Historia i społeczeństwo. Ojczysty Panteon i ojczyste spory
Liceum i technikum
1
Sprawdzian 3. XIX wiek. Grupa A
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o.
Grupa A
Zadanie 1. (0–2)
Do podanych form państwowości polskiej w XIX w. dobierz po dwie odpowiadające im
informacje. Obok każdej formy państwowości wpisz litery przyporządkowane właściwym
informacjom.
I. Księstwo Warszawskie –
____
,
____
II. Królestwo Polskie (1815–1830) –
____
,
____
Opisy:
A. Władze wprowadziły uwłaszczenie chłopów.
B. Państwo było połączone unią personalną z Saksonią.
C. Na tronie zasiadali przedstawiciele dynastii Romanowów.
D. Konstytucję państwa opracował książę Adam Jerzy Czartoryski.
E. Wodzem naczelnym armii został bratanek ostatniego króla I Rzeczypospolitej.
Zadanie 2. (0–4)
Porównaj kształt terytorialny Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego. Określ, czy
w ich granicach znajdowały się podane w tabeli miasta. Zaznacz odpowiednio TAK lub NIE.
Miasto
Księstwo Warszawskie
Królestwo Polskie
A. Gdańsk
TAK / NIE
TAK / NIE
B. Warszawa
TAK / NIE
TAK / NIE
C. Poznań
TAK / NIE
TAK / NIE
D. Lublin
TAK / NIE
TAK / NIE
Imię i nazwisko
_____________________________
Klasa
_______
Ocena
_______
Numer zadania
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Suma punktów
Liczba punktów
Sprawdzian 3. XIX wiek
Historia i społeczeństwo. Ojczysty Panteon i ojczyste spory
Liceum i technikum
2
Sprawdzian 3. XIX wiek. Grupa A
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o.
Zadanie 3. (0–2)
Krwawe rozgromienie manifestacji na placu Zamkowym, miedzioryt z XIX w.
Tymczasem [8 kwietnia] zaszły znów krwawe wypadki. Jak naówczas mówiono powszechnie,
podobno sami agenci moskiewscy z umysłu lud zwabili przed Zamek [w Warszawie], namawiając
go, aby poprosił o swobody. Nie byłoby może nic złego stad wynikło, gdyż nikt nie miał zamiaru
robienia demonstracji, ale na nieszczęście w tej chwili ukazała się na Zjeździe ekstrapoczta,
a pocztylion zatrąbił Jeszcze Polska nie zginęła. To rozbudziło zapał. Tłum począł zaraz śpiewać,
a wtem wypadło z zamku wojsko i rozpoczęła się prawdziwa rzeź bezbronnych. Kozacy siekali
szablami lub bili nahajkami [...].
Określ miejsce i czas wydarzenia przedstawionego w tekście i na ilustracji. Zaznacz literę
przyporządkowaną właściwemu miejscu i literę przyporządkowaną właściwemu określeniu
czasu.
Miejsce
A. Wielkie Księstwo Poznańskie
B. Rzeczpospolita Krakowska
C. Królestwo Polskie
Czas
D. okres Wiosny Ludów
E. przed wybuchem powstania styczniowego
F. bezpośrednio po klęsce powstania listopadowego
Historia i społeczeństwo. Ojczysty Panteon i ojczyste spory
Liceum i technikum
3
Sprawdzian 3. XIX wiek. Grupa A
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o.
Zadanie 4. (0–4)
Określ, kiedy rozegrały się wydarzenia przedstawione w tekstach i kogo dotyczą.
W tabeli wpisz imiona i nazwiska odpowiednich postaci oraz numery, którymi na taśmie
chronologicznej oznaczono właściwe przedziały czasowe.
1807 r.
1795 r.
1815 r.
1846 r.
1830 r.
1863 r.
1
2
3
4
5
6
Wydarzenia
Imię i nazwisko
Przedział
czasowy
A. Kiedy został aresztowany, miał podobno powiedzieć:
„To już...”. Więziono go w warszawskiej Cytadeli.
