ESPERANTO

.

PL

Maria Niemirow - -

Esperanto dla wszystkich

-

Lekcja 15

Dotychczas było wszystko "cacy". Same przyjemne słówka. Ale ponieważ życie to nie bajka, musimy i w
esperancie nauczyć się wyrazów o znaczeniu negatywnym. Wystarczy nam do tego przedrostek "mal", który
przyczepiony z przodu wyrazu zrobi nam zaraz z przyjaciela wroga, z miłej dziewczyny babę, jedzę, ze
światłości ciemność i w ogóle... Szkoda mówić.

Zaraz nauczymy się operowania tą cudowną różdżką.

Przecztamy sobie i przetłumaczymy, pomagając sobie nowymi słówkami, taki oto tekst:

Mi ne estas granda, sed mi ne estas ankaŭ malgranda: mi estas de meza kresko. Kaj vi ĉu
vi estas granda? Malgranda? Barbara estas dika kaj Maria estas maldika. Diru al mi, ĉu vi
ŝatas dikajn aŭ maldikajn librojn? La lumo estas agrabla. La mallumo estas malagrabla.
Vi opinias, ke la mallumo povas esti ankaŭ agrabla? Eble. La strato Marszałkowska estas
larĝa, la strato Żelazna estas nelarĝa, la strato Świętojańska (ĉe kiu mi loĝas) estas tute
mallarĝa.
Vi, mia amikino, estas juna, via patrino estas ne juna kaj aktoro Solski estas maljuna. La
ŝtono estas malmola. Fraŭlina koro estas mola. La malfreŝa pano estas nemola, ofte eĉ
malmola. La malamiko venis en nian urbon. Ni atendis lin. Ne malestimu vian malamikon!
Mi estimas mian maljunan profesoron de Esperanto. La libro estas fermita, la fenestro
estas nefermita, la pordo estas malfermita. Malfermu la libron kaj fermu la pordon.
tłumaczenie

Nowe słówka (ale, Kochani, powtarzajcie i stare!):

aktoro - aktor
atendi - czekać
dika - gruby
eble - może
eĉ - nawet
estimi - szanować
fermita - zamknięty
freŝa - świeży
granda - wielki
juna - młody
koro - serce
kresko - wzrost
larĝa - szeroki
lumo - światło
malamiko - wróg
meza - średni
mola - miękki
ofte - często
pano - chleb
ŝati - lubić
ŝtono - kamień

nedika - niegruby

nefermita - niezamknięty
nefreŝa - nieświeży
negranda - niewielki
nejuna - niemłody

nelarĝa - nieszeroki

nemola - niemiękki

maldika - cienki

malestimi - pogardzać
malfermita - otwarty
malfreŝa - czerstwy
malgranda - mały
maljuna - stary

mallarĝa - wąski
mallumo - ciemność

malmola - twardy

malŝati - nienawidzieć

A to, co teraz podamy, trzeba będzie dobrze zapamiętać:
Przedrostek "mal" nadaje wyrazom znaczenie przeciwne:

granda - duży
lumo - światło

malgranda - mały
mallumo - ciemność

antaŭ - przed

malantaŭ - za

Przedrostek "ne" oznacza zaprzeczenie:

bona - dobry
bela - ładny

nebona - niedobry
nebela - nieładny

Lekcja 16