MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Elżbieta Piórkowska
Wspomaganie rozwoju dziecka muzyką
513 [01].Z3.02
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
dr Elżbieta Jaszczyszyn
mgr Elżbieta Leszczyńska
Opracowanie redakcyjne:
mgr Elżbieta Piórkowska
Konsultacja:
mgr Zenon W. Pietkiewicz
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 513[01].Z3.02
Wspomaganie rozwoju dziecka muzyką, zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu opiekunka dziecięca.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 7
5.1. Zarys historii muzyki 11
5.1.1. Ćwiczenia 11
5.2. Podstawowe pojęcia muzyczne 12
5.2.1. Ćwiczenia 12
5.3. Podział instrumentów muzycznych 15
5.3.1. Ćwiczenia 15
5.4. Piosenka i jej wykorzystanie w pracy z dziećmi 17
5.4.1. Ćwiczenia 17
5.5. Metodyka zajęć muzycznych 19
5.5.1. Ćwiczenia 19
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 21
7. Literatura 36
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie opiekunka dziecięca 513[01].
W poradniku zamieszczono:
- wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien posiadać przed przystąpieniem do pracy
z poradnikiem
- wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas zajęć i w ramach samokształcenia,
- przykładowe scenariusze zajęć,
- propozycje ćwiczeń, które mają na celu ukształtowanie u uczniów umiejętności
praktycznych,
- ewaluację osiągnięć ucznia,
- wykaz literatury.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem:
- metody ćwiczeń,
- metody pokazu.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy w grupach 6  8 osobowych. Wskazane jest
organizowanie wyjść do teatru lelek, na spektakle muzyczne dla dzieci lub przedstawienia
teatralne o tematyce dziecięcej, w celu poznania repertuaru i możliwości wykorzystania
muzyki oraz piosenki w pracy z dziećmi.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, można
posłużyć się zamieszczonymi w rozdziale 6 zestawami zadań testowych, zawierającymi
różnego rodzaju zadania.
W tym rozdziale podano również:
- propozycje norm wymagań,
- plany testów w formie tabelarycznej z kluczem odpowiedzi,
- instrukcje dla nauczyciela,
- instrukcje dla ucznia,
- zestawy zadań testowych,
- karty odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
513[01].Z3
Prace artystyczne i techniczne
513[01].Z3.01
513[01].Z3.02
Stymulowanie rozwoju dziecka
Wspomaganie rozwoju dziecka
poprzez wykonywanie prac
muzyką
technicznych i plastycznych
513[01].Z3.03
Wspomaganie rozwoju dziecka
literaturą dziecięcą
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- zgłębiać treści materiałów nauczania i odpowiadać na pytania sprawdzające oraz
wykonać zadania kontrolne,
- poszerzać i uzupełniać swoją wiedzę i umiejętności, korzystając z różnych z
ródeł
informacji (np. literatura, internet, wymiana doświadczeń koleżeńskich, pomoc
nauczyciela lub instruktora),
- rozwiązywać określone zadania i problemy teoretycznie i praktycznie,
- uczestniczyć w działaniach warsztatowych, projektach i prezentacjach,
- śpiewać dzieciom piosenkę,
- posługiwać się wybranym instrumentem perkusyjnym oraz prostym instrumentem
melodycznym (flet, dzwonki),
- wyklaskać lub wystukać łatwe schematy rytmiczne,
- odtwarzać głosem nieskomplikowane zdania muzyczne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku procesu kształcenia uczeń będzie umiał:
- zinterpretować zapis nutowy,
- posłużyć się prostymi instrumentami muzycznymi,
- nauczyć dzieci słuchania muzyki,
- zaśpiewać dzieciom piosenki,
- nauczyć dzieci tekstów i melodii piosenek,
- opracować proste układy ruchowe i taneczne stosownie do okresu rozwojowego dziecka,
- wykorzystać zestawy perkusyjne do ilustracji tekstu i rytmu w piosence,
- stworzyć płytotekę dziecięcą,
- utworzyć zbiór tekstów piosenek dziecięcych,
- dobrać repertuar muzyczny do wieku dziecka.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca: & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
Modułowy program nauczania: Opiekunka dziecięca 513[01]
Moduł: Prace artystyczne i techniczne 513[01].Z3
Jednostka modułowa: Wspomaganie rozwoju dziecka muzyką 513[01].Z3.02
Temat: Podstawowe pojęcia muzyczne
Cel ogólny: zapoznanie z wartościami rytmicznymi nut: ćwierćnutą i ósemką
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- rozpoznać w zapisie nutowym ćwierćnutę i ósemkę,
- wykonać poznane wartości rytmiczne zgodnie z długością ich trwania,
- rozpoznać akompaniament rytmiczny do marszu lub biegu,
- wykonać prawidłowo akompaniament perkusyjny do marszu lub biegu,
- wykorzystać odpowiednio wartości rytmiczne nut i ruch do zilustrowania dowolnych
czynności.
Metody nauczania uczeania się:
- ćwiczenia,
- pokaz.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- indywidualna,
- grupowa,
- zbiorowa.
Czas: 90 minut
Środki dydaktyczne:
- instrument perkusyjny lub melodyczny do wykonania akompaniamentu,
- kartoniki ze znakami wartości rytmicznych: ćwierćnuty i ósemki
Przebieg zajęć:
FAZA WST
PNA
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowisk pracy do wykonania ćwiczeń.
