówkami mocy
(wyjście) jest pełna, ponieważ zastosowa−
no zestaw 7.1. Podłączenia cyfrowe wy−
konujemy za pomocą czterech wejść
(nie licząc tych na przednim panelu), w
tym dwóch światłowodowych i dwóch
elektrycznych. Wyjścia cyfrowe są dwa,
szczęśliwie w obydwu standardach. Ter−
minale głośnikowe pozwalają na zasto−
sowanie dowolnego standardu zakoń−

czenia przewodu, za wyjątkiem widełek.

Obsługa multiroom jest w AVR−5550

bardzo rozbudowana, pewnie dlatego,
że HK sam proponuje systemy tego ty−
pu. Przede wszystkim możliwe jest wy−
prowadzenie sygnału liniowego do dru−
giego pomieszczenia, gdzie należy
uzbroić się w dodatkowy wzmacniacz (i
oczywiście kolumny). Jeżeli jednak zde−
cydujemy się na użycie 5.1 zamiast 7.1,
to możliwe jest wykorzystanie do II stre−
fy dwóch “nieczynnych” wzmacniaczy.
Wspomniane funkcje należy jednak
uznać za standardowe w tej klasie ceno−
wej. Prawdziwą funkcjonalną perełką
jest kompatybilność AVR−5550 z syste−
mem A−Bus, niezwykle popularnym za
oceanem. A−Bus jest modułowym sposo−
bem zasilania niezależnych stref, a w
wypadku AVR−5550 wymaga odpowied−
nich sterowników i prostej instalacji prze−
wodem CATV. Jeszcze jedną zaletą sys−
temu A−Bus jest nagłaśnianie II strefy
bez użycia dodatkowego wzmacniacza,
ale bez konieczności zubażania 7.1 do
5.1. Tajemnicą jest wzmacniacz tkwiący
w panelu A−Bus i przesyłanie sygnałów
liniowych za pośrednictwem FTP. Syste−
mowym uzupełnieniem jest sterowanie
amplitunerem za pomocą zwyczajnego

30

7/2003

31

7/2003

wejścia dla elektrycznych sygnałów czuj−
nika podczerwieni. Takie podłączenie
jest zresztą obowiązkowe, by móc kont−
rolować AVR−5550 z drugiego pomiesz−
czenia. Propozycje MR są tym bardziej
kuszące, że producent dodaje do urzą−
dzenia drugi pilot, ze specjalną dedyka−
cją “Zone II”.

Komunikacja AVR−5550 obejmuje wej−

ście dla dodatkowego czujnika podczer−
wieni i port RS−232 pozwalający na włą−
czenie w duży system automatyki.

Funkcjonalne zaawansowanie AVR−

5550 kazało przypuszczać skomplikowa−
ny set−up. Ustawień jest co prawda spo−
ro, ale są zdecydowanie mechaniczne.
Producent zdecydował się bowiem na
niezależne przypisywanie poszczegól−
nym wejściom funkcji odpowiadających
użytkownikowi. Dzięki temu możliwe jest
zupełnie dowolne konfigurowanie wejść
i wyjść, ale niektóre nastawienia (np.
set−up głośnikowy) obowiązują już w od−
niesieniu do wszystkich urządzeń. Poza
zgrabną metodą ustawiania odpowied−
nich wielkości kolumn i ich odległości od
słuchacza uwagę zwraca drobiazgowy
system zarządzania basem. Pozwala nie
tylko określić górną częstotliwość efek−
tów przekazywanych do subwoofera, ale
również zdefiniować poziom częstotli−
wości filtrowania wszystkich głośników.
Jedną z przebojowych funkcji amplitune−
rów HK jest EzSet potrafiący dobrać au−
tomatycznie poziomy dla wszystkich ka−
nałów za pomocą mikrofonu wbudowa−
nego w zdalne sterowanie. Oczywiście
są to nastawienia, które wymagają osta−
tecznej korekty, ale osiągnięty za ich po−
mocą efekt jest całkiem zadowalający.

