BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

I ERGONOMIA

I ERGONOMIA

Dr hab. inż.

Dr hab. inż. Żaneta Polkowska

Żaneta Polkowska

Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Chemiczny,

Politechnika Gdańska,

ul. G. Narutowicza 11/12,80-952 Gdańsk,

tel.[phone], faks 0/48/58/3472694,

e-mail: [e-mail]

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CERTYFIKACJA

Polska od 1 maja 2004 r. jest pełnoprawnym

członkiem Unii Europejskiej.

W ramach tworzenia

podstaw wzajemnego

uznawania

przepisów w Polsce i Unii Europejskiej oraz harmonizacji
przepisów polskich ze wspólnotowymi został utworzony w
Polsce system oceny zgodności na mocy ustawy z dnia 30
sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz.U. Nr 166,
poz. 1360) i ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o zmianie
ustawy o systemie oceny zgodności oraz zmianie niektórych
ustaw (Dz.U. Nr 170, poz. 1652).

W ten sposób prawo europejskie dotyczące

zapewnienia bezpieczeństwa wyrobów zostało

przeniesione do krajowego systemu prawnego.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CERTYFIKACJA

-

HISTORIA

ü

W 1985 r. Rada przyjęła uchwałę dotyczącą

nowego

podejścia

do harmonizacji technicznej i normalizacji

(Dz.Urz. Nr C 136 z dnia 7 czerwca 1985 r.).

ü

Owo

nowe podejście

oznacza ustanawiania w prawie

Unii

tzw.

wymagań

zasadniczych

zamiast

szczegółowych parametrów technicznych.

ü

Nowe Podejście

zostało w 1989 r. uzupełnione przez

tzw.

Globalne Podejście

do badań i certyfikacji, które

określa obowiązujące w Unii Europejskiej zasady oceny
zgodności wyrobów z przepisami i normami.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

DYREKTYWY NOWEGO

PODEJŚCIA

ü

Dyrektywa

jest

aktem

prawnym

Unii

Europejskiej

skierowanym do państw członkowskich. Nakłada na państwa
członkowskie obowiązek wydania w określonym terminie
własnych przepisów krajowych wprowadzających w życie treść
dyrektywy.

ü

W przypadku dyrektyw nowego podejścia przepisy krajowe

muszą być w pełni zgodne z ich postanowieniami, wszelkie
krajowe regulacje sprzeczne z dyrektywami muszą zostać
uchwalone.

ü

Państwa członkowskie zachowują swobodę wyboru formy, w

jakiej wprowadzają przepisy krajowe ( np. poprzez ustawę,
rozporządzenie lub inny akt prawny).

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

OCENA ZGODNOŚCI

ü

Z dniem 1 maja 2004r. zaczął w Polsce obowiązywać

system oceny zgodności

dostosowanej do systemu UE-

czyli

wyroby

podlegające

dyrektywom

nowego

podejścia mogą być wprowadzone na rynek wyłącznie
po przejściu procedury oceny zgodności ( z udziałem
lub bez udziału strony trzeciej).

ü

Następnie wyroby te muszą posiadać deklarację

zgodności lub oznakowanie CE ( jeżeli dyrektywa
takie przewiduje).

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

OCENA ZGODNOŚCI

Ocena zgodności jest podzielona na 8 modułów dotyczących

zarówno fazy produkcji, jak i fazy projektowania wyrobów.

ü

Zakłada się, że wyrób musi być zbadany pod kątem zgodności w

obydwu fazach.

ü

Jednostką

oceniającą

jest

albo

producent

albo

jednostka

notyfikowana.

ü

Moduły od A do H obejmują cały wachlarz możliwości: od

deklaracji zgodności

producenta poprzez badanie typu

WE i

certyfikację wyrobu aż do certyfikacji systemu jakości.

ü

Wyrób modułów dopuszczonych w technicznych dyrektywach

nowego podejścia zależy w zasadzie od rodzaju wyrobu i rodzaju
zagrożeń z nim związanych.

