Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu
adu
moczowego ps
moczowego ps
ó
ó
w
w
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego obejmuj
adu moczowego obejmuj
ą
ą
–
–
14% populacji ps
14% populacji ps
ó
ó
w
w
–
–
Stanowi
Stanowi
ą
ą
10% konsultacji
10% konsultacji
Brak typowych, patognomonicznych
Brak typowych, patognomonicznych
objaw
objaw
ó
ó
w zaka
w zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
w wywiadzie, badaniu
w wywiadzie, badaniu
klinicznym, badaniach rtg i usg
klinicznym, badaniach rtg i usg
Cz
Cz
ę
ę
stotliwo
stotliwo
ść
ść
wyst
wyst
ę
ę
powania
powania
zaka
zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
uk
uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Suki sterylizowane
Suki sterylizowane
–
–
Samce kastrowane
Samce kastrowane
Suki
Suki
niesterylizowane
niesterylizowane
–
–
Samce
Samce
niekastrowane
niekastrowane
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Zaka
Zaka
ż
ż
enie powodowane
enie powodowane
–
–
Flor
Flor
ą
ą
jelitow
jelitow
ą
ą
–
–
Flor
Flor
ą
ą
z uk
z uk
ł
ł
adu moczowo
adu moczowo
–
–
p
p
ł
ł
ciowego
ciowego
Zaka
Zaka
ż
ż
enie p
enie p
ę
ę
cherza
cherza
–
–
z cewki moczowej
z cewki moczowej
Zaka
Zaka
ż
ż
enie miedniczek nerkowych
enie miedniczek nerkowych
–
–
z p
z p
ę
ę
cherza
cherza
Zaka
Zaka
ż
ż
enie nerek
enie nerek
-
-
z miedniczek nerkowych
z miedniczek nerkowych
Odporno
Odporno
ść
ść
na zaka
na zaka
ż
ż
enie
enie
–
–
Kora nerek
Kora nerek
–
–
odporna
odporna
–
–
Rdze
Rdze
ń
ń
–
–
wra
wra
ż
ż
liwy
liwy
Zaka
Zaka
ż
ż
enie
enie
hematogenne
hematogenne
-
-
rzadkie
rzadkie
Bakterie izolowane od ps
Bakterie izolowane od ps
ó
ó
w z zaka
w z zaka
ż
ż
eniami uk
eniami uk
ł
ł
adu
adu
moczowego
moczowego
Escherichia coli
Escherichia coli
Staphylococcus spp
Staphylococcus spp
Proteus
Proteus
spp
spp
.
.
Klebsiella
Klebsiella
spp.
spp.
Streptococcus
Streptococcus
spp
spp
Enterococcus
Enterococcus
spp
spp
.
.
Pseudomonas
Pseudomonas
spp
spp
.
.
Enterobacter
Enterobacter
spp
spp
.
.
Bakterie izolowane z dalszego
Bakterie izolowane z dalszego
odcinka cewki u klinicznie
odcinka cewki u klinicznie
zdrowych ps
zdrowych ps
ó
ó
w samc
w samc
ó
ó
w
w
–
–
Staphylococcus intermedius
Staphylococcus intermedius
–
–
Staphylococcus
Staphylococcus
epidermidis
epidermidis
–
–
Corynebacterium
Corynebacterium
spp
spp
.
.
–
–
Escherichia
Escherichia
coli
coli
–
–
Flavobacterium
Flavobacterium
spp
spp
.
.
–
–
Haemophilus
Haemophilus
spp
spp
.
.
–
–
Klebsiella
Klebsiella
spp
spp
.
.
–
–
Streptococcus canis
Streptococcus canis
–
–
Streptococcus
Streptococcus
viridans
viridans
–
–
Mycoplasma
Mycoplasma
spp
spp
.
.
–
–
Ureaplasma
Ureaplasma
spp
spp
.
.
Bakterie izolowane z napletka
Bakterie izolowane z napletka
ps
ps
ó
ó
w klinicznie zdrowych
w klinicznie zdrowych
–
–
Staphylococcus intermedius
Staphylococcus intermedius
–
–
Staphylococcus
Staphylococcus
epidermidis
epidermidis
–
–
Corynebacterium
Corynebacterium
spp
spp
.
.
–
–
Escherichia
Escherichia
coll
coll
–
–
Flavobacterium
Flavobacterium
spp
spp
.
.
–
–
Haemophilus
Haemophilus
spp
spp
.
.
–
–
Klebsiella
Klebsiella
spp
spp
.
.
–
–
Moraxella
Moraxella
spp
spp
.
.
–
–
Acinetobacter
Acinetobacter
spp
spp
.
.
–
–
Mycoplasma
Mycoplasma
spp
spp
.
.
–
–
Ureaplasma
Ureaplasma
spp
spp
.
.
–
–
Proteus
Proteus
spp
spp
.
.
–
–
Pasturella
Pasturella
spp
spp
.
.
–
–
Bacillus
Bacillus
spp
spp
.
.
–
–
Streptococcus
Streptococcus
spp
spp
.
.
–
–
Enterococcus
Enterococcus
spp
spp
.
.
–
–
Pseudomonas
Pseudomonas
spp
spp
.
.
Bakterie izolowane z dalszego
Bakterie izolowane z dalszego
odcinka cewki u klinicznie
odcinka cewki u klinicznie
zdrowych ps
zdrowych ps
ó
ó
w samc
w samc
ó
ó
w
w
–
–
Staphylococcus intermedius
Staphylococcus intermedius
–
–
Staphylococcus
Staphylococcus
epidermidis
epidermidis
–
–
Corynebacterium
Corynebacterium
spp
spp
.
.
–
–
Escherichia
Escherichia
coli
coli
–
–
Flavobacterium
Flavobacterium
spp
spp
.
.
–
–
Haemophilus
Haemophilus
spp
spp
.
.
–
–
Klebsiella
Klebsiella
spp
spp
.
.
–
–
Streptococcus canis
Streptococcus canis
–
–
Streptococcus
Streptococcus
viridans
viridans
–
–
Mycoplasma
Mycoplasma
spp
spp
.
.
–
–
Ureaplasma
Ureaplasma
spp
spp
.
.
Bakterie izolowane z napletka
Bakterie izolowane z napletka
ps
ps
ó
ó
w klinicznie zdrowych
w klinicznie zdrowych
–
–
Staphylococcus intermedius
Staphylococcus intermedius
–
–
Staphylococcus
Staphylococcus
epidermidis
epidermidis
–
–
Corynebacterium
Corynebacterium
spp
spp
.
.
–
–
Escherichia
Escherichia
col
col
i
i
–
–
Flavobacterium
Flavobacterium
spp
spp
.
.
–
–
Haemophilus
Haemophilus
spp
spp
.
.
–
–
Klebsiella
Klebsiella
spp
spp
.
.
–
–
Moraxella
Moraxella
spp
spp
.
.
–
–
Acinetobacter
Acinetobacter
spp
spp
.
.
–
–
Mycoplasma
Mycoplasma
spp
spp
.
.
–
–
Ureaplasma
Ureaplasma
spp
spp
.
.
–
–
Proteus
Proteus
spp
spp
.
.
–
–
Pasturella
Pasturella
spp
spp
.
.
–
–
Bacillus
Bacillus
spp
spp
.
.
–
–
Streptococcus
Streptococcus
spp
spp
.
.
–
–
Enterococcus
Enterococcus
spp
spp
.
.
–
–
Pseudomonas
Pseudomonas
spp
spp
.
.
Na żółto zaznaczono bakterie izolowane
w zakażeniach dróg moczowych
Bakterie
Bakterie
izolowane
izolowane
z pochwy klinicznie zdrowych suk
z pochwy klinicznie zdrowych suk
Staphylococcus intermedius
Staphylococcus intermedius
Staphylococcus
Staphylococcus
epidermidis
epidermidis
Streptococcus
Streptococcus
viridans
viridans
Streptococcus canis
Streptococcus canis
Streptococcus
Streptococcus
faecalis
faecalis
Enterococcus
Enterococcus
spp
spp
.
.
Streptococcus
Streptococcus
zooepidemicus
zooepidemicus
Streptococcus
Streptococcus
spp
spp
.
.
Escherichia
Escherichia
coli
coli
Pasteurella
Pasteurella
spp
spp
.
.
Proteus
Proteus
spp
spp
.
.
Haemophilus
Haemophilus
spp
spp
.
.
Acinetobacter
Acinetobacter
spp
spp
.
.
Prevotella
Prevotella
spp
spp
.
.
Clostridium
Clostridium
spp
spp
.
.
Moraxella
Moraxella
spp
spp
.
.
Micrococcus
Micrococcus
spp
spp
.
.
Neisseria
Neisseria
spp
spp
.
.
Neisseria
Neisseria
spp
spp
.
.
Bacteroides
Bacteroides
spp
spp
.
.
Bacillus
Bacillus
spp
spp
.
.
Klebsiella
Klebsiella
spp
spp
.
.
Flavobacterium
Flavobacterium
spp
spp
.