FAZA WA
AŚCIWA
1. Wykład wyjaśniający pojęcie wartości rytmicznych nut.
2. Prezentacja kartoników ze znakami wartości rytmicznych nut: ćwierćnuty i ósemki.
3. Realizacja tematu:
- Uczniowie ustawiają się w dwóch współśrodkowych kołach.
- Koło zewnętrzne porusza się w prawo w rytmie ćwierćnutowym.
- Koło wewnętrzne w lewo w rytmie ósemkowym.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
- Na sygnał osoby prowadzącej koła zmieniają role i kierunki.
- Uczniowie wypowiadają w rytmie ósemkowym następujący tekst: bie  gnę szyb 
ko, gdy  się śpie- szę.
- Następnie uczniowie wypowiadają w rytmie ćwierćnutowym następujący tekst: lu 
bię spa  cer wol  nym kro  kiem.
- Uczeń tworzy parę lub dwójkę z innym uczniem, ustawiając się jeden (A) za
drugim (B)
- Pary stają na obwodzie koła i łączą obydwie ręce.
- Osoba (A) biegnie w rytmie ósemkowym.
- Osoba (B) kroczy po obwodzie koła w rytmie ćwierćnutowym.
- Na sygnał osoby prowadzącej uczniowie zamieniają się rolami.
Po wykonaniu wymienionych zadań realizowane jest kolejne ćwiczenie.
- Uczniowie dzielą się na trzy grupy.
- Osoba prowadząca gra akompaniament ćwierćnutowy.
- I grupa uczniów ustawia się parami naprzeciw siebie, przyklęka na jedno kolano i podaje
sobie prawe ręce.
- Następnie przeciągając rytmicznie złączone ręce naśladuje przecinanie deski piłą.
- II grupa uczniów ustawia się w kole.
- Każdy uczeń z II grupy uderza rytmicznie prawą ręką w prawe udo.
- II grupa uczniów ustawia się w kole i klaszcze rytmicznie w ręce.
Całe ćwiczenie zostaje powtórzone.
- Jednemu z uczniów powierzamy rolę akompaniatora.
FAZA KOC
CZ
CA
1. Zadanie pracy domowej:
Zastanów się, jakich instrumentów można użyć do zilustrowania dz
więków
towarzyszących poszczególnym czynnościom i w jakim rytmie powinny grać instrumenty.
Opracuj zabawę rytmiczną do tematów ilustracyjno  naśladowczych: budowa domu, drwale,
praca w ogródku.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- ankietowanie ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas
realizowania ćwiczeń oraz efektów praktycznych.
Uzupełniające z
ródła informacji dla nauczyciela:
Stadnicka J.: Terapia dzieci muzyką, ruchem i mową. WSiP, Warszawa 1998
Storms G.: Sto nowych gier muzycznych. Wydawnictwo KLANZA, Lublin 1999
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca: & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
Modułowy program nauczania: Opiekunka dziecięca 513[01]
Moduł: Prace artystyczne i techniczne 513[01].Z3
Jednostka modułowa: Wspomaganie rozwoju dziecka muzyką 513[01].Z3.02
Temat: Metodyka zajęć muzycznych
Cel ogólny: zapoznanie z formą zajęć umuzykalniających  opowieścią ruchową
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- ułożyć kompozycję ruchową lub słowno ruchową w taki sposób, aby powstała określona
całość fabularna ilustrowana ruchem,
- wykorzystać do kompozycji ruchowej odpowiedni temat, muzykę lub wiersz,
- zilustrować za pomocą ruchu dowolny temat, np. emocje.
Metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia,
 pokaz.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
 indywidualna,
 grupowa,
 zbiorowa.
Czas: 90 minut
Środki dydaktyczne:
- nagrania instrumentalne (Lot trzmiela N. Rimskiego  Korsakowa, Taniec z szablami
A. Chaczaturiana, A
abędz
C. Saint Saens a),
- zdania wycięte z gazet,
- zadania na kartkach papieru do zilustrowania ruchem (gra w piłkę, występ orkiestry, gra
w siatkówkę, wycieczka w góry),
- kartki papieru,
- długopisy.
Przebieg zajęć:
FAZA WST
PNA
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowisk pracy do wykonania ćwiczeń.
FAZA WA
AŚCIWA
1. Charakterystyka formy zajęć muzycznych z dziećmi - opowieści ruchowej.
2. Realizacja tematu:
- Ćwiczenie w ciszy.
- Uczniowie wybierają emocje (złość, rozpacz, strach, radosna nowina,, zdziwienie,
zakłopotanie, smutek) i zastanawiają się nad ruchami, którymi mogliby je
zilustrować.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
- Następnie ruchami ilustrują określony temat.
- Omawiają każdy ruch w celu uświadomienia sobie, jakimi środkami ruchowymi
uzyskali zamierzony efekt.
- Uczniowie słuchają fragmentów muzycznych.
- W trakcie słuchania ilustrują płynące z nich nastroje za pomocą pantomimicznych
i ruchowych improwizacji.
- Każdy uczestnik zajęć losuje jedno zdanie wycięte z gazety.
- Wypowiada je rytmicznie z intonacją wyrażającą gniew, radość, smutek, itp.
Po wykonaniu wymienionych zadań realizowane jest kolejne ćwiczenie:
- Uczniowie dzielą się na cztery grupy.
- Każda z grup losuje jedną kartkę z tematem do opracowania opowieści ruchowej.
- Uczniowie mają 8  10 minut na przygotowanie opowieści ruchowej.
- Następnie grupy kolejno prezentują opowieści ruchowe na zadany temat.