ü

Charakter modułów D, E i H uwzględnia posiadanie przez

producenta certyfikowanego systemu jakości wg normy: ISO 9001.
Moduły A, G i H dotyczą zarówno fazy projektowania, jak i produkcji.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

OCENA ZGODNOŚCI

UDZIAŁ POSZCZEGÓLNYCH MODUŁÓW W

FAZIE PROJEKTOWANIA I PRODUKCJI.

Moduł A

Moduł B

Producent

Moduł C

Moduł D

Moduł E

Moduł F

Moduł G

Moduł H

projektowanie

produkcja

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

DEKLARACJA ZGODNOŚCI

ü

Dyrektywy

nowego

podejścia

wymagają

od

producenta wystawienia

deklaracji zgodności WE

, w

której

zaświadcza

on,

że wyrób jest zgodny z

zasadniczymi wymaganiami.

ü

Deklaracja zgodności to dokument, w którym

wytwórca

lub

jego

upoważniony

przedstawiciel

stwierdza,

że wyrób jest wykonany zgodnie z

wymaganiami zasadniczymi odpowiednich dyrektyw.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

SYSTEM KONTROLI WYROBÓW

WPROWADZONYCH DO OBROTU

Kontrolę spełniania przez wyroby zasadniczych

wymagań prowadzą:

n

1)

wojewódzcy inspektorzy Inspekcji Handlowej;

n

2)

inspektorzy pracy;

n

3)

Prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty;

n

4)

organy Inspekcji Ochrony Środowiska;

n

5)

Prezes Urzędu Transportu Kolejowego;

n

6)

organy nadzoru budowlanego;

n

7)

Prezes Wyższego Urzędu Górniczego;

n

8)

dyrektorzy urzędów morskich.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

NORMALIZACJA

ü

Normalizacja

,

w

rozumieniu

ustawy,

to

działalność

zmierzająca

do

uzyskania

optymalnego,

w

danych

okolicznościach,

stopnia

uporządkowania

w

określonym

zakresie, poprzez ustalenie postanowień przeznaczonych do
powszechnego

i

wielokrotnego

stosowania,

dotyczących

istniejących lub mogących wystąpić problemów.

ü

Podstawowym dokumentem normalizacji jest norma, czyli

dokument nie będący aktem prawnym, przyjęty na zasadzie
konsensu

i

zatwierdzony

przez

upoważnioną

jednostkę

organizacyjną, ustalający – do powszechnego i wielokrotnego
stosowania – zasady, wytyczne lub charakterystyki odnoszące
się do różnych rodzajów działalności lub ich wyników i
zmierzający

do

uzyskania

optymalnego

stopnia

uporządkowania w określonym zakresie.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

NORMALIZACJA

Normalizacja krajowa prowadzona jest w celu:

Ø

racjonalizacji produkcji i usług poprzez stosowanie uznanych reguł
technicznych lub rozwiązań organizacyjnych;

Ø

usuwania barier technicznych w handlu i zapobieganie ich
powstawaniu;

Ø

zapewnienia ochrony życia, zdrowia, środowiska i interesu
konsumentów oraz bezpieczeństwa pracy;

Ø

poprawy funkcjonalności, kompatybilności i zamienności
wyrobów, procesów i usług oraz regulowania ich różnorodności;

Ø

zapewnienia jakości i niezawodności wyrobów, procesów i usług;

Ø

działania na rzecz uwzględnienia interesów krajowych w
normalizacji europejskiej i międzynarodowej;

Ø

ułatwienia porozumiewania się przez określenie terminów,
definicji, oznaczeń i symboli do powszechnego stosowania

.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

POLSKIE NORMY I INNE

DOKUMENTY NORMALIZACYJNE

ü

Polska Norma

jest normą krajową, przyjętą na

drodze konsensu u zatwierdzoną przez krajową jednostkę
normalizacyjną, powszechnie dostępną, oznaczoną – na
zasadzie wyłączności – symbolem

PN

.

ü

Polskie Normy mogą być powoływane w przepisach

prawnych po ich opublikowaniu w języku polskim.

