FINANSE BEHAWIORALNE Dr Angelika KÄ™dzierska-Szczepaniak 1 FINANSE BEHAWIORALNE PSYCHOLOGIA SOCJOLOGIA FINANSE 2 Homo Oeconomicus 1. umiejÄ™tność automatycznej aktualizacji wyobrażeÅ„ o prawdopodobieÅ„stwie wraz z napÅ‚ywem wszelkich nowych informacji 2. zachowanie zgodne z zaÅ‚ożeniami normatywnej teorii oczekiwanej użytecznoÅ›ci 3 Ograniczenia ludzkiego umysÅ‚u (Simon lata 50te XX wieku) Racjonalność ograniczona 4 Nobel z ekonomii 2002 Daniel Kahneman Amos Tversky 5 Racjonalny Oparty na rozumie, kierujÄ…cy siÄ™ nim 6 TrochÄ™ historii& Do czasu renesansu przyszÅ‚ość byÅ‚a przypadkiem Rozrywki renesansu& hazard 7 Paradoks petersburski (1738) Jaka byÅ‚aby oczekiwana wartość gry polegajÄ…cej na rzucie monetÄ…, gdzie wygrana wynosiÅ‚aby 2n zÅ‚, a gra trwaÅ‚aby tak dÅ‚ugo dopóki uczestnik nie wyrzuciÅ‚by reszki? 8 Wiek XVIII i XIX Jacob Bernoulli Thomas Bayes Carl Friedrich Gauss Francis Galton 9 Wiek XX Teoria oczekiwanej użytecznoÅ›ci Johna von Neumanna i Oscara Morgensterna Teoria finansów behawioralnych Daniela Kahnemana i Amosa Tversky ego 10 Hipoteza Racjonalnych OczekiwaÅ„ Teoretyczny model zachowaÅ„ uczestników rynku, który przyjmuje, że podmioty nie powtarzajÄ… bÅ‚Ä™dów popeÅ‚nianych w prognozach formuÅ‚owanych wczeÅ›niej. 11 Teoria użytecznoÅ›ci Neumanna- Morgensterna MiarÄ… oczekiwanej użytecznoÅ›ci: 1) Użyteczność danego dobra 2) PrawdopodobieÅ„stwo jego wystÄ…pienia n EU =ð pi ×ðui åð i=ð1 12 SkÅ‚onność do ryzyka 1) awersja do ryzyka 2) neutralny stosunek do ryzyka 3) wysoka skÅ‚onność do ryzyka 13