***
Strona 1
Wykład 6
20.03.2012
Skala Likesta
Na podstawie zestawu cech do każdej cechy budowane jest stwierdzenie ( negatywne
lub pozytywne ). Respondenci są proszeni aby wskazali w jakim stopniu się zgadzają
ze stwierdzeniem. Cechy pozytywne i negatywne są układane na przemian.
Np. P. 8 Proszę wskazać w jakim stopniu zgadza się Pani z każdym z poniższych
stwierdzeń.
Całkowicie
się nie
zgadza
Nie zgadza
się
Ani się
zgadza ani
się nie
zgadza
Zgadza się
Całkowicie
zgadza się
a). Produkt X
jest
wyjątkowo
ładny
b). Produkt X
jest drogi
c). Produkt X
jest dobrej
jakości
Analiza profilowa
( na przykładzie semantycznej )
a).
brzydki
wygląd
Ładny
wygląd
b). niska
jakość
Wysoka
jakość
c). drogi
Tani
d). zła
obsługa
Dobra
obsługa
profil produktu A
profil produktu B
Wyznaczana jest mediana ( gdyż jest to skala
porządkowa ) następnie nanoszona na siatkę. Możliwe jest porównanie produktów.
***
Strona 2
Skala porównywania parami
Na podstawie pewnego zbioru obiektów tworzone są wszystkie możliwe pary.
Respondenci są proszeni o wskazanie, który obiekt w parze dominuje ze względu na
określoną cechę.
n- liczba obiektów w zbiorze
liczba możliwych par
- przykłady ( n=3, marki A,B,C )
1). Odpowiedzi jednego respondenta są zestawiane w macierzy 3x3 ( 0 – dominacje obiektu z
wiersza nad obiektem z kolumny, 1 – odwrotnie )
2). Zestawienie w macierzy odpowiedzi dla wszystkich badanych
70% badanych wykazało, że marka B dominuje nad markami A i C.
Element j-tej kolumny i i-tego wiersza oznacza liczbę lub odsetek respondentów, którzy
wskazali dominację j-tego obiektu nad i-tym ( zliczamy liczbę jedynek ).
***
Strona 3
Skala zamiarów zakupu
Treść pytania dotyczy zamiaru zakupu.
Np. na tle jest pewne, że kupi Pani bilet do Multikina za cenę 14 zł ?
Z pewnością nie kupię
Prawdopodobnie, że nie kupię
Prawdopodobnie że kupię lub nie kupię
Prawdopodobnie, że kupię
Z pewnością kupię
Występuje pomiar na poziomie porządkowym.
PROCES DOBORU PRÓBY ( nowy wykład 6 )
Populacja ( zbiorowość generalna ) – ogół rzeczywistych jednostek, o których badacz
poszukuje informacji.
Badania wyczerpujące i niewyczerpujące
Badania wyczerpujące ( pełne ) – wszystkie jednostki badanej populacji poddaje się
pomiarowi.
Badania częściowe ( niewyczerpujące, próbkowe ) – tylko część jednostek badanej
populacji poddaje się pomiarowi, nosi ona nazwę próby.
- występuje znacznie częściej w praktyce.
Próba – część populacji, która jest poddana badaniom
Proces doboru próby
Etapy procesu doboru próby
1). Zdefiniowanie populacji badanej
2). Sporządzenie wykazu populacji badanej
3). Określenie liczebności grupy
4). Wybór metody doboru próby
5). Pobranie próby ( fizyczne zebranie danych )
***
Strona 4
1). Zdefiniowanie populacji badanej
Polega na określeniu populacji.
Populację badaną definiuje się poprzez trzy elementy:
Jednostkę badania ( kto lub co jest przedmiotem badania )
Zakres czasowy populacji ( wskazywany moment lub okres którego dotyczy )
Zakres przestrzenny populacji ( zazwyczaj zakres geograficzny, określony przepisami)
Np.
Mężczyźni w wieku 18-45 lat
jednostka badania
Stan na 31 grudnia 2008
zakres czasowy
Województwo pomorskie
zakres przestrzenny
2). Sporządzenie wykazu populacji badanej
Zdefiniowanie wykazu populacji badanej
Wykaz populacji – zbiór wszystkich jednostek populacji na liście, z której dobiera się
próbę.
Rejestr terytorialny – może służyć jako podstawa do wyboru gospodarstw
domowych i osób indywidualnych do badania.
Rejestr REGON – dotyczy działalności gospodarczej
Rejestr PESEL – dotyczy osób fizycznych, wykazy trudno dostępne ze względu na
odmowę zbierania i przetwarzania danych osobowych.
Operat losowania – kompletny wykaz jednostek badanej populacji, którym to
jednostkom przypisano symbole identyfikacyjne, zazwyczaj liczby. Operat losowania
jest wykorzystywany do doboru prób losowych.