Po wykonaniu zadań realizowane jest kolejne ćwiczenie:
- Grupy piszą na kartkach krótkie opowiadania.
- Wymieniają się kartkami.
- Następnie członkowie każdej z grup przygotowują opowieść ruchową do opowiadania.
- Wszystkie grupy uczniów prezentują opracowane opowieści ruchowe do opowiadań.
FAZA KOC
CZ
CA
1. Zadanie pracy domowej:
Poszukajcie wierszy lub piosenek dla dzieci do ćwiczeń ruchowych. Opracujcie
samodzielnie opowieści ruchowe do wybranego utworu literackiego lub piosenki.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- ankietowanie ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas
realizowania ćwiczeń oraz efektów praktycznych.
Uzupełniające z
ródła informacji dla nauczyciela:
Skowrońska  Lebecka E.: Dz
więk i gest. WSiP, Warszawa 1984
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
5. ĆWICZENIA
5.1. Zarys historii muzyki
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Słuchanie fragmentu utworu i określania rodzaju muzyki.
Wskazówki do realizacji:
Nauczyciel powinien wyjaśnić cel słuchania utworu muzycznego. Podkreślić, że
słuchanie wymaga spokoju i uważnego śledzenia odtwarzanego utworu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wysłuchać fragmentów utworów muzycznych,
2) określić, które z nich były wokalne, wokalno  instrumentalne lub tylko instrumentalne,
3) przyporządkować słyszaną muzykę do epoki lub gatunku muzycznego.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia,
- pokazu.
Środki dydaktyczne:
- nagrania audio (Strangers in the night F. Sinatra, Toccata i fuga d  moll J. S. Bach, Walc
op. 34 nr 1 As  Dur F. Chopin),
- odtwarzacz kasetowy lub odtwarzacz CD
Ćwiczenie 2
Słuchanie muzyki i opowiadanie o niej.
Wskazówki do realizacji:
Nauczyciel powinien przypomnieć uczniom, że słuchanie muzyki odbywa się w ciszy. Zwraca
uwagę uczniów na czas trwania utworu muzycznego, przeznaczonego do słuchania dla dzieci.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wysłuchać fragmentu muzycznego,
2) opowiedzieć o nim w formie zwerbalizowanej lub niezwerbalizowanej (za pomocą
rysunku, gestu, itp.)
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia,
- pokazu,
- rozmowa.
Środki dydaktyczne:
- nagrania audio (Lot trzmiela N. Rimski  Korsakow, Taniec z szablami A. Chaczaturian,
A
abędz
C. Saint Saens),
- odtwarzacz kasetowy lub odtwarzacz CD,
- kredki,
- kartki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
5.2. Podstawowe pojęcia muzyczne
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rytmizacja tekstu i porównywanie wartości rytmicznych ze sobą.
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien zwrócić uwagę uczniów na wielkość okienek z tekstem, która wiąże
się z długością wybrzmiewanych sylab.
A - la E - la
E - ne du - e ri - ke fa - ke
Rysunek do ćwiczenia 1
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypowiedzieć rytmicznie tekst,
2) określić ile mniejszych wartości można zmieścić w jednej większej?
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia,
- pokazu.
Środki dydaktyczne
- kartki z zapisem ćwiczenia dla każdego ucznia
Ćwiczenie 2
Określanie na ilu różnych dz
więkach można zagrać te rysunki a i b.
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien przypomnieć uczniom, że rysunkom znajdującym się na tej samej
wysokości odpowiada ten sam dz
więk.
Sposób wykonania ćwiczenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Uczeń powinien:
1) przyjrzeć się rysunkom,
2) zagrać lub zaśpiewać je, pamiętając, że symbolom na tej samej wysokości odpowiada ten
sam dz
więk,
a)
Rysunek do ćwiczenia 2
b)
Rysunek do ćwiczenia 2
3) narysować własną melodię złożoną z trzech dz
więków,
4) odtworzyć ją na dzwonkach lub głosem.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia,
- pokazu.
Środki dydaktyczne:
- kartki z rysunkami melodii do zaśpiewania dla każdego ucznia,
- kartki,
- długopisy lub ołówki
Ćwiczenie 3
Podpisywanie nazwy dz
więków.
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien przypomnieć uczniom nazwy solmizacyjne i literowe dz
więków gamy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) podpisać nuty dowolnie wylosowanej piosenki dziecięcej nazwami solmizacyjnymi
i literowymi.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia,
- pokazu.
Środki dydaktyczne:
- kartki z zapisem nutowym piosenek (z
ródło: U. Smoczyńska  Nachtman.: Kalendarz
muzyczny w przedszkolu. Warszawa 1992, WSiP; U. Smoczyńska  Nachtman.:
Podajmy sobie ręce!. Warszawa 1989, WSiP; B. Podolska Z muzyką w przedszkolu.
Warszawa 1987, WSiP),
- długopisy lub ołówki.
Ćwiczenie 4
Rozróżnianie trójdz
więku durowego i molowego.
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien zagrać trójdz
więk durowy i molowy. Przypomnieć uczniom
o konieczności sprawdzenia, czy dzieci dostrzegają różnicę w brzmieniu obu trójdz
więków.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać się w parę lub dwójkę,
2) ustawić się razem z partnerem po obwodzie koła tak, by utworzyć w dwa współśrodkowe
koła,
3) reagować klaskaniem na trójdz
więki durowe, jeśli znajduje się w kole zewnętrznym,
4) reagować klaskaniem na trójdz
więki molowe, jeśli znajduje się w kole wewnętrznym.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia,
- pokaz.