Zdalne sterowanie zawiera mnóstwo

przycisków, na szczęście różniących się

AVR−5550 posiada 7 końcówek mocy, konfiguracji jest więc sporo,

najważniejsze to 7.1 lub 5.1 z zasilaniem drugiej strefy. AVR−5550

współpracuje również z amerykańskim systemem nagłośnieniowym A−Bus,

co pozwala na uzyskanie 7.1 i niezależnej II strefy za pomocą prostego

paneliku sterującego.

WYKONANIE, KOMPONENTY
i LABORATORIUM:

Niezbyt nowoczesna

sekcja cyfrowa, dobrze wyregulowany wzmac−
niacz − przyzwoita moc w stereo i wielokanało−
wo, lekka skłonność do generowania
zniekształceń niższych rzędów.

OCENA:

dobra

+

FUNKCJONALNOŚĆ I NOWOCZESNOŚĆ:

Ograniczona liczba wejść i wyjść, zarówno
analogowych audio, jak i wideo. Ale świetny
pilot, znakomicie rozwiązane funkcje sterowania
drugą strefą, kompletne wyposażenie w
dekodery, ponadstandardowo Logic 7 i HDCD,
nowoczesny set−up...

OCENA:

bardzo dobra

BRZMIENIE:

Naturalny, lekko stonowany

dźwięk w stereo, dobra równowaga, lecz ogra−
niczenia analityczne. Dużo bardziej ostro
i zdecydowanie we wszystkich układach
wielokanałowych. Wyjątkowo dobrze pracuje
DTS, lecz świetnie sprawuje się także Logic 7.

OCENA: (stereo/kino)

dobra

+

/

dobra

+

Cena

[zł]

6000,−

Dystrybutor: HARMAN CONSUMER POLAND

AVR−5550

DOBRA

+

OCENA KOŃCOWA:

Brzmienie AVR−5550 w nagra−
niach stereofonicznych i wieloka−

nałowych dość znacznie się róż−

ni. Stereofonia przypomina, że HK ma na
tym polu spore osiągnięcia. Muzyka
wzmacniana jest naturalnie i swobodnie,
instrumenty mają właściwe proporcje.
Dźwięki nie wydają się ani zbyt ociężałe,
ani za lekkie. Również szybkość i dyna−
mika nie podlegają krytyce. Podczas
gdy średnie i wysokie tony grają w spo−
sób umiarkowany, to bas jest bardziej
ekspansywny. Kłopoty z kontrolą gene−
rowane są jednak tylko przez elektro−
niczne instrumenty. Pomimo dobrej
przestrzenności urządzenie ujawnia
analityczne niedostatki − dostrzec można
tendencję do ustawiania dźwięków w je−
dym rządku na pierwszym planie sceny.

Dekodery wielokanałowe znacznie

wyostrzają dźwięk, dotyczy to głównie DD
i DTS, ale również DPLII i DTSNeo:6.
Dźwięk w Dolby Digital jest niezwykle
wyrazisty i (wreszcie) analityczny. Dob−
re wrażenie dźwięku (szczególnie w 6.1)
często psują pojedyncze efekty wyraź−
nie docierające z konkretnych kolumn.
Takie ostre dźwiękowe szpilki prowokują
częste odwracanie uwagi (domyślamy

się, że któreś z dzieciaków zbiło talerz
albo ciągnie kota za ogon). DTS dysponu−
je bardziej rozbudowanym basem i zde−
cydowanie masywniejszą fakturą zakre−
su średnio−wysokotonowego. Bez wąt−
pienia brzmienie DTS z AVR−5550 jest
dużo lepsze niż DD, najlepszym dowo−
dem są koncerty. AVR−5550 pokazuje,
że warto zainwestować w tylne głośniki
centralne. Zarejestrowany w DTS−ES
film “Byliśmy żołnierzami” udowadnia, że
podczas oglądania naprawdę można za−
pomnieć o kolumnach i poczuć się jak
(w tym przypadku) na wojnie.

