AKT ADMINISTRACYJNY:
- sformalizowany (podjety w wyniku postepowania) objaw woli organu administrujacego
- podjety na podstawie prawa i w granicach przyslugujacych temu organowi kompetencji,
- skierowany do zindywidualizowanego adresata, w konkretnej sprawie
- wywolujacy skutki prawne w sferze prawa administracyjnego, niekiedy tez w sferze innych dzialow prawa

Adresatem: obywatel, inny podmiot prawa publicznego lub prywatnego.
Przepisy prawa rangi ustawowej powinny okreslac:
a)jakie prawa i obowiazki moga byc przedmiotem rozstrzygniecia organu administracji
b)powinny upowazniac organ adm. publ. do takiego rozstrzygania
c)tryb podejmowania rozstrzygniec
d)zasady kontroli prawidlowosci rozstrzygniec
e)forme owego rozstrzygniecia.
Formy aktow administracyjnych najczesciej okreslane w przepisach prawa to decyzje administracyjne (koncesje, pozwolenia, zezwolenia, zgody, licencje).

Akt administracyjny ? postac zindywidualizowanego dzialania organu administracji publicznej, jest rezultatem zastosowania przez ten organ okreslonych norm prawa administracyjnego w konkretnej sytuacji faktycznej. Jest forma w jaka organ ujmuje skutki prawne porownania stanu faktycznego z normami prawa.

Prawidlowy akt administracyjny
musi byc wydany zgodnie z:
a) prawem materialnym
oznacza to, ze prawo musi wyraznie zezwalac na rozstrzyganie o prawach i obowiazkach okreslonych podmiotow w drodze aktu administracyjnego
b) prawem ustrojowym
czy musi byc on (akt) wydany przez organ administracji publicznej kompetentny miejscowo i rzeczowo
c) prawem procesowym
czyli musi byc wydany w odpowiednim trybie, okreslajacym sposob podejmowania aktu jak i sposob jego kontroli
d) musi byc wydany z wlasciwym wykorzystaniem samodzielnosci prawnej
przyznanej organowi przez normy prawa materialnego, ustrojowego, procesowego. Chodzi o wlasciwe wykorzystanie samodzielnosci glownie przy:
- ustalaniu stanu faktycznego sprawy
- interpretowaniu stosowanych norm prawa
- okreslaniu pojec nieoznaczonych, uzytych przez ustawodawce
- w zakresie wartosciowania i w formulowaniu sadow wartosciujacych
- ustalaniu tresci rozstrzygniecia

Sposoby klasyfikowania:

1) Ze wzgledu na sposob ksztaltowania stosunkow prawnych:
a) akty konstytutywne
b) akty deklaratoryjne

Akty konstytutywne:
- tworza / zmieniaja / uchylaja stosunki prawne,
- zmiana konkretnej sytuacji prawnej nastepuje z mocy aktu administracyjnego (nie z mocy samego prawa). Tworza one nowa sytuacje prawna (ustalaja prawa / obowiazki dla adresatow) stad ich charakter tworczy.
- obowiazuja ex nunc.
Przyklady: decyzja o zmianie nazwiska, wydanie paszportu, decyzja w sprawie swiadczeń pomocy spolecznej.

Akty deklaratoryjne:
- potwierdzaja (deklaruja) prawa i obowiazki, ktore wynikaja dla adresatow z ustawy.
- nie tworza nowych praw czy obowiazkow.
- element tworczosci polega na ksztaltowaniu stosunku prawnego, gdyz dopiero od chwili wydania aktu deklaratoryjnego adresat aktu moze skutecznie powolac sie na swoje prawo.
- obowiazuja ex tunc.
Przyklady: stwierdzenie nabycia obywatelstwa, decyzje stwierdzajace nabycie okreslonych uprawnień z mocy prawa badz ich wygasniecie, decyzje wojewody w sprawie stwierdzenia nabycia mienia przez gmine z mocy prawa, dyplom uniwersytetu.


2) Ze wzgledu na charakter stosunku organu administracyjnego wydajacego akt administracyjny do adresata aktu:
a) akty administracyjne zewnetrzne
b) akty administracyjne wewnetrzne

Akty administracyjne zewnetrzne: adresowane do odrebnych podmiotow prawnych np. do obywatela, spolki z o.o, przedsiebiorstwa państwowego, zakladu administracyjnego, innych instytucji NIE podporzadkowanych organizacyjnie organowi wydajacemu akt,

Akty administracyjne wewnetrzne: adresowane do organow, instytucji, pracownikow podleglych sluzbowo organowi wydajacemu akt


3) Ze wzgledu na zakres prawnej regulacji warunkow wydania aktu
a) akty administracyjne zwiazane
b) akty administracyjne swobodne (uznaniowe)

Akty administracyjne zwiazane: akty, ktorych warunki podjecia zostaly wyraznie okreslone normami

Akty administracyjne swobodne: warunki ich wydania nie sa przez prawo w ogole okreslone lub sa okreslone ale w sposob niewyczerpujacy. Wypelnienie niewyczerpujacej regulacji prawnej warunkow wydania aktu, dokonuje sie w obrebie samodzielnosci (swobody) prawnej, jaka otrzymal od ustawodawcy organ administracyjny


4) Z punktu widzenia wyrazenia woli adresata aktu administracyjnego, gdy owo wyrazenie woli staje sie warunkiem podjecia aktu lub tez takiego warunku nie stanowi:
a) akty administracyjne ktore dochodza do skutku za zgoda adresata
b) akty administracyjne ktore dochodza do skutku bez jego zgody

W literaturze akty te okreslane sa rowniez jako jednostronne i dwustronne. Jednak w administracji nie istnieje cos takiego jak akt dwustronny, ktorego tresc bylaby rownorzednie ustalana przez organ i adresata. Wszystkie akty administracyjne w tym rozumieniu maja charakter jednostronny, dlatego, ze organ je wydajacy ma pozycje nadrzedna wobec adresata.
Akty dwustronne sa fikcja (jako aktow ktorych tresc zalezy od woli organu i adresata lub moze byc przez nich negocjowana). Organ moze negocjowac tresc aktu ale nie oznacza to, ze akt taki pozbawiony jest przez to charakteru czynnosci jednostronnej



5) Z punktu widzenia wywolania skutkow prawnych w sferze prawa cywilnego:
a) akty ktore rodza bezposrednie skutki cywilnoprawne
b) akty ktore wywoluja posrednio skutki cywilnoprawne

Bezposrednie skutki cywilnoprawne: ostateczna decyzja o wywlaszczeniu stanowi podstawe do wpisow w ksiedze wieczystej
Wywoluja posrednio skutki cywilnoprawne: akty takie stanowia niezbedny warunek zawarcia umowy, wywolujacej bezposrednie skutki prawne w sferze prawa cywilnego (decyzja przydziale lokalu mieszkalnego ? obowiazek umowy najmu przez adresata decyzji)


Skrypt wyroznia ponadto nastepujace klasyfikacje:
6) Ze wzgledu na uwzglednienie zadania adresata (strony):
a) akty pozytywne
b) akty negatywne

7) Akty wydawane:
a) na wniosek
b) z urzedu

8) ze wzgledu na tresc rozstrzygniecia sprawy, akty dzielimy na:
a) akty nakazujace
b) akty ksztaltujace
c) akty ustalajace

9) Ze wzgledu na adresata:
a) akty osobiste
b) akty rzeczowe