Środki dydaktyczne
- dowolny instrument muzyczny.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
5.3. Podział instrumentów muzycznych
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonywanie instrumentu muzycznego  grzechotka.
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien przypomnieć uczniom, że niekonwencjonalne instrumenty
perkusyjne można wykonać z dziećmi, wykorzystując do tego łatwo dostępne materiały.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować dwa jednakowe kubki po jogurcie, papier ścierny drobnoziarnisty, klej
uniwersalny, kredki lub farby, materiał do wypełnienia grzechotki (ryż, kasza, groch, itp.),
2) usunąć papierem ściernym napisy ze ścianek kubków,
3) ozdobić je własnymi wzorami,
4) wypełnić jeden kubek przygotowanym materiałem,
5) skleić krawędzie kubków,
6) zagrać na instrumencie akompaniament perkusyjny do wybranej piosenki dla dzieci
(z
ródło: U. Smoczyńska  Nachtman: Kalendarz muzyczny w przedszkolu. WSiP,
Warszawa 1992; U. Smoczyńska  Nachtman: Podajmy sobie ręce!. WSiP, Warszawa
1989; B. Podolska: Z muzyką w przedszkolu. WSiP, Warszawa 1987).
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia,
- pokazu.
Środki dydaktyczne:
- 2 kubki po jogurcie,
- papier ścierny drobnoziarnisty,
- klej uniwersalny,
- materiał do wypełnienia (kasza, groch, ryż, itp.).
Ćwiczenie 2
Granie na instrumencie perkusyjnym: cicho - głośno, ciszej  głośniej, wolno  szybko,
wolniej  szybciej.
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien przypomnieć uczniom zagadnienia związane z dynamiką oraz
tempem utworu muzycznego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zilustrować grą na instrumentach padający deszcz,
2) wykorzystać do ilustracji różną dynamikę i tempo (od cichej do głośnej; od wolnego do
szybkiego).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia,
- pokazu.
Środki dydaktyczne:
- instrumenty perkusyjne.
Ćwiczenie 3
Rozpoznawanie melodii zagranej na prostym instrumencie muzycznym.
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien przypomnieć uczniom zasady prezentacji utworu muzycznego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać się w parę lub w dwójkę,
2) wybrać w dwuosobowej grupie prosty instrument muzyczny,
3) zaprezentować sobie nawzajem fragmenty popularnych melodii,
4) spróbować podać ich tytuły.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia,
- pokazu.
Środki dydaktyczne:
- flet prosty, dzwonki, pianino, gitara, itp.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
5.4. Piosenka i jej wykorzystanie w pracy z dziećmi
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dobieranie piosenki zilustrowanie jej treści .
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien przypomnieć uczniom kryteria doboru piosenki w pracy z małym
dzieckiem oraz pomóc w wyborze właściwej piosenki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować się w kilkuosobowe grupy,
2) wybrać w grupach dowolną piosenkę dziecięcą,
3) zastanowić się, jakimi obrazkami, instrumentami lub rekwizytami można zilustrować jej
treść?,
4) przedstawić w grupach własny pomysł na wprowadzenie piosenki.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia,
- pokazu.
Środki dydaktyczne:
- śpiewniki z piosenkami dla dzieci (U. Smoczyńska  Nachtman: Kalendarz muzyczny
w przedszkolu. WSiP, Warszawa 1992; U. Smoczyńska  Nachtman: Podajmy sobie ręce!.
WSiP, Warszawa 1989; B. Podolska: Z muzyką w przedszkolu. WSiP, Warszawa 1987),
- pacynki,
- instrumenty perkusyjne,
- ilustracje z gazet lub wykonane samodzielnie przez uczniów.
Ćwiczenie 2
Organizowanie rytmicznej zabawy do piosenki  Dalej, dzieci, w szeregu [9, s. 33].
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien przypomnieć, które elementy piosenki są przydatne
w organizowaniu zabaw rytmicznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ustawić się w szeregu,
2) zaśpiewać piosenkę,
3) iść dookoła sali, wysoko unosząc kolana,
4) przy powtórzeniu piosenki odwrócić się,
5) iść w kierunku przeciwnym,
6) maszerować z tupaniem w miejscu przy słowach  tup, tup, tup i klaskaniem przy
słowach  chrup, chrup, chrup ,
7) akompaniować, grając na tamburynie w rytmie ćwierćnut do marszu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia,
- pokazu.
Środki dydaktyczne:
- zapis nutowy piosenki,
- nagranie wersji instrumentalnej lub wykonanie utworu na dowolnym instrumencie
muzycznym.
Ćwiczenie 3
Tworzenie wiatraczków zgodnie z rytmem akompaniamentu [8, s. 165].
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien przypomnieć uczniom wiadomości dotyczące wartości rytmicznych nut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać się w parę lub dwójkę,
2) stanąć na obwodzie koła trzymając się za obie ręce skrzyżowane przed sobą,
3) podskakiwać lub biegać dookoła sali, zgodnie z rytmem akompaniamentu,
4) puścić jedną rękę, a drugą unieść na wysokość głowy, jeśli nastąpi zmiana rytmu 
muzyka do marszu,
5) krążyć dookoła własnej osi trzymając się za ręce w parze,
6) skrzyżować ręce z przodu i podskakiwać w miejscu lub biegać dookoła sali, jeśli nastąpi
zmiana akompaniamentu.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczeń,
- pokazu.