.
Citrobacter
Citrobacter
spp
spp
.
.
Mycoplasma
Mycoplasma
spp
spp
.
.
Ureaplasma
Ureaplasma
spp
spp
.
.
Corynebacterium
Corynebacterium
spp
spp
.
.
Pseudomonas
Pseudomonas
spp
spp
.
.
Fusobacterium
Fusobacterium
spp
spp
.
.
Peptostreptococcus
Peptostreptococcus
spp
spp
.
.
Bakterie
izolowane
z pochwy klinicznie zdrowych suk
Staphylococcus intermedius
Staphylococcus intermedius
Staphylococcus
Staphylococcus
epidermidis
epidermidis
Streptococcus
Streptococcus
viridans
viridans
Streptococcus canis
Streptococcus canis
Streptococcus
Streptococcus
faecalis
faecalis
Enterococcus
Enterococcus
spp
spp
.
.
Streptococcus
Streptococcus
zooepidemicus
zooepidemicus
Streptococcus
Streptococcus
spp
spp
.
.
Escherichia
Escherichia
coli
coli
Pasteurella
Pasteurella
spp
spp
.
.
Proteus
Proteus
spp
spp
.
.
Haemophilus
Haemophilus
spp
spp
.
.
Acinetobacter
Acinetobacter
spp
spp
.
.
Prevotella
Prevotella
spp
spp
.
.
Clostridium
Clostridium
spp
spp
.
.
Moraxella
Moraxella
spp
spp
.
.
Micrococcus
Micrococcus
spp
spp
.
.
Neisseria
Neisseria
spp
spp
.
.
Neisseria
Neisseria
spp
spp
.
.
Bacteroides
Bacteroides
spp
spp
.
.
Bacillus
Bacillus
spp
spp
.
.
Klebsiella
Klebsiella
spp
spp
.
.
Flavobacterium
Flavobacterium
spp
spp
.
.
Citrobacter
Citrobacter
spp
spp
.
.
Mycoplasma
Mycoplasma
spp
spp
.
.
Ureaplasma
Ureaplasma
spp
spp
.
.
Corynebacterium
Corynebacterium
spp
spp
.
.
Pseudomonas
Pseudomonas
spp
spp
.
.
Fusobacterium
Fusobacterium
spp
spp
.
.
Peptostreptococcus
Peptostreptococcus
spp
spp
.
.
Na żółto zaznaczono bakterie izolowane
w zakażeniach dróg moczowych
Bakteria
Bakteria
ziarno
ziarno
Organizm
Organizm
ziemia
ziemia
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Zaka
Zaka
ż
ż
enie rozwija si
enie rozwija si
ę
ę
w wyniku zaburze
w wyniku zaburze
ń
ń
reakcji mi
reakcji mi
ę
ę
dzy gospodarzem a
dzy gospodarzem a
potencjalnym patogenem
potencjalnym patogenem
–
–
Mechanizmy obronne gospodarza
Mechanizmy obronne gospodarza
–
–
Wirulencja bakterii
Wirulencja bakterii
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Mechanizmy obronne gospodarza i ich zaburzenia
Mechanizmy obronne gospodarza i ich zaburzenia
–
–
Przep
Przep
ł
ł
yw moczu
yw moczu
–
–
zast
zast
ó
ó
j, nietrzymanie, niedro
j, nietrzymanie, niedro
ż
ż
no
no
ść
ść
–
–
Budowa anatomiczna
Budowa anatomiczna
–
–
zachy
zachy
ł
ł
ek, przemieszczony moczow
ek, przemieszczony moczow
ó
ó
d,
d,
reflux
reflux
,
,
–
–
Nieuszkodzona bariera
Nieuszkodzona bariera
ś
ś
luzowa
luzowa
–
–
kamica, cewnikowanie, nowotw
kamica, cewnikowanie, nowotw
ó
ó
r, jatrogenna
r, jatrogenna
–
–
Z
Z
ł
ł
uszczanie nab
uszczanie nab
ł
ł
onka
onka
–
–
kamica, cewnikowanie
kamica, cewnikowanie
–
–
Mikroflora
Mikroflora
–
–
Odporno
Odporno
ść
ść
miejscowa
miejscowa
–
–
zaburzenia wytwarzania
zaburzenia wytwarzania
IgA
IgA
–
–
W
W
ł
ł
a
a
ś
ś
ciwo
ciwo
ś
ś
ci przeciwbakteryjne moczu
ci przeciwbakteryjne moczu
Ci
Ci
ęż
ęż
ar w
ar w
ł
ł
a
a
ś
ś
ciwy
ciwy
Osmolalno
Osmolalno
ść
ść
moczu
moczu
Odczyn
Odczyn
St
St
ęż
ęż
enie mocznika
enie mocznika
Kwasy organiczne
Kwasy organiczne
IgA
IgA
–
–
Zaburzenia immunologiczne og
Zaburzenia immunologiczne og
ó
ó
lne
lne
–
–
immunosupresja, nadczynno
immunosupresja, nadczynno
ść
ść
kory
kory
nadnerczy, cukrzyca, nowotw
nadnerczy, cukrzyca, nowotw
ó
ó
r, niewydolno
r, niewydolno
ść
ść
nerek
nerek
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
W zaka
W zaka
ż
ż
eniu dochodzi do
eniu dochodzi do
–
–
stymulacji zapalnej powodowanej przez bakterie
stymulacji zapalnej powodowanej przez bakterie
–
–
migracji kom
migracji kom
ó
ó
rek zapalnych do miejsca stymulacji
rek zapalnych do miejsca stymulacji
–
–
powstania zapalenia
powstania zapalenia
–
–
migracji leukocyt
migracji leukocyt
ó
ó
w
w
zmiany w moczu (aktywny osad)
zmiany w moczu (aktywny osad)
ropomocz
ropomocz
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Ropomoczu nie ma w chorobach
Ropomoczu nie ma w chorobach
maskuj
maskuj
ą
ą
cych lub hamuj
cych lub hamuj
ą
ą
cych reakcje
cych reakcje
zapalne
zapalne
–
–
Nadczynno
Nadczynno
ść
ść
kory nadnerczy
kory nadnerczy
–
–
Cukrzyca
Cukrzyca
–
–
Niewydolno
Niewydolno
ść
ść
nerek
nerek
faza wielomoczu
faza wielomoczu
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Zaka
Zaka
ż
ż
enie mo
enie mo
ż
ż
e by
e by
ć
ć
–
–
Ograniczone do jednej struktury np.
Ograniczone do jednej struktury np.
p
p
ę
ę
cherz moczowy, nerki
cherz moczowy, nerki
–
–
Rozsiane
Rozsiane
-
-
obejmuje wiele struktur
obejmuje wiele struktur
–
–
Ograniczone wy
Ograniczone wy
łą
łą
cznie do moczu
cznie do moczu
(bakteriuria)
(bakteriuria)
Obecno
Obecno
ść
ść
bakterii w moczu nie jest
bakterii w moczu nie jest
r
r
ó
ó
wnoznaczna z zaka
wnoznaczna z zaka
ż
ż
eniem
eniem
–
–
Bakteriuria tzw. istotna z objawami klinicznymi
Bakteriuria tzw. istotna z objawami klinicznymi
–
–
Bakteriuria bezobjawowa (glikokortykosteroidy,
Bakteriuria bezobjawowa (glikokortykosteroidy,
n.k.n.)
n.k.n.)