“Rozbijacze” DPLII i Neo:6 działają

poprawnie, skłaniając się raczej w stro−
nę wielokanałowej pełni dźwięku niż ste−
reofonicznej ostrości. Znacznie lepiej
sprawuje się jednak rozwiązanie firmo−
we Harmana, czyli Logic 7. Otrzymuje−
my doskonałą analityczność, natural−
ność bez gubienia dynamiki i szybkości.
Przestrzenność kreowana jest przez jed−
noznacznie akcentowane efekty, których
pozorne źródła nie mają nic wspólnego
z ustawieniem kolumn. Ciekawe, czy
wysforowanie Logic 7 przed DPLII
i DTSNeo:6 jest działaniem celowym,
czy przypadkowym?

kształtami i logicznie pogrupowanych.
Pilot jest w pełni uniwersalny, zawiera
niezliczoną listę kodów produktów wy−
stępujących na rynku, ale potrafi się rów−
nież bezpośrednio uczyć.

32

7/2003

0.0 01

0.0 1

0.1

1

0.1

1

10

10 0

10 00

Moc w yjś c io w a [W ]

THD+N [%

]

8o hm

-1 40

-1 30

-1 20

-1 10

-1 00

-9 0

-8 0

-7 0

-6 0

-5 0

-4 0

-3 0

-2 0

-1 0

0

0

20 00

40 00

60 00

80 00

10 000

12 000

14 000

16 000

18 000

20 000

C z ęs to tliw oś ć w Hz

Amplituda w d

B

Laboratorium

Pomiary przeprowadzono przy użyciu systemu NEUTRIK A2D

Moc znamionowa (0,85% THD+N, 1kHz) [W]
Ob.[

Ω

]

Wysterowanie (K −kanały)

1 K

2 K

3K

4K

5K

8

98

92

83

78

71

4

−

−

−

−

−

Rozkład mocy na poszczególne kanały (8

Ω

)

Wysterowanie

Przód L/R

Tył L/R

centralny

kanałów
1

98

2

92/92

3

83/83

83

4

78/78

78/78

5

71/71

71/71

71

Czułość (dla maks. mocy) [V]

0,361

Stosunek sygnał/szum* [dB]

83

Dynamika [dB]

101

Zniekształcenia THD+N
(1W, 8

Ω

, 1kHz) [%]

0,153

Współ. tłumienia (w odniesieniu do 8

Ω

)

33

Końcówki mocy

7

Dekodery DD, DD EX, DPLII, DTS, DTS ES Matrix

6.1, DTS ES Discrete 6.1, DTS:6, Logic 7, HDCD

Konwerter wideo

nie

Wej. wideo5x kompozyt, 5x S−Video, 2xkomponent

Wyj. wideo 3x kompozyt, 3x S−Video, 1xkomponent

Wejścia analogowe audio

7xRCA

Wyjścia analogowe audio

3xRCA

Wejścia gramofonowe

−

Wyjścia na subwoofer

1 (mono)

Wejścia na zewnętrzny dekoder

7.1

Wyjścia na zewnętrzne końcówki mocy

7.1

Wejścia cyfrowe audio

3x koaks., 3x opt.

Wyjścia cyfrowe audio

1x koaks., 1x opt.

Wyjścia słuchawkowe

tak

Zaciski głośnikowe

zakręcane

Pilot uniwersalny (funkcja uczenia), dodat do II strefy

Obsługa drugiej strefy

tak

Komunikacja

A−Bus, RS−232, 2x mini jack IR

Wyświetlanie funkcji na ekranie

tak

Dostępne kolory

czarny

Minimalna impedancja kolumn [

Ω

]

8

Moc znamionowa (20Hz−20kHz, 0,07%THD, 8

Ω

) [W]

7x 70

Pobór mocy [W]

1040

Wymiary (SxWxG)[cm]

44x16,5x43,5

Masa [kg]

20

* (Filtr A−ważony, w odniesieniu do 1W)

