20/10/2012
Sektor usług
Wykład 2
1
Rynek usług
" Rynek usług  relacje pomiędzy
usługodawcami (podaż) i usługobiorcami
(popyt)
" Podmioty na rynku usług:
" Gospodarstwa domowe (klienci, konsumenci)
" Organizacje usługowe oraz instytucje rynkowe
" Państwo
2
Czynniki determinujące podaż usług
Ä„ð Czynniki prawne (m.in. koncesje i zezwolenia)
Ä„ð Czynniki wytwórcze (m. in. dostÄ™pność i
produktywność)
Ä„ð Czynniki ekonomiczne (m.in. cena, podatki i
popyt)
Ä„ð Czynniki konkurencyjne (m.in. innowacyjność)
3
1
20/10/2012
Czynniki determinujące popyt na usługi
Ä„ð Potrzeby i preferencje (sposoby zaspokajania
potrzeb- zakup, samoobsługa)
Ä„ð Cena
Ä„ð Podaż
Ä„ð Dochody (skÅ‚onność do korzystania z kredytu,
skłonność do wydatkowania pieniędzy lub
oszczędzania, dochody nominalne)
4
Cechy rynku usług
Ä„ð BezpoÅ›redni kontakt usÅ‚ugodawcy i
usługobiorcy
Ä„ð BezpoÅ›rednia zależność pomiÄ™dzy liczbÄ… usÅ‚ug
i popytem na nie
Ä„ð Wysoka elastyczność popytu wzglÄ™dem
dochodów
Ä„ð Wyższe ceny niż w przypadku dóbr
materialnych
5
Otoczenie rynkowe organizacji
usługowej
6
2
20/10/2012
Warunki działania organizacji usługowych zdeterminowane są przez
następujące czynniki
" " intensywny rozwój technologii informatycznych i telekomunikacyjnych (co
obniża znacząco koszty działań na odległość oraz koszty transakcji do poziomu
działań lokalnych),
" " globalizacja i umiędzynarodowienie organizacji usługowych,
" " wzrost międzynarodowej mobilności usług i możliwości ich eksportowania,
" " unifikacja i liberalizacja reguł prawnych,
" " wzrost znaczenia wiedzy i informacji w procesie świadczenia usługi,
" " wzrost innowacyjności,
" " konieczność utrzymywania zdolności do świadczenia usług pozwalających na
zaspokojenie potrzeb klientów w okresach zwiększonego popytu,
" " stałe oraz czasowe uzależnienie świadczenia usług od czynników
zewnętrznych takich jak: warunki atmosferyczne, zagrożenia epidemiologiczne,
regulacje formalnoprawne,
" " dynamicznie zmieniające się wymagania i oczekiwania klientów na skutek
wpływu mody, nowości technicznych itp.,
" " dość duża kapitałochłonność inwestycji przy wydłużającym się cyklu zwrotu
nakładów,
" " wrażliwość na zmiany, które mają miejsce w otoczeniu organizacji, przemiany
społeczne oraz zmiany w zakresie infrastruktury technicznej.
7
Organizacja usługowa
Ä„ð DziaÅ‚alność produkcyjna zaspokaja materialne
potrzeby społeczeństwa, a jej efektem są nowo
powstałe dobra.
Ä„ð DziaÅ‚alność usÅ‚ugowa zaspokaja potrzeby
niematerialne. Efekt tej działalności (usługi) nie
ma charakteru materialnego.
8
Czynniki procesu produkcji usług -
Trójkąt usług
Komponenty
organizacyjne (procesy,
procedury, struktury,
infrastruktura materialna)
"kapitał strukturalny".
