32
4/2003
Harman/Kardon AVR 3550
Harman/Kardon od wielu lat wierny jest swojej oryginalnej stylistyce, jego
urządzenia trudno jest pomylić z innymi. AVR 3550 jako jedyne urządzenie
w teście ma przedni panel w całości wykonany z plastiku, a nie z bardziej
szlachetnego aluminium, jednak dzięki znacznej wysokości i masywnej
konstrukcji prezentuje się niezwykle poważnie.
C
C
C
C
C
ała górna połowa przedniej
ścianki przykryta jest czarnym
pleksi, która po włączeniu za−
silania rozbłyskuje feerią kolo−
rów niczym bożonarodzeniowa choinka.
Centralne miejsce zajmuje jasnonie−
bieski wyświetlacz fluorescencyjny, o
dużych, łatwo czytelnych znakach. Po
jego bokach wyświetlają się zielone opi−
sy wszystkich trybów wielokanałowych,
w jakich może pracować wzmacniacz,
oraz wszystkich wejść. Producent prze−
widział możliwość zmiany jaskrawości
wyświetlacza z całkowitym jego wyłą−
czeniem włącznie, niestety nie dotyczy
to wspomnianych zielonych opisów, któ−
re świecą się stale.
Mamy możliwość wyboru pomiędzy
Dolby Digital, DTS, Dolby Pro Logic II
oraz 5 własnymi trybami DSP, ale bez
trybów 6.1 dostępnych w systemach
Dolby EX i DTS ES. Niejako na osłodę,
konstruktor dorzucił jeszcze dwa tryby
opracowane przez firmy należące do
koncernu Harmana − VMAx oraz Logic
7. Pierwszy z nich jest implementacją
koncepcji Cooper Bauck Transaural
Stereo, która pozwala tworzyć efekty
przestrzenne przy wykorzystaniu jedy−
nie dwóch przednich kolumn głośniko−
wych, na podobnej zasadzie jak robi to
Virtual Surround. Drugi z nich, opraco−
wany przez znaną firmę Lexicon, jest
systemem zbliżonym do DPLII i pozwa−
la na uzyskanie efektów przestrzennych
ze źródeł stereofonicznych przy wyko−
rzystaniu wszystkich głośników.
Wyposażenie w różnego rodzaju wej−
ścia i wyjścia jest przyzwoite.
AVR 3550
pozwala na podłączenie 3 źródeł linio−
wych oraz 2 magnetofonów. Gniazda
cyfrowe obejmują cztery wejścia i dwa
wyjścia, podzielone równo pomiędzy
złącza koaksjalne S/PDIF i optyczne
TosLink. Na tylnej ściance znajdziemy
jeszcze 5 gniazd kompozytowych wi−
deo, zdublowanych gniazdami S−video.
Jest także wejście bezpośrednie 5.1,
które w ostatnim czasie nabiera nowego
znaczenia, dzięki rozpowszechnianiu
się odtwarzaczy SACD. Pewne zdziwie−
nie budzi natomiast brak wejść podręcz−
nych wyprowadzonych na przednią
ściankę, tym większe, że posiadał je
przecież nawet najtańszy model z po−
przedniej serii “500”. W
AVR 3550
zo−
stały po nich tylko czarne zaślepki.
Obsługa
AVR 3550
jest niezbyt pros−
ta − daleko Harmanowi do intuicyjności
Denona lub Sony. Nie pomaga w tym na
pewno instrukcja obsługi − długa, pozba−
wiona obrazków i do tego wyjaśniająca
wszystkie, nawet najprostsze czynności
w tak skomplikowany sposób, że nawet
doświadczony użytkownik może się w
tym wszystkim pogubić. Na pochwałę
zasługuje za to wykorzystanie menu ek−
ranowego, które nie występuje u żadne−
go z opisywanych obok konkurentów.
Za jego pomocą możemy dość łatwo do−
konać konfiguracji całego systemu, do−
konując tradycyjnych wyborów wielkości
i liczby kolumn, ich rozmieszczenia (ko−
nieczność podawania opóźnienia w ms)
a także poziomu głośności.
W tym ostatnim ma nam pomóc au−
tomatyczny system kalibracji, który
współpracując z mikrofonem wbudowa−
nym w pilota zdalnego sterowania, sam
powinien ustawić poziomy poszczegól−
nych głośników. Celowo użyłem słowa
“powinien”, bowiem w praktyce okazuje
się, że system ten działa sobie dość
“dowolnie”.
Zwróciłem na to uwagę już podczas
pierwszej kalibracji kolumn w moim sys−
temie. Używane przeze mnie głośniki
efektowe mają o około 3dB większą sku−
teczność niż przednie, co razem z bliż−
szym ustawieniem (230cm vs 300cm)
powoduje konieczność obniżenia ich
poziomu o ok. 4dB. Harman tymczasem
przeprowadził wszystkie swoje pomiary,
emitując serię dźwięków testowych, po
czym... nie wprowadził żadnych korekt.