ü

Korzystają one z ochrony jak utwory literackie, a

autorskie prawa majątkowe do nich przysługują krajowej
jednostce normalizacyjnej.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

POLSKIE NORMY I INNE

DOKUMENTY NORMALIZACYJNE

WAŻNE:

STOSOWANIE

POLSKICH NORM

JEST DOBROWOLNE

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CERTYFIKAT I ZNAK

ZGODNOŚCI Z POLSKĄ NORMĄ

Ø

System stosowania znaku zgodności z Polską Normą ma na celu
promowanie wyrobów

o jakości wyznaczonej

poziomem

wymagań Polskich Norm.

Ø

Wyroby spełniające wymagania Polskich Norm oznaczone są na
zasadzie dobrowolności znakiem zgodności z Polska Normą pod
warunkiem uzyskania certyfikatu zgodności upoważniającego
do takiego oznaczenia.

Ø

Znakiem zgodności z Polską Normą oznacza się wyrób
spełniający wszystkie wymagania Polskiej Normy lub więcej niż
jednej Polskiej Normy.

Ø

Jeżeli Polska Norma przewiduje podział na klasy i gatunki,
znakiem zgodności z Polska Normą oznacza się wyrób
wytworzony w najwyższej klasie i gatunku.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

ZAGROŻENIA

NA STANOWISKU PRACY

BADANIA I POMIARY

NA STANOWISKACH PRACY -

PODSTAWOWA

TERMINOLOGIA

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

BADANIA I POMIARY

NA STANOWISKACH PRACY

ü

Badania jakości powietrza na stanowiskach pracy,

służące ocenom narażeń zawodowych, obejmują szereg
definicji i pojęć, które w potocznym rozumieniu mogą być
niejednoznacznie interpretowane:

Ø

stanowisko pracy

, według normy, to miejsce wynikające z

organizacji pracy, w którym pracownik wykonuje czynności
zawodowe na stałe lub okresowo;

Ø

rozporządzenie charakteryzuje

stanowisko pracy

jako

przestrzeń pracy, wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty
pracy, w której pracownik lub zespół pracowników wykonują
pracę;

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

BADANIA I POMIARY

NA STANOWISKACH PRACY

Ø

środowisko pracy

, zgodnie z normą, jest to zbiór

określonych przestrzennie lub organizacyjnie miejsc, w
których

pracownicy

wykonują

swoje

czynności

zawodowe;

Ø

rozporządzenie mówi, ze przez pojęcie

środowisko

pracy

rozumie się warunki środowiska materialnego

(określonego czynnikami fizycznymi, chemicznymi i
biologicznymi), w którym odbywa się proces pracy;

Ø

pomieszczenie

pracy

–

jest

to

pomieszczenie

przeznaczone

na

pobyt

pracowników,

pracowników

którym wykonywana jest praca.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

BADANIA I POMIARY

NA STANOWISKACH PRACY

Ø

pomieszczenie stałej pracy

– jest to pomieszczenie

pracy, w którym łączny czas przebywania tego samego
pracownika w ciągu jednej doby przekracza 4 godziny;

Ø

pomieszczenie

czasowej

pracy

–

jest

to

pomieszczenie

pracy,

w

którym

łączny

czas

przebywania tego samego pracownika w ciągu jednej
doby trwa od 2 do 4 godzin;

Ø

narażenie zawodowe (ekspozycja zawodowa)

–

złożone pojęcie ilościowo-jakościowe określające rodzaj
i stężenie czynnika szkodliwego dla zdrowia oraz czas
jego działania w stosunku do zmiany roboczej, jak tez

dłuższych okresów pracy;

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

BADANIA I POMIARY

NA STANOWISKACH PRACY

Ø

narażenie złożone

– narażenie zawodowe pracownika

na

działanie

wielu

substancji

szkodliwych

występujących jednocześnie w powietrzu środowiska
pracy;

Ø

ryzyko zawodowe

– jest to prawdopodobieństwo

wystąpienia niepożądanych zdarzeń

związanych z

wykonywaną

pracą,

powodujących

straty,

w

szczególności

wystąpienia

u

pracowników

niekorzystnych skutków zdrowotnych wyniku zagrożeń
zawodowych występujących w środowisku pracy;

Ø

zagrożenie

– pojęcie rozumiane jako stan środowiska

pracy, mogący spowodować wypadek lub chorobę;

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

BADANIA I POMIARY

NA STANOWISKACH PRACY

Ø

normatyw higieniczny

– prawnie ustanowiona średnia

wartość stężenia czynnika szkodliwego dla zdrowia w
powietrzu środowiska pracy, która nie powinna być
przekroczona w okresie, którego dotyczy.

