WSPÓLNA POLITYKA

HANDLOWA (WPH)

UNII EUROPEJSKIEJ

Definicja unii celnej

•

Artykuł 23 TWE

•

Podstaw

ą

Wspólnoty jest unia celna, która

rozci

ą

ga si

ę

na cał

ą

wymian

ę

towarow

ą

i

obejmuje zakaz ceł przywozowych i
wywozowych mi

ę

dzy Pa

ń

stwami

Członkowskimi oraz wszelkich opłat o skutku
równowa

ż

nym, jak równie

ż

przyj

ę

cie wspólnej

taryfy celnej w stosunkach z pa

ń

stwami

trzecimi.

Cele i zasady (WPH)

Cele WPH: przyczynianie si

ę

do harmonijnego

rozwoju handlu

ś

wiatowego i usuwanie

restrykcji w handlu;

jednolite zasady dotycz

ą

zmiany ceł,

zawierania umów handlowych, instrumentów
liberalizacji, polityki eksportowej,

ś

rodków

ochronnych w handlu, w tym podejmowanych
w przypadku dumpingu i subsydiów,

Polityka importowa i eksportowa

• Róznice i podobie

ń

stwa

Zakres przedmiotowy WPH

- obrót dobrami;

- handel usługami (bez usług kulturalnych,

audiowizualnych, zdrowotnych,

socjalnych, edukacyjnych);

- handlowe aspekty własno

ś

ci

intelektualnej.

Etapy rozwoju WPH:

•unia celna (wspólna taryfa celna od 1.07.1968;
WPH - od 1.01.1970, a od 1.01.1975 wobec b.
krajów socjalistycz.)

•jednolity rynek europejski (1.01.1993 – swobodny
przepływ towarów,

Ale:
mo

ż

liwe wyj

ą

tki (restrykcje) np. ze wzgl

ę

du na

ochron

ę

zdrowia, kultury)

Instrumenty WPH: taryfowe

cła (ad valorem, specyficzne i

kombinowane)

cła s

ą

zwi

ą

zane w GATT/WTO

spadek poziomu i znaczenia ceł na wyroby

przemysłowe (ok. 4%)

wy

ż

szy poziom ceł na artykuły rolne (18%)

– poj

ę

cie taryfikacji

Charakter preferencji

Rodzaj preferencji

Przykłady partnerów

handlowych

Preferencje wzajemne

(w handlu państw UE z

państwami trzecimi)

Unia celna

Andora, Turcja, San Marino

Strefy wolnego handlu

EOG, Maroko, Meksyk, RPA,

Szwajcaria,

Preferencje

jednostronne

(udzielone

przez

UE

państwom trzecim)

System GSP

Argentyna,

Brazylia,

Chiny,

Indie, Malezja, Rosja, Ukraina,

Preferencje dla krajów AKP

Fidżi, Ghana, Grenada, Gujana,

Mauritius,

Nigeria,

Senegal,

Zimbabwe

Preferencje dla krajów najbied-

niejszych (głównie kraje AKP)

Czad,

Gwinea,

Malawi,

Mauretania,

Uganda,

Togo,

Tonga, Zambia

Rozdaje preferencji celnych WE

Ś

rodki pozataryfowe:

Ograniczenia ilo

ś

ciowe: praktycznie

zakazane z wyj

ą

tkiem przypadków

okre

ś

lonych w klauzulach ochronnych;

Podatki (np. VAT)?

Standardy techniczne

„Dobrowolne” ograniczenia eksportu?

WPH odzwierciedla cele i zasady

mi

ę

dzynarodowej polityki handlowej

systemu GATT/WTO

a/ niedyskryminacja (klauzula najwi

ę

kszego

uprzywilejowania – KNU):

je

ś

li kraj A udzieli jakichkolwiek preferencji krajowi

B, to musi udzieli

ć

ich tak

ż

e krajowi C;

chroni ona przed dyskryminacj

ą

w stosunkach

mi

ę

dzynarodowych;

Wyj

ą

tki:

•strefy wolnego handlu i unie celne,
•handel przygraniczny,
•preferencje imperialne (np. w ramach
Commonwealthu)

b/ klauzula narodowa: partner
zagraniczny nie mo

ż

e by

ć

traktowany

gorzej ni

ż

podmioty krajowe

(szczególnie pod wzgl

ę

dem

podatkowym)

Ogólna filozofia polityki handlowej w
systemie GATT/WTO oraz UE

nadrz

ę

dnym celem jest stopniowa redukcja barier w

handlu mi

ę

dzynarodowym,

cel ten jest realizowany głównie poprzez stopniowe

redukcje stawek celnych chroni

ą

cych rynki narodowe

przed importem,

obowi

ą

zuje generalny zakaz stosowania ogranicze

ń

ilo

ś

ciowych (z pewnymi wyj

ą

tkami), jako najbardziej

restrykcyjnej formy ochrony rynku krajowego,

Producenci dotkni

ę

ci importem maj

ą

prawo do czasowej

ochrony (zazwyczaj w formie wy

ż

szych ceł, niekiedy

tak

ż

e ogranicze

ń

ilo

ś

ciowych);

ś

rodki ochronne mog

ą

by

ć

stosowane:

a/ tylko czasowo
b/ po spełnieniu okre

ś

lonych warunków.

Ogranicza to mo

ż

liwo

ść

ich wykorzystywania, ale te

ż

arbitralno

ść

działa

ń

pojedynczych pa

ń

stw.

Structure of the EC MFN tariff, bound rates, 2006 (%)

rate

1. Bound tariff lines (% of all tariff lines)

100.0

2. Duty-free tariff lines (% of all tariff lines)

25.2

3. Non-ad valorem tariffs (% of all tariff
lines)

10.0

4. Tariff quotas (% of all tariff lines)

3.4

6. Simple average tariff rate

7.0

……Agricultural products (WTO definition)

18.6

… Non-agricultural products

4.1

Procedury antydumpingowe i antysubwencyjne:

dumping: ma m-e gdy towar jest sprzedawany za granic

ę

poni

ż

ej warto

ś

ci normalnej (jt. zwykle cena, po której towar

eksportowany jest sprzedawany na rynku wewn

ę

trznym w kraju

eksportera lub cena eksportu do kraju trzeciego lub suma
kosztów produkcji i sprzeda

ż

y powi

ę

kszonych o rozs

ą

dny zysk

- tzw. warto

ść

konstruowana);

Elementy wspólne procedury antydumpingowej i

antysubwencyjnej (post

ę

powa

ń

wyja

ś

niaj

ą

cych):

udowodnienie dumping/subsydiów

wyst

ą

pienie szkody lub jej gro

ź

by dla przemysłu WE

spowodowanej dumpingiem lub subsydiami

naruszenie interesu Wspólnoty.