Rys. 2. Zniekształcenia harmoniczne

Rys. 1. Pasmo przenoszenia

Rys. 3. Moc

Ciężka i kuloodporna wręcz obudowa to cecha cha−

rakterystyczna tego amplitunera. Solidności wykonania
wtóruje niezbyt delikatny wentylator, który “odpala”, gdy
łączna moc we wszystkich kanałach przekroczy 70W. Na
szczęście poziom głośności będzie wówczas raczej na tyle
wysoki, że nie odczujemy denerwującego buczenia. Bo−
lączką Harmana są bardzo czułe układy zabezpieczeń,
przy próbie pomiaru mocy wyjściowej dla jednego kanału
system ochronny odłączył końcówki jeszcze przed osiąg−
nięciem zniekształceń THD+N=1%, co odpowiadałoby mo−

cy znamionowej. Przywrócenie urządzenia do stanu pracy
wydaje się możliwe tylko po odłączeniu zasilania. Po kilku
próbach udało się jednak (wciąż z pewnym przybliżeniem,
bo dla THD+N=0,85%) ustalić wartość mocy znamionowej.
Przy jednym obciążonym kanale wynosi ona 98W, zasi−
lacz spisuje się znakomicie, bowiem moc spada tylko nie−
znacznie przy kolejnych obciążeniach, aż do 71W na pię−
ciu kanałach. Czułość to typowe 0,361V, odstęp sygnału
od szumu to 83dB, dzięki czemu dynamika osiąga 101dB.

Na rys. 1 przedstawiającym pasmo przenoszenia wi−

dać wyraźnie spadki w okolicach najniższych i najwy−
ższych częstotliwości. Nie są one jednak problemem, gdyż
nie przekraczają −0,8dB. Nieco gorzej wygląda temat
zniekształceń, analiza z rys. 2 zwraca uwagę na harmo−
niczne niższych rzędów, na szczęście tylko druga i trzecia
przekraczają poziom −90dB (leżą odpowiednio przy −85dB
i −89dB), dalsze (nieparzyste aż do jedenastej włącznie)
lokują się już w okolicach −100dB.

Przebieg zniekształceń w funkcji mocy wyjściowej

(rys. 3) ujawnia minimum przy 0,024% i 73W, a THD+N
utrzymuje się poniżej 0,1% w przedziale 2,3W−83W.

Jak pokazują pomiary, zasilacz Harmana spisuje się

całkiem dobrze, chociaż transformatorowi pomagają dwa
kondensatory o sumarycznej pojemności tylko 16400

µ

F.

Tuż nad nimi umieszczono płytkę z selektorami wideo, w
tej roli widzimy scalaki firmy JRC. Niestety, cały moduł nie
został zaekranowany, a bliskość zasilacza to znak, że
sygnałów wideo raczej nie powinniśmy Harmanowi powie−
rzać. W centrum obudowy odnajdziemy radiator tunelowy
zakończony wentylatorem. Tranzystory umieszczono z
obydwu stron radiatora, Harman sięgnął po elementy Tos−
hiby, tworząc pary 2SA1986/2SC5358.

Płytki analogowe i cyfrowe przeniesiono na prawą

stronę, umocowano je według koncepcji kanapkowej, jed−
na nad drugą. Górna płytka to selekcja wejść, nas najbar−
dziej jednak interesuje ta położona poniżej. Tam odnajdzie−
my kombajn−dekoder Crystal Semiconductor CS493263,
niestety nie jest to już produkt pierwszej świeżości, nawet
rok temu można było spotkać go w amplitunerach za
mniej niż 3000zł (sam Harman stosował CS493263 w
nieprodukowanym modelu AVR3000). Płytka cyfrowa ma
zresztą oznaczenia świadczące o tym, że ten sam moduł
(przynajmniej bazę drukowaną) producent stosuje w
AVR5550 oraz AVR3550.

KINO DOMOWE

− Amplitunery wielokanałowe do 7000 zł

Sześć tranzystorów

znalazło się blisko

zasilacza, a osiem

na prawym boku

radiatora. Właśnie

ta ósemka może

pochwalić się

obecnością czterech

bezpieczników ter−

micznych, jeden

przewidziano na

każdą parę tranzys−

torów. Prawdopo−

dobnie właśnie

bezpieczniki

odpowiedzialne są

za (może nawet

zbyt wczesne)

wyłączanie

wzmacniacza.