Ø

najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS)

– najwyższe

stężenie czynnika szkodliwego dla zdrowia w powietrzu,
ustalone

jako

wartość

średnia

ważona,

którego

oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego
czasu

pracy,

przez

cały

okres

jego

aktywności

zawodowej, nie powinno spowodować ujemnych zmian
w jego stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego
przyszłych pokoleń;

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

BADANIA I POMIARY

NA STANOWISKACH PRACY

Ø

najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh)

– najwyższe stężenie czynnika szkodliwego dla zdrowia w
powietrzu, ustalone jako wartość średnia (arytmetyczna
lub ważona), które nie powinno spowodować ujemnych
zmian w stanie zdrowa pracownika oraz jego przyszłych
pokoleń, jeżeli utrzymuje się w środowisku pracy nie

dłużej niż 30 minut w czasie zmiany roboczej;

Ø

najwyższe dopuszczalne stężenie progowe (NDSP) –

stężenie czynnika szkodliwego dla zdrowia, które ze
względu na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika nie
może być w środowisku pracy przekroczenie w żadnym
okresie dnia pracy (w żadnym momencie);

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

BADANIA I POMIARY

NA STANOWISKACH PRACY

Ø

najwyższe

dopuszczalne

natężenie

(NDN)

czynnika

fizycznego

– jest to natężenie, ustalone jako wartości średnie

którego oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego
czasu pracy, przez cały okres jego aktywności zawodowej, nie
powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia
oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń;

Ø

wskaźnik narażenia (ekspozycji)

– jest to wskaźnik

liczbowy

charakteryzujący

ekspozycję

pracownika

na

substancję szkodliwą, obliczony na podstawie wyników jej
oznaczeń w powietrzu, w celu porównania z wartością
odpowiedniego normatywu higienicznego. Postać i sposób
obliczania wskaźnika narażenia zależą od strategii pobierania
próbek zastosowanej do oceny narażenia;

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

BADANIA I POMIARY

NA STANOWISKACH PRACY

Ø

strategia pobierania próbek powietrza (strategia

pomiarów)

– zbiór zasad postępowania stosowanych w

ocenie narażenia zawodowego na substancje szkodliwe,
obejmujący wybór miejsca pobierania próbek z powietrza
lub wytypowanie pracowników do badań ekspozycji
indywidualnej, określenie czasu pobierania jednej próbki,
liczby próbek oraz ich rozłożenia w czasie zmiany
roboczej.

Ø

Strategia pomiarów jest uzależniona od charakteru

procesu

technologicznego,

rodzaju

normatywu

higienicznego stosowanej metodyki oznaczania.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

BADANIA I POMIARY

NA STANOWISKACH PRACY

Wyróżnia się dwie strategie pomiarowe:

Ø

pomiary dozymetrii indywidualnej;

Ø

pomiary stacjonarne;

-

dozymetria indywidualna

– jest to metoda oceny indywidualnego

narażenia

zawodowego

pracownika

przez

pomiar

stężenia

substancji szkodliwej w strefie oddychania, za pomocą próbnika
umieszczonego

bezpośrednio

na

odzieży

roboczej

danego

pracownika;

-

pomiar stacjonarny

– pomiar stężenia substancji szkodliwej w

powietrzu w określonych punktach pomiarowych, przeprowadzony
w celu oceny narażenia zawodowego;

-

Chronometraż pracy

- jest to czas trwania poszczególnych

czynności zawodowych pracownika w ciągu zmiany roboczej,
różniących się narażeniem.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

ü

Czynniki szkodliwe

w zależności od charakteru ich

działania na organizm człowieka w środowisku pracy
dzieli się na cztery podstawowe grupy:

Ø

fizyczne;

Ø

chemiczne;

Ø

biologiczne;

Ø

psychofizyczne.

