ESPERANTO

.

PL

Maria Niemirow - -

Esperanto dla wszystkich

-

Lekcja 21

Proszę o przeczytanie oraz przetłumaczenie tekstu:

Maria amas la gastojn. Ho, tre! Precipe la neatenditajn. Kiam ili estis jam antaŭ la domo, ŝi
volis ŝlosi la pardon, sed ŝi perdis la ŝlosilon. Do ŝi rapide kombis la harojn per la
kombilo, ŝanĝis la mienon kaj diris agrable:
- Bonan tagon, miaj karaj! Bonan tagon!
żi tuj metis antaŭ ili (sur la tablon!) manĝilaron.
- Bone, bone! - pensis la gastoj. - Sur la tablo estas jam: teleroj, tranĉiloj, forkoj, kuleroj kaj
kalikoj por brando kaj por vino. Bone!
Antaŭ gastoj aperis ankaŭ diversaj viandaĵoj, brando (kun ruĝa karteto!), vino (Vermuth- 15
zł. unu botelo!) kaj diversaj sukeraĵoj. (Inter la sukeraĵoj la plej bongustaj estis glaciaĵoj,
ĉar Maria ne preparis ilin en la domo, sed aĉetis en la butiko!).
- Ho, kiaj bongustaĵoj! -diris iu.
La gastoj manĝis. Subite onklo W. diris:
-Aŭ mia tranĉilo estas tiel malakra, ke ĝi ne povas tranĉi la viandon, aŭ la viando... hm... Mi
provos uzi mian poŝan tranĉilon!
Inter la gastoj estis ankaŭ tre simpatia sepjara knabo. Dum la plenaĝuloj manĝis, li hakis
per hakilo, segis per segilo, fosis per fosilo, kudris per kudrilo, tondis per tondilo kaj
(imagu al vi!) sonoris per sonorilo.

tłumaczenie

Nowe słówka:

akra - ostry
aperi - zjawać się, ukazywać się
aŭ - albo, lub
bongusta - smaczny
bongustaĵo - smakołyk
botelo - butelka
brando - wódka
butiko - sklep
forko - widelec
fosi - kopać
fosilo - łopata
gasto - gość
haki - rąbać
hakilo - siekiera
iu - ktoś
imagi - wyobrażać sobie
kaliko - kielich (kieliszek)
kombi - czesać
kombilo - grzebień
kudri - szyć
kudrilo - igła
kulero - łyżka
manĝilaro - nakrycie stołowe
meti - kłaść
mieno - mina
najbara - sąsiedni
neatendita - nieoczekiwany

perdi - zgubić
plenaĝulo - człowiek dorosły
pordo - drzwi
poŝo - kieszeń
precipe - szczególnie, zwłaszcza
prepari - przyrządzać
provi - próbować
segi - piłować
segilo - piła
sonori - dzwonić
sonorilo - dzwon
subite - nagle
sukeraĵoj - słodycze
ŝanĝi - zmieniać, zamienić
ŝlosi - zamknąć na klucz
ŝlosilo - klucz
tablo - stół
telero - talerz
tondi - ciąć
tondilo - nożyce
tranĉi - kroić
tranĉilo - nóż
tuj - natychmiast
viando - mięso
viandaĵo - potrawa z mięsa
uzi - użyć

Przyrostek "il" oznacza narzędzie, przyrząd, instrument, środek (np. leczniczy):

haki - rąbać
kuraci - leczyć

hakilo - siekiera
kuracilo - lek

Przyrostek "aĵ" oznacza przedmiot zrobiony z pewnego materiału, potrawę, produkt, oraz wyraz uczuć:

ovo - jajko
muziko - muzyka
verda - zielony
ĝentila - grzeczny

ovaĵo - jajecznica
muzikaĵo -utwór muzyczny
verdaĵo - zieleń
ĝentilaĵo - grzeczność, uprzejmość

Lekcja 22