Początkowo myślałem, że zmiany zo−
stały wprowadzone, tyle że nie są wi−
doczne w menu. Szybkie sprawdzenie
za pomocą miernika Radio Shack poka−
zało jednak, że jest inaczej. Tylne kana−
ły były cały czas o 3dB głośniejsze niż
przednie! Świadomie więc ustawiłem
poziom tylnych kolumn elektowych na
+7 i −7dB, aby sprawdzić, czy system
ten w ogóle działa. Efekt −
AVR 3550
zmienił wartości wysterowania kolumn...
ale tylko do poziomu +4dB i −3dB. To
już może nie 14dB, ale w dalszym ciągu
ponad 6dB różnicy! Tymczasem usta−
wiając wszystko “na ucho”, człowiek jest
bez problemu w stanie zrobić to z do−
kładnością do jednego, może dwóch de−
cybeli.
Wydaje się, że słabość systemu Ez−
Set leży w mikrofonie wbudowanym w
pilota. Harman przewidział możliwość
ręcznego kalibrowania systemu z wyko−
rzystaniem wskazówek mikrofonu − gdy
poziom jest za niski, dioda w pilocie
świeci na bursztynowo, gdy za wysoki
na czerwono, a gdy jest odpowiedni − na
zielono. Okazuje się, że przedział, w
którym dioda świeci na zielono, jest nie−
zwykle szeroki i obejmuje zakres od −
3dB do +3dB. Nie dziwi zatem, że sys−
tem kalibracyjny działa tak niedokład−
nie.
Pilot zdalnego sterowania jest śred−
nio wygodny w obsłudze. Najczęściej
używane funkcje − regulacji głośności,
umieszczono w szeregu jednakowych
przycisków. Na pochwałę zasługuje za
to możliwość programowania pilota
przez wprowadzenie odpowiedniego ko−
du oraz obsługa makr, czyli sekwencji
najczęściej używanych komend.
KINO DOMOWE
− Amplitunery wielokanałowe do 3000 zł
33
4/2003
65W nominalnej mocy wyj−
ściowej na kanał to jak na amp−
lituner naprawdę niedużo, tym−
czasem
AVR 3550
zagrał z rozma−
chem i dynamiką dorównującą teore−
tycznie mocniejszemu Denonowi. Do−
prawdy bas w momentach, które tego
wymagały, potrafił być tak mocny i sil−
ny, że można by zastanawiać się nad
rezygnacją z subwoofera... Żartuję.
Sceny bitewne w “Gladiatorze”, wybu−
chy bomb głębinowych w “U−571”, ryk
silników w “Gwiezdnych wojnach”,
wszystko to zabrzmiało bardzo efek−
townie. Bas był mocny, ale jednocześ−
nie krótki i konturowy.
Inną cechą, która upodabniała
AVR
3550
do
AVR−1803
(może to przez
zbieżność symboli?) była prezentacja
średnicy − w miarę naturalna, pełna,
bez zbytniej krzykliwości. O ile w przy−
padku kina domowego nie ma to aż
tak dużego znaczenia, to w tradycyj−
nym stereo jest to najczęściej “być al−
bo nie być” urządzenia. Ten egzamin
H/K zdaje z oceną bardzo dobrą. Za
prezentację górnego zakresu pasma −
ocena dobra z plusem. Zwróciłbym tu
uwagę na trochę mniejszą ogólną roz−
dzielczość przekazu, a co za tym idzie
mniejszą ilość odtwarzanych informa−
cji niż w przypadku Denona. Przekła−
dało się to bezpośrednio na jakość
efektów przestrzennych. Zarówno De−
non, jak i Sherwood potrafiły wykreo−
wać bardziej realistyczne pole dźwię−
kowe, z większą ilością niuansów i in−
formacji. Różnica ta nie była jednak
duża; Harman razem z Denonem re−
prezentują prawdopodobnie górny pu−
łap możliwości brzmieniowych urzą−
dzeń w tym przedziale cenowym.
AVR 3550
nie jest ani nadzwyczaj−
nie wyposażonym urządzeniem, ani
nie jest szczególnie łatwy w obsłudze.
Dobra, wyrównana jakość dźwięku we
wszystkich trybach sprawia jednak, że
całościowo urządzenie to zasługuje na
wysoką ocenę. Gdyby nie znakomita
forma Denona, Harman zostałby za−
pewne nawet zwycięzcą tego testu.
WYKONANIE, KOMPONENTY
i LABORATORIUM:
Solidna obudowa, dobre
tranzystory i elementy cyfrowe. Umiarkowana
moc w stereo, ale nie słabnie w kinie
domowym, niskie zniekształcenia i niski szum.
OCENA:
dobra
FUNKCJONALNOŚĆ I NOWOCZESNOŚĆ:
Brak dekoderów ES/EX, niezbyt prosta obsługa,
słabo działający automatyczny system kalibracji,
menu ekranowe, uniwersalny pilot.