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Zaka
Zaka
ż
ż
enie
enie
–
–
Zapalenie
Zapalenie
–
–
Zaka
Zaka
ż
ż
enie
enie
→
→
badanie mikrobiologiczne
badanie mikrobiologiczne
Zaka
Zaka
ż
ż
enie
enie
→
→
zapalenie
zapalenie
–
–
tzw. znacz
tzw. znacz
ą
ą
cy osad w badaniu mikroskopowym (krwinki
cy osad w badaniu mikroskopowym (krwinki
czerwone, bia
czerwone, bia
ł
ł
e, bia
e, bia
ł
ł
komocz)
komocz)
–
–
Mo
Mo
ż
ż
e przebiega
e przebiega
ć
ć
bez obecno
bez obecno
ś
ś
ci tzw. znacz
ci tzw. znacz
ą
ą
cego osadu
cego osadu
–
–
Zaka
Zaka
ż
ż
enie mo
enie mo
ż
ż
e by
e by
ć
ć
Utrzymuj
Utrzymuj
ą
ą
ce si
ce si
ę
ę
Nawracaj
Nawracaj
ą
ą
ce (ten sam patogen)
ce (ten sam patogen)
Powt
Powt
ó
ó
rne
rne
-
-
reinfekcja (inny patogen)
reinfekcja (inny patogen)
Nadka
Nadka
ż
ż
enie
enie
–
–
(jednocze
(jednocze
ś
ś
nie dodatkowy patogen )
nie dodatkowy patogen )
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Zaka
Zaka
ż
ż
enie nawracaj
enie nawracaj
ą
ą
ce
ce
–
–
przyczyny
przyczyny
–
–
Nieprawid
Nieprawid
ł
ł
owo przeprowadzone badanie
owo przeprowadzone badanie
mikrobiologiczne
mikrobiologiczne
–
–
Mieszane zaka
Mieszane zaka
ż
ż
enie
enie
–
–
Nieodpowiednio d
Nieodpowiednio d
ł
ł
ugi czas leczenia
ugi czas leczenia
–
–
Nieodpowiednie stosowanie leku
Nieodpowiednie stosowanie leku
Nieskuteczny lek
Nieskuteczny lek
Nie osi
Nie osi
ą
ą
ga st
ga st
ęż
ęż
enia leczniczego w moczu
enia leczniczego w moczu
Nie osi
Nie osi
ą
ą
ga odpowiedniego st
ga odpowiedniego st
ęż
ęż
enia w tkance
enia w tkance
–
–
Zaburzenia wch
Zaburzenia wch
ł
ł
anianie leku z przewodu
anianie leku z przewodu
pokarmowego
pokarmowego
–
–
Powstawanie szczep
Powstawanie szczep
ó
ó
w opornych
w opornych
–
–
Rozpocz
Rozpocz
ę
ę
cie leczenia w bardzo zaawansowanym
cie leczenia w bardzo zaawansowanym
stadium choroby
stadium choroby
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Zaka
Zaka
ż
ż
enie powt
enie powt
ó
ó
rne
rne
–
–
przyczyny
przyczyny
–
–
Utrzymuj
Utrzymuj
ą
ą
ce si
ce si
ę
ę
zaburzenia odporno
zaburzenia odporno
ś
ś
ci gospodarza
ci gospodarza
–
–
Nie zosta
Nie zosta
ł
ł
usuni
usuni
ę
ę
ty czynnik sprzyjaj
ty czynnik sprzyjaj
ą
ą
cy zaka
cy zaka
ż
ż
eniu
eniu
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Nadka
Nadka
ż
ż
enie
enie
–
–
przyczyny
przyczyny
–
–
Zaka
Zaka
ż
ż
enie wprowadzone np. podczas cewnikowania
enie wprowadzone np. podczas cewnikowania
–
–
Zabieg chirurgiczny zmieniaj
Zabieg chirurgiczny zmieniaj
ą
ą
cy stan odporno
cy stan odporno
ś
ś
ci
ci
miejscowej
miejscowej
–
–
Wada anatomiczna
Wada anatomiczna
Podstawowym
Podstawowym
badaniem jest badanie
badaniem jest badanie
moczu
moczu
Badanie og
Badanie og
ó
ó
lne
lne
Badanie bakteriologiczne
Badanie bakteriologiczne
Badanie moczu
Badanie moczu
–
–
Ci
Ci
ęż
ęż
ar w
ar w
ł
ł
a
a
ś
ś
ciwy
ciwy
Wyst
Wyst
ę
ę
puje obni
puje obni
ż
ż
enie spowodowane wielomoczem w
enie spowodowane wielomoczem w
niekt
niekt
ó
ó
rych zaka
rych zaka
ż
ż
eniach np. odmiedniczkowym zapaleniu
eniach np. odmiedniczkowym zapaleniu
nerek
nerek
–
–
Odczyn moczu
Odczyn moczu
Zaka
Zaka
ż
ż
enie bakteriami ureazo dodatnimi pH
enie bakteriami ureazo dodatnimi pH
-
-
zasadowe
zasadowe
Kwa
Kwa
ś
ś
ny odczyn moczu nie wyklucza zaka
ny odczyn moczu nie wyklucza zaka
ż
ż
enia
enia
–
–
Krwinki bia
Krwinki bia
ł
ł
e
e
Prawid
Prawid
ł
ł
owo 0
owo 0
–
–
3 wpw
3 wpw
Ropomocz
Ropomocz
-
-
> leukocyty pokrywaj
> leukocyty pokrywaj
ą
ą
pole widzenia
pole widzenia
REFRAKTOMETR
REFRAKTOMETR
Badanie og
Badanie og
ó
ó
lne moczu
lne moczu
–
–
Badanie osadu
Badanie osadu
Nab
Nab
ł
ł
onki
onki
–
–
Nab
Nab
ł
ł
onki p
onki p
ł
ł
askie, wielok
askie, wielok
ą
ą
tne, okr
tne, okr
ą
ą
g
g
ł
ł
e
e
–
–
dolne drogi moczowe
dolne drogi moczowe
–
–
Nab
Nab
ł
ł
onki ogoniaste
onki ogoniaste
–
–
miedniczki nerkowe
miedniczki nerkowe
–
–
Nablonki
Nablonki
nerkowe
nerkowe
–
–
nerki
nerki
Wa
Wa
ł
ł
eczki
eczki
–
–
drobnoziarniste
drobnoziarniste
1
1
–
–
2 wpw
2 wpw
–
–
prawid
prawid
ł
ł
owo
owo
> 3
> 3
–
–
4 wpw
4 wpw
–
–
nerki
nerki
Kryszta
Kryszta
ł
ł
y
y
–
–
Struvity
Struvity
–
–
pierwotnie zapalenie
pierwotnie zapalenie
–
–
Inne
Inne
–
–
zapalenie wt
zapalenie wt
ó
ó
rne
rne
Bakterie
Bakterie
–
–
Interpretacja w zale
Interpretacja w zale
ż
ż
no
no
ś
ś
ci od metody pobrania moczu
ci od metody pobrania moczu
–
–
Szybkie barwienie
Szybkie barwienie
R
R
ó
ó
ż
ż
nicowanie bakterii Gram
nicowanie bakterii Gram
-
-
dodatnich i Gram
dodatnich i Gram
-
-
ujemnych
ujemnych
Badanie og
Badanie og
ó
ó
lne moczu
lne moczu
Bakteriuria
Bakteriuria
≠
≠
zaka
zaka
ż
ż
enie
enie
–
–
Metoda pobrania moczu
Metoda pobrania moczu
–
–
Liczba wyhodowanych kolonii
Liczba wyhodowanych kolonii
Bakteriuria bezobjawowa
Bakteriuria bezobjawowa
–
–
Znacz
Znacz
ą
ą
ca bakteriuria
ca bakteriuria
–
–
Brak objaw
Brak objaw
ó
ó
w klinicznych
w klinicznych
–
–
Brak aktywnego osadu (+/
Brak aktywnego osadu (+/
-
-
)
)
Badanie og
Badanie og
ó
ó
lne moczu
lne moczu
Bakteriuria
Bakteriuria
–
–
Mikroskopowo widoczne bakterie
Mikroskopowo widoczne bakterie
–
–
Posiew z moczu
Posiew z moczu
–
–
ujemny
ujemny
Bakterie martwe
Bakterie martwe
Zaka
Zaka
ż
ż
enie i nieprawid
enie i nieprawid
ł
ł
owe zabezpieczenie moczu
owe zabezpieczenie moczu
do badania mikrobiologicznego
do badania mikrobiologicznego
Nieprawid
Nieprawid
ł
ł
owa technika posiewu
owa technika posiewu
Nieprawid
Nieprawid
ł
ł
owa ocena osadu moczu
owa ocena osadu moczu
Badanie bakteriologiczne moczu
Badanie bakteriologiczne moczu
Czynniki wp
Czynniki wp
ł
ł
ywaj
ywaj
ą
ą
ce na interpretacj
ce na interpretacj
ę
ę
badania
badania
bakteriologicznego
bakteriologicznego
metoda pobrania moczu
metoda pobrania moczu
czas badania
czas badania
metoda zabezpieczenia pr
metoda zabezpieczenia pr
ó
ó
bki
bki
obecno
obecno
ść
ść
aktywnego osadu
aktywnego osadu
Badanie bakteriologiczne moczu
Badanie bakteriologiczne moczu