Środki dydaktyczne:
- akompaniament do biegu, marszu lub podskoków, wykonany na żywo za pomocą
instrumentu muzycznego lub nagranie audio.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
5.5. Metodyka zajęć muzycznych
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonywanie ćwiczenia pobudzająco  hamującego.
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien przypomnieć uczniom charakterystykę zabaw pobudzająco 
hamujących.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
- maszerować w kole,
- reagować szybko i prawidłowo na umówione sygnały (sygnałem jest: przerwa
w muzyce),
- cofać się w rytmie marszowym na przerwę w muzyce,
- wracać do marszu w przód, gdy akompaniament powraca.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczeń,
- pokazu.
Środki dydaktyczne:
- instrument perkusyjny lub melodyczny do wykonania akompaniamentu.
Ćwiczenie 2
Organizowanie kuchennej orkiestry [9, s. 17].
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien przypomnieć uczniom zasady tworzenia i wykonywania
akompaniamentu do piosenki lub utworu instrumentalnego w pracy z dziećmi.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przynieść z domu różne przedmioty wydające ciekawe odgłosy,
2) ułożyć wspólnie kolegami  Utwór kuchenny ,
3) na przyniesionych przedmiotach  zagrać razem lub osobno akompaniament do dowolnej
piosenki, pamiętając o następujących zasadach:
- nie można grać na swoim instrumencie przez cały czas,
- nie należy grać za głośno, zagłuszać innych, a raczej słuchać całości,
- trzeba dać odpocząć uszom choć na chwilę, bo pauzy to też muzyka.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia,
- pokazu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Środki dydaktyczne:
- szklanka,
- łyżeczka,
- tarka warzywna,
- młynek do pieprzu,
- pokrywka od garnka,
- po jednym przedmiocie dla każdego ucznia.
Ćwiczenie 3
Opracowanie konspektu zajęć muzycznych  wprowadzenie piosenki.
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien przypomnieć uczniom zasady planowania i organizowania zajęć
umuzykalniających oraz kryteria doboru piosenek w pracy z małymi dziećmi.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować się w kilkuosobowe grupy,
2) w grupach przypomnieć zasady planowania i organizowania zajęć umuzykalniających
z małymi dziećmi,
3) zanalizować piosenki według kryteriów doboru materiału muzycznego do pracy
z małymi dziećmi,
4) dokonać wyboru piosenki, adekwatnie do wieku i możliwości dziecka,
5) opracować scenariusz zajęć związanych z tokiem wprowadzania piosenki,
z uwzględnieniem zasady zastosowania co najmniej trzech form muzycznych,
6) zapisać na kartce temat, cele, pomoce i zadania dydaktyczne do zrealizowania w trakcie
zajęć umuzykalniających,
7) przedstawić w grupach własny projekt wprowadzenia piosenki.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia,
- pokazu.
Środki dydaktyczne:
 śpiewniki z piosenkami dla dzieci (U. Smoczyńska  Nachtman: Kalendarz muzyczny
w przedszkolu. WSiP, Warszawa 1992; U. Smoczyńska  Nachtman: Podajmy sobie ręce!.
WSiP, Warszawa 1989; B. Podolska: Z muzyką w przedszkolu. WSiP, Warszawa 1987),
 kartki,
 długopisy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej: Wspomaganie rozwoju
dziecka muzyką
Test składa się z 20 zadań, z których:
 zadania 1 - 14 są z poziomu podstawowego,
 zadania 15 - 20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Plan testu
Klucz odpowiedzi
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom
Poprawna odpowiedz

zad (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań
1. Sztuka organizacji dz
więków,
Zdefiniować pojęcie ,,muzyka . B P które w realizacji przebiegają
przede wszystkim w czasie.
2. Określić, czym jest instrument Przyrząd, służący do
muzyczny. B P wydobywania dz
więków
różnej barwy i wysokości.
3. Wymienić wartości rytmiczne Cała nuta, półnuta,
nut, w kolejności od najdłużej ćwierćnuta, szesnastka,
B P
do najkrócej trwającej. trzydziestodwójka,
sześćdziesięcioczwórka.
4. Wymienić cztery instrumenty Bębenek, grzechotka, kołatka,
perkusyjne najwłaściwsze dla B P tamburyno, talerze.
dzieci.
5. Podać cztery przykłady efektów Klaskanie, tupanie, syczenie,
perkusyjnych. uderzanie o uda, pukanie,
A P
przelewanie wody, darcie
papieru, szeleszczenie folią.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
6. Wypisać przykłady a) skrzypce b)
instrumentów muzycznych. trąbka
B P
c) ksylofon d)
kołatka
7. Wymienić z
ródła dz
więku. Głos ludzki, instrument
A P muzyczny,
generator elektryczny,...
8. Wymienić rodzaje zabaw ze Zabawy: ilustrowane ruchem,
śpiewem. B P inscenizowane, rytmiczne,
taneczne.
9. Podać rodzaje zabaw ze Zabawy ilustrowane ruchem,
śpiewem, osnutych na treści B P inscenizowane.
piosenki.
10. Nazwać muzykę wykonywaną
A P b
na instrumentach muzycznych.
11. Wskazać nazwiska twórców
koncepcji wychowania B P a
muzycznego dla dzieci.
12. Wskazać formy ułatwiające
wprowadzanie bądz
utrwalanie B P d
piosenki.
13. Wskazać najmniejszą ilość
form muzycznych stosowanych B P c
na zajęciach z dziećmi.