ü

Czynnik szkodliwy

występujący w procesie pracy

jest to czynnik, którego oddziaływanie na pracującego
prowadzi lub może prowadzić do schorzenia.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

ü

Do najczęściej spotykanych

czynników fizycznych

w środowisku pracy należą:

Ø

hałas;

Ø

drgania mechaniczne;

Ø

mikroklimat;

Ø

oświetlenie;

Ø

pola elektromagnetyczne;

Ø

pyły przemysłowe.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

ü

Hałasem

określa

się

wszelkie

uciążliwe

lub

szkodliwe drgania ośrodka sprężystego, oddziałujące za
pośrednictwem powietrza na narząd słuchu i zmysły oraz
elementy organizmu.

ü

Ze względu na charakter oddziaływania wyróżnia się:

-

hałas uciążliwy

- nie wywołujący trwałych skutków

zdrowotnych w organizmie człowieka;

- hałas szkodliwy

- wywołujący trwale skutki zdrowotne

lub powodujący określone ryzyko ich wystąpienia.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

ü

Ze względu na zakres częstotliwości, co jest związane

z odbiorem

hałasu

przez narząd słuchu, rozróżnia się:

Ø

hałas infradźwiękowy;

Ø

hałas słyszalny;

Ø

hałas ultradźwiękowy

.

Hałas infradźwiękowy

jest to hałas, w którego widmie występują

składowe o częstotliwościach infradźwiękowych od 2 do 16 Hz i o
częstotliwościach słyszalnych do 50 Hz.

Hałas słyszalny

jest to taki hałas, w którego widmie występują

składowe o częstotliwościach słyszalnych od 16 do 16000 Hz
odbieranych przez narząd słuchu.

Hałas ultradźwiękowy

jest to hałas, w którego widmie występują

składowe o częstotliwościach słyszalnych i ultradźwiękowych od 10
do 100 kHz.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

ü

Szkodliwe oddziaływanie

hałasu

słyszalnego na

organizm człowieka w warunkach narażenia zawodowego
dotyczy:

Ø

wpływu

hałasu

na narząd słuchu, co może prowadzić

do jego uszkodzenia i w konsekwencji do choroby
zawodowej, zwanej głuchotą zawodową;

Ø

pozasłuchowe

działanie

na

organizm

człowieka

(ogólnoustrojowe) jako czynnika wywołującego stres.
Przykładem

fizjologicznych

reakcji

pozasłuchowych

działania hałasu mogą być odruchy motoryczne, np.
skurcz mięśni zmieniający całą postawę ciała pod
wpływem eksplozji, który może być powodem wypadku
przy pracy.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

DRGANIA MECHANICZNE (WIBRACJA)

ü

Wibracje

jako czynnik szkodliwy, występujące na

stanowiskach pracy, obejmują zjawiska fizyczne, polegające
na przenikaniu energii ze źródła drgań do organizmu
człowieka przez określoną część organizmu, będącą w
bezpośrednim kontakcie z tym źródłem.

ü

Różnice w reakcjach organizmu, w zależności od miejsca

kontaktu ze źródłem drgań, spowodowały wydzielenie
dwóch typów drgań, wykorzystywanych do oceny narażenia
zawodowego pracowników:

- drgania oddziałujące na organizm człowieka przez kończyny
górne (

wibracja miejscowa

),

- drgania o ogólnym oddziaływaniu na organizm człowieka
(

wibracja ogólna

).

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

MIKROKLIMAT W PRACY CZŁOWIEKA

ü

Na

stanowiskach

pracy

występuje

mikroklimat

sztuczny

ukształtowany

przez

człowieka

w

sposób

świadomy tak, żeby charakteryzujące go czynniki fizyczne
pod

względem

swych

wielkości

zbliżyły

się

lub

odpowiadały fizjologicznym wymaganiom organizmu.