Interpretacja badania jest uzale
Interpretacja badania jest uzale
ż
ż
niona od
niona od
metody pozyskania moczu
metody pozyskania moczu
Pozyskiwanie moczu do badania
Pozyskiwanie moczu do badania
–
–
Nak
Nak
ł
ł
ucie
ucie
–
–
Cewnikowanie
Cewnikowanie
–
–
Naturalna
Naturalna
mikcja
mikcja
Nak
Nak
ł
ł
ucie p
ucie p
ę
ę
cherza
cherza
moczowego
moczowego
Rzeczywiste zaka
Rzeczywiste zaka
ż
ż
enie
enie
Rzeczywista liczba kolonii bakteryjnych
Rzeczywista liczba kolonii bakteryjnych
Zalecane u samic i samc
Zalecane u samic i samc
ó
ó
w
w
Nak
Nak
ł
ł
ucie p
ucie p
ę
ę
cherza moczowego
cherza moczowego
Nak
Nak
ł
ł
ucie p
ucie p
ę
ę
cherza moczowego
cherza moczowego
Nak
Nak
ł
ł
ucie p
ucie p
ę
ę
cherza moczowego
cherza moczowego
Interpretacja wzrostu bakterii
Interpretacja wzrostu bakterii
–
–
Wzrost < 10
Wzrost < 10
3
3
–
–
zanieczyszczenie
zanieczyszczenie
–
–
Wzrost > 10
Wzrost > 10
3
3
-
-
zaka
zaka
ż
ż
enie
enie
Mocz pobierany podczas naturalnej
Mocz pobierany podczas naturalnej
mikcji lub przez cewnikowanie
mikcji lub przez cewnikowanie
Wymy
Wymy
ć
ć
okolic
okolic
ę
ę
zewn
zewn
ę
ę
trznych narz
trznych narz
ą
ą
d
d
ó
ó
w p
w p
ł
ł
ciowych
ciowych
Osuszy
Osuszy
ć
ć
Sterylny cewnik
Sterylny cewnik
Cewnikowanie
Cewnikowanie
U samc
U samc
ó
ó
w wprowadza si
w wprowadza si
ę
ę
10
10
3
3
bakterii
bakterii
U samic wprowadza si
U samic wprowadza si
ę
ę
10
10
5
5
bakterii
bakterii
Badanie bakteriologiczne
Badanie bakteriologiczne
–
–
U samc
U samc
ó
ó
w
w
–
–
akceptowane
akceptowane
Wzrost bakterii < 10
Wzrost bakterii < 10
3
3
-
-
zanieczyszczenie
zanieczyszczenie
Wzrost bakterii > 10
Wzrost bakterii > 10
4
4
-
-
zaka
zaka
ż
ż
enie
enie
–
–
U samic
U samic
–
–
nie zalecane
nie zalecane
Wzrost bakterii bez wzgl
Wzrost bakterii bez wzgl
ę
ę
du na liczb
du na liczb
ę
ę
wskazuje na zanieczyszczenie
wskazuje na zanieczyszczenie
Je
Je
ż
ż
eli cewnik musi by
eli cewnik musi by
ć
ć
u
u
ż
ż
ywany d
ywany d
ł
ł
u
u
ż
ż
ej, to raczej
ej, to raczej
zak
zak
ł
ł
ada
ada
ć
ć
okresowo ni
okresowo ni
ż
ż
umieszcza
umieszcza
ć
ć
na sta
na sta
ł
ł
e (
e (
biofilm
biofilm
)
)
Cewnikowanie a zaka
Cewnikowanie a zaka
ż
ż
enie
enie
–
–
Jedno cewnikowanie u suki
Jedno cewnikowanie u suki
wprowadza si
wprowadza si
ę
ę
10
10
5
5
bakterii
bakterii
–
–
Cewnik za
Cewnik za
ł
ł
o
o
ż
ż
ony na sta
ony na sta
ł
ł
e
e
–
–
biofilm
biofilm
bakterie w
bakterie w
biofilmie
biofilmie
niedost
niedost
ę
ę
pne dla antybiotyk
pne dla antybiotyk
ó
ó
w
w
–
–
Powik
Powik
ł
ł
ania
ania
Posocznica (1
Posocznica (1
-
-
4% przypadk
4% przypadk
ó
ó
w)
w)
Zapalenie miedniczek nerkowych
Zapalenie miedniczek nerkowych
Zapalenie gruczo
Zapalenie gruczo
ł
ł
u krokowego
u krokowego
Naturalna
Naturalna
mikcja
mikcja
–
–
Nie nadaje si
Nie nadaje si
ę
ę
do oceny zaka
do oceny zaka
ż
ż
enia
enia
–
–
S
S
ł
ł
u
u
ż
ż
y do
y do
wykluczenia
wykluczenia
zaka
zaka
ż
ż
enia
enia
Wzrost < 10
Wzrost < 10
5
5
–
–
zanieczyszczenie
zanieczyszczenie
Wzrost > 10
Wzrost > 10
5
5
-
-
niediagnostyczne
niediagnostyczne
Przygotowanie moczu do badania
Przygotowanie moczu do badania
bakteriologicznego
bakteriologicznego
Badanie
Badanie
–
–
w ci
w ci
ą
ą
gu 15
gu 15
–
–
30 minut temperatura pokojowa
30 minut temperatura pokojowa
Liczba bakterii podwaja si
Liczba bakterii podwaja si
ę
ę
co 20
co 20
–
–
45 minut
45 minut
–
–
w ci
w ci
ą
ą
gu 6 godzin
gu 6 godzin
–
–
temeratura
temeratura
4 st.
4 st.
–
–
w ci
w ci
ą
ą
gu 72 godzin
gu 72 godzin
–
–
pod
pod
ł
ł
o
o
ż
ż
e transportowe,
e transportowe,
temperatura 4 st.
temperatura 4 st.
–
–
nie wolno zamra
nie wolno zamra
ż
ż
a
a
ć
ć
moczu
moczu
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Badanie mikrobiologiczne
Badanie mikrobiologiczne
–
–
Badanie jako
Badanie jako
ś
ś
ciowe
ciowe
75% zaka
75% zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
powodowanych przez jeden patogen
powodowanych przez jeden patogen
18% zaka
18% zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
powodowanych przez dwa patogeny
powodowanych przez dwa patogeny
6% zaka
6% zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
powodowanych przez trzy patogeny
powodowanych przez trzy patogeny
Bakterie izolowane od ps
Bakterie izolowane od ps
ó
ó
w z zaka
w z zaka
ż
ż
eniami uk
eniami uk
ł
ł
adu
adu
moczowego (procentowy udzia
moczowego (procentowy udzia
ł
ł
)
)
Escherichia coli
Escherichia coli
45%
45%
Staphylococcus spp
Staphylococcus spp
13%
13%
Proteus
Proteus
spp
spp
.
.
10%
10%
Klebsiella
Klebsiella
spp.
spp.
7%
7%
Streptococcus
Streptococcus
spp
spp
6%
6%
Enterococcus
Enterococcus
spp
spp
.
.
8%
8%
Pseudomonas
Pseudomonas
spp
spp
.
.
3%
3%
Enterobacter
Enterobacter
spp
spp
.
.
3%
3%
Obecno
Obecno
ść
ść
grzyb
grzyb
ó
ó
w
w
–
–
W moczu pobranym podczas naturalnej
W moczu pobranym podczas naturalnej
miokcji
miokcji
Zanieczyszczenie
Zanieczyszczenie
–
–
W moczu pobranym przez nak
W moczu pobranym przez nak
ł
ł
ucie p
ucie p
ę
ę
cherza lub przez cewnikowanie
cherza lub przez cewnikowanie
Zaburzenia odporno
Zaburzenia odporno
ś
ś
ci
ci
Antybiotykoterapia
Antybiotykoterapia
Choroby dr
Choroby dr
ó
ó
g moczowo p
g moczowo p
ł
ł
ciowych
ciowych
Zapalenie miedniczek nerkowych
Zapalenie miedniczek nerkowych
Ostre
Ostre
–
–
Objawy og
Objawy og
ó
ó
lne
lne
gor
gor
ą
ą
czka, brak apetytu, wymioty, bolesno
czka, brak apetytu, wymioty, bolesno
ść
ść
–
–
Objawy laboratoryjne
Objawy laboratoryjne
Leukocytoza
Leukocytoza
oboj
oboj
ę
ę
tnoch
tnoch
ł
ł
onna
onna
, nab
, nab
ł
ł
onki ogoniaste w osadzie
onki ogoniaste w osadzie
–
–
Przebieg
Przebieg
Trwa oko
Trwa oko
ł
ł
o 5
o 5
–
–
6 dni
6 dni
Przewlek
Przewlek
ł
ł
e
e
–
–
Bezobjawowo
Bezobjawowo
–
–
PU/PD zmniejszaj
PU/PD zmniejszaj
ą
ą
ce si
ce si
ę
ę
lub ust
lub ust
ę
ę
puj
puj
ą
ą
ce po antybiotykach
ce po antybiotykach
–
–
Usg
Usg
–
–
poszerzenie miedniczek nerkowych, cewki moczowej
poszerzenie miedniczek nerkowych, cewki moczowej