14. Podać metrum właściwe dla
A P c
walca.
15. Wskazać, które z form
muzycznych nie mogą być
C PP b
uwzględniane w pracy z
małymi dziećmi.
16. Wskazać, która z klasyfikacji
form zajęć muzycznych z C PP a
dziećmi jest właściwa
17. Wskazać, które z zabaw ze
śpiewem są oparte na melodii C PP c
i rytmie piosenki.
18. Podać przykładowy plan zajęć 1. słuchanie piosenki,
z wykorzystaniem piosenki. 2. omówienie jej treści,
C PP 3. powtórne słuchanie,
4. krótkie objaśnienie,
5. zabawa przy piosence.
19. Wymienić rodzaje ćwiczeń w Ćwiczenia intonacji,
pracy nad głosem dziecka. ćwiczenia prawidłowej
C PP
postawy i oddechu, ćwiczenia
artykulacji i dykcji.
20. Ocenić poprawność śpiewania a) ...melodycznym,
piosenki przez nauczycielkę b) ...rytmicznym,
(według podanych kryteriów). C PP c) ...wyraz
ne, z odpowiednią
artykulacją,
d)... głosu, ..ciekawą.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z kryteriami punktowania
i oceniania.
4. Przeprowadz
z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami zasady wypełniania karty odpowiedzi.
6. Podaj i zapisz na tablicy czas zakończenia pracy ucznia z zestawem zadań.
7. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
8. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań.
9. Sprawdz
prace. Nanieś punkty na kartę odpowiedzi.
10. Wykonaj analizę statystyczną i opisową wyników sprawdzianu oraz analizę logiczną
i statystyczną zestawu zadań.
11. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
12. Opracuj wnioski do dalszej pracy.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących wspomagania rozwoju dziecka muzyką.
5. Zadania: 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17 są to zadania wielokrotnego wyboru i tylko jedna
odpowiedz
jest prawidłowa; zadania: 1, 2, 3, 4, 5, 6,7, 8, 9, 18 i 19 to zadania otwarte
i należy udzielić krótkiej odpowiedzi.
6. Zadanie 20 zawiera luki wymagające uzupełnienia.
7. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:
 w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedz
znakiem X
(w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową),
 w zadaniach z krótką odpowiedzią i z luką wpisz odpowiedz
w wyznaczone pole.
8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą
przysporzyć Ci pytania: 15 - 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.
10. Na rozwiązanie testu masz 90 min.
Powodzenia !
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Podaj definicję muzyki.
2. Podaj definicję instrumentu muzycznego.
3. Wymień wartości rytmiczne nut, w kolejności od najdłużej trwającej do najkrócej
trwającej.
4. Wymień cztery instrumenty perkusyjne, które powinny się znalez
ć w zestawie
perkusyjnym dla dzieci.
5. Podaj cztery przykłady efektów perkusyjnych.
6. Wypisz po jednym przykładzie instrumentu muzycznego:
a) strunowego,
b) dętego,
c) perkusyjnego o określonej wysokości dz
więku,
d) perkusyjnego o nieokreślonej wysokości dz
więku.
7. Podaj, co może być z
ródłem dz
więku.
8. Zabawy ze śpiewem dzielą się na:
9. Podaj rodzaje zabaw ze śpiewem, osnutych na treści piosenki.
10. Muzykę wykonywaną na instrumentach muzycznych, nazywamy:
a) muzyką wokalną,
b) muzyką instrumentalną,
c) muzyką wokalno-instrumentalną,
d) melorecytacją.
11. Wybierz nazwiska twórców znanych światowych koncepcji wychowania muzycznego dla
dzieci:
a) C. Orff, Z. Kodaly, E. Gordon, R. Mursell,
b) Cz. Niemen, J. Połomski,
c) S. Moniuszko, J. Strauss, F. Chopin, J. Offenbach,
d) Z. Nałkowska, K. Iłłakowiczówna, Cz. Miłosz, B. Leśmian.
12. Wskaż formy ułatwiające wprowadzenie bądz
utrwalenie piosenki:
a) opisywanie treści piosenki,
b) pokaz zapisu nutowego,
c) ćwiczenia hamująco-pobudzające,
d) śpiewanie piosenki z pacynką, obrazkiem, zabawa rytmiczna do piosenki.
13. Wskaż najmniejszą ilość form muzycznych, które należy uwzględnić planując zajęcia
z dziećmi:
a) jedna forma,
b) dwie formy,
c) trzy formy,
d) sześć form.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
14. Metrum właściwe dla walca, to:
a) 4/4,
b) 2/4,
c) 3/4,
d) 4/2.
15. Wskaż, które z form muzycznych nie mogą być uwzględniane w pracy z małymi
dziećmi:
a) gra na instrumentach muzycznych,
b) tańce,
c) zabawy taneczne,
d) opowieści ruchowe.
16. Wskaż, która z klasyfikacji form zajęć muzycznych z dziećmi jest właściwa:
a) śpiew i mowa, ruch przy muzyce, gra na instrumentach, aktywne słuchanie muzyki,
b) słuchanie, śpiewanie i tańczenie,
c) aktywność ruchowa, werbalna i plastyczna,
d) śpiew dzieci, śpiew nauczycielki, granie na instrumentach muzycznych.
17. Wskaż, które z zabaw ze śpiewem są oparte na melodii i rytmie piosenki:
a) zabawa pobudzająco-hamująca,
b) zabawy uwzględniające reakcję na pauzę w muzyce,
c) zabawa taneczna i rytmiczna,
d) zabawa orientacyjno- porządkowa.