W czasie śledztwa przyznał się, że stał na czele
działającego w konspiracji Rządu Narodowego. Sąd
skazał go na śmierć przez powieszenie. Egzekucja
odbyła się w pobliżu Cytadeli.
_____________
_____________
________
B. Stał na czele polskich oddziałów, które osłaniały
odwrót wojsk cesarskich przed siłami pruskimi,
austriackimi i rosyjskimi. Na propozycję poddania się
odparł: „Bóg mi powierzył honor Polaków, Bogu tylko
go oddam”. Kiedy wysadzono most na Elsterze, chciał
konno przedostać się przez rzekę, w której nurtach,
ranny, poniósł śmierć.
_____________
_____________
________
Zadanie 5. (0–3)
Określ, które z podanych zdań odnoszących się do powstania listopadowego są prawdziwe,
a które fałszywe. Zaznacz PRAWDA, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub FAŁSZ, jeśli jest
fałszywe.
I. Sejm Królestwa polskiego ogłosił detronizację cara Mikołaja I jako
króla polskiego.
PRAWDA
FAŁSZ
II. Józef Chłopicki, dyktator powstania, był przywódcą sprzysiężenia
w Szkole Podchorążych Piechoty w Warszawie.
PRAWDA
FAŁSZ
III. Podstawą sił powstańczych były oddziały partyzanckie zorganizowane
przez chłopów.
PRAWDA
FAŁSZ
Historia i społeczeństwo. Ojczysty Panteon i ojczyste spory
Liceum i technikum
4
Sprawdzian 3. XIX wiek. Grupa A
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o.
Zadanie 6. (0–2)
Fragment programu politycznego
Wszyscy, bez różnicy wyznań i rodu, odbiorą umysłowe, polityczne i socyalne usamowolnienie;
nowy porządek obejmujący własność, pracę, przemysł, wychowanie i wszystkie stosunki
towarzyskie, na zasadach równości oparty, zajmie miejsce bezrządu, któremu przywłaszczyciele
nazwisko praw dotąd nadają. Odrodzona Polska arystokratyczną rzecząpospolitą być nie może.
Wszechwładztwo wróci do ludu; stan niegdyś panujący rozwiąże się ostatecznie, między lud
zstąpi, stanie się ludem; wszyscy będą równi, wszyscy wolni, wszyscy dziećmi jednej matki —
Ojczyzny. […]
Jeżeli ta przerażająca nauka, tylą krwawemi okupiona ofiarami, nie ma zaginąć; jeżeli nowe
powstanie nie ma być smutnem dawnych powstań powtórzeniem; pierwszem do boju hasłem
powinno być usamowolnienie ludu, oddanie wydartej mu ziemi na własność bezwarunkową,
wrócenie praw, powołanie do używania korzyści niepodległego bytu wszystkich bez różnicy
wyznań i rodu. […]
Gabinetowe układy nie przywrócą Polski, a monarchiczne wojny sprawiedliwości ludowi nie
wymierzą.
Nieprzedawnione hasła, Lwów 1895.
Określ, dla którego ugrupowania Wielkiej Emigracji były charakterystyczne przedstawione
wyżej poglądy. Zaznacz właściwą odpowiedź i uzasadnij wybór.
A. Towarzystwo
Demokratyczne
Polskie
ponieważ
B. Hotel Lambert
Historia i społeczeństwo. Ojczysty Panteon i ojczyste spory
Liceum i technikum
5
Sprawdzian 3. XIX wiek. Grupa A
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o.
Zadanie 7. (0–1)
Wskaż ciąg wydarzeń ułożonych zgodnie z kolejnością chronologiczną.