Zapalenie miedniczek nerkowych
Zapalenie miedniczek nerkowych
(Dzięki uprzejmości dr P. Marcińskiego)
Zapalenie miedniczek nerkowych
Zapalenie miedniczek nerkowych
Leczenie
Leczenie
–
–
Ostre zapalenie
Ostre zapalenie
Leczenie na podstawie
Leczenie na podstawie
–
–
Badania moczu
Badania moczu
–
–
Objaw
Objaw
ó
ó
w og
w og
ó
ó
lnych
lnych
–
–
Badania mikrobiologicznego
Badania mikrobiologicznego
Trimetoprim
Trimetoprim
–
–
sulfonamid, fluorowane
sulfonamid, fluorowane
chinolony
chinolony
Czas leczenia
Czas leczenia
–
–
3
3
-
-
4 tygodnie
4 tygodnie
–
–
Przewlek
Przewlek
ł
ł
e zapalenie
e zapalenie
Leczenie na podstawie
Leczenie na podstawie
–
–
Objaw
Objaw
ó
ó
w og
w og
ó
ó
lnych
lnych
–
–
Badania moczu og
Badania moczu og
ó
ó
lnego i bakteriologicznego
lnego i bakteriologicznego
Po 14 dniach
Po 14 dniach
–
–
mocz ja
mocz ja
ł
ł
owy
owy
Czas leczenia
Czas leczenia
–
–
6 tygodni
6 tygodni
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Leczenie
Leczenie
–
–
Je
Je
ż
ż
eli nie przeprowadzono badania
eli nie przeprowadzono badania
lekowra
lekowra
ż
ż
liwo
liwo
ś
ś
ci
ci
stosuje
stosuje
si
si
ę
ę
W zaka
W zaka
ż
ż
eniach
eniach
–
–
E. coli,
E. coli,
Enterobacter
Enterobacter
–
–
potencjonowane
potencjonowane
sulfonamidy,
sulfonamidy,
enrofloksacyne
enrofloksacyne
–
–
Proteus, Staphylococcus, Streptococcus
Proteus, Staphylococcus, Streptococcus
–
–
amoksycylina
amoksycylina
–
–
Pseudomonas
Pseudomonas
–
–
tetracykliny
tetracykliny
–
–
Czas leczenia
Czas leczenia
Minimum 3
Minimum 3
-
-
4 tygodnie, najcz
4 tygodnie, najcz
ęś
ęś
ciej do 6 tygodni
ciej do 6 tygodni
Po 3
Po 3
–
–
5 dniach weryfikacja stosowanego leku (mocz
5 dniach weryfikacja stosowanego leku (mocz
powinien by
powinien by
ć
ć
sterylny)
sterylny)
4
4
-
-
5 dni przed zako
5 dni przed zako
ń
ń
czeniem leczenia
czeniem leczenia
–
–
badanie og
badanie og
ó
ó
lne
lne
moczu
moczu
14 dni po zako
14 dni po zako
ń
ń
czeniu leczenie
czeniu leczenie
–
–
badanie
badanie
bakteriologiczne (mocz sterylny)
bakteriologiczne (mocz sterylny)
Zapalenie p
Zapalenie p
ę
ę
cherza moczowego
cherza moczowego
Objawy kliniczne
Objawy kliniczne
–
–
Dysuria
Dysuria
–
–
Cz
Cz
ę
ę
stomocz
stomocz
–
–
Badanie moczu
Badanie moczu
Ci
Ci
ęż
ęż
ar w
ar w
ł
ł
a
a
ś
ś
ciwy bez zmian (ok. 1,025
ciwy bez zmian (ok. 1,025
–
–
1,030)
1,030)
Bia
Bia
ł
ł
komocz
komocz
Osad
Osad
–
–
Leukocyty (ropomocz)
Leukocyty (ropomocz)
–
–
liczne nab
liczne nab
ł
ł
onki p
onki p
ł
ł
askie, wielok
askie, wielok
ą
ą
tne
tne
Odczyn
Odczyn
–
–
Zasadowy
Zasadowy
–
–
bakterie ureazo dodatnie (
bakterie ureazo dodatnie (
Staphylococcus spp. Proteus spp
Staphylococcus spp. Proteus spp
.)
.)
–
–
Kwa
Kwa
ś
ś
ny
ny
–
–
E. coli,
E. coli,
Enterococcus
Enterococcus
spp., Streptococcus spp.
spp., Streptococcus spp.
Krwiomocz
Krwiomocz
–
–
Podczas mikcji
Podczas mikcji
Uk
Uk
ł
ł
ad moczowy
ad moczowy
Gruczo
Gruczo
ł
ł
krokowy
krokowy
–
–
Poza
Poza
mikcj
mikcj
ą
ą
Gruczo
Gruczo
ł
ł
krokowy
krokowy
Zaburzenia hemostazy
Zaburzenia hemostazy
Zapalenie p
Zapalenie p
ę
ę
cherza moczowego
cherza moczowego
Leczenie
Leczenie
–
–
Czas leczenia
Czas leczenia
Suki, kastrowane samce
Suki, kastrowane samce
–
–
7
7
–
–
14 dni
14 dni
Niekastrowane
Niekastrowane
samce
samce
–
–
3
3
-
-
4 tygodnie
4 tygodnie
–
–
Wyb
Wyb
ó
ó
r lek
r lek
ó
ó
w
w
Odczyn kwa
Odczyn kwa
ś
ś
ny
ny
–
–
E. coli
E. coli
-
-
trimetoprim
trimetoprim
-
-
sulfa
sulfa
,
,
enrofloksacyna
enrofloksacyna
–
–
Enterococcus
Enterococcus
,
,
streptococcus
streptococcus
–
–
amoksycylina
amoksycylina
z kwasem
z kwasem
klawulonowym
klawulonowym
Odczyn zasadowy
Odczyn zasadowy
–
–
Proteus,
Proteus,
staphylococcus
staphylococcus
–
–
amoksycylina
amoksycylina
z kwasem
z kwasem
klawulonowym
klawulonowym
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego
adu moczowego
Leczenie wspomagaj
Leczenie wspomagaj
ą
ą
ce
ce
–
–
Zakwaszenie moczu
Zakwaszenie moczu
Chlorek amonu 60
Chlorek amonu 60
–
–
100 mg/kg m.c. Doustnie 2 x
100 mg/kg m.c. Doustnie 2 x
dz.
dz.
–
–
Antyseptyki
Antyseptyki
Migdalan
Migdalan
metenaminy
metenaminy
(
(
Mandelamine
Mandelamine
)
)
–
–
10 mg/kg
10 mg/kg
co 6 godz.
co 6 godz.
B
B
łę
łę
kit metylenowy
kit metylenowy
-
-
Ginjal
Ginjal
Zaka
Zaka
ż
ż
enia nawracaj
enia nawracaj
ą
ą
ce
ce
–
–
W nawracaj
W nawracaj
ą
ą
cych zaka
cych zaka
ż
ż
eniach dawka leku
eniach dawka leku
przeciwbakteryjnego ma
przeciwbakteryjnego ma
ł
ł
a (1/3) 1 x dziennie przez 4
a (1/3) 1 x dziennie przez 4
–
–
6 miesi
6 miesi
ę
ę
cy
cy
Z wyboru
Z wyboru
–
–
nitrofurantoina
nitrofurantoina
,
,
amokksycylina
amokksycylina
Po ostatniej mikcji na noc
Po ostatniej mikcji na noc
Posiew moczu co 2 miesi
Posiew moczu co 2 miesi
ą
ą
ce
ce
Zaka
Zaka
ż
ż
enia gruczo
enia gruczo
ł
ł
u krokowego
u krokowego
Wielko
Wielko
ść
ść
gruczo
gruczo
ł
ł
u krokowego skorelowana z
u krokowego skorelowana z
ras
ras
ą
ą
i wiekiem
i wiekiem
–
–
U terier
U terier
ó
ó
w szkockich gruczo
w szkockich gruczo
ł
ł
4 razy wi
4 razy wi
ę
ę
kszy
kszy
Choroby gruczo
Choroby gruczo
ł
ł
u krokowego najcz
u krokowego najcz
ęś
ęś
ciej
ciej
–
–
Doberman
Doberman
ó
ó
w
w
–
–
Owczark
Owczark
ó
ó
w niemieckich
w niemieckich
Zaka
Zaka
ż
ż
enie bakteryjne
enie bakteryjne
–
–
brak predylekcji rasowej
brak predylekcji rasowej
–
–
Ostre
Ostre
–
–
cz
cz
ęś
ęś
ciej m
ciej m
ł
ł
ode
ode
–
–
Przewlek
Przewlek
ł
ł
e
e
–
–
cz
cz
ęś
ęś
ciej starsze
ciej starsze
Zaka
Zaka
ż
ż
enia gruczo
enia gruczo
ł
ł
u krokowego
u krokowego
Zaka
Zaka
ż
ż
enie nast
enie nast
ę
ę
puje
puje
–
–
Drog
Drog
ą
ą
wst
wst
ę
ę
puj
puj
ą
ą
c
c
ą
ą
-
-
najcz
najcz
ęś
ęś
ciej
ciej
–
–
Drog
Drog
ą
ą
hematogenn
hematogenn
ą
ą
–
–
rzadziej
rzadziej
Czynniki etiologiczne
Czynniki etiologiczne
–
–
E. coli
E. coli
–
–
Pseudomonas spp.
Pseudomonas spp.
–
–
Proteus spp.
Proteus spp.
–
–
Staphylococcus spp.
Staphylococcus spp.
–
–
Streprococcus
Streprococcus
spp.
spp.