Klient
Osobiste charakterystyki
Umiejętności zawodowe
(umiejętności, wiedza,
(cechy charakteru,
doradzanie i prognozowanie)
motywacja, tożsamość)
9
3
20/10/2012
Proces produkcji usług
Dostawca Klient
Spełnienie wymagań
Satysfakcja
Wyjście z
Wejście do
Proces
Zasoby Usługi procesu
procesu
Metody i kryteria oceny
Metody i kryteria oceny
Metody i kryteria oceny
skuteczności i efektywności
jakości efektów
jakości wejść procesu
procesu
10 procesu
Gospodarowanie w usługach
Formy prawne
Formy kooperacji
Formy organizacji
Formy
świadczenia usług
11
Formy prawne
" Prywatne
" Indywidulana
" Spółka cywilna
" Spółki prawa handlowego
" Spółdzielnia
" Stowarzyszenie
" Fundacja
" Publiczne
" Przedsiębiorstwa samorządowe
" Państwowe podmioty gospodarcze
" Instytucje państwowe
12
4
usługach
Formy gospodarowania w
20/10/2012
Formy kooperacji
" Funkcje kooperacji
" Zaopatrzenie
" Sprzedaż usług
" Produkcja usług
" Formy współpracy
" Alianse
" Joint venture
" Licencje
" Franchising
" Outsourcing
" Klastry;
" Organizacja sieciowa
" Organizacja wirtualna
13
Formy organizacji
Ä„ð Pojedyncza forma organizacyjna
Ä„ð ZÅ‚ożone formy organizacyjne
Ä„ð Filialne
Ä„ð Franchising
Ä„ð Konglomeracje
14
Formy świadczenia usług
Ä„ð Oferta usÅ‚ug (liczba, rodzaj, jakość itp.)
Ä„ð Cel usÅ‚ugi (obiekt, czÅ‚owiek)
Ä„ð Sposób ustalania ceny (rynkowy, cena
regulowana)
15
5
20/10/2012
Ä„ð Ministerstwo Gospodarki
Ä„ð Polska 2011 Raport o stanie gospodarki
Ä„ð Warszawa 2011
Ä„ð http://www.mg.gov.pl/files/upload/8436/RoG20
11.pdf
16
Rozwój sektora usług w Polsce
" W 2010 roku sektor usług zatrudniał ok. 9,1
mln osób, czyli ok. 57% pracowników całej
gospodarki narodowej.
" Wzrost liczby pracujących w sektorze usług
był nieznacznie szybszy niż w całej gospodarce,
odpowiednio 2,4% wobec 1,2%.
17
Ä„ð Sektor usÅ‚ug ma w Polsce najwiÄ™kszy wkÅ‚ad w
tworzenie wartości dodanej brutto i PKB (64,8%).
Polska plasuje się jednak wciąż poniżej średniej
dla krajów OECD, wynoszącej ponad 70%.
Ä„ð Zmiany struktury sektora usÅ‚ug w Polsce
utrzymały w 2010 r. swój trend w kierunku
struktury obserwowanej w krajach OECD, gdzie
usługi rynkowe partycypują w ok. 50% wartości
dodanej w gospodarce, a usługi nierynkowe w ok.
20% (w Polsce w 2010 roku odpowiednio 50,1% i
14,7%, a w I kw. 2011 odpowiednio: 48,9% i
17,5%).
18
6
20/10/2012
Ä„ð W strukturze podmiotowej gospodarki w roku
2010 (wg liczby zarejestrowanych w systemie
REGON) w sektorze usług działał dokładnie taki
sam odsetek przedsiębiorstw, co w roku
poprzednim: 76%.
Ä„ð SpoÅ›ród nich ponad 99% to przedsiÄ™biorstwa
prywatne, w głównej mierze z sekcji: handel;
naprawa pojazdów samochodowych (ponad 1,1
mln przedsiębiorstw), działalność profesjonalna
naukowa i techniczna (332 tys. przedsiębiorstw)
oraz transport i gospodarka magazynowa (265
tys. przedsiębiorstw).
19
Ä„ð W sektorze usÅ‚ug74 dominujÄ…
mikroprzedsiębiorstwa zatrudniające do 9
osób. Stanowią one 96,7%.
Ä„ð W sektorze dziaÅ‚a również prawie 3%
przedsiębiorstw zatrudniających od 10 do 49
osób oraz niecały 1% dużych przedsiębiorstw.
20
Literatura
Ä„ð M.Daszkowska, UsÅ‚ugi. Produkcja, rynek,
marketing. WN PWN Warszawa 1998
Ä„ð Marketing usÅ‚ug. A. CzubaÅ‚a, A. Jonas, T. SmoleÅ„,
J.W. Wiktor, Oficyna Wolters Kluwer,
Warszawa 2012.
Ä„ð http://www.mg.gov.pl/files/upload/8436/RoG20
11.pdf
21
7