Wykład 6
1. Tak rozszerzone tradycyjne czynności wykonywane przez spedytora można
określić jako:
•
Udzielenie instrukcji i porad w zakresie warunków przewozu, wyboru środka
transportowego oraz trasy przewozu przesyłek
•
Opracowanie instrukcji wysyłkowej
•
Przygotowanie przesyłek d przewozu
•
Organizowanie przewozu
•
Zawarcie umowy o przewóz, umów przechowywania, składowania oraz innych umów
związanych z dostawą towaru lub wynikających ze zlecenia spedycyjnego oraz
monitorowanie wykonania tych umów przez osoby trzecie
•
Sporządzanie, wystawianie i przesyłanie dokumentów przewozowych
•
Zgłaszanie przesyłek do ubezpieczenia
•
Organizowanie odprawy celnej i zastępowanie zleceniodawcy w tych czynnościach na
mocy udzielonego mu uprawnienia
•
Występowanie do właściwych urzędów o pozwolenia na przewóz przesyłek bądź ich
wprowadzenie na obszar celny Unii Europejskiej
•
Składowanie przesyłek
•
Opieka nad przesyłką w czasie przewozu w tym informowanie zleceniodawcy o
przeszkodach w jego wykonaniu
•
Podejmowanie czynności potrzebnych do uzyskania zwrotu nienależnie pobranych
sum z tytułu przewoźnego, cła i innych należności
•
Podejmowanie czynności w celu zabezpieczenia praw zleceniodawcy lub osoby przez
niego wskazanej względem osób trzecich działających na zlecenie spedytora lub w
szczególności poprzez sporządzenie dokumentacji szkodowej i wymaganych
reklamacji
•
Współpraca z drugą – w stosunku do zleceniodawcy spedytora – stroną kontraktu
handlowego lub innymi osobami, pośrednikami, związanymi z dostawą towaru, w celu
ustalenia jak najkorzystniejszych dla zleceniodawcy opcji dostawy
•
Świadczenie innych czynności, nawet niewymienionych w zleceniu spedycyjnym, jeśli
są one niezbędne dla jego prawidłowego wykonania
2. (8) Wyjaśnienie pojęcia takiego jak spedycja czysta – nie ma spedycji brudnej,
spedycja czysta to wykonywanie przez spedytora czynności typowo organizatorskich a nie
czynności wykonawczych (nie przewozi, nie składuje, nie wykonuje czynności ładunkowych,
nie wykonuje czynności związanych z przygotowaniem do przewozu), wirtualny podmiot,
który ma „całe biuro w teczce”. Potrzebne mu są jedynie:
o
Dokumenty
o
Mobilne urządzenie
o
Sieć kontaktów
•
Ten model powstał po II wojnie światowej, spedycją międzynarodową zajmował się
tylko jeden państwowy podmiot – Cechartik S.A. od 1945 do 1990 roku był tylko ten
monopolista.
•
W Polsce spedycja zawsze była podporządkowana resortowi do spraw handlu
zagranicznego.
3. Funkcje spedytora:
•
Doradcza – spedytor jest doradcą swojego zleceniodawcy
•
Dokumentacyjna – spedytor sporządza, pozyskuje, pilnuje i przekazuje dokumenty
•
Organizacyjna – spedytor organizuje proces transportowy
•
Wykonawcza – spedytor może, ale nie koniecznie musi ją wykonywać, wykonuje ją
wtedy, gdy wykonuje sam czynności związane z przewozem
•
Bankowa – sprowadza się do tego, że w czasie realizacji procesu transportowego
spedytor może wydatkować własne środki regulując należności obciążające
przesyłkę.
1
o
Wykłady zwrotne – środki, które spedytor wydaje a potem są zwracane (z
prowizją wydatkową) przez zleceniodawcę.
o
Koszty:
Własne
Wykłady zwrotne – czasowo ponoszone przez spedytora
•
Pośrednictwa (pośrednicząca) – spedytor jest pośrednikiem
•
Dystrybucyjna – może, ale nie musi być przez spedytora realizowana, realizuje ją
tylko, jeśli posiada swój skład i przyjmuje na niego jednorazowo większą wartość
towaru i dostarcza określony towar w określonych ilościach określonym podmiotom,
skład może być jeden albo może ich być więcej
o
Skład konsygnacyjny – forma prowadzenia składu z 2 podmiotami
Konsygnator
Konsygnatariusz
Ustala się:
Poziom wartości składujących się jednorazowo towarów
Sposób rozliczenia działalności składu:
−
Raz na miesiąc
−
Raz na kwartał
−
Raz na pół roku
−
Raz na rok
Likwidację składu
Najczęściej składy prowadzi się w odniesieniu do:
Części zamiennych, najczęściej dostawy są realizowane w
godzinach nocnych
Markowych dóbr konsumpcyjnych
Standardowego sprzętu inwestycyjnego
4. Dodatkowe funkcje – mają mniejsze znaczenie:
•
Celna – pojawiła się po 2004 roku po interpretacji działalności spedycyjnej i
logistycznej (ok. 80% obrotu Polska realizuje z krajami Unii Europejskiej, podstawowy
partner handlowy Polski to Niemcy)
•
Logistyczna – jest bardzo ogólna, można w niej zmieścić wcześniejsze 7 funkcji
podstawowych
•
Factoringowa – przejmowanie wierzytelności, forma rozliczeń przyjmowana przy
wymianie krajowej i międzynarodowej, tańsza i sprawniejsza w obsłudze od
akredytywy dokumentowej.