ü

W

środowisku

pracy

mikroklimat

kształtują

następujące elementy:
- temperatura powietrza;
- wilgotność;
- ruch powietrza;
- źródła promieniowania cieplnego.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

ü

Wyróżnia się trzy rodzaje

mikroklimatu

:

Ø

gorący

( powyżej strefy komfortu cieplnego),

Ø

zimny

(poniżej strefy komfortu cieplnego),

Ø

umiarkowany

( strefa komfortu cieplnego).

ü

Zgodnie ze stanem regulacji prawnych w Polsce

do czynników szkodliwych zalicza się:

Ø

mikroklimat gorący

,

Ø

mikroklimat zimny

.

ü

Mikroklimat umiarkowany

zaliczyć należy do

czynników uciążliwych.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

OŚWIETLENIE STANOWISK PRACY

ü

Oświetlenie

stanowisk

pracy

winno

zapewniać

pracownikom poczucie komfortu świetlnego, tj. z punktu
widzenia psychofizjologii stanu, który zapewnia minimalne
zmęczenie

pracownika

przy

optymalnym

wykonywaniu

zadania wzrokowego.

ü

Podstawowymi i najbardziej przydatnymi właściwościami

naszego widzenia są:
- ostrość widzenia,
- czułość kontrastowa.

Oba parametry rosną w miarę wzrostu natężenia oświetlenia.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

ü

Ze

względu

na

sposób

rozmieszczenia

opraw

oświetleniowych

we

wnętrzu

wyróżnia

się

trzy

podstawowe rodzaje

oświetlenia

:

Ø

oświetlenie ogólne

– oświetlenie przestrzeni bez

uwzględnienia

szczególnych

wymagań

dotyczących

oświetlenia niektórych jej części,

Ø

oświetlenie miejscowe

– oświetlenie niektórych części

przestrzeni,

np.

miejsc

pracy,

z

uwzględnieniem

szczególnych

potrzeb

oświetleniowych,

w

celu

zwiększenia natężenia oświetlenia niektórych jej części,

Ø

oświetlenie złożone

– oświetlenie składające się z

oświetlenia ogólnego i oświetlenia miejscowego.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

POLA ELEKTROMAGNETYCZNE

ü

W Polsce stosuje się koncepcję ograniczania narażeń na

działanie

pól elektromagnetycznych

, w której wyróżnia się

następujące podstawowe obszary w otoczeniu źródeł tych pól:

Ø

obszar bardzo silnych pól elektromagnetycznych

, w

którym nie wolno przebywać pracownikom, nazywamy strefą
pól niebezpiecznych;

Ø

obszar ekspozycji zawodowej

, w którym mogą przebywać

jedynie

pracownicy

związani

z

obsługą

źródeł

po

elektromagnetycznych.

Ø

Obszar pól ekspozycji zawodowej

został podzielony w

zakresie częstotliwości większych od 100 kHz na dwie strefy:
strefę zagrożenia i strefę pośrednią.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

ü

Zarówno

źródła pól elektromagnetycznych

jak też

strefy winny być oznakowane znakami ostrzegawczymi.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

ü

Narażenie

zawodowe

na

działanie

pól

elektromagnetycznych

można sklasyfikować jako:

Ø

narażenie pomijalne

– pracownik przebywa wyłącznie w

strefie bezpiecznej;

Ø

narażenie dopuszczalne

– pracownik przebywa w strefie

pośredniej;

Ø

narażenie

warunkowo

dopuszczalne

–

pracownik

przebywa w strefie zagrożenia w dopuszczalnym czasie
(określonym przez upoważnione laboratorium badawcze);

Ø

narażenie nadmierne

– pracownik przebywa w strefie

zagrożenia przez czas dłuższy od dopuszczalnego;

Ø

narażenie niebezpieczne

– pracownik przebywa w strefie

niebezpiecznej.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CZYNNIKI SZKODLIWE

ŚRODOWISKA PRACY

ü

W Polsce dopuszczalne narażenie na działanie

pól

elektromagnetycznych

określa

się

oddzielenie dla trzech grup pracowników:

Ø

ogółu pracowników zdrowych, dorosłych;

Ø

kobiet w ciąży;

Ø

pracowników młodocianych.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Dziękuję za uwagę !!!

Dziękuję za uwagę !!!

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

3

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m