Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się ze zjawiskiem dyfrakcji promieniowania mikrofalowego na podwójnej szczelinie.
Metoda pomiaru:
Gdy fala elektromagnetyczna przechodzi przez podwójną szczelinę ulega dyfrakcji, w wyniku której dwie pozostałe za przeszkodą fale interferują ze sobą. W przestrzeni znajdują się punkty, których nałożone fale tworzą maksima oraz punkty, w których tworzą się minima interferencyjne. Natężenie promieniowania za przeszkodą zmienia się w zależności od kąta detekcji θ. Dla układu dwóch szczelin w odległości d, maksima występują dla kątów, dla których:
d sinθ = λ
n
A minima dla kątów gdzie:
λ
sinθ
n
d
=
.
2
d – odległość środków szczelin,
n – liczba całkowita n = 1,2,3,…….
θ – kąt detekcji,
λ - długość padającej fali.
Układ pomiarowy składa się z 1. Dioda Gunna jako nadajnik mikrofalowy 2. Dioda Schottkego jako odbiornik mikrofalowy (częstotliwość 10,525 GHz) 3. Goniometr
4. Układ dwóch wsporników magnetycznych 5. Dwa reflektory metalowe
6. Wąska płytka szczelinowa.
Opracowanie wyników pomiarów: Tabela nr 1. Wyniki pomiaru natężenia przy przemieszczaniu odbiornika w prawą stronę.
Kąt detekcji [ ]
Natężenie [mA]
0
0,4
2
0,14
4
0,002
6
0
8
0
10
0,002
12
0,008
14
0,016
16
0,02
18
0,018
20
0,008
22
0,002
24
0
26
0
28
0,004
30
0,012
32
0,018
34
0,012
36
0,004
38
0
40
0
42
0
44
0
46
0
Tabela nr 2. Wyniki pomiaru natężenia przy przemieszczaniu odbiornika w lewą stronę.
Kąt detekcji [ ]
Natężenie [mA]
0
0,4
2
0,3
4
0,024
6
0
8
0
10
0
12
0,004
14
0,01
16
0,02
18
0,04
20
0,024
22
0,004
24
0
26
0
28
0,008
30
0,018
32
0,018
34
0,003
36
0,032
38
0,01
40
0
42
0
44
0
46
0
48
0
Wykres zależności natężenia promieniowania od kąta detekcji.
0,45
0,4
0,35
0,3
0,25
0,2
I [mA] 0,15
0,1
0,05
0
-0,050 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 4
kąty [ ]
Wykres zależności natężenia promieniowania od kata detekcji
0,35
0,3
0,25
0,2
0,15
I [mA]
0,1
0,05
0
2 6 10 14 18 2 26 30 34 38 42 46
-0,05
kąty [ ]
Wartości maksimów odczytanych z wykresów.
Przy przesuwaniu odbiornika w prawo Dla n = 1
< = 16 ۫
I = 0,02 mA
Dla n = 2
< = 32 ۫
I = 0,018 mA
Przy przesuwaniu odbiornika w lewo Dla n = 1
< = 18 ۫
I = 0,04 mA
Dla n = 2
< = 36 ۫
I = 0,032 mA
Wartości minimów odczytanych z wykresów.
Przy przesuwaniu odbiornika w prawo Dla n = 1
< = 7 ۫
I = 0 mA
Dla n = 3
< = 25 ۫
I = 0 mA
Dla n = 5
< = 39 ۫
I = 0 mA
Przy przesuwaniu odbiornika w lewo Dla n = 1
< = 8 ۫
I = 0 mA
Dla n = 3
< = 25 ۫
I = 0 mA
< = 42 ۫
I = 0 mA
Obliczamy teoretyczną długość fali promieniowania mikrofalowego.
c
λ =
,
f
gdzie:
c – prędkość światła, f – częstotliwość odbiornika.
m
299792458 s
λ =
= ,
0 028484 m
0
1052500000 Hz
Wyznaczamy teoretyczne wartości kątów korzystając z wzorów:
Maksima
d sinθ = λ
n
Minima
λ
sinθ
n
d
= 2
Maksima dla:
n =1
sinθ = 0,28484
θ = 16 32 57
n = 2
sinθ = 0,56968
θ = 34 43 40
Minima dla:
sinθ = 0,14242
θ = 8 11 16
n = 3
sinθ = 0,42726
θ = 25 17 38
n = 5
sinθ = 0,7121
θ = 45 24 22
Wnioski:
Jak widać wartości kątów detekcji odczytane z wykresów uzyskanych w wyniku pomiarów są zbliżone do wartości kątów uzyskanych drogą teoretyczną, co może świadczyć o dokładności pomiarów. Różnice między wartościami odczytanymi a obliczonymi mogą wynikać z tego, że wskazówka miernika zmieniała swoje miejsce i trudno było odczytać jednoznacznie wskazywaną wartość. Na pomiary wpływały również ruchy jakie wykonywałyśmy podczas pomiarów, gdyż miernik wychwytywał każdą zmianę w przepływie mikrofal od nadajnika do odbiornika.