3). Określenie liczebności grupy
Sposoby wyznaczania liczebności próby ( czynniki determinujące liczebność próby )
a). arbitralne
b). wg minimalnej liczebności komórki
c). wg budżetu
d). wg założonego dopuszczalnego błędu
***
Strona 5
3a. Liczebność określona arbitralnie
Liczebność określona w zależności od rodzaju badania
Typowa
Minimalna
Marketingowe badanie
rynku
1 000 – 1 500
500
Badanie strategiczne
400 – 500
200
Test rynkowy
300 – 500
200
Test produktu
200 – 300
200
Test nazwy
200 – 300
100
Test opakowania
200 – 300
100
Test reklamy TV, radiowej,
prasowej
200 – 300
150
3b. Liczebność wg minimalnej liczebności komórki
Liczebność determinowana jest rodzajem badania oraz metodą badania
Budowane są tablice kontyngencji, służącej ocenie współzależności dwóch cech
/
a
b
c
d
e
f
,
– cechy
– kobieta
– mężczyźni
Y – zamiar zakupu (
– neutralny )
a – minimalna liczba, która wyraziła opinię
a, b, c, d, e, f – liczba jednostek, które przyjęły odpowiednio wartości
(i=1,2) i
(j=1,2,3)
***
Strona 6
3c. Liczebność wg budżetu
Nie powinna być stosowana samodzielnie
Minimalna wartość komórki jest determinowana przez budżet
Liczebność próby =
3d. Liczebność wg założonego dopuszczalnego błędu
Zawiera metody określające wielkość błędu z jakim szacowana jest minimalna
wielkość próby
Dotyczy prób losowych, konkretne wzory zależą od celu badania
Wyznaczenie wartości średniej populacji
W = wiek studentów ( cecha )
Z populacji wyznaczona jest próba n
Na podstawie średniej arytmetycznej próby
Z wykorzystaniem estymacji przedziałowej wyznaczane jest
Wzór na liczebność próby
n =
n – minimalna liczebność próby
- odchylenie standardowe cechy w populacji (
- wariancja )
- wartość zmiennej losowej o rozkładzie normalnym standaryzowanym odczytana z tablic
dystrybuanty rozkładu losowego tak, aby prawdopodobieństwo:
P{ -
< n <
} = 1-
1-
- współczynnik ufności
***
Strona 7
. 1- = 0,95 to
= 1,95 ;
1-
= 0,99 to
= 2,576
- założony dopuszczalny błąd, tzn. max różnica dopuszczalna pomiędzy wartością średnią
populacji (
) a wartością średnią próby ( )
P {
} = 1 –
e =
n =
Wyznaczanie proporcji populacji
n =
n,
- jak w poprzednim wzorze
- proporcje w populacji
- założony dopuszczalny błąd, tzn. max dopuszczalna różnica pomiędzy proporcją
populacji
a proporcją ( p ).
4). Podział metod doboru próby
Nielosowe
a). dobór przypadkowy
b). dobór celowy
c). dobór kwotowy
d). dobór metodą kuli śnieżnej
Losowe
a). losowanie proste indywidualne
b). losowanie systematyczne
c). losowanie warstwowe
d). losowanie zespołowe
***
Strona 8
Dobór przypadkowy i celowy
Dobór przypadkowy – jednostki do próby dostają się przypadkowo, nielosowo. Do
próby wchodzą jednostki, które w czasie gromadzenia danych znalazły się w miejscu
przeprowadzenia badania.
Np. dobór respondentów do badania ankietowego na ulicy
Dobór celowy – badacz na podstawie swojej wiedzy o populacji wskazuje jednostki,
które są dobierane do badanej próby.
Np. dobór miasta do prawyborów
Dobór kwotowy
Stosowany gdy brakuje wykazu jednostek operatu
Struktura próby jest zgodna ze strukturą populacji ze względu na określone cechy
Przebieg:
1). Określenie cech ze względu na które prowadzony będzie dobór próby ( cechy
kontrolne )
2). Rozpoznanie struktury populacji badanej ze względu na cechy kontrolne
3). Wyznaczenie tzw. kwot jednostek tworzących próbę na podstawie liczebności
próby oraz jej struktury
KWOTY JEDNOSTEK – liczby jednostek o określonych kategoriach cech
kontrolnych, tzn. takie liczby które zapewniają zgodność struktury próby i populacji
4). Dobór jednostek wg uznania lub pewnego klucza w zakresie wyznaczonych kwot
Np. dobór próby 200 elementów z populacji studentów Politechniki Gdańskiej
1). Płeć
2). Struktura populacji PG: 30% K, 70% M
3). Kwota kobiet: 200x0,3=60, kwota mężczyzn: 200x0,7=140
4). Kwota 60 studentek PG, 140 studentów PG
Próba ze względu na cechy kontrolne reprezentuje populację.