18. Podać plan przykładowego zajęcia z wykorzystaniem piosenki.
19. Wymień rodzaje ćwiczeń w pracy nad głosem dziecka.
20. Uzupełnij poniższe zdania dotyczące poprawnego śpiewu piosenki przez nauczycielkę:
a) pod względem & & & & & & & & .piosenka powinna być wykonana czysto,
b) pod względem & & & & & & & & .piosenka powinna być wykonana dokładnie,
c) bardzo & & & & & & & & & & & .muszą być wypowiadane słowa piosenki,
d) piosenka powinna być wykonana z właściwym natężeniem& .. i & & ..interpretacją.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Wspomaganie rozwoju dziecka muzyką
Zakreśl lub wpisz poprawną odpowiedz

Nr Odpowiedz
Punkty
zadania
1.
2.
3.
4.
5.
6. a) & & & & & & & & . b) & & & & & & & & & & .
c) & & & & & & & & .. d) & & & & & & & & & & .
7.
8.
9.
10. a b c d
11. a b c d
12. a b c d
13. a b c d
14. a b c d
15. a b c d
16. a b c d
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
17. a b c d
18.
19.
20. a) & & & & & & & & . b) & & & & & & & & & & .
a) & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
b) & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Wspomaganie rozwoju
dziecka muzyką
Test składa się z 20 zadań, z których:
 zadania 1 - 14 są z poziomu podstawowego,
 zadania 15 - 20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Plan testu
Klucz odpowiedzi
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom
Poprawna odpowiedz

zad (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań
1. Podać czas trwania zajęć
umuzykalniających z małymi A P a
dziećmi.
2. Podać w jakim metrum
A P c
akompaniamentu do marszu.
3. Wybrać autora, który nie
publikował wskazówek
B P d
metodycznych ani repertuaru
muzycznego dla dzieci.
4. Wymienić klasyfikację strunowe, dęte, perkusyjne,
B P
instrumentów muzycznych. elektryczne.
5. Wymienić pięć elementów rytm, metrum, tempo,
utworu muzycznego. melodia, harmonia,
dynamika, agogika,
B P
artykulacja, frazowanie,
kolorystyka dz
więkowa,
struktura formalna.
6. Wymienić elementy zapisu nuty, klucz: wiolinowy,
muzycznego. B P basowy, pięciolinia, metrum,
takt.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
7. Podać cztery przykłady Klaskanie, tupanie, syczenie,
efektów perkusyjnych. pukanie, uderzanie o uda,
A P
przelewanie wody, darcie
papieru, szeleszczenie folią.
8. Wymienić podstawowe tonacje durowa, molowa.
A P
muzyczne.
9. Wymienić formy zajęć słuchanie, śpiew dzieci,
umuzykalniających zabawy ze śpiewem, zabawy
prowadzonych z małymi B P rytmiczne przy muzyce,
dziećmi. tańce, twórczość dziecięca,
gra na instrumentach.
10. Podać trzy cele zastosowania  kształcenie poczucia
instrumentów perkusyjnych. rytmu,
 zapoznanie z budową
i posługiwaniem się
instrumentami,
C P  uwrażliwienie dzieci na
zjawisko
barwy dz
więku,
 rozwijanie wyobraz
ni i
pamięci
muzycznej.
11. Wskazać elementy muzyczne tempo, nastrój, powtórzenia.
na które zwrócisz uwagę
B P
dziecka przy słuchaniu utworu
muzycznego
12. Wymienić rodzaje zabaw lub  ćwiczenia słuchowe,
ćwiczeń z wykorzystaniem  ćwiczenia rytmiczne i
instrumentów perkusyjnych. ruchowe,
B P  zabawy z piosenką,
 zabawy związane z
realizacją zadań
twórczych.
13. Uzupełnić nazwy solmizacyjne c: c, d, e, f, g ,a, h, c
i literowe dz
więków gamy: do: do, re, mi, fa, sol, la, si,
A P
c: i do: do
14. Podać przykłady a) ...dzwonki, ksylofon,
instrumentów perkusyjnych o metalofon,...
określonej B P b) ...bębenek, kołatka,
i nieokreślonej wysokości grzechotka,...
dz
więku.
15. Uzasadnić celowość Każde dziecko, nawet mniej
stosowania różnorodnych form zdolne może odnalez
ć taką
wychowania muzycznego w dziedzinę działania, w której
procesie umuzykalnienia. C PP jest w stanie osiągnąć
sukces, co staje się podstawą
kształtowania pozytywnych
motywacji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
16. Wymienić sposoby rozwijania  zabawy inscenizowane
ekspresji ruchowej u małych ilustrowane
dzieci. ruchem,
 zabawy rytmiczne,
C PP
 opowieści ruchowe,
 zabawy taneczne,
 zabawy orientacyjno 
porządkowe.
17. Wskazać instrumenty  naturalne efekty
perkusyjne, którymi może akustyczne
posługiwać się małe dziecko. (klaskanie, tupanie,
C PP mlaskanie,
uderzanie o uda),
 kołatka,
 grzechotka.
18. Określić rodzaje ćwiczeń w  ćwiczenia prawidłowej
pracy nad głosem dziecka. postawy
i oddechu,
C PP
 ćwiczenia artykulacji i
dykcji,
 ćwiczenia intonacji.