–
–
Brucella canis
Brucella canis
Badanie bakteriologiczne trudne do interpretacji
Badanie bakteriologiczne trudne do interpretacji
Zaka
Zaka
ż
ż
enia gruczo
enia gruczo
ł
ł
u krokowego
u krokowego
Objawy kliniczne uzale
Objawy kliniczne uzale
ż
ż
nione od rodzaju
nione od rodzaju
zapalenia
zapalenia
–
–
Zapalenie ostre
Zapalenie ostre
Gor
Gor
ą
ą
czka
czka
Zaburzenia ruchowe ko
Zaburzenia ruchowe ko
ń
ń
czyn miednicznych
czyn miednicznych
B
B
ó
ó
l
l
Parcie na p
Parcie na p
ę
ę
cherz moczowy
cherz moczowy
–
–
Zapalenie przewlek
Zapalenie przewlek
ł
ł
e
e
Wyciek ropny z napletka
Wyciek ropny z napletka
Wyciek krwisty (krwiomocz)
Wyciek krwisty (krwiomocz)
–
–
Cz
Cz
ę
ę
sto niezale
sto niezale
ż
ż
ny od mikcji
ny od mikcji
Parcie na p
Parcie na p
ę
ę
cherz moczowy
cherz moczowy
Zaka
Zaka
ż
ż
enia gruczo
enia gruczo
ł
ł
u krokowego
u krokowego
Ostre bakteryjne zapalenie gruczo
Ostre bakteryjne zapalenie gruczo
ł
ł
u
u
krokowego
krokowego
–
–
Wyst
Wyst
ę
ę
puje stosunkowo rzadko
puje stosunkowo rzadko
–
–
Cz
Cz
ę
ę
sto u m
sto u m
ł
ł
odych zwierz
odych zwierz
ą
ą
t
t
–
–
U starszych zwi
U starszych zwi
ą
ą
zane z
zane z
ł
ł
agodnym przerostem
agodnym przerostem
–
–
Hiperestrogenizm
Hiperestrogenizm
Zaka
Zaka
ż
ż
enia gruczo
enia gruczo
ł
ł
u krokowego
u krokowego
Ostre bakteryjne zapalenie gruczo
Ostre bakteryjne zapalenie gruczo
ł
ł
u
u
krokowego
krokowego
–
–
objawy kliniczne
objawy kliniczne
Brak
Brak
ł
ł
aknienia
aknienia
Gor
Gor
ą
ą
czka
czka
Apatia
Apatia
Zaburzenia w poruszaniu
Zaburzenia w poruszaniu
Bolesno
Bolesno
ść
ść
tylnej cz
tylnej cz
ęś
ęś
ci jamy brzusznej
ci jamy brzusznej
Zaka
Zaka
ż
ż
enia gruczo
enia gruczo
ł
ł
u krokowego
u krokowego
Badanie
Badanie
–
–
Badanie przez prostnic
Badanie przez prostnic
ę
ę
Trudne, bolesno
Trudne, bolesno
ść
ść
Asymetria
Asymetria
Gruczo
Gruczo
ł
ł
przesuwalny
przesuwalny
–
–
Rtg
Rtg
Gruczo
Gruczo
ł
ł
prawid
prawid
ł
ł
owej wielko
owej wielko
ś
ś
ci lub lekko powi
ci lub lekko powi
ę
ę
kszony
kszony
Zatarcie szczeg
Zatarcie szczeg
ó
ó
ł
ł
ó
ó
w w tylnej cz
w w tylnej cz
ęś
ęś
ci jamy brzusznej
ci jamy brzusznej
(zapalenie otrzewnej)
(zapalenie otrzewnej)
–
–
USG
USG
Wielko
Wielko
ść
ść
prawid
prawid
ł
ł
owa lub lekko powi
owa lub lekko powi
ę
ę
kszony
kszony
Liczne ma
Liczne ma
ł
ł
e (mikroskopijne) torbiele
e (mikroskopijne) torbiele
Hipoechogeniczna
Hipoechogeniczna
Zaka
Zaka
ż
ż
enia gruczo
enia gruczo
ł
ł
u krokowego
u krokowego
Badanie c.d.
Badanie c.d.
–
–
Badanie moczu
Badanie moczu
Ropomocz
Ropomocz
Bakteriuria
Bakteriuria
–
–
Badanie hematologiczne
Badanie hematologiczne
Leukocytoza
Leukocytoza
oboj
oboj
ę
ę
tnoch
tnoch
ł
ł
onna
onna
(> 20
(> 20
–
–
25 tys.)
25 tys.)
Niekiedy bakteriemia
Niekiedy bakteriemia
Zaka
Zaka
ż
ż
enia gruczo
enia gruczo
ł
ł
u krokowego
u krokowego
Ostre bakteryjne zapalenie gruczo
Ostre bakteryjne zapalenie gruczo
ł
ł
u
u
krokowego
krokowego
–
–
Leczenie (14
Leczenie (14
-
-
21 dni)
21 dni)
Leki przeciwbakteryjne
Leki przeciwbakteryjne
–
–
Potencjonowane
Potencjonowane
sulfonamidy (30 mg/kg dziennie)
sulfonamidy (30 mg/kg dziennie)
–
–
Enrofloksacyna (10 mg/kg dziennie)
Enrofloksacyna (10 mg/kg dziennie)
Nawodnienie
Nawodnienie
i.v.
i.v.
Leki przeciwb
Leki przeciwb
ó
ó
lowe, przeciwzapalne
lowe, przeciwzapalne
Cewnik (?)
Cewnik (?)
Kastracja
Kastracja
Zaka
Zaka
ż
ż
enia gruczo
enia gruczo
ł
ł
u krokowego
u krokowego
Przewlek
Przewlek
ł
ł
e bakteryjne zapalenie gruczo
e bakteryjne zapalenie gruczo
ł
ł
u
u
krokowego
krokowego
–
–
Najcz
Najcz
ęś
ęś
ciej zwierz
ciej zwierz
ę
ę
ta pojawiaj
ta pojawiaj
ą
ą
si
si
ę
ę
z
z
informacj
informacj
ą
ą
z wywiadu o
z wywiadu o
okresowej gor
okresowej gor
ą
ą
czce niewiadomej przyczyny
czce niewiadomej przyczyny
nawracaj
nawracaj
ą
ą
cych zaka
cych zaka
ż
ż
eniach dr
eniach dr
ó
ó
g moczowych
g moczowych
wycieku z napletka (+/
wycieku z napletka (+/
-
-
)
)
Zaka
Zaka
ż
ż
enia gruczo
enia gruczo
ł
ł
u krokowego
u krokowego
Przewlek
Przewlek
ł
ł
e bakteryjne zapalenie gruczo
e bakteryjne zapalenie gruczo
ł
ł
u
u
krokowego
krokowego
–
–
Przyczyny
Przyczyny
E. coli
E. coli
Streptococcus
Streptococcus
viridans
viridans
Mycoplasma spp.
Mycoplasma spp.