OCENA:
dobra
BRZMIENIE:
Naturalne i dynamiczne,
z dobrymi efektami przestrzennymi. Równie
dobrze sobie radzi w zwykłym stereo, jak
i w kinie.
OCENA: (kino/stereo)
dobra
+
/
dobra
+
Cena
[zł]
2849,−
Dystrybutor: HARMAN CONSUMER POLAND
AVR 3550
DOBRA
+
OCENA KOŃCOWA:
Zamiast pionowych płytek, Harman
preferuje kilka poziomych modułów, połą−
czonych ze sobą taśmami komputerowymi.
Lewą część obudowy okupuje transforma−
tor rdzeniowy, w sekcji zasilania wspoma−
gają go dwa kondensatory o pojemności
15000µF każdy. Radiator jest dość duży,
wykonano go z blachy i umieszczono w
przedniej części chassis. W dziedzinie
układów mocy wybór padł na firmę Sanken
i pięć kompletów 2SD2560/2SB1647. Na
środku radiatora znajduje się bezpiecznik
termiczny, wysyłający sygnał o zbyt wyso−
kiej temperaturze do układów zabezpie−
czeń. Gniazdka wejściowe RCA oraz
gniazda cyfrowe umieszczono na wspólnej
płytce, co nie jest rozwiązaniem często
spotykanym. Zazwyczaj wejścia cyfrowe
okupują oddzielną płytkę wraz z dekodera−
mi i przetwornikami. Dobrym posunięciem
jest przylutowanie terminali głośnikowych
wprost na płytkę, bez pośrednictwa prze−
wodów. Odkręcając kilka modułów, udało
mi się dotrzeć do dekodera surround, któ−
rym okazał się być scalak Crystal Semi−
conductor CS493263, dość popularny
układ w tej klasie cenowej.
Harman nigdy nie chwalił się porażają−
cymi mocami wzmacniaczy w swoich amp−
litunerach, tak jest i tym razem. Amplituner
współpracuje tylko z głośnikami 8
Ω
, w
mono oferuje moc 84W, a w stereo tylko
nieznacznie mniej, bo 79W. Kolejne waty
“uciekają” po przyłączeniu trzeciego obcią−
żenia (72W), ale nawet na czterech (66W) i
pięciu (52W) kanałach jest wciąż bardzo
dobrze. Do uzyskania mocy maksymalnej
wystarczy 0,262V, wartość praktyczna w
każdych warunkach. Amplituner dysponuje
najniższym poziomem szumów w całej gru−
pie, S/N to 86dB. Mimo nie najwyższej mo−
cy, dynamika jest tutaj równie imponująca,
104dB. Pochwalić należy szerokie pasmo
Moc znamionowa (1% THD+N, 1kHz) [W]
Ob.[
Ω
]
Wysterowanie (K −kanały)
1 K
2 K
3K
4K
5K
8
84
79
72
66
52
4
−
−
−
−
−
Rozkład mocy na poszczególne kanały (8
Ω
)
Wysterowanie
Przód L/R
Tył L/R centralny
kanałów
1
84
2
79/79
3
72/72
72
4
66/66
66/66
5
52/52
52/52
52
Czułość (dla maks. mocy) [V]
0,262
Stosunek sygnał/szum* [dB]
86
Dynamika [dB]
104
Zniekształcenia THD+N
(1W, 8
Ω
, 1kHz) [%]
0,086
Współ. tłumienia (w odniesieniu do 8
Ω
)
31
Pasmo przenoszenia (+/−3dB) [Hz] 10−100000
Laboratorium
Rys. 1. Zniekształcenia harmoniczne
Końcówki mocy
5
Dekodery
AC−3, DTS, Dolby ProLogic I i II,
Logic 7, VMAx
Wej. wideo
3x S−Video, 3x kompozyt
Wyj. wideo
2x S−Video, 2x kompozyt
Wejścia cyfrowe audio
2x opt + 2x koax
Wyjścia cyfrowe audio
1x opt + 1x koax
Wejścia analogowe audio
5xStereo + 5.1
Wyjścia analogowe audio
2xStereo
Impedancja współpracujących kolumn [
Ω
] 8
Wymiary (SxWxG)[cm]
44x16,6 x39
Masa [kg]
12
Pomiary przeprowadzono przy użyciu systemu NEUTRIK A2D
* (Filtr A−ważony, w odniesieniu do 1W)
przenoszenia, od 10Hz do 100kHz ze spad−
kiem nie większym niż −3dB.
Niski szum potwierdza analiza spektrum
z rys.1
rys.1
rys.1
rys.1
rys.1. Zdradza ona także lekką skłonność
urządzenia do generowania zniekształceń
nieparzystych, na szczęście wszystkie prócz
piątej (−89dB) leżą poniżej −90dB.
-140
-130
-120
-110
-100
-90
-80
-70
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
18000
20000
Częstotliwość w Hz
Amplituda w dB
Wyjścia wideo służą do
podłączenia telewizora, na którym
Harman wyświetla menu
ekranowe.