19. Wymienić funkcje piosenki w  wzbogaca świat uczuć
muzycznym i ogólnym dziecka,
rozwoju dziecka.  kształtuje postawę
estetyczną,
 poszerza: wiadomości o
C PP otoczeniu,
doświadczenia,
słownictwo,
 wzmacnia aparat głosowy,
 rozwija klatkę piersiową,
 dotlenia organizm.
20. Wskazać kryteria doboru  rozpiętość skali danej
piosenki. piosenki,
 stopień trudności linii
melodycznej,
C PP
 dostosowanie treści
słownej do wieku dziecka,
 wartości artystyczne
piosenki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z kryteriami punktowania
i oceniania.
4. Przeprowadz
z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami zasady wypełniania karty odpowiedzi.
6. Podaj i zapisz na tablicy czas zakończenia pracy ucznia z zestawem zadań.
7. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
8. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań.
9. Sprawdz
prace. Nanieś punkty na kartę odpowiedzi.
10. Wykonaj analizę statystyczną i opisową wyników sprawdzianu oraz analizę logiczną
i statystyczną zestawu zadań.
11. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
12. Opracuj wnioski do dalszej pracy.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących wspomagania rozwoju dziecka muzyką.
5. Zadania: 1, 2, 3 to zadania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedz
jest
prawidłowa;
zadania: 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 15,16,17,18,19 i 20 to zadania otwarte i należy
udzielić krótkiej odpowiedzi.
Zadanie 13 i 14 zawiera luki wymagające uzupełnienia.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:
 w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedz
znakiem X
(w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową),
 w zadaniach z krótką odpowiedzią i z luką wpisz odpowiedz
w wyznaczone pole.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą
przysporzyć Ci pytania: 15 - 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.
9. Na rozwiązanie testu masz 90 min.
Powodzenia !
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Jak długo powinny trwać zajęcia umuzykalniające z małymi dziećmi?
a) 10  15 min,
b) 15  20 min,
c) 20  25 min,
d) 25  30 min.
2. W jakim metrum powinien być wykonany akompaniament do marszu?
a) 3/8,
b) 2/4,
c) 4/4,
d) 3/4.
3. Wybierz autora, którego publikacje nie są z
ródłem wskazówek metodycznych oraz
repertuaru muzycznego dla dzieci:
a) U. Smoczyńska  Nachtman,
b) K. Przybylska,
c) D. Malko,
d) J. Brzechwa.
4. Podaj klasyfikację instrumentów muzycznych.
5. Wymień pięć elementów utworu muzycznego.
6. Wymień elementy zapisu muzycznego.
7. Podaj cztery przykłady efektów perkusyjnych.
8. Wymień podstawowe tonacje muzyczne.
9. Wymień formy zajęć umuzykalniających prowadzonych z małymi dziećmi
10. Podaj trzy cele zastosowania instrumentów perkusyjnych.
11. Wskaż elementy muzyczne na które zwrócisz uwagę dziecka przy słuchaniu utworu
muzycznego.
12. Wymień rodzaje zabaw lub ćwiczeń z wykorzystaniem instrumentów perkusyjnych.
13. Uzupełnij nazwy solmizacyjne i literowe dz
więków gamy:
c: ......................................c
do: .........fa............si............
14. Podaj przykłady instrumentów perkusyjnych:
a) określonej wysokości dz
więku ...................................................................
b) nieokreślonej wysokości dz
więku ..............................................................
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
15. Uzasadnij celowość stosowania różnorodnych form wychowania muzycznego w procesie
umuzykalnienia.
16. Wymień sposoby rozwijania ekspresji ruchowej u małych dzieci.
17. Wskaż instrumenty perkusyjne, którymi może posługiwać się małe dziecko.
18. Wskaż rodzaje ćwiczeń w pracy nad głosem dziecka.
19. Wymień funkcje piosenki w muzycznym i ogólnym rozwoju dziecka.
20. Wskaż kryteria doboru piosenki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Wspomaganie rozwoju dziecka muzyką
Zakreśl lub wpisz poprawną odpowiedz

Nr Odpowiedz
Punkty
zadania
1. a b c d
2. a b c d
3. a b c d
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13. c: & & & & & & & & & & & & ..........& . c
do: & & & & & ..fa & & & . ......... si & &
14. a) ..........................................................................................................
b) ..........................................................................................................
15.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
16.
17.
18.
19.
20.
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
7. LITERATURA
1. A  Z Mała encyklopedia PWN. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996
2. Habela J.: Słowiczek muzyczny. Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA, Kraków 2005
3. Krawczyk D.: Mała historia muzyki kościelnej. Wydawnictwo M, Kraków 2003
4. Lasocki J. K, Powroz
niak J.: Wychowanie muzyczne w szkole. PWN, Kraków 1970
5. A
awrowska R.: Muzyka i ruch. WSiP, Warszawa 1988
6. Malko D.: Metodyka wychowania muzycznego w przedszkolu. WSiP, Warszawa 1990
7. Nowak J.: Muzyczna twórczość dziecięca. Wychowanie w Przedszkolu 1996/9, WSiP
8. Przybylska K.: Wychowanie muzyczne w przedszkolu. WSiP 1977
9. Smoczyńska U., Jakóbczak  Drążek K.: Muzyka i My. Zeszyt ćwiczeń. WSiP SA,
Warszawa 1999
10. Zanim zaczniesz grać na & ABC muzyki. PWM SA, Kraków 2002
11. wikipedia.org/wiki/Muzyka.pl
Adres strony internetowej aktualny na dzień 30 maja 2006:
wikipedia.org/wiki/Muzyka.p
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36