Zaka
Zaka
ż
ż
enia gruczo
enia gruczo
ł
ł
u krokowego
u krokowego
Przewlek
Przewlek
ł
ł
e bakteryjne zapalenie gruczo
e bakteryjne zapalenie gruczo
ł
ł
u
u
krokowego
krokowego
–
–
Badanie
Badanie
Przez prostnic
Przez prostnic
ę
ę
–
–
gruczo
gruczo
ł
ł
twardy, s
twardy, s
ł
ł
abo przesuwalny (b
abo przesuwalny (b
ó
ó
l),
l),
symetryczny,
symetryczny,
Rtg
Rtg
–
–
prawid
prawid
ł
ł
owych rozmiar
owych rozmiar
ó
ó
w
w
Usg
Usg
–
–
prawid
prawid
ł
ł
owych rozmiar
owych rozmiar
ó
ó
w lub lekko powi
w lub lekko powi
ę
ę
kszony,
kszony,
miejscowo
miejscowo
hiperechogeniczny
hiperechogeniczny
Mocz
Mocz
–
–
ropomocz, krwiomocz, cechy zaka
ropomocz, krwiomocz, cechy zaka
ż
ż
enia dolnych dr
enia dolnych dr
ó
ó
g
g
moczowych
moczowych
Niekiedy formuj
Niekiedy formuj
ą
ą
si
si
ę
ę
ropnie
ropnie
Przewlekle zapalenie gruczo
Przewlekle zapalenie gruczo
ł
ł
u
u
krokowego
krokowego
Zaka
Zaka
ż
ż
enia gruczo
enia gruczo
ł
ł
u krokowego
u krokowego
Przewlek
Przewlek
ł
ł
e bakteryjne zapalenie gruczo
e bakteryjne zapalenie gruczo
ł
ł
u
u
krokowego
krokowego
–
–
Leczenie (minimum 6 tygodni)
Leczenie (minimum 6 tygodni)
Potencjonowane
Potencjonowane
sulfonamidy
sulfonamidy
Enrofloksacyna
Enrofloksacyna
Erytromycyna
Erytromycyna
Kastracja
Kastracja
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego w
adu moczowego w
endokrynopatiach
endokrynopatiach
Nadczynno
Nadczynno
ść
ść
kory nadnerczy
kory nadnerczy
–
–
50% pacjent
50% pacjent
ó
ó
w
w
Cukrzyca
Cukrzyca
–
–
40% pacjent
40% pacjent
ó
ó
w
w
Psy leczone przewlekle glikokortykosteroidami
Psy leczone przewlekle glikokortykosteroidami
–
–
50% pacjent
50% pacjent
ó
ó
w
w
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego w
adu moczowego w
endokrynopatiach
endokrynopatiach
Mechanizmy predylekcyjne
Mechanizmy predylekcyjne
–
–
Wielomocz
Wielomocz
Obni
Obni
ż
ż
ona
ona
osmolalno
osmolalno
ść
ść
moczu
moczu
–
–
Immunosupresja
Immunosupresja
–
–
Cukromocz
Cukromocz
Zaburzenia czynno
Zaburzenia czynno
ś
ś
ci neutrofili
ci neutrofili
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego w
adu moczowego w
endokrynopatiach
endokrynopatiach
Zaka
Zaka
ż
ż
enie powodowane jest przez
enie powodowane jest przez
–
–
E. coli
E. coli
–
–
65%
65%
–
–
Klebsiella
Klebsiella
spp. 15%
spp. 15%
–
–
Streptococcus spp. 14%
Streptococcus spp. 14%
–
–
Enterobacter
Enterobacter
spp. 7%
spp. 7%
–
–
Staphylococcus spp. 7%
Staphylococcus spp. 7%
–
–
Enterococcus
Enterococcus
7%
7%
–
–
Proteus spp. 7%
Proteus spp. 7%
Zaka
Zaka
ż
ż
enie jednym patogenem
enie jednym patogenem
–
–
80%
80%
Zaka
Zaka
ż
ż
enie mieszane
enie mieszane
–
–
20%
20%
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego w
adu moczowego w
endokrynopatiach
endokrynopatiach
Wyst
Wyst
ę
ę
powanie
powanie
–
–
Wiek typowy dla
Wiek typowy dla
endokrynopatii
endokrynopatii
–
–
Zwi
Zwi
ę
ę
kszone ryzyko
kszone ryzyko
Pudel
Pudel
Sznaucer miniaturowy
Sznaucer miniaturowy
Cocker spaniel
Cocker spaniel
–
–
Ma
Ma
ł
ł
e ryzyko
e ryzyko
Z
Z
ł
ł
oty
oty
retriver
retriver
Labrador
Labrador
Mieszaniec
Mieszaniec
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego w
adu moczowego w
endokrynopatiach
endokrynopatiach
Brak objaw
Brak objaw
ó
ó
w bolesnego oddawania
w bolesnego oddawania
moczu, cz
moczu, cz
ę
ę
stomoczu, innych zaburze
stomoczu, innych zaburze
ń
ń
w
w
oddawaniu moczu wskazuje na zaka
oddawaniu moczu wskazuje na zaka
ż
ż
enie
enie
g
g
ó
ó
rnych dr
rnych dr
ó
ó
g moczowych
g moczowych
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego w
adu moczowego w
endokrynopatiach
endokrynopatiach
Badanie kliniczne
Badanie kliniczne
–
–
Objawy dominuj
Objawy dominuj
ą
ą
ce zwi
ce zwi
ą
ą
zane z chorob
zane z chorob
ą
ą
podstawow
podstawow
ą
ą
Nadczynno
Nadczynno
ść
ść
kory nadnerczy
kory nadnerczy
Cukrzyca
Cukrzyca
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego w
adu moczowego w
endokrynopatiach
endokrynopatiach
Badanie moczu
Badanie moczu
–
–
Ci
Ci
ęż
ęż
ar w
ar w
ł
ł
a
a
ś
ś
ciwy
ciwy
Cukrzyca
Cukrzyca
–
–
prawid
prawid
ł
ł
owy lub podwy
owy lub podwy
ż
ż
szony
szony
N.k.n.
N.k.n.
–
–
poni
poni
ż
ż
ej 1,020
ej 1,020
–
–
Bia
Bia
ł
ł
komocz
komocz
–
–
2/3 pacjent
2/3 pacjent
ó
ó
w
w
–
–
Odczyn
Odczyn
–
–
kwa
kwa
ś
ś
ny
ny
–
–
Krwiomocz
Krwiomocz
–
–
45%
45%
–
–
Ropomocz
Ropomocz
–
–
60%
60%
–
–
Bakteriuria
Bakteriuria
–
–
65%
65%
Niekiedy brak zmian w osadzie moczu
Niekiedy brak zmian w osadzie moczu
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego w
adu moczowego w
endokrynopatiach
endokrynopatiach
Badanie bakteriologiczne moczu
Badanie bakteriologiczne moczu
–
–
Interpretacja wynik
Interpretacja wynik
ó
ó
w posiewu
w posiewu
Mocz pobrany przez cewnikowanie
Mocz pobrany przez cewnikowanie
–
–
Wzrost < 10
Wzrost < 10
3
3
–
–
zanieczyszczenie
zanieczyszczenie
–
–
Wzrost 10
Wzrost 10
3
3
–
–
10
10
4
4
–
–
podejrzenie zaka
podejrzenie zaka
ż
ż
enia
enia
–
–
Wzrost > 10
Wzrost > 10
4
4
–
–
zaka
zaka
ż
ż
enie
enie
Mocz pobrany z naturalnej mikcji
Mocz pobrany z naturalnej mikcji
–
–
Wzrost < 10
Wzrost < 10
4
4
–
–
zanieczyszczenie
zanieczyszczenie
–
–
Wzrost 10
Wzrost 10
4
4
-
-
10
10
5
5
–
–
podejrzenie zaka
podejrzenie zaka
ż
ż
enia
enia
–
–
Wzrost > 10
Wzrost > 10
5
5
–
–
zaka
zaka
ż
ż
enie
enie
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego w
adu moczowego w
endokrynopatiach
endokrynopatiach
E. Coli
E. Coli
enrofloksacyna
enrofloksacyna
nitrofurantoina
nitrofurantoina
norfloksacyna
norfloksacyna
chloramfenikol
chloramfenikol
trimetoprim
trimetoprim
–
–
sulfa
sulfa
Klebsiella
Klebsiella
spp
spp
.
.
enrofloksacyna
enrofloksacyna
amksacylina
amksacylina
/kwas
/kwas
klawulonowy
klawulonowy
norfloksacyna
norfloksacyna
trimetoprim
trimetoprim
-
-
sulfa
sulfa
,
,
cefaleksyna
cefaleksyna
Streptococcus
Streptococcus
spp
spp
. ampicylina,
. ampicylina,
amoksacylina
amoksacylina
cefadroxil
cefadroxil
amoksacylina
amoksacylina
/
/
kw.klawulonowy
kw.klawulonowy
cefaleksyna
cefaleksyna
Staphylococcus
Staphylococcus
spp
spp
. ampicylina,
. ampicylina,
amoksacylina
amoksacylina
trimetoprim
trimetoprim
-
-
sulfa
sulfa
cefaleksyna
cefaleksyna
,
,
cefadroxil
cefadroxil
chloramfenikol
chloramfenikol
Enterobacter
Enterobacter
spp.
spp.
enrofloksacyna
enrofloksacyna
trimetoprim
trimetoprim
-
-
sulfa
sulfa
norfloksacyna
norfloksacyna
Enterococcus
Enterococcus
spp.
spp.