5. Pakiet usług logistycznych:
•
Usługi związane z przewozem i składowaniem: przewóz, składowanie,
dystrybucja, konfekcjonowanie, konsolidacja i dekonsolidacja, obsługa systemu JIT,
zaopatrzenie materiałowe, pakowanie, przewozy specjalne, obsługa zwrotów, obsługa
logistyczna utylizacji odpadów.
•
Usługi serwisowe (z reguły mające komplementarny charakter w stosunku do usług
wymienionych powyżej) obsługa realizacji zamówień, doradztwo logistyczne,
inwentaryzacja zapasów, kontrola jakości, czynności reparacyjne, metkowanie
towarów, kontakty z klientami, promocja sprzedaży, oraz inne czynności mające
wpływ na poziom obsługi klienta.
•
Usługi informacyjne, (które nie zawsze muszą mieć związek z procesem
transportowym) zarządzanie zapasami, okresowe sporządzanie statystyk i zestawień
liczbowych o charakterze kontrolnym czy związanych ze sprzedażą, przetwarzanie
danych itp.
•
Usługi finansowe (najnowsza tendencja jako wzbogacenie oferowanych usług),
prowadzenie ksiąg rachunkowych klientów, factoring, wstępne finansowanie
transakcji, ubezpieczenia itp.
6. Klasyfikacja spedycji:
2
•
Kryterium gałęzi transportu:
Lotnicza
Kolejowa
Morska
Wodno-śródlądowa
Samochodowa
Samochodowa + kolejowa = lądowa
•
Przedmiot działań spedytora – to, co obsługuje:
o
Spedycja przesyłek drobnych
o
Spedycja przesyłek masowych
o
Spedycja kontenerów
•
Z punktu widzenia fazy, etapu:
o
Spedycja nadania
o
Spedycja odbioru
o
Spedycja w trakcie trwania procesu transportowego
•
Status podmiotu zajmującego się działalnością spedycyjną:
o
Spedycja publiczna
o
Spedycja własna
o
Spedycja branżowa
7. Klasyfikacja spedytorów:
•
Nadawczy
•
Odbiorczy
•
Frachtujący – ten który zawiera umowę przewozu w transporcie morskim
•
Borderowy – na swój adres przyjmuje przesyłki zbiorowe złożone z przesyłek
drobnych (rodzaj spedytora odbiorczego) – spedytor odbiorczy adresowy
8. Korzyści z tytułu występowania spedytora na rynku – 3 rodzaje:
•
Dla zleceniodawcy – spedytor jest skarbnicą wiedzy (pełni funkcję doradczą), mówi
się, że jest architektem powiernikiem, adwokatem, prawą ręką zleceniodawcy, (co nie
do końca jest poprawne):
o
Finansowe:
Spedytor z przesyłki drobnej sformuje przesyłkę zbiorową, suma
przesyłek drobnych jest większa a zleceniodawca zapłaci przez to
mniej
Przy przesyłce całopojazdowej spedytor przy skupieniu w ciągu roku
masy ładunkowej ma możliwość negocjowania (umowa refakcji)
stawek, jaki jest poziom refakcji nie wiadomo, funkcjonowanie umowy
Przyjmuje się, iż po przekroczeniu pewnej masy ładunkowej
następuje obniżenie stawki
•
Dla przewoźnika
•
Dla gospodarki narodowej
9. Historia spedycji:
•
Przyjmuje się, że spedycja powstała w XIII wieku. Z czynności handlowych
wyodrębniły się czynności spedycyjne.
•
Czynności komisowe – komitent i komisant pomagały omijać prawo składu –
polegające na tym, że kupcy jadąc od miasta do miasta na szlaku handlowym musieli
w każdym z nich wystawiać część swojego towaru na sprzedaż przez określoną liczbę
dni.
•
Frachter wenecki
•
XIX wiek - rewolucja przemysłowa pomogła w rozwoju spedycji i zaczęły pojawiać się
przedsiębiorstwa spedycyjne.
3