A. imienna branka do wojska rosyjskiego w Kongresówce → klęska Rosji pod Sewastopolem
→
uwłaszczenie chłopów w Królestwie Polskim
B. klęska Rosji pod Sewastopolem → uwłaszczenie chłopów w Królestwie Polskim → imienna
branka do wojska rosyjskiego w Kongresówce
C. uwłaszczenie chłopów w Królestwie Polskim → imienna branka do wojska rosyjskiego
w Kongresówce → klęska Rosji pod Sewastopolem
D. klęska Rosji pod Sewastopolem → imienna branka do wojska rosyjskiego w Kongresówce
→
uwłaszczenie chłopów
Zadanie 8. (0–2)
Do podanych postaci dobierz odpowiadające im osiągnięcia. Przy każdej postaci wpisz literę
przyporządkowaną właściwemu osiągnięciu.
Postacie:
I. Leopold Kronenberg –
____
II. Ignacy Łukasiewicz –
____
Osiągnięcia:
A. Założenie spółki wydobywającej ropę naftową.
B. Założenie fabryki maszyn rolniczych w Poznaniu.
C. Odkrycie pierwiastków promieniotwórczych.
D. Założenie Banku Handlowego w Warszawie.
E. Napisanie pieśni patriotycznej pt. Rota.
Zadanie 9. (0–3)
Porównaj sytuację Polaków w trzech zaborach w 1900 r. W tabeli zaznacz odpowiednio TAK
lub NIE.
Zabór
rosyjski*
pruski
austriacki
A. Działały polskie władze
autonomiczne.
TAK / NIE TAK / NIE TAK / NIE
B. Polski był podstawowym
językiem nauczania w szkołach.
TAK / NIE TAK / NIE TAK / NIE
C. Chłopi dysponowali ziemią
uzyskaną dzięki uwłaszczeniu.
TAK / NIE TAK / NIE TAK / NIE
*ziemie Królestwa Polskiego
Historia i społeczeństwo. Ojczysty Panteon i ojczyste spory
Liceum i technikum
6
Sprawdzian 3. XIX wiek. Grupa A
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o.
Zadanie 10. (0–1)
Zaznacz wypowiedź przedstawiającą poglądy polityczne Romana Dmowskiego na przełomie
XIX i XX w.
A. Robotnik nie może pozostawać ofiarą wyzysku kapitalistycznego. Kopalnie, koleje, wielkie
lasy i wielkie zakłady przemysłowe muszą stać się własnością narodu. Klasa robotnicza
winna sama myśleć o tym, by z czasem była zdolną do objęcia całkowicie zarządu przemysłu
w swoje ręce.
B. Jestem [Polakiem] […] nie dlatego tylko, że mówię po polsku, że inni mówiący tym samym
językiem są mi duchowo bliżsi i bardziej dla mnie zrozumiali, […] ale także dlatego, że
obok sfery życia osobistego, indywidualnego znam zbiorowe życie narodu, którego jestem
cząstką, że obok swoich spraw i interesów osobistych znam sprawy narodowe, interesy Polski,
jako całości, interesy najwyższe, dla których należy poświęcić to, czego dla osobistych spraw
poświęcić nie wolno.
C. W zakresie życia moralnego proletariat polski usunąć musi przesądy, ciemnotę i wszystko,
co znamionuje moralny ucisk, i na tym gruncie walczyć będzie ze wszystkimi, którzy dla
zapewnienia sobie nad ludem przewagi utrzymują go w stanie umysłowego dziecięctwa.
Moralne stosunki powinny się opierać na swobodzie sumienia, uczuć, myśli i nauki, a przy
tym: nauczanie powinno być obowiązujące, bezpłatne i bezwyznaniowe, sprawy religijne
mają być niezależne od państwa […].
D. Chcemy Polski niepodległej, abyśmy tam mogli urządzić życie lepsze i sprawiedliwsze dla
wszystkich. [...] Obcą jest nam wszelka nienawiść plemienna i narodowościowa. Bojownicy
wolności wszystkich krajów i narodów są naszymi braćmi.
http://pl.wikiquote.org