enrofloksacyna
enrofloksacyna
chloramfenikol
chloramfenikol
norfloksacyna
norfloksacyna
tetracyklina
tetracyklina
trimetoprim
trimetoprim
-
-
sulfa
sulfa
Proteus
Proteus
spp
spp
. ampicylina,
. ampicylina,
amosycylina
amosycylina
amoksycylina
amoksycylina
/kwas
/kwas
klawulonowy
klawulonowy
enrofloksacyna
enrofloksacyna
cefaleksyna
cefaleksyna
norfloksacyna
norfloksacyna
cefadroxil
cefadroxil
Bakteria Zalecany antybiotyk
Bakteria Zalecany antybiotyk
Antybiotyk
Antybiotyk
II rzutu
II rzutu
Zaka
Zaka
ż
ż
enia uk
enia uk
ł
ł
adu moczowego w
adu moczowego w
endokrynopatiach
endokrynopatiach
Post
Post
ę
ę
powanie
powanie
–
–
Badanie mikrobiologiczne moczu
Badanie mikrobiologiczne moczu
Pobranie przez cewnikowanie
Pobranie przez cewnikowanie
Pobranie podczas naturalnej mikcji
Pobranie podczas naturalnej mikcji
–
–
Wyb
Wyb
ó
ó
r antybiotyku na podstawie wiedzy empirycznej
r antybiotyku na podstawie wiedzy empirycznej
–
–
U samc
U samc
ó
ó
w uwzgl
w uwzgl
ę
ę
dni
dni
ć
ć
gruczo
gruczo
ł
ł
krokowy
krokowy
–
–
Podawa
Podawa
ć
ć
antybiotyk bezpo
antybiotyk bezpo
ś
ś
rednio po oddaniu moczu
rednio po oddaniu moczu
–
–
Podawa
Podawa
ć
ć
antybiotyk minimum 4
antybiotyk minimum 4
–
–
6 tygodni
6 tygodni
Kamica moczowa
Kamica moczowa
Etiopatogeneza
Etiopatogeneza
–
–
Czynniki predysponuj
Czynniki predysponuj
ą
ą
ce
ce
Genetyczne
Genetyczne
Dietetyczne
Dietetyczne
Styl
Styl
ż
ż
ycia
ycia
Zaka
Zaka
ż
ż
enia
enia
Choroby og
Choroby og
ó
ó
lne
lne
Kamica moczowa
Kamica moczowa
Objawy kliniczne
Objawy kliniczne
–
–
Kamica moczowa podkliniczna
Kamica moczowa podkliniczna
–
–
Kamica moczowa + objawy kliniczne
Kamica moczowa + objawy kliniczne
ś
ś
rednio
rednio
nasilone
nasilone
Niewielki cz
Niewielki cz
ę
ę
stomocz
stomocz
Niewielki krwiomocz
Niewielki krwiomocz
Niewielkiego stopnia dysuria
Niewielkiego stopnia dysuria
Wzmo
Wzmo
ż
ż
one wylizywanie zarz
one wylizywanie zarz
ą
ą
d
d
ó
ó
w p
w p
ł
ł
ciowych
ciowych
–
–
Kamica moczowa + objawy kliniczne znacznego
Kamica moczowa + objawy kliniczne znacznego
stopnia
stopnia
Cz
Cz
ę
ę
stomocz
stomocz
Parcia
Parcia
Znaczny krwiomocz
Znaczny krwiomocz
Bolesne moczenie
Bolesne moczenie
Silnie wype
Silnie wype
ł
ł
niony p
niony p
ę
ę
cherz moczowy
cherz moczowy
Brak apetytu, posmutnienie
Brak apetytu, posmutnienie
Kamica fosforanowo
Kamica fosforanowo
-
-
amonowo
amonowo
-
-
magnezowa
magnezowa
–
–
80
80
-
-
97% kamieni u suk
97% kamieni u suk
–
–
Kamica u ps
Kamica u ps
ó
ó
w poni
w poni
ż
ż
ej 1 roku
ej 1 roku
–
–
Wsp
Wsp
ó
ó
ł
ł
istniej
istniej
ą
ą
ce zaka
ce zaka
ż
ż
enie
enie
–
–
Odczyn moczu najcz
Odczyn moczu najcz
ęś
ęś
ciej zasadowy
ciej zasadowy
–
–
Kamienie cieniuj
Kamienie cieniuj
ą
ą
ce
ce
–
–
Predylekcja rasowa
Predylekcja rasowa
Sznaucer miniaturowy
Sznaucer miniaturowy
Pudel miniaturowy
Pudel miniaturowy
Bichon frise
Bichon frise
Cocker spaniel
Cocker spaniel
Kamica fosforanowo
Kamica fosforanowo
-
-
amonowo
amonowo
-
-
magnezowa
magnezowa
Zwalczanie zaka
Zwalczanie zaka
ż
ż
enia
enia
Zakwaszenie moczu
Zakwaszenie moczu
Dieta
Dieta
„
„
rozpuszczaj
rozpuszczaj
ą
ą
ca
ca
”
”
kamienie
kamienie
–
–
stosowana maksymalnie do 4
stosowana maksymalnie do 4
-
-
5 miesi
5 miesi
ę
ę
cy
cy
(minimum 30 dni po zdj
(minimum 30 dni po zdj
ę
ę
ciu rtg w kt
ciu rtg w kt
ó
ó
rym
rym
nie wida
nie wida
ć
ć
kamieni)
kamieni)
Lithostat
Lithostat
–
–
12,5 mg/kg 2 x dz.
12,5 mg/kg 2 x dz.
Kamica szczawianowa
Kamica szczawianowa
Najcz
Najcz
ęś
ęś
ciej u starszych samc
ciej u starszych samc
ó
ó
w
w
–
–
Predylekcja rasowa
Predylekcja rasowa
Sznaucer miniaturowy
Sznaucer miniaturowy
Pudel miniaturowy
Pudel miniaturowy
Yorkshire terier
Yorkshire terier
Lhasa apso
Lhasa apso
Bichon frise
Bichon frise
Shih tzu
Shih tzu
–
–
Odczyn moczu oboj
Odczyn moczu oboj
ę
ę
tny do kwa
tny do kwa
ś
ś
nego
nego
–
–
Kamienie cieniuj
Kamienie cieniuj
ą
ą
ce
ce
–
–
Niekiedy hiperkalcemia
Niekiedy hiperkalcemia
Kamica szczawianowa
Kamica szczawianowa
Leczenie
Leczenie
–
–
Brak leczenia zachowawczego
Brak leczenia zachowawczego
–
–
Zapobieganie nawrotom
Zapobieganie nawrotom
Cytrynian potasu 40
Cytrynian potasu 40
–
–
7
7
-
-
mg/kg m.c. 2 x dz.
mg/kg m.c. 2 x dz.
Hydrochlorothiazyd
Hydrochlorothiazyd
–
–
2 mg/kg m.c. 2 x dz.
2 mg/kg m.c. 2 x dz.
Dieta u/d
Dieta u/d
–
–
Nawroty
Nawroty
u 20% w ci
u 20% w ci
ą
ą
gu 6 miesi
gu 6 miesi
ę
ę
cy
cy
u 50% w ci
u 50% w ci
ą
ą
gu 12 miesi
gu 12 miesi
ę
ę
cy
cy
u 100% w ci
u 100% w ci
ą
ą
gu 2 lat
gu 2 lat
Kamica moczanowa
Kamica moczanowa
–
–
Cz
Cz
ęś
ęś
ciej u samc
ciej u samc
ó
ó
w
w
–
–
Predylekcja rasowa
Predylekcja rasowa
Dalmaty
Dalmaty
ń
ń
czyk
czyk
Buldog angielski
Buldog angielski
–
–
Odczyn moczu oboj
Odczyn moczu oboj
ę
ę
tny do kwa
tny do kwa
ś
ś
nego
nego
–
–
Kamienie niecieniuj
Kamienie niecieniuj
ą
ą
ce
ce
–
–
U ps
U ps
ó
ó
w z zespoleniem wrotnym obocznym
w z zespoleniem wrotnym obocznym
(sznaucer miniaturowy,
(sznaucer miniaturowy,
yorkshire
yorkshire
terier)
terier)
Kamica moczanowa
Kamica moczanowa
Leczenie
Leczenie
–
–
Allopurinol
Allopurinol
15 mg/kg m.c. 2 x dz.
15 mg/kg m.c. 2 x dz.
–
–
Cytrynian potasu 40 mg/kg m.c. 2 x dz.
Cytrynian potasu 40 mg/kg m.c. 2 x dz.
–
–
Zwalczanie zaka
Zwalczanie zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
–
–
Dieta u/d
Dieta u/d
Kamica cystynowa
Kamica cystynowa
–
–
Cz
Cz
ęś
ęś
ciej u samc
ciej u samc
ó
ó
w
w
–
–
Predylekcja rasowa
Predylekcja rasowa
Jamnik
Jamnik
Basset
Basset
Buldog angielski
Buldog angielski
Yorkshire terier
Yorkshire terier
Terier irlandzki
Terier irlandzki
Chihuahua
Chihuahua
Mastiff
Mastiff
Rottweiler
Rottweiler
–
–
Odczyn moczu kwa
Odczyn moczu kwa
ś
ś
ny
ny
–
–
Cieniowanie wzgl
Cieniowanie wzgl
ę
ę
dne
dne
Kamica cystynowa
Kamica cystynowa
Leczenie
Leczenie
–
–
Utrzymywanie pH moczu
Utrzymywanie pH moczu
–
–
7,5
7,5
Cytrynian potasu
Cytrynian potasu
–
–
Thiola
Thiola
–
–
15
15
–
–
20 mg/kg m.c. 2 x dz.
20 mg/kg m.c. 2 x dz.
Czas rozpuszczania
Czas rozpuszczania
ś
ś
rednio 80 dni
rednio 80 dni
–
–
Dieta u/d
Dieta u/d
Kamica krzemianowa
Kamica krzemianowa
Cz
Cz
ęś
ęś
ciej u samc
ciej u samc
ó
ó
w
w
Predylekcja rasowa
Predylekcja rasowa
–
–
Owczarek niemiecki
Owczarek niemiecki
–
–
Z
Z
ł
ł
oty retriwer
oty retriwer
–
–
Labrador
Labrador
Odczyn moczu od oboj
Odczyn moczu od oboj
ę
ę
tnego do
tnego do
kwa
kwa
ś
ś
nego
nego
Cieniowanie zmienne
Cieniowanie zmienne
Du
Du
ż
ż
a zawarto
a zawarto
ść
ść
w diecie kukurydzy i soi
w diecie kukurydzy i soi
Kamica krzemianowa
Kamica krzemianowa
Leczenie
Leczenie
–
–
Dieta u/d
Dieta u/d
–
–
Dodatek soli do jedzenia 0,5
Dodatek soli do jedzenia 0,5
–
–
1 g dziennie
1 g dziennie